Athens Talks: Όλα όσα συζητήθηκαν στο συνέδριο της Περιφέρειας Αττικής

Άκης Σκέρτσος, Υπουργός Επικρατείας

Ο κ. Σκέρτσος συνεχάρη τον κ. Χαρδαλιά για την πρωτοβουλία του να δημιουργηθεί μια Αττική «πιο πράσινη, πιο ψηφιακή, με περισσότερες αναπλάσεις, πιο ανθεκτική, με υποδομές που αντέχουν στις πιέσεις που δημιουργεί η κλιματική κρίση, πιο συνεκτική, που δεν αποκλείει κανέναν, με καλύτερα μέσα μαζικής μεταφοράς». Υπογράμμισε ότι το κυκλοφοριακό παραμένει «ένα από τα μεγάλα προβλήματα της Αττικής», το οποίο απαιτεί άμεσες λύσεις. Επιπλέον, τόνισε πως «το επόμενο διάστημα θα δούμε να παίρνουν σάρκα και οστά μεγάλες επενδύσεις, όπως το πάρκο στο Ελληνικό, η ανάπλαση στο ΟΑΚΑ, η ανάπλαση στο Τατόι και το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο. Όλες αυτές οι επενδύσεις θα αλλάξουν προς το καλύτερο την κοινή μας ζωή».

Αναφερόμενος στο όραμά του για το μέλλον, δήλωσε: «Δικός μας στόχος είναι να γίνει όχι μόνο η Αττική, αλλά και όλη η Ελλάδα ένα μέρος όπου ο καθένας θα θέλει να ζει, να δουλεύει, να δημιουργεί». Υπογράμμισε δε τη σημασία δημιουργίας πόλεων που είναι «πιο πράσινες, με περισσότερους δημόσιους χώρους, ανοιχτές στην καινοτομία, με υποδομές που θα αντέχουν στην κλιματική αλλαγή, πιο δημοκρατικές και φιλόξενες». Τέλος, επισήμανε την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, σημειώνοντας ότι «οι περασμένοι μήνες μας υπενθύμισαν πόσο αναγκαίο είναι να δημιουργήσουμε πόλεις ανθρωποκεντρικές, με υποδομές που δεν αποκλείουν κανέναν και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής όλων».

Vasco Alves Cordeiro, Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Κατά την ομιλία του στο συνέδριο, ο Vasco Alves Cordeiro ανέδειξε τη σημασία της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Όπως τόνισε, «στην επιτροπή συναντώνται τοπικές και περιφερειακές αρχές από όλες τις χώρες της Ε.Ε. για να συζητήσουν και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές για θέματα που άπτονται του κρίσιμου ερωτήματος: Πώς δημιουργούμε πόλεις και περιφέρειες ανθρωποκεντρικές, βιώσιμες, ασφαλείς και πράσινες;». Αναφερόμενος στις πρόσφατες τραγωδίες από πυρκαγιές, πλημμύρες και ρεκόρ θερμοκρασιών, υπογράμμισε ότι «οι τελευταίοι μήνες μάς θύμισαν τη σκληρή πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης. Δεν πρέπει να αφήσουμε αυτές τις καταστροφές να γίνουν η νέα κανονικότητα. Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν ώστε τραγωδίες σαν το Μάτι ή τη Βαλένθια να μην ξανασυμβούν».

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, όπως ανέφερε, «είναι το σχέδιό μας για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης, αντιμετωπίζοντας περιβαλλοντικές και οικονομικές προκλήσεις μαζί». Εξήγησε ότι «το 70% του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και το 90% των μέτρων προσαρμογής υλοποιούνται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο», γεγονός που καθιστά τις τοπικές και περιφερειακές αρχές καθοριστικούς παράγοντες για την επιτυχία αυτής της μετάβασης. Τόνισε ότι «η σωστή χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι απαραίτητη». Αναφέρθηκε στις επενδύσεις που απαιτούνται, σημειώνοντας ότι «μόνο η πολιτική συνοχής παρέχει 92 δισεκατομμύρια ευρώ στις περιφέρειες και τις πόλεις κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο για τη στήριξη της Πράσινης Συμφωνίας». Υπογράμμισε τον θετικό αντίκτυπο αυτής της πολιτικής «παντού στην Ευρώπη και στην Αττική».

Κλείνοντας, ο Vasco Alves Cordeiro ανέδειξε την ανάγκη μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την επιτυχία της κλιματικής μετάβασης, λέγοντας: «Πρέπει να βάλουμε τους πολίτες στο επίκεντρο των αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή τους. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, που βρίσκονται πιο κοντά στους πολίτες, πρέπει να συμμετέχουν σε κάθε στάδιο αυτής της διαδικασίας. Μόνο με μία τοπική προσέγγιση μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι κανένας και κανένα μέρος δεν θα μείνει πίσω».

Οικονομική στρατηγική για μια ανθεκτική και βιώσιμη Αττική

Κωστής Χατζηδάκης, Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, παρουσίασε στο μεγάλο Συνέδριο της Περιφέρειας Αττικής, Athens Talks, τις κυβερνητικές οικονομικές προτεραιότητες για τη δημιουργία μιας ανθεκτικής και βιώσιμης Αττικής. «Ενώ το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας δεν είναι το πρώτο που έρχεται στο νου όταν μιλάμε για βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα, οι βάσεις που τίθενται από την οικονομική πολιτική συνδέονται με όλες τις υπόλοιπες πολιτικές», σημείωσε, επικαλούμενος το αρχαίο ρητό: «Δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων».

Ο κ. Χατζηδάκης έκανε εκτενή αναφορά στη θητεία του στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αναδεικνύοντας τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε για την προώθηση της απανθρακοποίησης και της ηλεκτροκίνησης. Σημείωσε, επίσης, τη μεταφορά της αρμοδιότητας για τη διαχείριση του Πάρκου Τρίτση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος στην Περιφέρεια Αττικής. «Η εικόνα του Πάρκου σήμερα είναι τελείως διαφορετική από το παρελθόν και η Περιφέρεια έχει χρέος να τη διατηρήσει», τόνισε. Ο Υπουργός αναφέρθηκε, επίσης, στη θετική εισήγηση του Υπουργείου Οικονομικών για την παραχώρηση του χώρου του Taekwondo και της Πλατείας Νερού. «Η οριστική παραχώρηση από την ΕΤΑΔ στην Περιφέρεια Αττικής για τα επόμενα 40 χρόνια θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και στην ενίσχυση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης», υπογράμμισε.

Νέα εποχή για την Αττική: Έργα και δράσεις για έναν ανθρώπινο, βιώσιμο και ανθεκτικό τόπο -280+1 έργα για την Αττική

Νίκος Χαρδαλιάς, Περιφερειάρχης Αττικής

Ο Περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς, τόνισε την προσήλωσή του στη διαφάνεια και τη λογοδοσία, δεσμευόμενος ότι τα έργα θα είναι προσβάσιμα για παρακολούθηση μέσω ενός παρατηρητηρίου που θα τεθεί σε λειτουργία το 2026. «Οι πολίτες έχουν κουραστεί από λόγια. Θέλουν πράξεις και αποτελέσματα», δήλωσε χαρακτηριστικά. Ο Νίκος Χαρδαλιάς κατέστησε σαφές ότι στόχος της Περιφέρειας είναι η αποτελεσματικότητα και η χρησιμότητα. «Δεν με ενδιαφέρει να είμαι ευχάριστος, αλλά χρήσιμος», υπογράμμισε, καλώντας τους πολίτες να κρίνουν το έργο της διοίκησής του.

«Το Μητροπολιτικό Πάρκο Αέναον και το σύνολο των 280+1 έργων αντανακλούν το όραμα της Περιφέρειας Αττικής για έναν ανθρώπινο, βιώσιμο και ανθεκτικό τόπο. Με έμφαση στη συνεργασία και τη συμμετοχή των πολιτών, να γίνουμε όλοι συμμέτοχοι σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, που φιλοδοξεί να θέσει την Αττική σε μια νέα τροχιά ανάπτυξης και ευημερίας», κατέληξε ο Νίκος Χαρδαλιάς. Παρουσίασε τα 280+1 έργα που θα υλοποιηθούν μέχρι το 2028 σε όλο το Λεκανοπέδιο. Έργα και δράσεις ζωτικής σημασίας, με στόχο έναν ανθρώπινο, βιώσιμο και ανθεκτικό τόπο, για τους 66 Δήμους της Αττικής. «Με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και απολύτως κοστολογημένα, προσαρμοσμένα στις ξεχωριστές ανάγκες κάθε μιας από τις 66 γειτονιές μας στο Λεκανοπέδιο, όλα είναι έτοιμα να δημοπρατηθούν το αμέσως επόμενο διάστημα. 280+1 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 2,16 δισεκατομμυρίων ευρώ».

Το ξεχωριστό έργο, όπως ανέφερε, είναι το Νέο Μητροπολιτικό Πάρκο «Αέναον» στον Φαληρικό Όρμο, το οποίο παρουσιάστηκε πρόσφατα μαζί με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, σε ειδική εκδήλωση. «Ένας πνεύμονας πρασίνου που φέρει τη “σφραγίδα” της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το όνομα που επιλέξαμε, Αέναον, αποτυπώνει το συνεχές, το αδιάκοπο. Είναι μια έννοια που ταυτίζεται απόλυτα με τη φιλοσοφία μας για συνεχή προσπάθεια, μέσα στην κοινωνία, δίπλα στους συμπολίτες μας. Θα είναι ανοιχτό σε όλους, με δωρεάν είσοδο, ενώ το 75% της έκτασής του θα είναι πράσινο». Το έργο θα δημοπρατηθεί το αργότερο έως τον Ιανουάριο του 2025 και θα παραδοθεί στους πολίτες της Αττικής έως το τέλος της θητείας, το 2028. Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 370 εκατ. ευρώ και καλύπτει συνολική έκταση 541 στρεμμάτων.

Τα βασικά χαρακτηριστικά του Πάρκου:

Το Πάρκο θα είναι πλήρως προσβάσιμο, με δωρεάν είσοδο για όλους. Προβλέπεται πλήρης προσβασιμότητα για άτομα με κινητικά προβλήματα και αναπηρίες. Το 75% της έκτασής του θα καλύπτεται από πράσινο, ενώ το υπόλοιπο 25% θα προσφέρεται για ήπιες πολιτιστικές δράσεις, αθλητικές δραστηριότητες, ποδηλατόδρομους, πολυχώρους άσκησης, κοινωνικές εκδηλώσεις και θεματικές δραστηριότητες για παιδιά. Το Πάρκο θα πληροί όλες τις σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις, με έμφαση στην αντιπλημμυρική θωράκιση, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη δημιουργία ευνοϊκών μικροκλιματικών συνθηκών.

