Κέρκυρα δεν είναι μόνο σουλάτσο στα καντούνια, καφές στο Λιστόν και πέταγμα των μπότηδων το Πάσχα. Το αγαπημένο νησί του Ιονίου που την άνοιξη βρίσκεται στην πιο όμορφη στιγμή του, είναι γεμάτο αξιοθέατα και μνημεία και διαθέτει ένα μοναδικό φυσικό τοπίο που αξίζει να ανακαλύψετε. Ειδικά όσοι βρεθούν στο νησί των Φαιάκων για τα θεαματικά πασχαλινά του έθιμα και τη μαγευτική, κατανυκτική ατμόσφαιρα της παλιάς πόλης, θα βρουν σε κοντινή από το κέντρο απόσταση ένα πλήθος από σημεία ενδιαφέροντος, που αξίζουν οπωσδήποτε μια επίσκεψη.
Στενά συνδεδεμένο με την ιστορία του νησιού και σε απόσταση μόλις 3 χλμ. από την παλιά πόλη, το ανάκτορο Mon Repos μας υποδέχεται σ΄ένα ονειρικό σκηνικό που απλώνεται από τους κομψούς εσωτερικούς χώρους του ως τους καταπράσινους κήπους του. Ο λόφος της Ανάληψης όπου βρίσκεται το ανάκτορο κι απ’ όπου απολαμβάνει κανείς μαγευτική θέα στο καταγάλανο Ιόνιο, αποτελεί περιοχή αρχαιολογικής σημασίας, καθώς εδώ εντοπίζεται η αρχαία πόλη της Κέρκυρας. Η περιοχή κατοικούνταν από τον 8ο αι. π.Χ. και τα ευρήματα δείχνουν ότι απέναντι από το ανάκτορο Mon Repos ήταν ο χώρος της αρχαίας αγοράς. Καθώς μάλιστα πλησιάζετε την έπαυλη θα διακρίνετε στην απέναντι πλευρά του δρόμου, μέρος του τείχους του 4ου αι. π.Χ. που έφτανε σε ύψος τα 6 μέτρα. Το κομμάτι που βλέπετε σήμερα και αποκαλείται Πύργος της Νεραντζίχας διατηρήθηκε χάρη στην ενσωμάτωσή του σε μεταγενέστερη Βυζαντινή εκκλησία.
Το Μουσείο της Παλαιόπολης, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται η αρχαία Κέρκυρα, στεγάζεται πλέον στο ανάκτορο Mon Repos, το οποίο όπως και άλλα ακόμη μεγαλόπνοα έργα στο νησί είχε εμπνευστή τον Sir Federic Adam, τον Άγγλο Ύπατο αρμοστή των Ιονίων νήσων. Ο Λόρδος Adam, που διαδέχθηκε στο αξίωμα τον Sir Thomas Maitland, ήταν σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, ιδιαίτερα λαοφιλής κι αγαπητός στους Κερκυραίους. Κι εκείνος όμως αντίστοιχα αγάπησε το νησί, προάγοντας την πνευματική ζωή της Κέρκυρας και κάνοντας σημαντικό κοινωφελές έργο την περίοδο της αρμοστείας του. Η Κερκυραία σύζυγός του, Νίνα Παλατιανού, που ανήκε σε μια από τις παλαιότερες οικογένειες του νησιού, φυσικά έπαιξε ρόλο και στην εύνοια που έδειξε ο Adam στην Κέρκυρα αλλά και στην απόφαση για την ανέγερση του ανακτόρου, το οποίο λέγεται ότι προοριζόταν ως δώρο σ΄εκείνη.
