Η λατρεμένη Αράχωβα μάς μαζεύει όλους και τούτο το χειμώνα στα γραφικά καλντερίμια της με το Χιονοδρομικο Κέντρο και τη δυνατή νυχτερινή ζωή. Δεν άλλαξε τίποτα, λοιπόν, κατά τη διάρκεια της covid εποχής; Άλλαξε και είναι προς το καλύτερο.
Η Αράχωβα έχει όλο το πακέτο που κάνει έναν προορισμό δυνατό. Έχει γραφικότητα και κοσμικότητα, έχει παράδοση και έντονη νυχτερινή ζωή, έχει shopping, celebrities και φρέσκες φατσούλες για να μην πλήττεις. Αν και το κοσμικό χωριό δεν δούλεψε για σχεδόν δύο χρόνια λόγω της πανδημίας, η πολύχρονη φήμη του, που κάνει το brand «Αράχωβα» συνώνυμο του glam και της αθηναϊκής ελίτ , με τη λήξη του (κάθε) «συναγερμού», τη ξαναφέρνει αυτόματα ανάμεσα στους κορυφαίους χειμερινούς προορισμούς.
Το πρώτο και το μόνο σίγουρο, λοιπόν, είναι ότι είτε υπάρχει καραντίνα είτε όχι, με covid ή χωρίς, με ή χωρίς μέτρα και λοιπά καταθλιπτικά, η Αράχωβα δεν πτοείται. Γίνεται χαμός. Όπως λέει και κάποιος πολύ ωραία, «Στην Αράχωβα ερχόμαστε για να συνωστισθούμε». Όπως πάντα, όπως το ξέραμε. Ουρές τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα τα Σαββατοκύριακα, πληρότητα που φθάνει το 90% και που προβλέπεται να ξεπεράσει το 95% τις γιορτές. Τα Παρασκευοσάββατα, κυρίως, για τα δημοφιλή party restaurants η κράτηση είναι απαραίτητη και στην πλατεία Λάκκα δεν πέφτει καρφίτσα.
Βεβαίως, παρά την ευχάριστη ατμόσφαιρα κάτι έχει αλλάξει στη διάθεση, στη νοοτροπία, στην προσέγγιση της διασκέδασης. Ναι μεν χορός και ξενύχτι, αλλά σε πιο χαλαρό ύφος. Πιο ήσυχα, πιο μαζεμένα. Ποτάκι με μουσική και κουβεντούλα καταλαμβάνει αρκετά μεγάλο μέρος της διάθεσης των επισκεπτών. Πανδημία γαρ μαζί με την αναγκαστική αλλαγή στις τελετουργίες των κοινωνικών συναναστροφών που φαίνεται πως σε έναν βαθμό όλοι ενσωματώσαμε. Το πλήθος μαζεύεται έξω, κάτω από τις σόμπες, οι έλεγχοι γίνονται, και, γενικά, μια εγκράτεια (μικρή) υπάρχει.
Τι έχει αλλάξει και τι αλλάζει
Οι σοβαρές αλλαγές, όμως, είναι άλλες και αφορούν κυρίως στην ανθρωπογεωγραφία του χωριού και οι (θετικές) επιπτώσεις τους θα φανούν πολύ γρήγορα.
*Κατά τη διάρκεια της καραντίνας πολλοί Αθηναίοι που είχαν δεύτερη κατοικία μέσα στην Αράχωβα ή στο Λιβάδι, αποσύρθηκαν εδώ για λόγους ασφαλείας. Σε περιπτώσεις που η οικονομική τους κατάσταση ή το είδος της εργασίας τους το επέτρεπε, μετακόμισαν μόνιμα εδώ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι μεγάλες ταβέρνες του Λιβαδιού να μείνουν ανοιχτές όλο το καλοκαίρι. Δούλεψε πολύ το ντιλίβερι, αλλά και οι επιχειρήσεις ανεφοδιασμού (σούπερ μάρκετ) μέσα στο χωριό. Το χωριό είναι πλέον ζωντανό και την καλοκαιρινή περίοδο και σιγά-σιγά η αντίληψη πως η Αράχωβα είναι μόνο χειμερινός προορισμός αλλάζει και ο κόσμος αρχίζει να την αντιλαμβάνεται σαν προορισμό για όλο το χρόνο. Η αύξηση των μόνιμων κατοίκων, οι οποίοι έχουν υψηλό βοιωτικό επίπεδο, θα ανεβάσει το επίπεδο απαιτήσεων όσον αφορά την εξυπηρέτηση και την ποιότητα.