Ο Νίκος Χαρδαλιάς σημείωσε ότι η σύνδεση του Πάρκου με γειτονικές συνοικίες θα έχει θετικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία και τον τουρισμό. Επισήμανε, επίσης, τη σημασία της αποδοχής της πρότασής του για παραχώρηση του χώρου του Tae Kwon Do και της Πλατείας Νερού στην Περιφέρεια από την ΕΤΑΔ για τα επόμενα 40 χρόνια, με στόχο μια ολιστική προσέγγιση αστικής ανάπλασης.

Τα 12 έργα μείζονος σημασίας

Από τα 280+1 έργα, τα 12 χαρακτηρίζονται μείζονος σημασίας καθώς έχουν υπερτοπικό χαρακτήρα. Ο συνολικός προϋπολογισμός τους ανέρχεται στο ποσό των 697,6 εκατομμυρίων ευρώ και απαντούν στις αγωνίες, της ανησυχίες και σε μια σειρά από καθημερινά προβλήματα.

Πρόκειται για τα εξής:

-Νέο Μητροπολιτικό Πάρκο Φαληρικού Όρμου «Αέναον». Θα έχει έκταση 541 στρέμματα, εκ των οποίων στα 343 θα φυτευτούν περισσότερα από 4.000 δέντρα και πάνω από 186.00 θάμνοι. Παράλληλα με το φυσικό του πλούτο, το υπόλοιπο 25% του Πάρκου, θα προσφέρεται για ήπιες πολιτιστικές δράσεις, αθλητικές δραστηριότητες με γήπεδα, ποδηλατόδρομους και πολυχώρους άσκησης, κοινωνικές εκδηλώσεις, ποικίλες δραστηριότητες για παιδιά εκπαιδευτικού και θεματικού χαρακτήρα, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για επιμέρους ήπιες εμπορικές χρήσεις.

-Κατασκευή δικτύου αντιπυρικής θωράκισης αστικών και περιαστικών περιοχών. Με την ολοκλήρωσή του θα έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο πυρόσβεσης 20 και πλέον χιλιομέτρων σε οικισμούς που έχουν αναπτυχθεί μέσα σε δασικές πυκνώσεις.

-Τρία έργα οδικής ασφάλειας: Κατασκευή πρότυπων μη σηματοδοτούμενων διαβάσεων σε επιλεγμένα σημεία, προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία ηλεκτρονικών μέσων παρακολούθησης παραβάσεων του Κ.Ο.Κ. και προμήθεια φωτιστικών σωμάτων LED για την αντικατάσταση των υφιστάμενων φωτιστικών σωμάτων στις υπόγειες διαβάσεις οχημάτων.

-Δημιουργία Δικτύου Εθνικών Αθλητικών Κέντρων και διαμόρφωση χώρων πρασίνου. Πρόκειται για ένα μεγάλο έργο με 4 υπο-έργα: α) το «Σπίτι» του Μπάσκετ, β) το «Σπίτι» του Βόλεϊ, γ) το «Σπίτι» του Χάντμπολ και δ) το «Σπίτι» του Υγρού Στίβου.

-Δημιουργία δικτύου Εθνικών Αθλητικών Προπονητηρίων: α) Εθνικό Αθλητικό Προπονητήριο για τα χειμερινά Ολυμπιακά αθλήματα πάγου: Ice Skating, Hokey και Curling και β) Εθνικό Αθλητικό Προπονητήριο τριών αθλημάτων: Πυγμαχία, Πάλη και Taekwondo.

-Αισθητική αναβάθμιση των εισόδων και ενίσχυση της προσβασιμότητας των βασικών οδικών αξόνων της Περιφέρειας Αττικής. Στόχος του έργου, είναι ο οδηγός που εισέρχεται στην Αττική να αντικρίζει μια εικόνα υψηλής αισθητικής, που να ανταποκρίνεται στο brand name μιας σύγχρονης μητροπολιτικής Περιφέρειας, επιτυγχάνοντας παράλληλα την βελτίωση της οδικής ασφάλειας και των εξωραϊσμό των περιοχών που θα γίνουν οι παρεμβάσεις.

-ΟΧΕ Πάρκων. Σχεδιάζεται η ενοποίηση των μεγάλων αστικών και περιαστικών πάρκων της Αττικής που βρίσκονται στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας, μέσα από πράσινες διαδρομές που θα έχουν ως τελικό προορισμό τη βιώσιμη ανάπτυξη του Λεκανοπεδίου. Θυμίζουμε ότι η Περιφέρεια Αττικής έχει υπό την ευθύνη της το Αττικό Άλσος, το Πεδίον του Άρεως και το Μητροπολιτικό Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης».

-Δημιουργία Δικτύου Κέντρων Υγείας Αστικού Τύπου. Σχεδιάζεται η δημιουργία έως και 10 πρότυπων δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με προμήθεια σύγχρονου ιατρικού εξοπλισμού. Τα πρώτα θα υλοποιηθούν σε Πέραμα, Ερυθρές και Φυλή.

-Κατασκευή δικτύου πεζογεφυρών σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας. Μέχρι τον Μάρτιο του 2025 θα έχει ολοκληρωθεί η σχετική μελέτη που θα υποδεικνύει τα προτεινόμενα σημεία, στα οποία θα τοποθετηθούν πεζογέφυρες σε κεντρικές λεωφόρους της Αττικής, βάσει των δεδομένων επικινδυνότητας για τα ατυχήματα/δυστυχήματα που έχουν σημειωθεί στο παρελθόν. Θα στηθούν τουλάχιστον 5 πεζογέφυρες σε ισάριθμα σημεία.

-Βελτίωση Οδικής Ασφάλειας Λεωφόρου Κηφισού. Προβλέπεται η τοποθέτηση Συστημάτων Αναχαίτισης Οχημάτων στις πλευρές και τις κεντρικές νησίδες της Λ. Κηφισού, σε συνολικό μήκος 55 χλμ., που θα εκτείνεται από το ΣΕΦ στο Φάληρο μέχρι τη Νέα Φιλαδέλφεια, στο ύψος της Αττικής Οδού.

Παράλληλα, ο Περιφερειάρχης Αττικής ανακοίνωσε ότι, έπειτα από παρέμβαση της Κυβέρνησης, μετά την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών και την οριστικοποίηση της διαπραγμάτευσης με το αρμόδιο Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, μπαίνει σε τροχιά το μεγάλο έργο του τριπλού κόμβου Σκαραμαγκά, «μια ολιστική παρέμβαση που αφορά γενικότερα τα κυκλοφοριακά θέματα του Λεκανοπεδίου», που εντάσσεται τις επόμενες ημέρες στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών, με προϋπολογισμό 66 εκατ. ευρώ και με τη δημοπράτηση να γίνεται εντός του 2025.

Οι 9+1 κατηγορίες των έργων

Αναφορικά με τις κατηγορίες των έργων, αναμένεται να υλοποιηθούν:

-2 Λιμενικά Έργα, με προϋπολογισμό 87.695.000 ευρώ.

-22 Έργα Οδικής Ασφάλειας, με προϋπολογισμό 159.329.000 ευρώ.

-21 Έργα Διαχείρισης Υγρών Αποβλήτων και Υδάτων, με προϋπολογισμό 209.293.000 ευρώ.

-64 Έργα Ενίσχυσης Πράσινου & Αστικών Υποδομών, με προϋπολογισμό 311.621.000 ευρώ.

-50 Έργα Πολιτισμού και Αθλητισμού, με προϋπολογισμό 378.676.000 ευρώ.

-54 Έργα Αντιπλημμυρικής και Αντιπυρικής Θωράκισης (Ειδικής Κινητοποίησης), με προϋπολογισμό 447.401.000 ευρώ.

-17 Έργα Ενεργειακής Αναβάθμισης Υποδομών, με προϋπολογισμό 26.692.000 ευρώ.

-47 Έργα Πρόνοιας και Ενίσχυσης Κοινωνικών Υποδομών, με προϋπολογισμό 153.246.000 ευρώ.

-3 Έργα Κτιριακών Υποδομών, με προϋπολογισμό 17.817.000 ευρώ.

Στρατηγικές Βιώσιμης Ανάπτυξης στις ευρωπαϊκές μητροπολιτικές πρωτεύουσες

Valérie Pécresse, Πρόεδρος της Περιφέρειας του Παρισιού (Île de France)

Η Valérie Pécresse εξέφρασε τον θαυμασμό της για τα εντυπωσιακά πρότζεκτ που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο και δήλωσε: «Είναι τιμή μου που μιλάω στην καρδιά της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας και των επιστημών». Υπογραμμίζοντας τον ιστορικό χαρακτήρα της Αθήνας, ανέφερε: «Μέσα στους αιώνες, η Αθήνα έχει αποδείξει πως το να χτίσεις μία πόλη είναι πολιτική πράξη». Επισήμανε, όμως, πως σήμερα οι πόλεις μας πλήττονται από την κλιματική αλλαγή, γεγονός που επιβάλλει την ανάληψη άμεσων και αποφασιστικών δράσεων: «Η δική μου ευθύνη είναι να δράσουμε αποτελεσματικά απέναντι στην υπαρκτή απειλή της κλιματικής αλλαγής».

Η ομιλήτρια ανέδειξε το παράδοξο της σύγχρονης ανάπτυξης: «Η τραγωδία είναι πως οι βασικοί πυλώνες ανάπτυξης του σύγχρονου κόσμου είναι την ίδια στιγμή και η βασική απειλή του. Οπότε πρέπει να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης χωρίς να κινδυνεύσει ολόκληρο το οικοδόμημα». Παρά τις δεκαετίες επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, «τα έντονα αποτυπώματα στο περιβάλλον εξακολουθούν να υπάρχουν σε μεγάλο ποσοστό». Ωστόσο, τόνισε πως, ανεξάρτητα από τις προσπάθειες, «δεν έχουμε επιλογή από το να προσαρμοστούμε με κάποιον τρόπο σε αυτό το αδιαπραγμάτευτο γεγονός».