Τα αρχιτεκτονικά σχέδια ανέλαβε και στην περίπτωση του Mon Repos, o Sir George Whitmore, υπεύθυνος επίσης για το σχεδιασμό του μεγαλοπρεπούς Ανακτόρου των Αγίων Μιχαήλ και Γαβριήλ, που στέκει επιβλητικό στο πλάι της Σπιανάδας στην παλιά πόλη. Για την εξοχική αυτή κατοικία επιλέχθηκε ο κυρίαρχος την εποχή εκείνη ρυθμός Regency κι έτσι πλέον το οίκημα αποτελεί ένα καλοδιατηρημένο δείγμα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής της εποχής της Αντιβασιλείας. Ακολουθώντας τα σπουδαία επιτεύγματα της Βιομηχανικής Επανάστασης και τις αλλαγές στις τάσεις των τεχνών, ο ρυθμός της Αντιβασιλείας εμφανίστηκε στην Αγγλία και οφείλει το όνομά του στον Γεώργιο Δ΄ που εκτελούσε χρέη αντιβασιλέως. Χαρακτηριστικό του όπως εμφανώς μπορεί κανείς να διακρίνει και στην πρόσοψη του Mon Repos, είναι το ότι συνδυάζει την κλασική αρχαιοελληνική κομψότητα με το ρομαντισμό. Το ίδιο στυλ διατηρήθηκε και στην εσωτερική διακόσμηση, με την αποφυγή της υπερβολικής πολυτέλειας και την καλλιέργεια μιας αίσθησης άνεσης.
Το ζεύγος Adam – Παλατιανού διέμεινε στο ανάκτορο για μόλις 2 χρόνια, την περίοδο 1831-32, οπότε και αναχώρησαν για το νέο πόστο του Adam στην Ινδία. ‘Έκτοτε και άλλοι αρμοστές έμειναν εδώ, έως το 1864 που με την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, η έπαυλις και το κτήμα της δωρίστηκαν στον βασιλιά Γεώργιο Α΄. Ήταν αυτός που έδωσε στο ανάκτορο το χαρακτηριστικό όνομα με το οποίο είναι γνωστό έως και σήμερα και που σημαίνει «η ανάπαυσή μου», καθώς χρησιμοποιούνταν ως θερινή βασιλική κατοικία. Η ιστορία του Mon Repos συνδέεται όμως και με άλλους Ευρωπαίους γαλαζοαίματους καθώς είχε φιλοξενηθεί σ΄αυτό η αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας το 1863, που γοητευμένη από το μαγευτικό κερκυραϊκό τοπίο, έχτισε τελικά το δικό της μεγαλοπρεπέστερο ανάκτορο Αχίλλειον στο Γαστούρι. Αλλά και ο δούκας του Εδιμβούργου και σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄της Αγγλίας, Φίλιππος, γεννήθηκε στο Mon Repos το 1921 όπως μας πληροφορεί μια πλάκα ήδη από την είσοδο του κτήματος. Από τη Μεταπολίτευση το ανάκτορο ανήκει στον Δήμο της Κέρκυρας ενώ η δικαστική διαμάχη με τον τέως βασιλιά που το διεκδικούσε ως προσωπική του περιουσία έχει ολοκληρωθεί. Αποτελεί δε όχι μόνο μια έπαυλη με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, αλλά στεγάζει και το Μουσείο Παλαιόπολης.
Στο ισόγειο κάποια από τα ευρύχωρα δωμάτια με την άπλετη θέα στους καταπράσινους κήπους αναβιώνουν το στυλ διακόσμησης της εποχής του Adam. Το γαλάζιο καθιστικό με τα πορτρέτα στους τοίχους και η φωτεινή, κίτρινη τραπεζαρία με την ξύλινη ροτόντα και το μαρμάρινο τζάκι, μας βοηθούν να σχηματίσουμε μια εικόνα της καθημερινότητας των ενοίκων του.
Πριν προχωρήσετε στον πάνω όροφο, αξίζει να αφιερώσετε λίγο χρόνο και στην πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση «Φωτογραφικές Μαρτυρίες – Κέρκυρα 1856-1860», όπου αποτυπώνονται όψεις της παλιάς πόλης και της κερκυραϊκής υπαίθρου των μέσων του 19ου αιώνα. Ο John Devenport Shakespear, Βρετανός αξιωματικός που έζησε το διάστημα αυτό στην Κέρκυρα, κατέγραψε μέσα από το φακό του μοναδικά στοιχεία της ζωής στο νησί, όταν αυτό τελούσε υπό βρετανική κυριαρχία. Και πραγματικά, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να παρατηρεί ο επισκέπτης μέσα από τις ασπρόμαυρες λήψεις της παλιάς πόλης, πως κάποια τμήματα αυτής είναι σχεδόν όμοια με τη σημερινή τους όψη. Πριν αφήσετε το χώρο του ισογείου, ρίξτε μα ματιά και στην αίθουσα του αίθριου όπου παρουσιάζονται συνοπτικά τα είδη που ευδοκιμούν στο βοτανικό κήπο του Mon Repos.
