Τραβώντας την χοντρή κουρτίνα του παραθύρου από το δωμάτιο στον πέμπτο όροφο του ξενοδοχείου αντικρίζετε το πρωινό Ρέικιαβικ. Η αλήθεια είναι πως αυτή η εικόνα του Ρέικιαβικ τραβάει το βλέμμα για δύο λόγους. Πρώτον, το ατελείωτο γκρι του ουρανού που γνωρίζεις ότι αργά ή γρήγορα θα σε κάνει να χάσεις την αίσθηση του χρόνου (το καλοκαίρι στην Ισλανδία είναι μία ατέλειωτη μέρα) και δεύτερον, η χαμηλή δόμηση με την Hallgrímskirkja να προεξέχει επιδεικτικά στο βάθος.
Παρότι ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, το Ρέικιαβικ απέχει πολύ από αυτό που ορίζουμε ως ευρωπαϊκό megacity. Για την ακρίβεια, δεν έχει καμία σχέση. Δόμηση χαμηλού ύψους με περισσότερες μονοκατοικίες ή μικρές πολυκατοικίες, μέτρια έως ήπια κίνηση, καθόλου μετρό, αρκετό πράσινο και ακομπλεξάριστος νέος κόσμος με sneakers και χαλαρό ντύσιμο είναι οι πρώτες εντυπώσεις από την ήσυχη ζωή της ισλανδικής πρωτεύουσας.
Εντυπώσεις που δεν απέχουν και πολύ από την πραγματικότητα στους δρόμους της πόλης ανάμεσα στα τετραγωνισμένα οικοδομικά τετράγωνα με τις πολύχρωμες σκανδιναβικές μονοκατοικίες. Ίσως, μάλλον αυτά τα αμερικάνικου τύπου σπίτια είναι η πολύχρωμη νότα που ζωνταντεύει τη ζωή κάτω από έναν ερμητικά κλειστό γκρίζο ουρανό και δίπλα σε μία σκοτεινή θάλασσα. Συνδετικός κρίκος σε αυτό το nordic σκηνικό τα αμέτρητα murals που γεμίζουν σχεδόν κάθε ελεύθερη επιφάνεια και δίνουν μία γεύση της προχωρημένης αισθητικής των Ισλανδών.
Αφήνοντας πίσω το παλιό λιμάνι του Ρέικιαβικ που χωρίς αμφιβολία είναι ένα στυλάτο hub με μπαράκια, μπεργκεράδικα και γραφεία που διαφημίζουν whale watching δραστηριότητες, παίρνουμε την κεντρική οδό Mýrargata που οδηγεί στο κέντρο της πόλης. Το καλό με το Ρέικιαβικ είναι πως δεν χρειάζεται να αλλάζεις άπειρα λεωφορεία, μετρό και οποιοδήποτε μέσο, για να μετακινηθείς σε κεντρικά σημεία. Αρκεί η όρεξη για περπάτημα και ο καλός καιρός. Και όταν λέμε καλό καιρό, εννοούμε να μην βρέχει ή φυσάει μανιωδώς.
Μετά από περίπου είκοσι λεπτά χαλαρού περπατήματος, βρισκόμαστε στο πεζοδρομημένο κέντρο της πόλης. Το αστικό τοπίο σαφώς διαφορετικό. Οι πολύχρωμες σκανδιναβικές μονοκατοικίες δίνουν τη θέση τους σε πυκνή δόμηση, ενώ ολοκαίνουρια γυάλινα avant-garde κτίρια -σημάδια μίας ξέφρενης οικονομικής ανάκαμψης- γεμίζουν τον αστικό ιστό της πόλης. Αφαιρετικές επιφάνειες και γυαλί παντού. Φαίνεται πως οι Ισλανδοί θέλουν να μην αφήσουν ανεκμετάλλευτη ούτε την παραμικρή ικμάδα φωτός που μπορεί να ξεπροβάλει στον ορίζοντα. Κι αυτό είναι απολύτως λογικό και αναμενόμενο σε μία γωνιά του πλανήτη, όπου ο κύκλος του φωτός είναι τόσο γκροτέσκ και ακατανόητος.
Το Ρέικιαβικ των 140.000 κατοίκων (ουσιαστικά λίγο πολύ το 70% του πληθυσμού της χώρας), προήλθε από τη συνένωση τεσσάρων παλαιότερων οικισμών που με την πάροδο του χρόνου ενώθηκαν σε μία ενιαία πόλη. Μάλιστα, οι Ισλανδοί φαίνεται πως δεν έχουν ξεχάσει την ιστορία της πόλης τους και φροντίζουν να την αναδεικνύουν σε σχεδόν κάθε καφέ κρεμώντας πλάι στις σημαίες Ουράνιο Τόξο παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες εποχής. Κάτι που είναι πολύ ενδιαφέρον σε μία χώρα, όπου τα εθνικά σύμβολα -σημαίες και κέρματα- πωλούνται ως σουβενίρ σε τουρίστες και οι σημαίες του Pride ξεπερνούν κατά πολύ τις πολιτικές σημαίες που είναι σχεδόν εξαφανισμένες. Φαίνεται πως οι Ισλανδοί έχουν κατακτήσει κάτι που οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ακόμα ψάχνουν. Κι αυτό δεν είναι τίποτα άλλο από την κοινωνική βιωσιμότητα.