Η Valérie Pécresse παρουσίασε το φιλόδοξο σχέδιο της Περιφέρειας Île-de-France για το Παρίσι, ανακοινώνοντας ότι «μέχρι το 2025, το Παρίσι θα είναι η πρώτη μητρόπολη με μηδενικές εκπομπές αερίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς». Πρόσθεσε ότι σχεδιάζεται η κατασκευή περισσότερων από 300 χιλιομέτρων νέου δικτύου μετρό και 750 χιλιομέτρων ασφαλών εθνικών οδών έως το 2030. Επισήμανε επίσης ότι πάνω από ένα εκατομμύριο κάτοικοι του Παρισιού χρησιμοποιούν ήδη οικολογικές μεθόδους θέρμανσης.

Αναφερόμενη στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, επισήμανε πως η Ευρώπη έχει πληγεί έντονα, φέρνοντας ως παράδειγμα τις πρόσφατες πυρκαγιές και πλημμύρες. Σημείωσε δε ότι «στο Παρίσι δουλεύουμε πάνω σε περισσότερα από 300 πρότζεκτ πράσινης ανάπτυξης, εμπνευσμένοι από το μεγάλο όραμα του Ναβουχοδονόσορα στη Βαβυλώνα».

Ένα ιδιαίτερο στοιχείο της στρατηγικής τους είναι η δημιουργία δικτύου «χώρων δροσιάς», έτσι ώστε «κάθε κάτοικος του Παρισιού να μπορεί να φτάσει σε έναν τέτοιο χώρο μέσα σε 10 λεπτά περπάτημα». Παράλληλα, υπογράμμισε τη σημασία της προσβασιμότητας στα μέσα μαζικής μεταφοράς, λέγοντας: «Θέλω τα μέσα μαζικής μεταφοράς να είναι προσβάσιμα σε όλους, είτε έχουν θέματα κινητικότητας είτε όχι». Η Valérie Pécresse ολοκλήρωσε με μία δέσμευση: «Οι πόλεις του μέλλοντος θα είναι πόλεις προετοιμασμένες, έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που ήδη υπάρχουν». Με έμφαση στο όραμα της δημοκρατικής συμμετοχής και των σωστών επιλογών, έκλεισε την ομιλία της με τη φράση: «Ζήτω τα Athens Talks».

Η Θέμις Χριστοφίδου, Γενική Διευθύντρια Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (DG REGIO), συμμετείχε μέσω βίντεο στο συνέδριο «Athens Talks», όπου ανέπτυξε τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον σχεδιασμό ανθρώπινων και βιώσιμων πόλεων. Η κ. Χριστοφίδου τόνισε τη σημασία της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και της ενσωμάτωσης καινοτόμων πρακτικών στις ευρωπαϊκές πόλεις, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών και των τοπικών αρχών. Με βίντεο συμμετείχε στο Athens Talks και ο Θόδωρος Σκυλακάκης, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας όπου ανέπτυξε τις πολιτικές που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Ανθρώπινες και Βιώσιμες πόλεις: Ποιότητα ζωής σε ένα αστικό οικοσύστημα για όλους

Νίκος Παπαγγελής, Παραολυμπιονίκης στο Άθλημα της Ποδηλασίας

Ο Νίκος Παπαγγελής, Παραολυμπιονίκης στο Άθλημα της Ποδηλασίας, στο πάνελ συζήτησης που συντόνισε η δημοσιογράφος, Νίκη Λυμπεράκη, μίλησε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη για προσβασιμότητα στις σύγχρονες πόλεις. «Οι περισσότεροι φαντάζεστε πως η αναπηρία είναι η βλάβη ή ο τραυματισμός, αλλά η πραγματικότητα είναι πως η αναπηρία είναι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουμε κάθε ημέρα», τόνισε, περιγράφοντας τις δυσκολίες της μετακίνησης στην Αθήνα. «Το να είσαι σε αμαξίδιο και να κινείσαι στην Αθήνα είναι δύσκολο», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο κ. Παπαγγελής ανέδειξε τη σημασία της καθολικής προσβασιμότητας, επισημαίνοντας ότι αφορά όλους τους ανθρώπους. «Εν δυνάμει είμαστε όλοι ανάπηροι: ηλικιωμένοι, έγκυες γυναίκες, γονείς με καροτσάκια. Για αυτό θέλω τα έργα της Περιφέρειας να δίνουν προσβασιμότητα», υπογράμμισε, θέτοντας την προσβασιμότητα ως βασική προτεραιότητα για την αναβάθμιση της πόλης.

Ο κ. Παπαγγελής εξέφρασε την αισιοδοξία του για τη βελτίωση της νοοτροπίας των πολιτών σχετικά με την αναπηρία. «Είμαι πολύ αισιόδοξος. Βλέπουμε μια νοοτροπία να αλλάζει προς το καλύτερο. Οι νεότερες γενιές είναι πολύ διαφορετικές», σημείωσε, ενώ ανέδειξε το αίσθημα αλληλεγγύης που χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία: «Ζούμε σε μία χώρα όπου ο κόσμος έχει αποδείξει πολλές φορές πόσο δεμένοι είμαστε σε δύσκολες καταστάσεις. Το ζω κι εγώ, κάθε φορά που θα χρειαστώ βοήθεια, κάποιος που θα περάσει από δίπλα θα προσπαθήσει να με βοηθήσει».

Κλείνοντας, ο κ. Παπαγγελής εξέφρασε την πίστη του σε ένα καλύτερο μέλλον για την πόλη: «Στη ζωή, είτε είσαι ανάπηρος είτε όχι, κάποιες φορές θα χρειαστεί να ξεπεράσεις εμπόδια. Στο μέλλον η Αθήνα θα είναι μια πιο βιώσιμη πόλη», δήλωσε, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ένα αστικό περιβάλλον που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες όλων των πολιτών.

Θωμάς Δοξιάδης, Αρχιτέκτονας, Founder doxiadis+

Ο αρχιτέκτονας και Founder doxiadis+, Θωμάς Δοξιάδης, στην τοποθέτησή του για την Αθήνα, ανέδειξε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πόλη, ιδιαίτερα εν μέσω της κλιματικής αλλαγής. «Βλέπω με αγάπη την Αθήνα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε καθώς η κλιματική αλλαγή απειλεί. Πρέπει να αρχίσουμε να μελετάμε και να κατασκευάζουμε τη φύση», δήλωσε, τονίζοντας την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας: «Όταν μιλάς για φυσικά συστήματα, μιλάς για κάτι που θα πρέπει να αλλάξουμε την νοοτροπία του “κτίζω και ξεχνάω”».

Αναφερόμενος στην έννοια της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης, επισήμανε ότι τα οφέλη του αστικού περιβάλλοντος δεν διανέμονται ισομερώς. «Δεν είναι ισοκατανεμημένα σε όλους τους πολίτες», ανέφερε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις: «Σκεφτόμενοι το μέλλον, πρέπει να προσπαθήσουμε ακόμη πιο πολύ για τις περιοχές που δεν θα κάνουμε πάρκα».

Ο κ. Δοξιάδης ανέλυσε τη σημασία των κτιρίων στην αστική βιωσιμότητα: «Το 70% του πυκνοδομημένου χώρου της πόλης είναι τα κτίρια. Κοιτώντας την κλίμακα της Αθήνας, θα πρέπει να στραφούμε στα δώματα και να παράγουμε ενέργεια. Δεν μπορούμε να κερδίσουμε το θέμα της κλιματικής αλλαγής χωρίς να δούμε τα κτίρια». Επιπλέον, ανέδειξε την ανάγκη διαχείρισης των φυσικών πόρων: «Αν μπορέσουμε να διαχειριστούμε το νερό, θα είναι ένα μεγάλο κέρδος».

Ο κ. Δοξιάδης επισήμανε την ανάγκη αποκατάστασης της φύσης, όπως η αναγέννηση των καμένων δασών: «Με καμένα δάση που δεν αναδομούνται, η Ελλάδα δεν θα αναπνεύσει». Παρά τις δυσκολίες, δήλωσε αισιόδοξος: «Είμαστε σε μια άβολη χρονική περίοδο, αλλά υπάρχουν περιοχές όπου κάνουμε ιδιωτικά έργα με την προστασία της φύσης. Θεωρώ πως μπορούμε να δημιουργήσουμε ευκαιρίες και να τις εκμεταλλευτούμε».

Κλείνοντας, ο κ. Δοξιάδης ανέδειξε τη δυνατότητα της Αθήνας να βελτιώσει την περιβαλλοντική της κατάσταση με γρήγορες και στοχευμένες δράσεις. «Η Αθήνα θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα την περιβαλλοντική της κατάσταση», σημείωσε, προσκαλώντας σε μια συλλογική προσπάθεια για την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος.

Kωνσταντίνος Αραβώσης, Καθηγητής ΕΜΠ, Κάτοχος έδρας UNESCO – Πράσινη Καινοτομία και Κυκλική Οικονομία

Ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, Καθηγητής ΕΜΠ, Κάτοχος έδρας UNESCO, μίλησε για τις μεγάλες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας την ανάγκη για δράση και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων. Ξεκίνησε σημειώνοντας τη μοναδικότητα της Αθήνας: «Αισθάνομαι τυχερός που βρίσκομαι στην Αθήνα, γιατί έχει κάποια χαρακτηριστικά που δεν υπάρχουν σε άλλες πόλεις, όπως η θάλασσα». Ο κ. Αραβώσης αναφέρθηκε στη σταδιακή επιδείνωση των φαινομένων της κλιματικής αλλαγής, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να εντείνονται όσο πλησιάζουμε το 2050. «Το πρώτο μεγάλο στοίχημα είναι η ανθεκτικότητα απέναντι στα φαινόμενα», τόνισε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για στρατηγικές προσαρμογής και θωράκισης των πόλεων.

