Πολλοί περίπατοι στο Λονδίνο αρχίζουν και τελειώνουν στην Trafalgar Square, την επιβλητική πλατεία που βρίσκεται δίπλα στον σταθμό Charing Cross του μετρό και απέχει μόλις έναν δρόμο νότια από το Piccadilly Circus και μία λεωφόρο βόρεια από τον ποταμό Τάμεση.
Αν και το σημείο στο οποίο βρίσκεται σήμερα η πλατεία αναφέρεται σε ιστορικά κείμενα ως σημείο μεγάλων συναθροίσεων, ήδη από τα χρόνια του Μεσαίωνα, η Trafalgar Square είναι «παιδί» μίας ιδέας του βασιλιά Γεωργίου ΙV ο οποίος το 1812 αποφάσισε να δημιουργήσει έναν χώρο με πολιτιστικό χαρακτήρα και ελεύθερη πρόσβαση στον επισκέπτη.
Εκεί, το 1832, χτίστηκε ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα του Λονδίνου, η Εθνική Πινακοθήκη, η οποία είναι παράλληλα μία από τα σημαντικότερα εικαστικά ιδρύματα του κόσμου. Μερικά χρόνια αργότερα, στήθηκε στην πλατεία το πανύψηλο άγαλμα του Ναυάρχου Νέλσον, του άντρα που ηγήθηκε του βρετανικού ναυτικού στη Nαυμαχίας του Τραφάλγκαρ, συντρίβοντας τα πλοία του Ναπολέοντα. Τα λιοντάρια που κείτονται στα πόδια του Νέλσον θα είναι μόνιμα το σημείο στο οποίο συνεννοούνται να βρεθούν οι τουρίστες που χάθηκαν κάπου μέσα στην κίνηση και την ένταση της τεράστιας αυτής πρωτεύουσας.
Tην ίδια στιγμή, όμως, η Trafalgar Square αποτελεί ένα αληθινά κομβικό σημείο στην πολιτιστική ζωή της πόλης, αφού λίγα μόλις βήματα μακριά βρίσκονται συγκεντρωμένα, προς όλες τις κατευθύνσεις, δεκάδες ιστορικά θέατρα της βρετανικής πρωτεύουσας, αίθουσες αστραφτερές, όμορφες και γοητευτικές που έχουν χαρίσει «καταφύγιο» σε σημαντικές παραγωγές και αυτό εξακολουθούν να κάνουν μέχρι και σήμερα. Λίγο πιο δίπλα, γκαλερί, σπουδαία μνημεία, βιβλιοπωλεία, κινηματογράφοι. Η καρδιά της λονδρέζικης πολιτιστικής ψυχαγωγίας χτυπά στην πλατεία Trafalgar, υπό το άγρυπνο βλέμμα του Νέλσον. Δεν χωρά αμφιβολία επ’ αυτού.
Το άγαλμα του Nelson
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν γίνεται να μην εντοπίσετε το άγαλμα του Νέλσον ακόμα κι αν στέκεστε αρκετά μέτρα μακριά από την κοσμοσυρροή της Trafalgar Square, ένα από τα διασημότερα μνημεία ολόκληρου του Λονδίνου, το οποίο τοποθετήθηκε στο πιο κεντρικό σημείο της πλατείας ως φόρος τιμής του Ναυάρχου του βρετανικού στόλου Οράτιου Νέλσον μετά τον θάνατο του στη Ναυμαχία του Trafalgar το 1805.
Η επιβλητική κατασκευή που είναι το πιο γνωστό και φωτογραφημένο αξιοθέατο της περιοχής, αποτελείται από μία πανύψηλη στήλη φτιαγμένη από γρανίτη στα πρότυπα του κορινθιακού ρυθμού, με το άγαλμα του Νέλσον σκαλισμένο πάνω σε ψαμμίτη. Στη βάση της στήλης, ένα μεγάλο βάθρο με σκαλισμένες παραστάσεις από τις σημαντικότερες στιγμές στη στρατιωτική καριέρα του Νέλσον που σημάδευσε την ιστορία της χώρας του τον 17ο αιώνα. Η Μάχη του Ακρωτηρίου του Αγίου Βικεντίου, η Μάχη του Νείλου, η Μάχη της Κοπεγχάχης και η Μάχη του Τραφάλγαρ κοσμούν το μεγάλο βάθρο που «στέλνει» τον Νέλσον ψηλά, μέχρι τα σύννεφα.
Το γιγάντιο αυτό μνημείο ολοκληρώθηκε το 1843 και έχει συνολικό ύψος πάνω από 51 μέτρα.