Ακόμα και το ίδιο το Ρέικιαβικ είναι συνώνυμο της βιωσιμότητας. Ηλεκτρικά αυτοκίνητα σχεδόν παντού, μεγάλοι πεζόδρομοι, ασφάλεια (σχεδόν πάντα η Ισλανδία φιγουράρει στο Top 5 των ασφαλέστερων χωρών του πλανήτη) και άπλετη street art που αποπνέει κάτι από την απελευθερωμένη αίσθηση του ισλανδικού πανκ γεμίζουν την ατμόσφαιρα γύρω από το χιλιοφωτογραφημένο και ελαφρώς ανηφορικό Rainbow Street, το διεθνές τοπόσημο του Ρέικιαβικ. Εδώ, ντόπιοι και τουρίστες δεν χάνουν την ευκαιρία να φωτογραφηθούν έχοντας στο βάθος την περίφημη Hallgrímskirkja.
Δεν ξέρω αν οι Ισλανδοί θέλουν να πουν κάτι με το να αφιερώσουν τον δρόμο μπροστά από την εξπρεσιονιστική εκκλησία στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Πάντως, όσο πλησιάζετε στην Hallgrímskirkja, ο αιχμηρός πύργος της εκκλησίας που μοιάζει να τρυπάει τον γκρίζο ουρανό δεν γίνεται να μην σας αφήσει ασυγκίνητους. Εδώ, κάθε λογής τουρίστες βγάζουν κινητά και φωτογραφικές μηχανές προσπαθώντας να αποτυπώσουν στον φακό όσο το δυνατόν καλύτερα τις γκρίζες γωνίες μίας εκκλησίας εμπνευσμένης από το ηφαιστειογενές τοπίο της χώρας κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του αγάλματος του θαλασσοπόρου Leifur Eiríksson -γνωστός και ως Λέιφ ο Τυχερός- του πρώτου Βίκινγκ που πάτησε για πρώτη φορά το πόδι του στην Ισλανδία.
Όσο προβεβλημένο είναι το εξωτερικό της εκκλησίας, άλλο τόσο άγνωστο είναι το εσωτερικό. Μινιμαλισμός και πνευματικότητα σε έναν χώρο, όπου το φυσικό φως -παρά το γκρίζο του ουρανού- μπαίνει τόσο αβίαστα δημιουργώντας μία ζεστή ατμόσφαιρα που πλαισιώνεται από το τεράστιο Κηροπήγιο των Ψυχών, το καλλιτεχνικό κηροπήγιο, όπου κάθε άνθρωπος -ανεξαρτήτως θρησκείας- μπορεί να ανάψει ένα ρεσό για αγαπημένους ανθρώπους που δεν βρίσκονται στη ζωή.
Η ώρα περνάει και το βράδυ φθάνει. Το περίεργο, όμως, είναι ότι ο ουρανός είναι ο ίδιος. Μοναδικό σημάδι ότι η μέρα τελειώνει, είναι τα μαγαζιά που σιγά σιγά κλείνουν και ο κόσμος στους δρόμους που αραιώνει αισθητά. «Χρειάζεται λίγος καιρός μέχρι να το συνηθίσεις, αλλά από ένα σημείο και μετά το σώμα σου σού λέει πότε έφτασε η νύχτα», μας λέει η Ισλανδή εκπρόσωπος της PLAY που μας είχε υποδεχτεί στο ξενοδοχείο. Επιστρέφοντας πίσω στο δωμάτιο και τραβώντας την κουρτίνα, η εικόνα είναι πάλι η ίδια. Μία ήσυχη πόλη κάτω από ένα «σκοτεινό» φως. Μόνη διαφορά με το πρωί είναι τα φώτα στους δρόμους είναι τώρα ανοιχτά.
Διαβάστε ακόμα:
Πώς είναι να κάνεις μπάνιο στις γεωθερμικές πηγές της Ισλανδίας
Παγετώνες, ηφαίστεια, θερμοπίδακες -Ένα ταξίδι στην Ισλανδία είναι εμπειρία ζωής
Ρέικιαβικ: O Γιώργος Λέντζας μιλά για το ταξίδι της ζωής του