Το δεύτερο στοίχημα, σύμφωνα με τον κ. Αραβώση, είναι η μετάβαση της Αθήνας σε ένα πράσινο κυκλικό πρότυπο, βασισμένο στην κυκλική οικονομία. «Τι σημαίνει κυκλική οικονομία; Να απολαμβάνουμε όλα τα αγαθά που απολαμβάνουμε σήμερα, αλλά με λιγότερη κατανάλωση ενέργειας», εξήγησε, τονίζοντας την ανάγκη για: 1) Πράσινα κτίρια και εξοικονόμηση ενέργειας. 2) Αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. 3) Μετάβαση σε ηλεκτροκίνηση και δημιουργία ποδηλατοδρόμων. 4) Ανακύκλωση, που αποτελεί καθοριστικός παράγοντα για τη βιωσιμότητα. Ο κ. Αραβώσης εστίασε στη σημασία της ανακύκλωσης, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα μπορεί να υιοθετήσει βέλτιστες πρακτικές από άλλες χώρες. «Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό», δήλωσε, προσθέτοντας ότι απαιτείται εκπαίδευση των πολιτών και ανάπτυξη υποδομών, όπως καφέ κάδοι για τον σωστό διαχωρισμό απορριμμάτων. «Αυτό που απομένει σε έναν πράσινο κάδο πρέπει να είναι τελικά ένα πολύ μικρό ποσοστό», εξήγησε.

Πρότεινε τη χρήση έξυπνων κάδων, οι οποίοι καταγράφουν τη συμβολή κάθε πολίτη στην ανακύκλωση, και τη σύνδεση αυτής της συμβολής με ελαφρύνσεις στα δημοτικά τέλη. «Πρέπει να υπάρχουν κίνητρα», σημείωσε. Ο κ. Αραβώσης τόνισε τον ρόλο της τεχνολογίας και της καινοτομίας ως εργαλεία για τη βιωσιμότητα. «Στο Πολυτεχνείο βλέπουμε φοβερές ιδέες που καταλήγουν σε εμπορικό προϊόν από Έλληνες επιστήμονες. Η πολιτεία πρέπει να εντάξει τέτοιες ιδέες και τα προϊόντα τους στην κοινωνία», ανέφερε. Επισήμανε, επίσης, την ανάγκη για διαφανή καταγραφή της κατάστασης της ανακύκλωσης μέσω ανεξάρτητων πηγών. «Η τεχνολογία και η καινοτομία μπορούν να δώσουν λύσεις», κατέληξε.

Μαρία Βασιλάκου, Σύμβουλος Αστικής Ανάπτυξης, Αντιδήμαρχος Βιέννης (2010-2019)

Η Σύμβουλος Αστικής Ανάπτυξης και Αντιδήμαρχος Βιέννης (2010-2019), κ. Μαρία Βασιλάκου, με την πολύχρονη εμπειρία της στον αστικό σχεδιασμό, ανέδειξε τις προκλήσεις και τις δυνατότητες της Αθήνας, εστιάζοντας στη σημασία της βιωσιμότητας και της ποιότητας ζωής στις πόλεις. Η κ. Βασιλάκου αναφέρθηκε στις ιδιαιτερότητες της Αθήνας, σημειώνοντας ότι οι μικρές πλατείες και τα πολλά «μικρά κέντρα» είναι στοιχεία που συνιστούν μια θετική εικόνα. Ωστόσο, επισήμανε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για την πόλη είναι η εξάρτηση από το αυτοκίνητο: «Η εξάρτηση από το αυτοκίνητο είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την Αθήνα και ό,τι αυτό συνεπάγεται», τόνισε, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανάπτυξης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. «Πρέπει να καλυφθούν τα blind spots», είπε, αναφέροντας ως παράδειγμα τις διαφορετικές εμπειρίες των κατοίκων στο Μαρούσι και τη Βάρκιζα σχετικά με τα ΜΜΜ.

Η κ. Βασιλάκου έδωσε έμφαση στην ανάγκη για περισσότερο πράσινο στις γειτονιές, σημειώνοντας ότι αυτό δεν περιορίζεται στα μεγάλα εμβληματικά έργα. «Σε κάθε γειτονιά χρειάζονται μεγάλα δέντρα, σε κάθε γειτονιά λιγότερο τσιμέντο», δήλωσε, τονίζοντας ότι τέτοιες παρεμβάσεις δεν είναι μόνο κλιματικές, αλλά συμβάλλουν και στην προστασία της υγείας, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους. «Είναι σημαντικό για τον πολίτη να μπορεί να βρίσκεται σε έναν χώρο με ποιότητα ζωής μέσα σε 5 λεπτά με τα πόδια από το σπίτι του», υπογράμμισε. Το τρίτο μεγάλο στοίχημα, σύμφωνα με την κ. Βασιλάκου, είναι η ενεργοποίηση του πολίτη. «Το να γίνουμε πιο δραστήριοι δεν είναι εύκολο», παραδέχτηκε, προσθέτοντας ότι η εμπειρία της Βιέννης μπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός σε αυτόν τον τομέα. Η κ. Βασιλάκου υπογράμμισε τη σημασία του ορθού σχεδιασμού για την επίτευξη μιας βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. «Αν φτιάξω 100 ποδηλατοδρόμους αλλά δεν τους συνδέσω σε δίκτυο, είναι δώρον άδωρον», είπε χαρακτηριστικά. Εξήγησε ότι ο σχεδιασμός πρέπει να δίνει έμφαση σε τοπικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε γειτονιάς.

Ο τουρισμός ως κινητήρια δύναμη οικονομικής ανάπτυξης

Όλγα Κεφαλογιάννη, Υπουργός Τουρισμού

Η Υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, αναφέρθηκε στις εξαιρετικές επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού, υπογραμμίζοντας τη συμβολή του στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή. «Ο τουρισμός προσφέρει θέσεις εργασίας και ενισχύει την κοινωνική συνοχή», τόνισε, χαρακτηρίζοντάς τον «κινητήριο μοχλό ανάπτυξης για την Αττική και την Ελλάδα». Όπως δήλωσε, «ο ελληνικός τουρισμός ζει εποχές χρυσών επιδόσεων». Η Υπουργός παρουσίασε στοιχεία που αποδεικνύουν την ανοδική πορεία του τουριστικού κλάδου: «Τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι θα έχουμε μία χρονιά αναφοράς. Βλέπουμε μία σημαντικά αυξανόμενη ζήτηση κατά τους μήνες εκτός τουριστικής αιχμής. Παράδειγμα αποτελεί η Αθήνα, που είναι πλέον ένας προορισμός για 12 μήνες τον χρόνο».

Η κυρία Κεφαλογιάννη σημείωσε ότι η στρατηγική της κυβέρνησης και του Υπουργείου Τουρισμού επικεντρώνεται στην ανάπτυξη: «Εργαζόμαστε πάνω σε εμπειρίες που προωθούν τον τουρισμό κάθε εποχή του χρόνου και σε κάθε περιοχή της Ελλάδας». Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις ειδικές μορφές τουρισμού, όπως ο θαλάσσιος τουρισμός, ο καταδυτικός, ο γαστρονομικός, ο οινοτουρισμός και ο αγροδιατροφικός τουρισμός. «Για αυτές τις δραστηριότητες προωθούμε έναν διαδραστικό ψηφιακό χάρτη, ενώ συστήσαμε και το Συμβούλιο Οινοτουρισμού», πρόσθεσε. Αναφερόμενη στις τουριστικές υποδομές, δήλωσε: «Στην Αττική, τα καταλύματα 5 αστέρων αυξήθηκαν από 28 το 2012 σε 57 το 2023». Υπογράμμισε, επίσης, τις δράσεις για την ενίσχυση της τουριστικής εκπαίδευσης: «Φέραμε ρυθμίσεις για την ανάπτυξη της τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα». Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην προσβασιμότητα των παραλιών: «Στοχεύουμε στην ενίσχυση της προσβασιμότητας, με 160 επενδυτικά σχέδια, δεκάδες εκ των οποίων αφορούν την Αττική».

Επίσης, αναφέρθηκε στη χρήση νέων ψηφιακών εργαλείων για την ανάδειξη της ποικιλομορφίας του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας. Η κα Κεφαλογιάννη σημείωσε τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια: «Αναβαθμίζουμε το τουριστικό brand, όπως κάναμε και στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, όταν η χώρα και ειδικά η Αθήνα απασχολούσε τα διεθνή ΜΜΕ για αρνητικούς λόγους. Πλέον, αυτό το στοίχημα έχει κερδηθεί και η Αθήνα είναι κορυφαίος προορισμός για city break». Kλείνοντας, ανακοίνωσε την επικείμενη διαβούλευση για νέο νομοσχέδιο που θα βελτιώσει τη λειτουργία της βραχυχρόνιας μίσθωσης: «Το νέο πλαίσιο θα θέτει αντίστοιχες προϋποθέσεις με τα τουριστικά καταλύματα, εξασφαλίζοντας ποιοτικές υπηρεσίες και δικαιότερες συνθήκες ανταγωνισμού».

H αναγέννηση της Αθηναϊκής Ριβιέρας και το αποτύπωμα ενός σύγχρονου προορισμού

Έλλη Ανδριοπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ)

Η Έλλη Ανδριοπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), στο πάνελ συζήτησης που συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιώργος Ευγενίδης, παρουσίασε τη σημαντική συνεισφορά του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) στην Αθηναϊκή Ριβιέρα και την κοινωνία, εστιάζοντας στις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις του. «Το ΚΠΙΣΝ ήταν από τα πρώτα τοπόσημα της Αθηναϊκής Ριβιέρας και αυτό που ίσως μετακίνησε νοτιότερα το κέντρο βάρους της μητροπολιτικής περιφέρειας», ανέφερε, τονίζοντας ότι πλέον αποτελεί έναν πολυσύχναστο κόμβο πολιτισμού και αναψυχής, υποδεχόμενο περίπου 3 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Η κ. Ανδριοπούλου ανέλυσε την επίδραση του ΚΠΙΣΝ σε τρεις κύριους άξονες: Περιβαλλοντικά: Το ΚΠΙΣΝ έχει δημιουργήσει εκτεταμένους χώρους πρασίνου, οι οποίοι λειτουργούν ως βιώσιμο οικοσύστημα μέσα στην πόλη.

