«I live by the river» τραγουδούσαν οι Clash στο «London calling» το 1979 και πραγματικά, ειδικά την εποχή της άνοιξης, δεν υπάρχει ομορφότερο μέρος στο Λονδίνο από τα προάστια δίπλα στον Τάμεση. Μακριά απ΄την κοσμοπλημμύρα και το θόρυβο του κεντρικού Λονδίνου, είναι ιδανικοί προορισμοί για ημερήσιες εκδρομές ή ολιγοήμερες αποδράσεις, συνδυάζοντας χαλάρωση, διασκέδαση και επισκέψεις σε σημαντικά αξιοθέατα.
Ιδιαίτερα αναπτυγμένο από τον 16ο αιώνα και άρρηκτα συνυφασμένο με την ιστορία του βρετανικού βασιλικού ναυτικού, το Greenwich είναι η ενδεδειγμένη εγγύτερη στο Λονδίνο εξόρμηση, όταν ζεσταίνει ο καιρός και μεγαλώνει η μέρα. Οι καταπράσινοι λόφοι του και τα πάρκα γεμίζουν λουλούδια και καλάθια πικ νικ, η βόλτα κατά μήκος της όχθης του Τάμεση γίνεται απολαυστική, η θέα απέναντι στους ουρανοξύστες του Canary Wharf συναρπάζει και τα άφθονα, κορυφαία αξιοθέατα γεμίζουν επισκέπτες. Όλοι φυσικά καταλήγουν εκεί που το ανατολικό συναντά το δυτικό ημισφαίριο, στο βασιλικό αστεροσκοπείο που ορίζει τη γραμμή του πρώτου μεσημβρινού.
Το Cutty Sark υποδέχεται τους επισκέπτες
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να φτάσει κανείς στη χερσόνησο του Greenwich που βρίσκεται μόλις 10 χλμ νοτιοανατολικά του Λονδίνου, στη μεγάλη καμπή που σχηματίζει ο Τάμεσης. Ανάλογα με την εποχή και τη διάθεσή σας, μπορείτε να επιλέξετε από μια γρήγορη διαδρομή με το τρένο, το μετρό ή τον υπέργειο DLR, έως μια πιο γραφική με το πλοιάριο που θα πάρετε από τις αποβάθρες κατά μήκος του ποταμού. Το tube και το τρένο θα σας μεταφέρουν στο Greenwich σε λιγότερο από 20΄, ενώ ο DLR σας δίνει τη δυνατότητα να κατεβείτε απέναντι από τον προορισμό σας , στη στάση Island Gardens κι από εκεί να διασχίσετε με τα πόδια το σκαμμένο κάτω από το ποτάμι τούνελ Greenwich Foot Tunnel. Αλλά για μια περιοχή με τόσο πλούσια ναυτική ιστορία, το να φτάσετε διαπλέοντας τον Τάμεση μοιάζει να είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος. Οι υπηρεσίες Thames Clippers, City Cruises και Thames River Sightseeing έχουν τακτικά δρομολόγια και πολλά σημεία επιβίβασης και θα σας μεταφέρουν ξεκούραστα και διασκεδαστικά στον προορισμό σας σε λιγότερο από 60΄. Εκτός από την απολαυστική διαδρομή και τις διαφορετικές όψεις του Λονδίνου, θα κατανοήσετε το ρόλο του Τάμεση στην ανάπτυξη της πόλης και τις τεράστιες οικιστικές αλλαγές που έχουν συμβεί στις όχθες του.
Φτάνοντας στο Greenwich η θέα προς τα κομψά κτήρια της όχθης και τον καταπράσινο λόφο στο βάθος, είναι μαγευτική κι έχει αλλάξει ελάχιστα από το 1700 που ο Canaletto την αποτύπωνε στους πίνακές του. Σε τόσο μικρή απόσταση από τη μεγαλούπολη, μοιάζει να βρεθήκατε ξαφνικά σ΄ένα ήσυχο χωριό με πανέμορφα σπιτάκια, που παρόλ΄αυτά κρύβει πλούσια ιστορία σαν τόπος κατοικίας βασιλέων, γενέθλια γη του Ερρίκου Η΄ και έδρα του βασιλικού ναυτικού. Και βέβαια, στην αποβάθρα σας υποδέχεται το σήμα κατατεθέν της περιοχής, το εμβληματικό ιστιοφόρο τύπου clipper, το πασίγνωστο Cutty Sark.