*Η αύξηση της παρουσίας των νέων. Όλο και περισσότεροι νέοι έρχονται στην Αράχωβα. Ζευγάρια, νεαρές οικογένειες, παρέες. Δεν έρχονταν παλαιότερα; Έρχονταν. Αλλά τώρα είναι αλλιώς. Είναι καλύτερα πληροφορημένοι, έχουν μελετήσει και έχουν προγραμματίσει από πολύ πριν τη διαμονή τους για να πετύχουν καλές τιμές, αγοράζουν σοφά υπηρεσίες, κάνουν καλή διαχείριση των χρημάτων τους. Ζητούν και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, μια τάση που είχε ήδη αρχίσει να διαφαίνεται από το 2015 (εξερευνούν δασικές διαδρομές, επισκέπτονται το Κωρύκειο Άντρο, ασχολούνται με το mountain bike, ιππασία). Όλο αυτό είναι κάτι καινούργιο που δεν συνέβαινε πιο πριν, σε αυτή την κλίμακα.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί και κάτι άλλο εξίσου σημαντικό. Αν και το χωριό θεωρείται κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, ως το χειμερινό θέρετρο των Αθηναίων, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι και τα μέτρα κατά τη διάρκεια της καραντίνας το έκαναν ξεκάθαρο. Στην Αράχωβα, εκτός από τους Αθηναίους, έρχονται επισκέπτες από ολόκληρη την περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας. Ιδιαίτερα από τις πόλεις και τα χωριά των όμορων νομών, που δεν έχουν πολλές επιλογές για έντονη νυχτερινή ζωή. Mιλάμε για τη Λαμία, την Άμφισσα, τη Λιβαδειά, το Γαλαξίδι, τη Θήβα, τα Αντίκυρα. Η νεολαία ολόκληρης της περιφέρειας, λοιπόν, έρχεται εδώ για να διασκεδάσει ως άγνωστη μεταξύ αγνώστων, να απολαύσει το απαραίτητο μπούγιο και να ξεδώσει.
*Η διάχυση προς τα γύρω μέρη. Κατά τη διάρκεια της ημέρας όλο και περισσότεροι επισκέπτες πηγαίνουν προς Αγόριανη, Πολύδροσο (ανερχόμενο χωριό), Δελφούς, Ιτέα, Γαλαξίδι, Αντίκυρα, όχι μόνο χάρη στην ομορφιά τους. Η Αράχωβα γίνεται σταδιακά το επίκεντρο ενός, ας πούμε «Παρνασσιακού τουριστικού Μεγα -Πάρκου», το οποίο ωφελεί τα γύρω χωριά, ενώ ταυτόχρονα αυτορυθμίζεται όσον αφορά στην εξίσωση «αριθμός επισκεπτών -καλή εξυπηρέτηση». Όταν δεν έχει χιόνι, λοιπόν, η μέρα, για το μεγαλύτερο κομμάτι των επισκεπτών, ξεκινάει με πρωινό και brunch στα καλοβαλμένα all day μαγαζιά του χωριού και συνεχίζει με εκδρομούλες στα πέριξ. Το βράδυ επιστροφή στην Αράχωβα είτε για φαγητό στα κλασικά εστιατόρια είτε για τη νυχτερινή ζωή στα ολοήμερα στέκια που λειτουργούν ως μπαρ μέχρι αργά το βράδυ.