Η ενσωμάτωση αυτών των χώρων προάγει τη σύνδεση των πολιτών με το φυσικό περιβάλλον. Οικονομικά: Η συμβολή του ΚΠΙΣΝ στην ελληνική οικονομία είναι αξιοσημείωτη. Υπολογίζεται ότι προσθέτει περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ στο ΑΕΠ, ενώ δημιουργεί 2.800 θέσεις εργασίας, ενισχύοντας την τοπική και εθνική ανάπτυξη. Κοινωνικά: Με τη δημιουργία ενός δημόσιου χώρου που ενσωματώνει δύο σημαντικά πολιτιστικά ιδρύματα, την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη, το ΚΠΙΣΝ προσφέρει μοναδικές υποδομές για την πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή της χώρας. Επιπλέον, φιλοξενεί εκατοντάδες εκδηλώσεις κάθε χρόνο, προσελκύοντας ποικίλα κοινά και καλλιεργώντας την κοινωνική συνοχή. Η κ. Ανδριοπούλου τόνισε ότι το ΚΠΙΣΝ λειτουργεί ως πρότυπο για την ενσωμάτωση πολιτιστικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών δράσεων που ενισχύουν τη βιωσιμότητα και την καινοτομία. «Πάνω από όλα, το ΚΠΙΣΝ δημιουργεί έναν ζωντανό δημόσιο χώρο, όπου οι άνθρωποι μπορούν να συναντηθούν, να συμμετάσχουν και να εμπνευστούν», υπογράμμισε.

Αγγελική Τούζιου, Chief Development Officer, Residential, Mixed-Use, Hospitality, LAMDA Development

Η Αγγελική Τούζιου, Chief Development Officer, Residential, Mixed-Use, Hospitality, LAMDA Development, παρουσίασε το φιλόδοξο σχέδιο του Ελληνικού, το οποίο φιλοδοξεί να αναδείξει την Αθήνα ως κορυφαίο τουριστικό προορισμό και ταυτόχρονα να δημιουργήσει μια νέα αστική πραγματικότητα. «Το έργο του Ελληνικού θα αναδείξει την πόλη της Αθήνας στον τομέα του τουρισμού. Είναι το μεγαλύτερο σχέδιο ανάπλασης στην Ευρώπη, αλλά και το μόνο σχέδιο οργανωμένου σχεδιασμού στην Ελλάδα», δήλωσε, υπογραμμίζοντας τη μοναδικότητα του έργου.
Στο πλαίσιο του σχεδιασμού, η LAMDA Development εστιάζει στη δημιουργία νέων τουριστικών προϊόντων που θα ενισχύσουν το παράκτιο μέτωπο της Αθήνας. Η κ. Τούζιου ανέφερε: «Η παραλία του 1 χιλιομέτρου, που συνενώνεται με έναν πολύ μεγάλο χώρο πρασίνου 100 στρεμμάτων, θα ενωθεί με το μεγάλο πάρκο του Ελληνικού. Θα ενώσουμε την πόλη με τη θάλασσα».

Η αναβαθμισμένη μαρίνα, με αυξημένες δυνατότητες εξυπηρέτησης περισσότερων σκαφών, θα αποτελέσει ένα ξεχωριστό τουριστικό προϊόν, ενώ αναφέρθηκε και στη δημιουργία «αρχιτεκτονικού τουρισμού» μέσα από τη συνεργασία με γνωστούς διεθνείς αρχιτέκτονες. Το Ελληνικό σχεδιάζεται ως μια νέα πόλη με όλες τις απαραίτητες υποδομές. «Το Ελληνικό είναι μια πόλη που έχει όλες τις δομές που μπορούν να εξυπηρετήσουν μία πόλη», τόνισε η κ. Τούζιου. Εξήγησε ότι ο σχεδιασμός επικεντρώνεται, σε πρώτη φάση, στον οικιστικό και τουριστικό τομέα, ενώ αναφέρθηκε και στις μελλοντικές επιχειρηματικές προοπτικές του έργου: «Το Ελληνικό θα είναι έτοιμο να υποστηρίξει πολλά γραφεία, το κομμάτι της εκπαίδευσης και γενικά να στηρίξει επιχειρηματικά πάρα πολλούς τομείς».

Ναταλία Στράφτη, Deputy CEO της Grivalia Hospitality

Η Deputy CEO της Grivalia Hospitality, Ναταλία Στράφτη, παρουσίασε τις στρατηγικές κατευθύνσεις της Grivalia Hospitality στον τομέα του επώνυμου υπερπολυτελούς τουρισμού, υπογραμμίζοντας τη σημασία της βιωσιμότητας και της δημιουργίας νέων, υψηλής ποιότητας προορισμών. «Η Grivalia είναι μια εταιρεία η οποία ειδικεύεται στον επώνυμο υπερπολυτελή τουρισμό. Έχουμε έξι έργα σε λειτουργία, ενώ στην Aθηναϊκή Ριβιέρα έχουμε δύο έργα που συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη και τον βιώσιμο τουρισμό», ανέφερε. Η κ. Στράφτη τόνισε τον ρόλο των επενδύσεων σε όλο το παράκτιο μέτωπο της Αττικής, από τον Πειραιά μέχρι το Σούνιο, ως πυλώνα αστικής και τουριστικής ανάπτυξης. «Οι επενδύσεις αυτές διευρύνουν τον αστικό ιστό και δημιουργούν νέους προορισμούς που αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η μέση δαπάνη των επισκεπτών στις μονάδες της Grivalia είναι 6 έως 8 φορές υψηλότερη από τη μέση δαπάνη στη χώρα.

Αναφερόμενη στις αρχές βιωσιμότητας που διέπουν τις επενδύσεις της εταιρείας, δήλωσε: «Στα δύο δημόσια ακίνητα συνολικής έκτασης 350 στρεμμάτων, ο συντελεστής δόμησης είναι κάτω από 5%. Έχουμε φυτεύσει νέα βλάστηση και αναπτύξαμε έξι παραλίες, εκ των οποίων οι τρεις είναι προσβάσιμες στο κοινό. Προσελκύουμε επισκέπτες υψηλής προστιθέμενης αξίας, ενισχύοντας το τουριστικό προϊόν της περιοχής». Η κ. Στράφτη ανέδειξε τη στροφή του σύγχρονου μοντέλου φιλοξενίας από την παραδοσιακή εμπειρία διαμονής προς την παροχή ουσιαστικών εμπειριών. «Ο σύγχρονος επισκέπτης δίνει μεγαλύτερη σημασία στο να ζει ουσιαστικές εμπειρίες», εξήγησε, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα διαθέτει μοναδικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη τέτοιων προορισμών σε όλη την επικράτεια. Η εταιρεία εστιάζει σε ανεκμετάλλευτους προορισμούς με χαμηλή τουριστική ανάπτυξη, αποφεύγοντας τις περιοχές που έχουν φτάσει σε σημείο κορεσμού. «Έχουμε αποφασίσει να επενδύσουμε σε κτίσματα με χαμηλό ποσοστό δόμησης, εστιάζοντας στους ανεκμετάλλευτους προορισμούς και όχι στους κορεσμένους», τόνισε, προσφέροντας ένα όραμα βιώσιμης και ποιοτικής τουριστικής ανάπτυξης για την Ελλάδα.

Carsten Rasmussen, Eπικεφαλής του τμήματος Ελλάδας – Κύπρου της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης (DG REGIO) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Ο Carsten Rasmussen, Eπικεφαλής του τμήματος Ελλάδας -Κύπρου της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης (DG REGIO) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έθεσε στο επίκεντρο της ομιλίας του την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της σχέσης της Αθήνας με το παράκτιο μέτωπο, αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις αλλά και τις τεράστιες δυνατότητες της πόλης. «Η Αθήνα είναι ευλογημένη πόλη, με βουνά, θάλασσα και υπέροχη θέα. Ωστόσο, αναπτύχθηκε επιθετικά», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες. Ο κ. Rasmussen ανέφερε ότι στόχος είναι η καλύτερη αξιοποίηση της εγγύτητας της πόλης στη θάλασσα, με έμφαση στην κατεύθυνση της πόλης προς τη θάλασσα, αλλά όχι με στόχευση προς το λιμάνι, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Έφερε ως παραδείγματα τις πόλεις της Βαρκελώνης και της Κοπεγχάγης, που έχουν καταφέρει να αξιοποιήσουν με επιτυχία τη σχέση τους με τη θάλασσα.

Εκφράζοντας την προσωπική του άποψη, δήλωσε: «Για μένα, ως ξένος, η Ριβιέρα θα έπρεπε να ξεκινά από την πύλη του Αδριανού, στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο σήμερα δεν έχει σύνδεση με τη θάλασσα. Η πύλη και η αρχή της Συγγρού θα έπρεπε να συναγωνίζονται στο μέλλον τα Ηλύσια Πεδία του Παρισιού». Επισήμανε, μάλιστα, ότι η θάλασσα πρέπει να γίνει πιο ελκυστική για τους κολυμβητές, ώστε να ενισχυθεί η σύνδεση της πόλης με το παράκτιο μέτωπο. Ο κ. Rasmussen αναφέρθηκε και στο κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας, σημειώνοντας ότι αυτό αποτελεί σημαντική πρόκληση για τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Η Αθήνα είναι καλύτερη για τα αυτοκίνητα παρά για τους ανθρώπους», ανέφερε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μια πιο φιλική προς τον άνθρωπο προσέγγιση στη διαμόρφωση της πόλης.

Πολιτικές αστικής διακυβέρνησης και προετοιμασία για τη διαχείριση κρίσεων

Θεόδωρος Λιβάνιος, Υπουργός Εσωτερικών

Ο Υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, υπογράμμισε στο μεγάλο συνέδριο της Περιφέρειας Αττικής τη σημασία του για τη συζήτηση πολλών διαφορετικών θεμάτων που απασχολούν την Περιφέρεια Αττικής. «Για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα να συζητηθούν σε μία μέρα πολλά διαφορετικά θέματα που απασχολούν την Περιφέρεια Αττικής. Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι ότι πολύς κόσμος δεν γνωρίζει καν τι κάνει η Περιφέρεια», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο Θεόδωρος Λιβάνιος τόνισε τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Περιφέρεια Αττικής, από την υγειονομική κρίση έως τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που αναμένεται να ενταθούν στο μέλλον. «Αυτό που συνέβη στη Θεσσαλία ήταν αδιανόητο, κυρίως λόγω της τεράστιας έκτασης στην οποία εκδηλώθηκε. Αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη να σχεδιάσουμε με βάση το 2030, το 2035, και ό,τι φτιάχνουμε από εδώ και πέρα να είναι ισάξιο της έντασης των φαινομένων που θα αντιμετωπίσουμε», δήλωσε. Αναφερόμενος στις πλημμύρες της Μάνδρας το 2017, υπογράμμισε: «Το 2017 στη Μάνδρα, στην Ελευσίνα δεν είχε ρίξει ούτε μια σταγόνα νερό. Εντελώς ξαφνικά εμφανίστηκε ένα τεράστιο ποτάμι, παρέσυρε 17 ανθρώπους σχεδόν χωρίς να έχει καν βρέξει. Αυτό δείχνει ότι η πρόληψη και η προετοιμασία μπορεί να αποδειχθούν σωτήριες. Πρέπει να χρησιμοποιηθεί κάθε ψηφιακό και τεχνολογικό μέσο για να πετύχουμε τον σκοπό αυτό».