Το μεγάλο ιστιοφόρο που αποτελεί σύμβολο όχι μόνο του Greenwich αλλά και μιας ολόκληρης εποχής, ναυπηγήθηκε στη Σκωτία το 1869 και είναι το τελευταίο από τα ταχύτατα πλοία που ταξίδευαν ως την Κίνα και την Ινδία, φέρνοντας στο βικτωριανό Λονδίνο τσάι και άλλα εξωτικά αγαθά. Αγκυροβολημένο πλέον και λειτουργώντας σαν μουσείο, «Η μάγισσα με το κοντό πουκάμισο» όπως σημαίνει το όνομά του στη σκωτσέζικη διάλεκτο, ήταν κάποτε από τα ταχύτερα πλοία μεταφοράς αγαθών. Μπορείτε να κατεβείτε στις καμπίνες των πληρωμάτων, να μάθετε την ιστορία του στην έκθεση στο αμπάρι, ακόμη και να πάρετε το απογευματινό σας τσάι στο καφέ του.
Βασιλικές ιστορίες και το μεγαλύτερο Ναυτικό Μουσείο στον κόσμο
Το κομψό αλλά θεαματικών διαστάσεων κτήριο με του δίδυμους θόλους που βλέπετε ανατολικά του Cutty Sark, είναι ένα ακόμη αριστούργημα του αρχιτέκτονα του Αγ. Παύλου, Sir Christopher Wren και στεγάζει το Παλιό Βασιλικό Ναυτικό Κολλέγιο – Old Royal Naval College. Ωστόσο, η έκταση στην οποία βρίσκεται δεν προοριζόταν πάντα για το σκοπό αυτό. Στην προνομιακή αυτή θέση με την απρόσκοπτη θέα στον Τάμεση, βρισκόταν από το 1443 το ανάκτορο Placentia του Ερρίκου Ζ΄, όπου γεννήθηκε ο γιος του Ερρίκος Η΄ και η δική του κόρη, μετέπειτα βασίλισσα Ελισάβετ Α΄.
Όταν μετά από πάνω από δύο αιώνες ανέβηκαν στο θρόνο ο Γουλιέλμος και η Μαρία, ανέθεσαν στον Ρεν να αντικαταστήσει το τυδωριανό παλάτι με ένα κτήριο που θα στέγαζε τους απόμαχους ναυτικούς. Αποτέλεσμα της δουλειάς του που ολοκληρώθηκε το 1702, είναι το θεαματικό κτήριο που βλέπουμε σήμερα, με τις δύο όμοιες πτέρυγές του να σχηματίζουν ένα πέταλο, αφήνοντας στο βάθος να διακρίνεται ένα ακόμη βασιλικό κτήριο, το Queen’s House.
Λειτουργώντας ως ναυτικό νοσοκομείο το κτήριο διατήρησε τη χρήση του ως το 1998, ενώ πλέον χρησιμοποιείται κυρίως από το Πανεπιστήμιο του Γκρίνουϊτς. Ωστόσο, οι μεγαλειώδεις, μπαρόκ αίθουσές του είναι επισκέψιμες και αξίζει πραγματικά να δείτε τους εκπληκτικούς χώρους από κοντά. Ξεχωρίζουν το Παρεκκλήσι και η Ζωγραφισμένη Αίθουσα, με τη θεαματική νωπογραφία της οροφής, ζωγραφισμένη από τον James Thornhill, όπου απεικονίζονται ο Γουλιέλμος και η Μαρία να προσφέρουν στην Ευρώπη την ειρήνη και την ελευθερία.