Tα λιοντάρια
Στο Λονδίνο υπάρχουν πολλά αγάλματα που αναπαριστούν λιοντάρια, πάρα πολλά για την ακρίβεια. Κάποιες κατά προσέγγιση μελέτες υποστηρίζουν πως σε ολόκληρη τη βρετανική πρωτεύουσα θα δείτε περίπου 10.000 μπρούτζινα, μαρμάρινα ή πέτρινα λιοντάρια, αλλά κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει ποια είναι, με διαφορά, τα διασημότερα.
Τα τέσσερα μεγάλα και περήφανα λιοντάρια της πλατείας Trafalgar «φυλάνε» το άγαλμα του Νέλσον από το 1867 και είναι γνωστά με την ονομασία «The Landseer Lions» («Τα Λιοντάρια του Landseer»), από τον Edwin Landseer, του γλύπτη που τα φιλοτέχνησε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
Με μία πρώτη, πρόχειρη ματιά τα λιοντάρια του Landseer μοιάζουν απολύτως ίδια μεταξύ τους, αλλά αν πλησιάσετε κοντά και τα παρατηρήσετε προσεκτικά θα δείτε μικρές, σχεδόν ανεπαίσθητες διαφορές στις πτυχώσεις του τριχώματος τους, στις λεπτομέρειες των προσώπων τους, ακόμα και στον τρόπο με τον οποίο στέκονται. Προκειμένου να ολοκληρώσει το έργο του ο Landseer πέρασε ώρες ατελείωτες στον ζωολογικό κήπο του Λονδίνου, παρατηρώντας τα λιοντάρια που ζούσαν εκεί. Ακόμα, έλαβε ειδική άδεια προκειμένου να έχει πρόσβαση σε κουφάρια λιονταριών ώστε αν μπορεί να τα κοιτάξει από πραγματικά πολύ κοντά και να αφομοιώσει όλες τις λεπτομέρειες των μορφών τους. Σύμφωνα, με καταγραφές, ωστόσο, τα ζώα πέρασαν σταδιακά σε στάδιο αποσύνθεσης πριν ο καλλιτέχνης ολοκληρώσει τη δημιουργία των αγαλμάτων κι αυτό εξηγεί γιατί κάποια σημεία στην όψη των λιονταριών δεν είναι ιδιαίτερα ακριβή.
Οι επισκέπτες λατρεύουν να σκαρφαλώνουν στις ράχες των λιονταριών και να ποζάρουν στον φακό, ωστόσο, σκεφτείτε το καλά πριν το τολμήσετε και εσείς, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν σημειωθεί ατυχήματα. Ακόμα, τα αγάλματα του 19ου αιώνα έχουν αρχίσει να δέχονται σημαντικές φθορές, οπότε είναι προτιμότερο να τα προστατεύσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε.
Τα σιντριβάνια
Τα δύο τεράστια σιντριβάνια της πλατείας τοποθετήθηκαν στο σημείο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1840 ως «ασπίδα» ενάντια στη ζέστη της πλακόστρωτης Trafalgar Square. Περίπου 100 χρόνια αργότερα τα σιντριβάνια εμπλουτίστηκαν με εντυπωσιακά γλυπτά που απεικόνιζαν τον Τρίτωνα, μία αρχαία θεότητα της θάλασσα, όμορφες γοργόνες και παιχνιδιάρικα δελφίνια που πετούσαν νερό το ένα στο άλλο σε μία διασκεδαστική υδάτινη χορογραφία.
Οι εργασίες διακόπηκαν για λίγο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τα σιντριβάνια παραδόθηκαν για πρώτη φορά ολοκληρωμένα στο κοινό το 1948.
Η Εθνική Πινακοθήκη
Στην πλατεία Trafalgar, θα επισκεφθείτε και ένα από τα πιο διάσημα μουσεία της βρετανικής πρωτεύουσας και, πιθανότατα, μία από τις κορυφαίες Πινακοθήκες του κόσμου. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου είναι ένα αληθινό σημείο αναφοράς για τους λάτρεις των εικαστικών τεχνών, ένα σημαντικό μουσειακό ίδρυμα που φιλοξενεί μόνιμα κάποια από τα σημαντικότερα έργα των τελευταίων αιώνων.
Προγραμματίστε προσεκτικά την επίσκεψη σας ώστε να καταφέρετε να δείτε όσο το δυνατό περισσότερα και νοικιάστε έναν ηχητικό οδηγό (διαθέσιμο και στα ελληνικά) προκειμένου να ανακαλύψετε σημαντικές πληροφορίες για τα εκθέματα.
Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου αποτελείται από 4 διαφορετικές πτέρυγες, χωρισμένες χρονολογικά, γεγονός που βοηθάει σημαντικά στη βαθύτερη κατανόηση των έργων αφού τα τοποθετεί στο χρονικό και κοινωνικό πλαίσιο μίας συγκεκριμένης εποχής. Την ίδια στιγμή, είναι σημαντικό να περιηγηθείτε στην Πινακοθήκη με χρονολογική – και όχι με τυχαία – σειρά, καθώς έτσι θα μπορέσετε να καταλάβετε καλύτερα την εξέλιξη της τέχνης από το ένα καλλιτεχνικό κίνημα στο επόμενο.
Τριγυρίστε στις εντυπωσιακές αίθουσες και θαυμάστε έργα-σταθμούς της πρώιμης Αναγέννησης, αριστουργήματα των Tiziano, Bellini, Michelangelo, Caneletto, Raffaello, Caraveggio, Βοtticelli και Da Vinci, μεταγενέστερα έργα των μεγαλύτερων Φλαμανδών και Ολλανδών καλλιτεχνών, όπως ο van Dyck, o van Eyck, o Rubens, o Vermeer, o Rembrandt και ο Vincent van Gogh, αλλά και καθοριστικά έργα του γαλλικού Ιμπρεσιονισμού φιλοτεχνημένα από τον Paul Cézanne, Claude Monet και Edgar Degas, ανάμεσα σε αυτά και ένα από τα λιγοστά αντίγραφα της περίφημης μπρούτζινης μπαλαρίνας του σπουδαίου Γάλλου εικαστικού. Mε περισσότερα από 2.000 έργα η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου είναι ένα από τα σπουδαιότερα μουσεία που θα δείτε στην πόλη, μάλλον και σε ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη.
Η National Portrait Gallery
Λίγα βήματα μακριά από την Εθνική Πινακοθήκη, το μουσειακό «αδελφάκι» της περιμένει τους επισκέπτες που ενδιαφέρονται να εντρυφήσουν σε μία λιγάκι εξειδικευμένη πλευρά της τέχνης, αλλά και της βρετανικής ιστορίας. Στην Εθνική Πινακοθήκη Πορτρέτων (National Portrait Gallery) θα δείτε εκπληκτικά πορτραίτα – από πανέμορφες προσωπογραφίες μέχρι καθηλωτικές, σύγχρονες φωτογραφίες- των πιο καταλυτικών ανθρώπων που πέρασαν ποτέ από τη Μεγάλη Βρετανία. Συγγραφείς, επιστήμονες, εξερευνητές, μονάρχες, στρατηγοί και πολιτικοί δίνουν το παρών σε μία βαθιά καλλιτεχνική και σίγουρα πολύ διαφορετική αφήγηση της πορείας αυτής της χώρας που έπαιξε τον δικό της σπουδαίο ρόλο στις εξελίξεις της Ευρώπης και, φυσικά, όλου του υπόλοιπου πλανήτη.
Η Τέταρτη Πλίνθος
Στις τέσσερις γωνίες της πλατείας Trafalgar, λες και την περικυκλώνουν και την προστατεύουν την ίδια στιγμή, τέσσερις πλίνθοι αποτελούν σήμα-κατατεθέν αυτού του κεντρικότατου σημείου της πόλης. Μάλιστα, ο καλλιτεχνικός χαρακτήρας της Trafalgar Square επεκτείνεται και εδώ, αφού τις τελευταίες δεκαετίες στην 4η πλίνθο της πλατείας, γνωστή με την ονομασία The Fourth Plinth, στήνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σύγχρονα έργα τέχνης με έναν εντελώς δικό τους, μοναδικό χαρακτήρα.
Σταθερά, από το 1999 και μετά, τα γλυπτά της τέταρτης πλίνθου εξελίσσονται σε ένα πραγματικό talk of the town με το έργο της καλλιτέχνιδας Alison Lapper, της εικαστικού που γεννήθηκε με πιο κοντά χέρια και πόδια, και το οποίο απεικόνιζε τον εαυτό της γυμνό, να έχει αποτελέσει σταθμό στα υπαίθρια εικαστικά δρώμενα της πλατείας. Το ίδιο πολυσυζητημένο, ένα γιγάντιο πλοίο τοποθετημένο μέσα σε ένα μπουκάλι, αλλά και ο διάσημος μπλε κόκορας, το πιο γνωστό μάλλον έργο που κόσμησε ποτέ την Trafalgar Square φιλοτεχνημένο από την Γερμανίδα εικαστικό Katherina Fritsch το 2013.