Ο Υπουργός Εσωτερικών επισήμανε την ανάγκη αναβάθμισης της πολιτικής προστασίας και της διαχείρισης κρίσεων: «Βρισκόμαστε σε μία πολύ σεισμογενή περιοχή και πρέπει να είμαστε έτοιμοι για σεισμούς όπως εκείνους του 1999 ή του 1981». Παράλληλα, επισήμανε την ανάγκη για ταχύτερη υλοποίηση έργων, ειδικά αυτών που σχετίζονται με την προστασία της ανθρώπινης ζωής: «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τεράστιες καθυστερήσεις στην υλοποίηση πολλών έργων. Αν υπάρχει δικαστική εμπλοκή, πρέπει να δίνεται προτεραιότητα». Ο κ. Λιβάνιος σχολίασε την πρόσφατη εμπειρία από τα γεγονότα στη Ρόδο, λέγοντας: «Αυτό που ζήσαμε στη Ρόδο πριν λίγες μέρες ήταν επιπέδου Βαλένθια. Η ένταση των φαινομένων είναι εδώ». Υπογράμμισε ότι, σε περιπτώσεις κρίσεων, «όταν μιλάμε για ανθρώπινες ζωές, πρέπει να δίνεται πάντα προτεραιότητα». Ο Θεόδωρος Λιβάνιος υπογράμμισε τη σημασία της κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ δήμων, περιφέρειας και κράτους: «Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ποιος είναι αρμόδιος για κάθε εκκρεμότητα, ώστε να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος».

Παράλληλα, επισήμανε την ανάγκη αναθεώρησης του νομοθετικού πλαισίου της τοπικής αυτοδιοίκησης: «Το νομοθετικό πλαίσιο έχει ηλικία 20 ετών. Αν και δεν είναι μεγάλο διάστημα, στο μεταξύ έχουν αλλάξει τα πάντα. Π.χ., έχουν καταργηθεί οι νομαρχίες. Προχωράμε σε ανακατανομή αρμοδιοτήτων για να αποφεύγεται η επικάλυψη». Αναφερόμενος στη σημασία του συστήματος 112, ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε: «Το 112 έχει έρθει στη ζωή μας και λειτουργεί. Συχνά έρχεται ένα μήνυμα παραπάνω, αλλά καλύτερα να έρθει ένα μήνυμα ακόμα παρά καθόλου. Σκεφτείτε πόσες ζωές θα είχαν σωθεί αν υπήρχε το 112 παλαιότερα». Καταλήγοντας, ο Θεόδωρος Λιβάνιος τόνισε ότι η ένταση των φαινομένων απαιτεί άμεση δράση και προσεκτικό σχεδιασμό: «Πρέπει να σχεδιάζουμε με βάση τις προκλήσεις του μέλλοντος και να εστιάσουμε στην προετοιμασία και την πρόληψη, ώστε να προστατεύσουμε ανθρώπινες ζωές και να δημιουργήσουμε ανθεκτικές υποδομές για την Αττική».

Ανθεκτικές και Πράσινες πόλεις: Ανάπτυξη με σεβασμό στο Περιβάλλον και ετοιμότητα για τις προκλήσεις του μέλλοντος

Λενιώ Μυριβήλη, Υπεύθυνη Αντιμετώπισης Αστικής Θερμότητας (Global Chief Heat
Officer) στο UN – Habitat του ΟΗΕ και στο Climate Resilience Center του Atlantic Council

Η Λενιώ Μυριβήλη, Υπεύθυνη Αντιμετώπισης Αστικής Θερμότητας (Global Chief Heat Officer) του UN-Habitat και του Climate Resilience Center του Atlantic Council, στο πάνελ συζήτηση που συντόνισε ο δημοσιογράφος, Νικήτας Κορωνάκης, υπογράμμισε την ανάγκη για άμεσες και ουσιαστικές δράσεις ώστε οι πόλεις να προσαρμοστούν στις αυξανόμενες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. «Χρειαζόμαστε πόλεις που είναι ανθεκτικές επειδή είναι πράσινες», τόνισε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι τα δύο τελευταία χρόνια ήταν τα πιο ζεστά που έχουν καταγραφεί, ενώ η Αθήνα αντιμετώπισε τη μεγαλύτερη περίοδο καύσωνα στην ιστορία της. Η κ. Μυριβήλη υπογράμμισε ότι οι πόλεις πρέπει να εντοπίσουν τις αδυναμίες τους και να προετοιμαστούν για μελλοντικές καταστροφές. «Οι πόλεις πρέπει να βρουν τις αδυναμίες τους, ποια συστήματά τους θα χτυπηθούν πιο άσχημα, να χαρτογραφηθεί η ευαλωτότητά τους. Πρέπει να προετοιμαστούμε, να βάλουμε όλες τις πιθανές δράσεις για να προστατεύσουμε τους πληθυσμούς μας στον καιρό των καταστροφών», δήλωσε.

Η κ. Μυριβήλη σημείωσε ότι «έχουμε αυξήσει τα μηνύματα με το 112 για να προετοιμάσουμε τον κόσμο. Στο κομμάτι της ετοιμότητας πρωτοστατούμε». Ωστόσο, τόνισε την υστέρηση στον σχεδιασμό, επισημαίνοντας ότι «οι πόλεις μας είναι σχεδιασμένες για διαφορετικό κλίμα. Χρηματοδοτούνται έργα με προδιαγραφές από 50 χρόνια πριν. Πρέπει να βλέπουμε το μέλλον, να φανταζόμαστε πώς θα είναι οι συνθήκες μελλοντικά και με βάση αυτές να προετοιμαζόμαστε». Η κ. Μυριβήλη αναφέρθηκε στην ανάγκη μετασχηματισμού των πόλεων ώστε να εξυπηρετούν τους ανθρώπους και όχι μόνο τα αυτοκίνητα. «Στην Ελλάδα θα πρέπει να κάνουμε άλματα για να προετοιμάσουμε τις πόλεις μας. Έχουμε φτιάξει πόλεις για τα αυτοκίνητα και όχι για τους ανθρώπους. Πρέπει να ανοίξουμε πράσινους διαδρόμους και να ανοίξουμε τα ποτάμια μας, όπως έχουν κάνει δεκάδες πόλεις», ανέφερε, προσθέτοντας ότι οι πράσινες υποδομές είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Φοίβη Κουντούρη, Οικονομολόγος, διεθνής ηγέτιδα Αειφόρου Ανάπτυξης

Η Φοίβη Κουντούρη, οικονομολόγος και διεθνής ηγέτιδα Αειφόρου Ανάπτυξης, ανέλυσε τις οικονομικές πτυχές της κλιματικής αλλαγής και τη σημασία της ορθής κατανομής των πόρων, τονίζοντας ότι ενώ οι επενδύσεις στον τομέα αυτό είναι κρίσιμες, χρειάζεται προτεραιοποίηση βασισμένη σε επιστημονικά δεδομένα και διαβούλευση με όσους θα εφαρμόσουν τις αλλαγές. «Μια κατανομή των πόρων βασισμένη σε επιστημονικά στοιχεία και σε συζήτηση με όσους θα εφαρμόσουν μία τέτοια αλλαγή είναι αναγκαία», σημείωσε, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη στην αξιοποίηση τέτοιων δεδομένων. Παρά τους περιορισμένους διαθέσιμους πόρους, η κ. Κουντούρη τόνισε ότι υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν, αρκεί να υπάρχει στρατηγική προσέγγιση και συνεργασία.

Η πράσινη μετάβαση, σύμφωνα με την κ. Κουντούρη, δεν μπορεί να γίνει «τμηματικά, ανά υπουργείο», αλλά απαιτεί μια συνολική, ολιστική προσέγγιση που θα περιλαμβάνει την αγροτική παραγωγή, τις μεταφορές, τα logistics, και τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Η κ. Κουντούρη επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί ένα εργαλείο με τη δυνατότητα να φέρει την αειφορία σε κάθε κράτος-μέλος. «Παρά τα λάθη της, το πλαίσιο είναι ικανό να οδηγήσει σε αποτελεσματικές πολιτικές», τόνισε, προσθέτοντας πως η εφαρμογή της απαιτεί εξειδικευμένη τεχνογνωσία και δεξιότητες, που δεν είναι πάντα διαθέσιμες. «Η μετάβαση χρειάζεται ειλικρινή διάδραση μεταξύ των πολιτικών, των επιστημόνων, των τεχνολόγων και όσων λαμβάνουν τις αποφάσεις. Κανένας δεν μπορεί να ενεργεί μόνος του», σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι η επιστημονική βάση είναι κρίσιμη για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας. Κλείνοντας, περιέγραψε τη μετάβαση ως ένα περίπλοκο εγχείρημα που απαιτεί συντονισμό, στρατηγική συνεργασία και μια συλλογική συνείδηση για το μέλλον, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα για τις επόμενες γενιές.

Δρ. Σταύρος Σολωμός, Ερευνητής του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών

Ο Δρ. Σταύρος Σολωμός, Ερευνητής του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, αναφέρθηκε στη σημασία της επιστημονικής παρακολούθησης και προσαρμογής στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, παρουσιάζοντας δεδομένα που υπογραμμίζουν την κρισιμότητα της κατάστασης. «Εμάς η δουλειά μας είναι να ασχολούμαστε με δεδομένα και αριθμούς, πράγματα που τα βλέπαμε εδώ και πολλά χρόνια», δήλωσε, επισημαίνοντας ότι το 2024 φαίνεται πως θα κλείσει με αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,64 βαθμούς Κελσίου, ξεπερνώντας το όριο του 1,5 βαθμού που ορίζει η Συμφωνία του Παρισιού.

