Αγαπημένο Χαλκί. Με τα σπίτια σε τόνους του σκονισμένου ροζ. Με τις βουκαμβίλιες που σκαρφαλώνουν στα σκαλιστά σιδερένια μπαλκόνια. Με τα πέτρινα δρομάκια που κρύβονται ανάμεσα σε σκιερούς κήπους γεμάτους δέντρα και λουλούδια.
Σε απόσταση 15χλμ από τις τροπικές παραλίες της Νάξου και σε υψόμετρο 280μ, εύκολα ξεχνάς ότι βρίσκεσαι σε Κυκλαδονήσι. Ούτε η αρχιτεκτονική του χωριού ούτε η πλούσια βλάστηση της κοιλάδας της Τραγαίας όπου βρίσκεται, θυμίζουν το άνυδρο σκηνικό των Κυκλάδων. Το Χαλκί έχει τον δικό του γοητευτικό χαρακτήρα. Αν και μικρό, είναι γεμάτο σημεία ενδιαφέροντος που μπορεί κανείς να επισκεφτεί, φροντισμένα καφέ που προσφέρονται για χαλάρωση και καλοκαιρινή ραστώνη και όμορφα μαγαζιά τεχνιτών με κομψά, χειροποίητα αντικείμενα και διακοσμητικά.
Μισή μέρα είναι αρκετή για μια ολοκληρωμένη επίσκεψη και σας δίνει αρκετό χρόνο για να περιπλανηθείτε και να θαυμάσετε την απρόσμενη χρωματική έκρηξη από τα λουλούδια, τα όμορφα νεοκλασικά σπίτια και τα καλαίσθητα καφέ.
Αφού απολαύσετε τη βόλτα σας, μπορείτε να κάνετε μια σύντομη αλλά ενδιαφέρουσα επίσκεψη στην Ποτοποιία της οικογένειας Βαλληνδρά, δυο βήματα από την κεντρική πλατεία του χωριού. Πρωτολειτούργησε το 1896 στην ίδια κομψή νεοκλασική έπαυλη όπου στεγάζεται μέχρι σήμερα και προσφέρει μια κατατοπιστική ματιά γύρω από την παραγωγική διαδικασία του λικέρ Κίτρου, ενός από τα γνωστότερα προϊόντα του νησιού. Μέσα από μια συλλογή εκθεμάτων όπως οικογενειακά πορτρέτα, παλιές φωτογραφίες, έγγραφα και διαφημιστικές αφίσες, φτάνετε στο παλιό αποστακτήριο με τα χάλκινα καζάνια και τις παλιές, μεγάλες, γυάλινες μποτίλιες. Το απόσταγμα που παράγεται αποκλειστικά από φύλλα κιτρόδεντρων που φύονται στη Νάξο, μπορείτε να το δοκιμάσετε επιτόπου στις τρεις διαφορετικές εκδοχές του: το κίτρινο είναι το πιο δυνατό και με τον υψηλότερο αλκοολικό βαθμό, ακολουθούμενο από το λευκό και το ελαφρύτερο όλων, το πράσινο. Κατά την έξοδό σας και περνώντας από την καλυμμένη με ξύλο αίθουσα υποδοχής, μπορείτε αγοράσετε το είδος που προτιμάτε. Πρόκειται για ένα εξαγώγιμο Π.Ο.Π προϊόν που αξίζει να δοκιμάσετε.