*Στην Αράχωβα έρχονται πλέον πολλοί επισκέπτες που δεν ενδιαφέρονται μόνο για σκι ή άλλα χειμερινά σπορ. Έρχονται για την ατμόσφαιρα, τα ωραία καταλύματα, τις βόλτες, το φαγητό, το τοπίο. Το χιονοδρομικό, καιρού επιτρέποντος, είναι χωρίς αμφιβολία βασικός πόλος έλξης, αλλά όχι για όλους (μερικοί από τους non ski alcoholic φτάνουν μόνο μέχρι το σαλέ για ηλιοθεραπεία και χάζι). Όλοι αυτοί οι επισκέπτες που δεν ορκίζονται στο όνομα του σκι και στις συναφείς δραστηριότητες, δημιουργούν και την ανάλογη ζήτηση στην αγορά. Οργανωμένοι περίπατοι στο δάσος, ένα έξαλλο Παρασκευοσαββατοκύριακο με την παρέα σε κάποιο party restaurant (τάση που ξεκίνησε ήδη από το 2017) ή ένα διήμερο στη φύση, ιππασία, ρομαντική απομόνωση για δύο σε κάποιον υπέροχο ξενώνα, μπαράκια το βράδυ, ωραίο φαγητό, άραγμα όλη τη μέρα. Η Αράχωβα δεν είναι πια συνυφασμένη με εντυπωσιακά, πολυτελή αυτοκίνητα που έχουν τον εξοπλισμό του σκι δεμένο στην οροφή.
*Η Αράχωβα έχει πολύ καλό επίπεδο ξενοδοχειακής υποδομής. Έχει επίσης πολύ και έμπειρο προσωπικό που το καλοκαίρι μετακινείται στα νησιά και το χειμώνα επιστρέφει στην Αράχωβα. Δεν διαθέτουν πολλοί κορυφαίοι τουριστικοί προορισμοί αυτήν την πολυτέλεια.
Βεβαίως, τα δύο τελευταία χρόνια τίποτα καινούργιο δεν χτίστηκε και, μάλλον, πολύ λίγα πράγματα θα χτιστούν έαν δεν πουληθούν πρώτα όσα έχουν ήδη φτιαχτεί στο Λιβάδι, που αποτελεί πέρασμα προς το χιονοδρομικό κέντρο, αλλά και την Αγόριανη, όπως και τα χωριά πίσω από τον Παρνασσό. Αυτό αντισταθμίζεται, προς το παρόν, από το γεγονός ότι πολλοί ευκατάστατοι επισκέπτες πωλούν ή νοικιάζουν ωραίες βίλες και σπίτια στο Λιβάδι (με υψηλότατο τίμημα) για να αποσβέσουν την επένδυσή τους. Ακόμα, το airbnb, κάποιες φορές πολυτελέστατο, παίζει κι αυτό το ρόλο του στην ποιοτική αναβάθμιση του επιπέδου διαμονής. Τι θα γίνει στο εγγύς μέλλον; Η ζήτηση που προβλέπεται να είναι αυξητική, κυρίως εξαιτίας της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και το καλοκαίρι, θα το καθορίσει.
Συμπερασματικά, οι αλλαγές των δύο τελευταίων ετών, αναπτύσσουν μια άλλη δυναμική στην αγαπημένη Αράχωβα που μετεξελίσσεται σε μια πιο ολοκληρωμένη -ίσως την πιο ολοκληρωμένη- πρόταση χειμερινού τουρισμού στην Ελλάδα. Ο ανταγωνισμός, κάθε χρόνο και πιο δυνατός, είναι καθοριστικός παράγοντας και έχει ως συνέπεια την ποιοτική άνοδο των υπηρεσιών. Το χωριό σέρνει το άρμα της ανάπτυξης των χωριών γύρω από τον Παρνασσό που με τη σειρά τους ανατροφοδοτούν την Αράχωβα. Και φυσικά, το Χιονοδρομικό Κέντρο, το πιο μεγάλο και πιο καλά οργανωμένο της χώρας, όπως και ο μεγάλος όγκος της αθηναϊκής πελατείας, που βάζει ψηλά τον πήχη, δίνουν τον ρυθμό.
