Κουκούλι. Ως τέτοιο θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς το κιόσκι στο αίθριο café του καταπράσινου κτήματος Κουκουρίτσα στην Κέρκυρα, που στο τοπικό ιδίωμα σημαίνει «κορυφή του λόφου», εκεί που ο Ιωάννης Καποδίστριας πέρασε μέρος των νεανικών του χρόνων στην εξοχική κατοικία της οικογένειάς του.
Κουκούλι. Ως τέτοιο λειτουργεί και το Μουσείο Καποδίστρια-Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών προστατεύοντας με σεβασμό τα ιστορικά κειμήλια της οικογένειας Καποδίστρια και παρουσιάζοντας στο κοινό, με ουσιαστική και πλήρως κατανοητή αφήγηση, την πορεία του πρώτου Κυβερνήτη του ελληνικού κράτους.
Φτάνοντας στο κτήμα λίγο μετά τις 10 το πρωί, κάθομαι να πιω μια πορτοκαλάδα στο café και να θαυμάσω την 360ο μοιρών καταπληκτική θέα προς το υπόλοιπο νησί που ακόμη τεντώνεται αγουροξυπνημένο και χουζουρεύει στον πρωινό ήλιο. Όπου και να κοιτάξεις γύρω σου η ανάσα σου κόβεται από την ομορφιά του τοπίου. Το κιόσκι του café -σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Οι2τrόποι- αποτελεί μια πράσινη, εντελώς εναρμονισμένη με το φυσικό περιβάλλον πινελιά, και γι’ αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι διακρίθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής και παρουσιάστηκε το 2019 στην 9η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων. Στον χώρο του κήπου έχει λειτουργήσει στο παρελθόν θερινό σινεμά με προβολές σινεφίλ ταινιών ενώ στις αρχές του φετινού Ιουλίου παρουσιάστηκε η διαδραστική performance της ηθοποιού, θεατρολόγου-θεατροπαιδαγωγού, Μαρίας Παπαγιαννάκη, με τίτλο “Se yon istwa men ansanm – Αυτή είναι μία ιστορία αλληλεγγύης”.
Ενώ συνομιλώ με την κ. Ντάρια Κοσκόρου, διευθύντρια και επιμελήτρια του μουσείου, η λιλιπούτεια Ρίτσα –ναι, από το Κουκουρίτσα- σκαρφαλώνει στην αγκαλιά μου νιαουρίζοντας και αφού βολευτεί αρχίζει τα γουργουρητά. Η κ. Κοσκόρου μου εξηγεί ότι στις αίθουσες του μουσείου δεν υπάρχουν καθόλου κείμενα στους τοίχους καθώς «δεν θέλαμε να χαθεί η αίσθηση της οικίας οπότε όλα τα ερμηνευτικά και πληροφοριακά στοιχεία έρχονται δωρεάν στο κινητό μέσω του QR code ενώ υπάρχει και η ακουστική ξενάγηση σε τέσσερις διαφορετικές γλώσσες».
Πραγματικά, καθώς προχωράω στις έξι αίθουσες της μόνιμης έκθεσης (οι τέσσερις είναι αφιερωμένες στον βίο του Ιωάννη Καποδίστρια, η πέμπτη στην παρακαταθήκη του στη χώρα και η έκτη στο κτήμα Κουκουρίτσα) η εντύπωση μου είναι αυτή μιας κατοικίας κι όχι ενός ψυχρού και αποστειρωμένου μουσείου.
Στην πρώτη αίθουσα, που κάποτε ήταν το σαλόνι της οικίας των Καποδίστρια, θα πληροφορηθείτε βασικά βιογραφικά στοιχεία για τον Ι. Καποδίστρια, όπως το περιβάλλον και την εποχή μέσα στα οποία διαμορφώθηκε η προσωπικότητά του, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τη μόρφωση και τις ηθικές του αξίες. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν: πορτρέτα της οικογένειας, το γενεαλογικό δέντρο και σφραγίδες των Καποδίστρια, θρησκευτικά αντικείμενα και έπιπλα της Κουκουρίτσας.