Η ναυτική ιστορία της ποντοπόρας Βρετανίας τιμάται και σ΄ενα κοντινό κτήριο, που ανήκε στη Σχολή του Βασιλικού Νοσοκομείου και από το 1934 στεγάζει το Εθνικό Ναυτικό Μουσείο – National Maritime Museum. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ναυτιλιακό μουσείο στον κόσμο και τα θεματικά ταξινομημένα εκθέματά του κυμαίνονται από πορσελάνες και προσωπογραφίες έως χάρτες, μοντέλα πλοίων, μετάλλια και όργανα ναυσιπλοΐας. Όλα τους αφηγούνται αποστολές εξερεύνησης, τη χαρτογράφηση της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και ηρωικές ναυμαχίες που σημάδεψαν την ιστορία της. Εξαιρετική η συλλογή-αφιέρωμα στο ναύαρχο λόρδο Νέλσον, με 250 εκθέματα, περιλαμβάνοντας τη στολή που φορούσε όταν τραυματίστηκε θανάσιμα στη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ το 1805.
Μια ρέπλικα του HMS Victory που κυβερνούσε, θα δείτε μέσα σ΄ένα γιγάντιο μπουκάλι στον κήπο, δίπλα στο καφέ του μουσείου. Την ίδια ναυμαχία τιμά και το περίφημο έργο του JMW Turner «The battle of Trafalgar», το μεγαλύτερο σε μέγεθος έργο του Βρετανού ζωγράφου, που εκτίθεται σε ξεχωριστή αίθουσα. Στο αίθριο με τη γυάλινη οροφή, γύρω από το οποίο απλώνονται οι 14 αίθουσες, θα βρείτε τα μεγαλύτερα εκθέματα με πιο εντυπωσιακό την επίχρυση βασιλική λέμβο του πρίγκηπα Φρειδερίκου που ναυπηγήθηκε το 1732. Έχετε υπόψη σας ότι το μουσείο διοργανώνει εξαιρετικές περιοδικές εκθέσεις, την περίοδο αυτή και ως τις 25/9 εκτίθενται μια σειρά έργων του Canaletto υπό τον τίτλο «Venice revisited» με ατμοσφαιρικές όψεις της Βενετίας όπως μοναδικά τις απεικόνιζε ο μεγάλος Ιταλός ζωγράφος.
Κλασική κομψότητα για τον oίκο της βασίλισσας
Μια σειρά από κιονοστοιχίες σχηματίζει ένα διάδρομο που θα σας οδηγήσει από το ναυτικό μουσείο στο Queen’s House, το ολόλευκο, κομψό κτήριο που νωρίτερα είδατε να ξεπροβάλει ως φόντο πίσω από τους θόλους του Βασιλικού Κολλεγίου. Πρόκειται για το πρώτο κτήριο σε ολόκληρη τη Βρετανία που χτίστηκε σε κλασσικό αναγεννησιακό ρυθμό, σχεδιασμένο από τον κορυφαίο αρχιτέκτονα Inigo Jones, που εισήγαγε την αρχιτεκτονική αρμονία και τις συμμετρικές αναλογίες στη βρετανική αρχιτεκτονική. Δυστυχώς η βασίλισσα Άννα της Δανίας για την οποία το προόριζε ο σύζυγός της Ιάκωβος Α΄ δεν πρόλαβε να το δει ολοκληρωμένο κι έτσι η πρώτη γαλαζοαίματη που εγκαταστάθηκε εδώ ήταν η Ενριέτα – Μαρία, της οποίας το υπνοδωμάτιο με την πανέμορφη ζωγραφιστή οροφή είναι επισκέψιμο. Στο ισόγειο του κτηρίου, η επίσημη Μεγάλη Σάλα είναι ένας κατάλευκος τέλειος κύβος πλευράς 12 μέτρων, που διατηρεί το ασπρόμαυρο σαν σκακιέρα δάπεδο του 1637.
Ανεβείτε τη θεαματική σπειροειδή σκάλα που θα σας φέρει στα πάνω διαμερίσματα για να θαυμάσετε τη συλλογή έργων τέχνης που εκτίθενται εδώ και περιλαμβάνει πίνακες των Hogarth, Holbein, Rembrandt και Gainsborough. Σταρ της συλλογής, ένα από τα τρία πορτρέτα «Βασίλισσα της Αρμάδας», που αναπαριστούν την Ελισάβετ Α΄ θριαμβεύτρια επί της Ισπανικής αρμάδας το 1588.