Ακόμη ένα ενδιαφέρον αξιοθέατο είναι η Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Διασορίτη, χτισμένη δια μέσου της κοιλάδας της Τραγαίας από τον 11ο αιώνα. Θα τη βρείτε ακολουθώντας το μονοπάτι που δείχνουν οι διάσπαρτες στο χωριό πινακίδες. Ύστερα από μια σύντομη, δεκάλεπτη διαδρομή μέσα από ελιές κι άλλα οπωροφόρα δέντρα, θα βρεθείτε σε ένα γαλήνιο κι απομονωμένο ξέφωτο όπου βρίσκεται ο μικρός, πετρόχτιστος ναός. Το απλό σχέδιο Ορθόδοξου ναού με τρούλο είναι σπάνιο για τη Νάξο. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες είναι οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό με την απεικόνιση του Δημιουργού ανάμεσα σε αγγέλους στο θόλο, της Παναγίας με το Θείο βρέφος στην αψίδα και πολυάριθμες απεικονίσεις του Αγίου Γεωργίου. Η εκκλησία είναι συνήθως ανοιχτή τις καθημερινές, από το πρωί ως το μεσημέρι και μόνο κατά τη θερινή περίοδο. Ακόμη κι αν δεν καταφέρετε να βρεθείτε εκεί τις συγκεκριμένες ώρες, η βόλτα και μόνο θα σας αποζημιώσει και πραγματικά θα απολαύσετε την ηρεμία της τοποθεσίας όπου βρίσκεται ο ναός.
Επιστρέφοντας στο χωριό, έχω το τέλειο τρόπο να ανακάμψετε από τις θερμίδες που κάψατε περπατώντας. Ένα λαχταριστό κομμάτι φρέσκο γαλακτομπούρεκο στο παραδοσιακό καφενείο «Το Σπιτικό Γαλακτομπούρεκο» είναι εκ των ων ουκ άνευ της επίσκεψης στο Χαλκί. Τα λιγοστά τραπέζια έξω από το γωνιακό καφενείο του Γαλάνη όπως είναι γνωστό στους ντόπιους, συνήθως καταλαμβάνουν οι γηραιότεροι του χωριού, τακτικοί θαμώνες που το έχουν κάνει στέκι για τον ελληνικό καφέ τους ή για τσιπουράκι με μεζέ. Πριν καθίσετε ρίξτε μια ματιά μέσα, όπου ο χρόνος φαίνεται να έχει σταματήσει εδώ και δεκαετίες. Θα βρεθείτε περιτριγυρισμένοι από όλων των ειδών τα παλιά αντικείμενα, διατηρημένα με φροντίδα και μεράκι. Έξω, θα απολαύσετε το γλυκό σας με φόντο τους επιβλητικούς, πέτρινους τοίχους του Πύργου Barozzi-Γρατσία. Πρόκειται για μια τριώροφη κατοικία-φρούριο, που χτίστηκε τον 17ο αιώνα για τη γνωστή στην περιοχή Ενετική οικογένεια των Barozzi. Στη σημερινή εποχή κατοικείται ακόμη, αλλά μπορείτε να πλησιάσετε την κύρια είσοδο για να παρατηρήσετε το οικόσημο στην πέτρινη εξώπορτα.
Ακριβώς απέναντι από το καφενείο θα δείτε την εκκλησία της Παναγίας της Πρωτόθρονης, ένα μεγάλο, ολόλευκο ναό, σε συνεχή λειτουργία από την τελευταία ανακαίνιση που έγινε τον 11ο αιώνα. Αξίζει πραγματικά μια επίσκεψη προκειμένου να παρατηρήσετε τα πέντε διαφορετικά στρώματα των τοιχογραφιών που έχουν ανακαλύψει οι αρχαιολόγοι.
Σε περίπτωση που αποφασίσετε να μείνετε κι άλλο στο όμορφο αυτό χωριό, μπορείτε να κατευθυνθείτε προς την κεντρική πλατεία με την παραδοσιακή ταβέρνα-ψησταριά «Ο Γιάννης». Η γαργαλιστική μυρωδιά από κρέατα στη σούβλα θα σας κάνει να την εντοπίσετε αμέσως και το πλημμυρισμένο από λουλούδια σκηνικό θα σας κρατήσει εκεί για ώρες. Εναλλακτικά, διαλέξετε κάποιο χαλαρό καφέ-μπαρ για ένα απεριτίφ με βάση το λικέρ κίτρου, που εδώ έχει την τιμητική του. Καθώς πέφτει η νύχτα, οι ρυθμοί ανεβαίνουν και το Χαλκί δεν παύει ποτέ να γοητεύει τους επισκέπτες του.