Canada House
Στη δυτική πλευρά της πλατείας Trafalgar, θα δείτε ένα πραγματικά πολύ ιστορικό κτήριο της πόλης. Με τον Καναδά να αποτελεί μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας για ολόκληρους αιώνες, το κτίσμα που στεγάζει τις καναδικές αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορούσε παρά να είναι αντίστοιχο της μεγάλης αυτής ιστορίας και, φυσικά, της στενότατης αυτής σχέσης.
Το Canada House (Καναδικό Σπίτι, δηλαδή στα ελληνικά) χτίστηκε ανάμεσα στο 1824 και το 1827 από τον Sir Robert Smirke, τον αρχιτέκτονα που σχεδίασε και το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, και σήμερα θεωρείται διατηρητέο και προστατευόμενο από το βρετανικό κράτος.
Το πιο μικρό αστυνομικό τμήμα σε ολόκληρη τη Μεγάλη Βρετανία
Ένα ακόμα χαριτωμένο αξιοθέατο της πλατείας που κουβαλά την δική του ξεχωριστή ιστορία και το πιο μικρό κρατητήριο που θα βρείτε ακόμα κι αν ψάξετε ολόκληρη τη Μεγάλη Βρετανία. Ένα δωματιάκι μία σταλιά στη νοτιοανατολική γωνία της πλατείας Trafalgar κατασκευάστηκε για να στεγάσει τους αστυνομικούς που είχαν περιπολία στην περιοχή, ενώ μπορούσε να χωρέσει το πολύ μέχρι δύο κρατούμενους. Με τα χρόνια έπαψε να βρίσκεται σε λειτουργία και πλέον χρησιμοποιείται αποκλειστικά για αποθηκευτικούς λόγους.
Τα θέατρα
Μερικά βήματα μακριά από την Trafalgar Square, βρίσκεται το θρυλικό West End του Λονδίνου. Πολλοί το έχουν στο μυαλό του ως το βρετανικό Broadway και δεν έχουν ακριβώς άδικο, καθώς στις σκηνές της περιοχής ανεβαίνουν κάποιες από τις μεγαλύτερες και πιο πολυσυζητημένες θεατρικές παραγωγές που μπορείτε να παρακολουθήσετε στη βρετανική πρωτεύουσα. Μάλιστα, αρκετές από αυτές παίζονται για χρόνια ολόκληρα, αποτελώντας πια ένα «αξιοθέατο» της πόλης. Παρόλα αυτά, σε ολόκληρο το Λονδίνο, ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες γειτονιές, ανεβαίνουν εξαιρετικά θεατρικά έργα, τα οποία αξίζει να αναζητήσετε ξεφεύγοντας από τις προφανείς επιλογές και από τα συνηθισμένα.
Όπως και να έχει μία στάση στα θέατρα του West End είναι must στάση ακόμα κι αν μοναδικός σκοπός σας είναι να θαυμάσετε κάποια αληθινά ιστορικά κτήρια του Λονδίνου, πραγματικούς «ναούς» για τους λάτρεις της δραματουργίας και παράλληλα αριστουργήματα για τους λάτρεις της αρχιτεκτονικής. Στους δρόμους τριγύρω από την πλατεία και σε όλο τo West End, υπάρχουν πολλά γραφεία που θα σας κατατοπίσουν για τις παραστάσεις κάθε σεζόν και μέσω των οποίων μπορείτε να εκδώσετε εύκολα τα εισιτήρια σας, κάτι που αποδεικνύει πως το θέατρο για το Λονδίνο είναι ως έναν βαθμό μία καλογυαλισμένη, καλοδουλεμένη και αποδοτική επιχειρηματική μηχανή.
Αν είναι να επιλέξετε μόνο ένα τότε ρίξτε μία ματιά στις παραστάσεις του ιστορικού Savoy ή στα εξαιρετικά έργα του ανεβαίνουν στο Harold Pinter Theatre. Εξίσου εμβληματικά, το Haymarket Theatre Royal με τον επιβλητικό τρούλο, το Her Majesty’s Theatre, το Playhouse, όπου παίζετε εδώ και χρόνια η βραβευμένη παράσταση Cabaret, και το Charing Cross Theatre.
Διαβάστε ακόμα:
Οι 10 κορυφαίες πινακοθήκες του Λονδίνου