Ο κ. Σολωμός τόνισε ότι η πράσινη μετάβαση αποτελεί βασικό μονοπάτι για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αν και η παγκόσμια σύμπνοια σε αυτό το ζήτημα παραμένει ένα ιδεατό σενάριο. «Ο δρόμος για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής περνάει μέσα από την πράσινη μετάβαση και δεν υπάρχει παγκόσμια σύμπνοια για αυτό», σημείωσε, προσθέτοντας όμως ότι αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη για δράση. Πρότεινε την προσαρμογή ως το πρώτο βήμα, ξεκινώντας από την καθημερινότητα: «Πρέπει να κοιτάμε τον δρόμο της προσαρμογής, που αρχίζει από το σπίτι μας, τη γειτονιά μας, ώστε να γίνει ο χώρος που ζει ο καθένας μας πιο ανθεκτικός σε έναν κόσμο κλιματικής αλλαγής». Επισήμανε, επίσης, ότι υπάρχουν διαθέσιμα μέσα και εργαλεία στα πανεπιστήμια και στην κοινωνία, με την εφαρμογή να εξαρτάται από την κάθε κοινότητα.

Ως κλιματολόγος, ο κ. Σολωμός εξέφρασε την ιδιαίτερη ανησυχία του για την αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας, τονίζοντας τις πιθανές επιπτώσεις της. Παρόλα αυτά, επισήμανε ότι υπάρχουν αισιόδοξα μηνύματα από την ηγεσία και την επιστημονική κοινότητα: «Υπάρχουν αισιόδοξα μηνύματα, και από την ηγεσία και από την επιστημονική κοινότητα πως είμαστε στον ίδιο δρόμο. Το θέμα είναι πώς θα εφαρμοστούν όλα αυτά στην καθημερινότητα». Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην ευθύνη που φέρει η Ελλάδα ως χώρα που φιλοξενεί μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς: «Έχουμε σαν χώρα την ιδιαιτερότητα να φιλοξενούμε μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς και έχουμε ευθύνη απέναντι στην ανθρωπότητα για αυτά τα μνημεία», τόνισε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη προστασίας τους στο πλαίσιο των κλιματικών αλλαγών.

Γιώργος Παγουλάτος, Πρέσβης της Ελλάδος στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)

Ο Γιώργος Παγουλάτος, Πρέσβης της Ελλάδας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ανέδειξε τη σημασία των πόλεων ως κινητήριων μοχλών ανάπτυξης και πράσινης μετάβασης, ενώ παράλληλα επισήμανε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. «Οι πόλεις είναι κινητήριες δυνάμεις ανάπτυξης, καθώς εκεί η δημιουργικότητα και η παραγωγικότητα είναι υψηλότερες. Αποτελούν κύριους παίχτες στην πράσινη μετάβαση, συμβάλλοντας στη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά ταυτόχρονα είναι και από τις μεγαλύτερες πηγές ρύπανσης», δήλωσε. Ο κ. Παγουλάτος επισήμανε ότι «δεν υπάρχει κοινή συνταγή για όλες τις περιπτώσεις». Υποστήριξε ότι οι δράσεις ανθεκτικότητας πρέπει να είναι αποτέλεσμα συστημικής πολιτικής, βασισμένης στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε τόπου. «Περιφέρειες και πόλεις μπορούν να δημιουργήσουν δίκτυα λήψης αποφάσεων, ενώ παράλληλα πρέπει να επικεντρώνονται σε τοπικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων», σημείωσε.

Αναφερόμενος σε επιτυχημένα παραδείγματα από άλλες πόλεις, παρουσίασε το σχέδιο «Ουτρέχτη 2040», το οποίο στοχεύει να μετατρέψει την πόλη σε μια «πόλη των 10 λεπτών», με εξαιρετικές συνδέσεις που μειώνουν την εξάρτηση από τα ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Επίσης, ανέφερε ότι σε τέσσερις γερμανικές πόλεις επιδοτούνται πράσινες στέγες, ενώ στην πόλη του Μεξικού παρέχονται μειώσεις φόρων ακινήτων για τη δημιουργία τέτοιων υποδομών. Ο Παγουλάτος εξήγησε, επίσης, πώς η κυκλική οικονομία εφαρμόζεται σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη συνεργασία μεταξύ του Λονδίνου και των περιχώρων του. «Είναι τεράστιες οι δυνατότητες που προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη για τη δημιουργία στοχευμένων παρεμβάσεων στις ανάγκες των πόλεων», πρόσθεσε. Κλείνοντας, τόνισε τη σημασία της μείωσης της έκθεσης σε κλιματικούς κινδύνους μέσω στοχευμένων πολιτικών: «Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μπορούν να απολογηθούν με στοχευμένες παρεμβάσεις».

Επενδύοντας στον πολιτισμό εξασφαλίζουμε ένα βιώσιμο μέλλον: 19+1 νέα έργα στην Αττική

Λίνα Μενδώνη, Υπουργός Πολιτισμού

Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, παρουσίασε ένα φιλόδοξο σχέδιο επενδύσεων στον πολιτισμό στην Αττική κατά τη διάρκεια του Athens Talks. Τίτλος της παρουσίασής της «Επενδύοντας στον πολιτισμό εξασφαλίζουμε ένα βιώσιμο μέλλον: 19+1 νέα έργα στην Αττική». Στην ομιλία της ανέδειξε τη σημασία του πολιτισμού ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, υπογραμμίζοντας ότι «ο πολιτισμός είναι επένδυση στο μέλλον μας». Η Υπουργός επισήμανε ότι ο πολιτισμός αποτελεί ένα δυναμικό κεφάλαιο ανάπτυξης, με ισχυρό αντίκτυπο στην επιχειρηματικότητα και την απασχόληση. Επικαλούμενη μελέτες της Deloitte, ανέφερε: «Κάθε 1 ευρώ επένδυσης σε δράσεις πολιτισμού αποφέρει έως και 3,44 ευρώ στο εθνικό προϊόν, ενώ 1 εκατομμύριο ευρώ επένδυσης δημιουργεί σχεδόν 49 ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης».

Παρουσιάζοντας την Πολιτιστική Χάρτα Ανάπτυξης και Ευημερίας, η κα. Μενδώνη εξήγησε ότι πρόκειται για έναν οδικό χάρτη που περιλαμβάνει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και στοχευμένες επενδύσεις με ορίζοντα το 2027. Το σχέδιο ενσωματώνει έργα που αναζωογονούν την πολιτιστική κληρονομιά, ενισχύουν τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, ενδυναμώνουν τον τουρισμό και προάγουν την κοινωνική συνοχή. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το «+1» έργο της παρουσίασης. «Ένα ιδιαίτερα ακριβό έργο για τα ελληνικά δεδομένα, ύψους 400 εκατ. ευρώ, που δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς τη συνδρομή του Σπύρου και της Ντόροθι Λάτση», σημείωσε η Υπουργός. Η κα. Μενδώνη αναφέρθηκε σε μια σειρά από έργα που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Εκτεταμένη αναφορά έγινε στις παρεμβάσεις στο πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου: «Δημιουργείται ένας περιαστικός χώρος πρασίνου και πολιτισμού για τους κατοίκους της Αττικής». Η Υπουργός ανέφερε ότι το πρόγραμμα περιλαμβάνει περισσότερα από 825 έργα και δράσεις, συνολικού προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ. «Ουδέποτε το Υπουργείο Πολιτισμού είχε ξανά τέτοιους πόρους», τόνισε.

Η κυρία Μενδώνη παρουσίασε τη στρατηγική της για την ανάδειξη της Αττικής σε διεθνές κέντρο πολιτισμού, αναφέροντας ότι η περιοχή διαθέτει δύο μνημεία UNESCO, την Ακρόπολη και τη Μονή Δαφνίου, 273 αρχαιολογικούς χώρους και 1.861 μνημεία. Ένα από τα κεντρικά σημεία της ομιλίας ήταν η «Τριλογία της Αττικής», η οποία περιλαμβάνει έργα στην Αθήνα, την Ελευσίνα και το Λαύριο. «Ας θυμηθούμε τη σχέση της Αρχαίας Αθήνας με τα Ελευσίνια Μυστήρια και με τα μεταλλεία του Λαυρίου, χωρίς τα οποία δεν θα είχε υπάρξει αυτοκρατορία», δήλωσε. Η Υπουργός Πολιτισμού επισήμανε ότι ο πολιτισμός επενδύει και στην τεχνολογία, με στόχο τον ψηφιακό μετασχηματισμό της πολιτιστικής κληρονομιάς. «Ταυτόχρονα, η ενίσχυση της σύγχρονης δημιουργίας περιλαμβάνει την υποστήριξη μουσείων, θεάτρων, φεστιβάλ και ανεξάρτητων καλλιτεχνικών χώρων», είπε.

Κλείνοντας, η κα. Μενδώνη υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα επενδύσεων στον πολιτισμό δεν αφορά μόνο την προστασία της κληρονομιάς, αλλά και τη δημιουργία νέων ευκαιριών για τους πολίτες. «Ο πολιτισμός δεν είναι μόνο μνήμη. Είναι εργαλείο ανάπτυξης, καινοτομίας και μήτρα απασχόλησης. Η Αττική αλλάζει και γίνεται πιο φιλική και ελκυστική στα πολιτιστικά προϊόντα της», κατέληξε.

Πόλεις και Πολιτισμός: Η επίδραση της Ιστορίας και των Τεχνών στην ευημερία και την τουριστική ανάπτυξη

Μαρία Ευθυμίου, Ιστορικός & Καθηγήτρια Πανεπιστημίου

Η ιστορικός και καθηγήτρια πανεπιστημίου, Μαρία Ευθυμίου, ανέδειξε την ιδιαίτερη ιστορική σημασία της Αττικής, στον πάνελ που συντόνισε η δημοσιογράφος, Βίκυ Φλέσσα, περιγράφοντάς την ως έναν τόπο μοναδικό, γεμάτο συμβολισμούς και μνήμες που διαπερνούν τους αιώνες. «Εδώ είναι συμπυκνωμένη όλη η ιστορία, κυριολεκτικά. Η Αττική είναι ένα προνομιούχο σημείο του πλανήτη, όχι απλά της Ελλάδας», δήλωσε, προσθέτοντας ότι κάθε βήμα στην Αθήνα είναι για εκείνη ένα ταξίδι σε άλλες εποχές: «Όταν περπατώ στην Αθήνα δεν περπατώ στη σύγχρονη Αθήνα, είμαι αλλού». Η κα. Ευθυμίου αναφέρθηκε με νοσταλγία στον Ιλισό, το ιστορικό ποτάμι της Αθήνας, που σήμερα έχει χαθεί από την καθημερινή ζωή της πόλης. «Περνώ μπροστά από το Χίλτον και δεν ακούω τα αυτοκίνητα, ακούω τον Ιλισό να τρέχει, ακούω τα νερά του», ανέφερε. Σημείωσε, επίσης, ότι ο Ιλισός παραμένει ζωντανός στο σημείο της Αγίας Φωτεινής, όπου διατηρεί ακόμα την υγρασία και τα νερά του. «Μπορούμε να στήσουμε 400-500 μέτρα του Ιλισού με νερά που χύνονται και να κυλά ξανά ο Ιλισός στην Αγία Φωτεινή», πρότεινε, τονίζοντας τη σημασία της αναβίωσης του ποταμού για την πόλη.