Τα εκθέματα του Μουσείου Παλαιόπολης καταλαμβάνουν τον πρώτο όροφο του ανακτόρου. Εκεί, ανάμεσα σε φωτογραφικό υλικό από τις τοποθεσίες που συνέθεταν την αρχαία πόλη της Κέρκυρας και από τις ανασκαφές τους, παρουσιάζονται αγαλματίδια, λατρευτικά αντικείμενα από τα αρχαία ιερά, αγγεία και σκεύη καθημερινής χρήσης. Όλα επιχειρούν να ρίξουν φως στο ρόλο της αρχαίας αγοράς ως εμπορικό, πολιτικό και οικονομικό κέντρο, ενώ η κατατοπιστική έκθεση «Περίπλους» παρουσιάζει το σημαντικό ρόλο που έχει παίξει η Κέρκυρα στην ιστορία της Μεσογείου λόγω της στρατηγικής της θέσης.
Αφήνοντας το χώρο του ανακτόρου, προετοιμαστείτε για άφθονο περπάτημα καθώς εξερευνάτε τους κήπους του κτήματος με την οργιώδη βλάστηση. Η πράσινη έκταση που περιβάλει το ανάκτορο αντανακλά κι αυτή το στυλ που επικρατούσε την εποχή εκείνη στη διαμόρφωση ιδιωτικών και δημόσιων κήπων.
Σύμφωνα με τα πρότυπα της βοτανικής και της κηπουρικής του 19ου αιώνα, οι κήποι του Mon Repos στόχευαν στο να προσφέρουν στους κατοίκους του άμεση επαφή με τη φύση, έχοντας ρόλο λειτουργικό και αποτελώντας οργανική επέκταση του σπιτιού. Πανέμορφα ανθοφόρα δέντρα και άφθονα λουλούδια έχουν φυτευτεί γύρω από το ανάκτορο, ώστε να προσφέρουν όμορφη θέα και ζωηρόχρωμες εικόνες από τα παράθυρα. Ξεμακραίνοντας όμως, το σκηνικό αλλάζει μοιάζοντας σε πολλά σημεία με πυκνό δάσος. Θεόρατα δέντρα, ελιές, δάφνες, κουμαριές, βελανιδιές, κάποια τροπικά είδη, άλλα με κορμούς με τεράστια διάμετρο που μοιάζουν με γλυπτά, προκαλούν δέος και διάθεση για περιπλάνηση.
Τα κατηφορικά, σκιερά μονοπάτια των 230 στρεμμάτων του βοτανικού κήπου προσφέρουν υπέροχη θέα στην ανατολική ακτή του νησιού με τα γαλαζοπράσινα νερά και το λαμπερό ήλιο να ξεπροβάλλει ανάμεσα στις πλούσιες φυλλωσιές. Και για το τέλος της διαδρομής, η πιο αναπάντεχη έκπληξη: Θα δείτε να ξεπροβάλλουν ανάμεσα σε θάμνους και δέντρα τα ερείπια δύο αρχαίων ναών. Πρόκειται για το ναό της Ήρας του 610 π.Χ. και το ναό Καρδάκι, δύο πρώιμα δείγματα αρχαϊκής ελληνικής αρχιτεκτονικής. Περιπλανηθείτε ελεύθερα ανάμεσα στους εναπομείναντες κίονες, πριν ακολουθήσετε το μονοπάτι της επιστροφής που θα σας φέρει πίσω στην αυλή του Mon Repos για μερικές ακόμη ειδυλλιακές όψεις του Ιονίου.
Ακολουθώντας δε πεζή το δρόμο που οδηγεί από το ανάκτορο στον γνωστό Ανεμόμυλο στον όρμο της Γαρίτσας κι από εκεί την παραθαλάσσια Λεωφόρο Δημοκρατίας, θα κάνετε έναν ακόμη θαυμάσιο περίπατο ως την παλιά πόλη, με τη θέα του επιβλητικού Παλαιού Φρουρίου πυξίδα σε κάθε σας βήμα.
Διαβάστε ακόμα:
Η πορεία της «θλιμμένης» αυτοκράτειρας Σίσσυ από τη Βιέννη της Αυστρίας στο Αχίλλειο της Κέρκυρας
Δημοτική Πινακοθήκη Κέρκυρας: Περιήγηση στην ελίτ των Κερκυραίων ζωγράφων