Στη δεύτερη αίθουσα που κάποτε αποτελούσε και το επίσημο δωμάτιο εισόδου στην οικία, θα έρθετε σε επαφή με την «είσοδο» του Καποδίστρια στην πολιτική, που έγινε στην ιδιαίτερή του πατρίδα, την Κέρκυρα και τα Επτάνησα, κατά την περίοδο της Επτανήσου Πολιτείας (1800-1807). Τα εκθέματα περιλαμβάνουν: έγγραφα της Επτανήσου Πολιτείας, το γραφείο του Καποδίστρια, βιβλία από την προσωπική του βιβλιοθήκη.
Στην τρίτη αίθουσα θα παρακολουθήσετε τη διεθνή πολιτική σταδιοδρομία του Καποδίστρια ως αξιωματούχου της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, καθώς και το διαρκές ενδιαφέρον του για τη μόρφωση των νέων Ελλήνων και την ανάπτυξη ενός φιλελληνικού ρεύματος στην Ευρώπη. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν: τιμητικά δώρα και παράσημα που έλαβε από Ηγεμόνες της Ευρώπης, το δίπλωμα πολιτογράφησής του στη Γενεύη της Ελβετίας, αναμνηστικά από το Συνέδριο της Βιέννης, πορτρέτα του ιδίου και σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής, καθώς και το επίσημο σερβίτσιο που φέρει το μονόγραμμά του.
Στην τέταρτη αίθουσα θα παρακολουθήσετε την προετοιμασία, τη διοίκηση και το όραμα του Καποδίστρια για την Ελλάδα. Η περιήγηση στο βιογραφικό μέρος της έκθεσης ολοκληρώνεται στην αίθουσα αυτή, με τη δολοφονία του Κυβερνήτη. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν: Κυβερνητικά έγγραφα, το πρώτο νόμισμα της Ελλάδας – τον Φοίνικα, προσωπικά αντικείμενα του Κυβερνήτη και το δραματικό ζωγραφικό έργο, του Χ. Παχή, με θέμα τη δολοφονία του Καποδίστρια.
Η πέμπτη αίθουσα είναι η αίθουσα προβολής όπου παρουσιάζονται σύντομες συνεντεύξεις 9 σύγχρονων προσωπικοτήτων που συζητούν την παρακαταθήκη που άφησε αυτός ο ξεχωριστός άνθρωπος στο νησί του, στην Ευρώπη, στην Ελλάδα.
Και τέλος, στην έκτη αίθουσα θα μάθετε την ιστορία του κτήματος και της οικίας της Κουκουρίτσας των Καποδίστρια και το πώς μετετράπη το ιστορικό εξοχικό σε Μουσείο αφιερωμένο στον Καποδίστρια. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν: αρχειακό υλικό σχετικά με τη διαχείριση του κτήματος, φωτογραφίες μελών της οικογένειας Καποδίστρια και επίσημων φιλοξενουμένων, καθώς και έργα τέχνης και αντικείμενα επίπλωσης της οικίας των Καποδίστρια.
Ζητήστε από τους ευγενέστατους και έξοχα καταρτισμένους ανθρώπους του Μουσείου να σας δείξουν τη πρόσβαση στο «ψηφιακό αρχείο Ι. Καποδίστρια» και στη διαδικτυακή έκθεση «Το 1821 στα Επτάνησα».
Άλλη μια στάση, πριν την αναχώρηση, στο café του μουσείου, κάτω από τη σκιά των δέντρων που προσφέρουν άπλετη δροσιά. Κοιτάζω γύρω μου συγκινημένη. Πόσο συχνά άραγε ένας τόπος συνδυάζει τόση φυσική ομορφιά, σπουδαία ιστορία, άψογη αισθητική και ανθρώπους που σε υποδέχονται με γνήσιο αίσθημα φιλοξενίας και σεβασμό στην παράδοση;
Η Κουκουρίτσα είναι ένα σπουδαίο τοπόσημο της Κέρκυρας που αναδεικνύει τη μοναδική αύρα του νησιού με τον πιο απλό τρόπο. Αρκεί να βρεθείς εκεί.