Περιγράφοντας τη διαδρομή της στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, η κα. Ευθυμίου εξήγησε πώς οι ιστορικές μνήμες της Αθήνας διαπλέκονται με τη φαντασία της: «Ακούω αποσπάσματα αρχαίας τραγωδίας, βλέπω το τυρί και το ψωμί που είχαν φέρει μαζί τους οι Αθηναίοι, και μετά βλέπω τα δημόσια λουτρά που είχαν δημιουργήσει. Δεν είμαι στην περιοχή του Ηρώδου του Αττικού, αλλά στο μέρος όπου δόθηκαν οι μεγαλύτερες μάχες για την υπεράσπιση της Αθήνας». Η κα. Ευθυμίου υπογράμμισε την ανάγκη να μεταδοθεί αυτή η ιστορική εμπειρία στους επισκέπτες της πόλης: «Εγώ περπατώ και ακούω μία μάνα να φωνάζει στα αρχαία ελληνικά: «Έλα παιδί μου να βάλεις τη ζακέτα σου». Αυτή την αίσθηση που έχω εγώ θα ήθελα να τη μεταδώσουμε κάπως στους επισκέπτες». Κλείνοντας, περιέγραψε την Αθήνα ως έναν τόπο που, αν αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί να αποτελέσει μια μοναδική πολιτιστική εμπειρία: «Αν το καταφέρουμε αυτό, τέτοια Disneyland δεν θα υπάρχει άλλη στον κόσμο», δήλωσε με έμφαση, αναδεικνύοντας το δυναμικό της πόλης να γίνει ένας παγκόσμιος προορισμός μοναδικής ιστορικής και πολιτιστικής αξίας.

Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, Πρόεδρος και Συνιδρύτρια του World Human Forum

Η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, Πρόεδρος και Συνιδρύτρια του World Human Forum, μίλησε για την ανάγκη ενός οράματος που συνδυάζει τον πολιτισμό, την τεχνολογία και την κοινωνική δικαιοσύνη, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα βιώσιμο μέλλον. «Ακούσαμε για διαδρομές για το παρόν. Εγώ θα ήθελα να κάνουμε μια διαδρομή για το μέλλον», ξεκίνησε, δίνοντας έμφαση στη σημασία της σύνδεσης των σύγχρονων προκλήσεων με τον πολιτισμό. Η κ. Μητσοτάκη επισήμανε ότι η βιωσιμότητα δεν μπορεί να εξετάζεται αποκομμένη από τα κοινωνικά ζητήματα: «Ακούσαμε για βιωσιμότητα, όμως δεν μπορούμε να τη σκεφτούμε χωρίς τα κοινωνικά προβλήματα και την ανισότητα που επικρατούν στη χώρα μας. Όλα είναι συνδεδεμένα και ο βασικός κρίκος είναι ο πολιτισμός».

Περιγράφοντας το όραμά της για το Λύκειο του Αριστοτέλη, πρότεινε τη μετατροπή του σε έναν χώρο διεθνούς σημασίας, όπου η τεχνητή νοημοσύνη, η τεχνολογία και η επιστήμη θα συνομιλούν με τις ανθρωπιστικές σπουδές. «Το όραμά μας για το Λύκειο του Αριστοτέλη είναι τα μεγάλα πανεπιστήμια του κόσμου, σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη, την τεχνολογία και την επιστήμη, να έρχονται να συζητάνε όλα αυτά εδώ. Η χώρα μας, μέσω του πολιτισμού, έχει να προσφέρει κάτι πολύ σημαντικό στη συζήτηση για ένα βιώσιμο μέλλον για όλη την ανθρωπότητα», υπογράμμισε.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην Ελευσίνα, τονίζοντας την προσπάθεια που έγινε για την ανάδειξή της ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. «Έγινε πολύ μεγάλη προσπάθεια, από τη Δέσποινα Γερουλάνου και από τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, να κάνουμε την Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα. Το τελευταίο που πρέπει να συμβεί είναι να την ξεχάσουμε», δήλωσε με έμφαση. Η κα. Μητσοτάκη έκλεισε την ομιλία της με μια συμβολική αναφορά στη σημασία της Ελευσίνας για την ανθρωπότητα. «Η ανθρωπότητα χρειάζεται μία νέα Ελευσίνα», σημείωσε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για πολιτιστικές πρωτοβουλίες που θα εμπνέουν και θα προωθούν τη βιωσιμότητα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Γιώργης Μαγγίνης, Επιστημονικός Διευθυντής Μουσείου Μπενάκη

Ο Επιστημονικός Διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, Γιώργος Μαγγίνης, αναφέρθηκε στη σημαντική συνεισφορά του μουσείου στον πολιτιστικό χάρτη της Αττικής, παρουσιάζοντας το πολυδιάστατο «αποτύπωμά» του. «Θέλω να το βλέπω σαν μια διαδρομή στον χρόνο και τον χώρο της Αττικής», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την αρχιτεκτονική ποικιλομορφία που εκπροσωπεί το μουσείο. Ο κ. Μαγγίνης αναφέρθηκε σε εμβληματικά κτίρια που στεγάζουν τις συλλογές του μουσείου, όπως το νεοκλασικό της οδού Κουμπάρη στο Κολωνάκι. Παράλληλα, ανέδειξε την ύπαρξη άλλων κτιρίων με διαφορετικό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα: «Υπάρχει και ένα «φτωχικό» νεοκλασικό του Μεσοπολέμου, το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, καθώς και το Μουσείο Παιχνιδιών στο Φάληρο. Στην Πειραιώς, ένα σύγχρονο κτίριο του 21ου αιώνα φιλοξενεί δράσεις του μουσείου», σημείωσε, παρουσιάζοντας τη σύνδεση του Μουσείου Μπενάκη με διάφορες γειτονιές και ιστορικές περιόδους της Αττικής.

Ένα σημαντικό μέρος της τοποθέτησής του αφορούσε την προσέλκυση νεότερων επισκεπτών. «Το μουσείο εστιάζει σε προγράμματα για παιδιά, ενώ λίγοι γνωρίζουν ότι η είσοδος στα περισσότερα μουσεία της χώρας είναι δωρεάν για παιδιά και φοιτητές», υπογράμμισε. Ο κ. Μαγγίνης ανακοίνωσε δύο προγραμματισμένες δράσεις για το 2025, που έχουν στόχο να προσεγγίσουν το νεαρό κοινό. Η πρώτη δράση, αφιερωμένη στην Αφρική, θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τις αφρικανικές κοινότητες της Αθήνας. «Είναι μια πρωτοβουλία που ενώνει πολιτισμούς και προάγει τη διαπολιτισμική κατανόηση», ανέφερε. Η δεύτερη δράση αφορά μια σημαντική δωρεά που περιλαμβάνει σχέδια και μακέτες για παιδικές χαρές και παιχνίδια. «Η έκθεση δεν θα περιορίζεται μόνο στην παρουσίαση στο κοινό, αλλά θα είναι ανοιχτή και προσβάσιμη σε όποιον φορέα ενδιαφέρεται να την αξιοποιήσει», τόνισε.

Κατερίνα Ευαγγελάτου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, μίλησε για τη διαχρονική σημασία του θεσμού, αναδεικνύοντας την πολύπλευρη συνεισφορά του τόσο στην πολιτιστική ζωή της χώρας όσο και στη διεθνή προβολή της Αθήνας. Η κ. Ευαγγελάτου αναφέρθηκε στην πρωτοποριακή παράσταση που πραγματοποιήθηκε το 2015 στο Λύκειο του Αριστοτέλη, χαρακτηρίζοντας την εμπειρία μοναδική: «Η παράσταση στο Λύκειο του Αριστοτέλη το 2015 ήταν ένα παράξενο έργο, όχι ακριβώς τραγωδία. Για πρώτη φορά δόθηκε η άδεια να παίξουμε μέσα σε αυτόν τον αρχαιολογικό χώρο, μία παράσταση που στήθηκε μέσα στα ερείπια του Αριστοτέλη». Τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με την Εφορεία Αρχαιοτήτων, που έδωσε την ειδική άδεια για την πραγματοποίηση της παράστασης: «Ήταν μια ιδιαίτερη συνεργασία. Όλο το καλοκαίρι εκείνο έδειξε πως το Λύκειο ήταν άγνωστο στον κόσμο, αν και ήταν εκεί».

Επισήμανε, επίσης, τις προκλήσεις που συνοδεύουν τις παραστάσεις σε αρχαιολογικούς χώρους: «Οι αρχαιολογικοί χώροι είναι μεγάλη πρόκληση γιατί πρέπει να σκεφτείς τι ταιριάζει στον χώρο. Δεν μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Και αυτό είναι το δύσκολο αλλά την ίδια στιγμή και το ενδιαφέρον». Αναφερόμενη στο επερχόμενο ορόσημο του 2025, όταν το Φεστιβάλ θα γιορτάσει τα 25 του χρόνια, η κα. Ευαγγελάτου υπογράμμισε την εξέχουσα θέση του θεσμού στον διεθνή πολιτιστικό χάρτη. «Το Φεστιβάλ έχει την ευθύνη της συνομιλίας με το εξωτερικό, που όμοια της δεν υπάρχει. Αυτό το δείχνουν πρώτα απ’ όλα τα στοιχεία των επισκεπτών, αλλά φαίνεται και στο πώς το εξωτερικό βλέπει την πόλη», σημείωσε. Αναφέρθηκε, επίσης, στη σημαντική συνεισφορά του Φεστιβάλ στην προσέλκυση επισκεπτών στην Αθήνα: «Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται στην πόλη για μία συναυλία στο Ηρώδειο, για μία πρεμιέρα. Έχουμε δώσει ιδιαίτερη βάση σε αυτό τα τελευταία χρόνια».