Βασιλικό αστεροσκοπείο: Εκεί που το δυτικό συναντά το ανατολικό ημισφαίριο
Ο καταπράσινος λόφος που απλώνεται πίσω από το Queen’s House είναι σωστός ανοιξιάτικος παράδεισος. Ο μυρωμένος αέρας μοσχοβολά από τα τριαντάφυλλα και τις λεβάντες που είναι φυτεμένα στη βάση του λόφου που αποτελεί το Greenwich Park και το οποίο περιλαμβάνει μικρότερους, πανέμορφους κήπους. Το βασιλικό πάρκο βοτάνων, ο εδουαρδιανός κήπος των λουλουδιών που ξεχυλίζει χρώμα απ΄τα δεκάδες διαφορετικά είδη τουλίπας, ο ροδώνας, το πάρκο με τα ελάφια και ο κήπος των ανθισμένων κερασιών, συνθέτουν ένα μοναδικό σκηνικό που συμπληρώνεται από μια γαλήνια λίμνη.
Και στη μέση όλων, η διασημότερη ίσως ατραξιόν του Greenwich, το Βασιλικό Αστεροσκοπείο – Royal Observatory – με το θόλο του να ξεπροβάλει στην κορυφή του λόφου. Όλοι οι επισκέπτες ανηφορίζουν ως εδώ γεμάτοι περιέργεια για να δουν τον Πρώτο Μεσημβρινό και πώς χωρίζει τη Γη σε δύο ημισφαίρια. Το αρχικό κτήριο του αστεροσκοπείου σχεδιάστηκε και αυτό από τον Sir Christopher Wren κατά παραγγελία του βασιλιά Καρόλου Β΄ το 1675. Το κομψό κτήριο που θα είναι η πρώτη στάση της επίσκεψής σας, διατηρεί την πανέμορφη κεντρική οκταγωνική του αίθουσα και το λιτό δωμάτιο όπου ζούσε ο εκάστοτε βασιλικός αστρονόμος.
Πρώτος όλων, προς τιμήν του οποίου ονομάζεται από το 1720 το αστεροσκοπείο, ήταν ο John Flamsteed και πλέον το Flamsteed House περιλαμβάνει μια ενδιαφέρουσα έκθεση αστρονομικών οργάνων που εξηγεί με εύληπτο τρόπο πώς λύθηκε το πρόβλημα του γεωγραφικού μήκους προς όφελος της ναυσιπλοΐας. Τα ενδιαφέροντα εκθέματα συνεχίζονται στο Αστρονομικό Κέντρο, όπου θα έχετε τη μοναδική ευκαιρία να αγγίξετε κομμάτι ενός μετεωρίτη ηλικίας 4,5δις ετών. Παρατηρήστε ένα από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια στον κόσμο κι έπειτα παρακολουθήστε μία από εξαιρετικές παραστάσεις που προβάλλονται στο υπερσύγχρονο Πλανητάριο. Και βέβαια, μην παραλείψετε να δείτε την περίφημη κόκκινη Σφαίρα του Χρόνου στον ανατολικό πυργίσκο, που πέφτει καθημερινά από το 1833 στις 1μ.μ. σαν ένδειξη της ώρας για τα πλοία του Τάμεση.
Στην Αυλή του Μεσημβρινού, ακολουθήστε το κλισέ που θέλει όλους να φωτογραφίζονται με το ένα πόδι στο δυτικό και το άλλο στο ανατολικό ημισφαίριο κι έπειτα απολαύστε την πανοραμική θέα απ΄την κορυφή του λόφου ως απέναντι στο Canary Wharf, από τις εντυπωσιακότερες του Λονδίνου, ή διαλέξτε το κατάλληλο σημείο για πικ νικ στην πλαγιά του λόφου.
Η πολύχρωμη αγορά κι οι επιλογές διασκέδασης
Εάν κάνετε πικ νικ στο πανέμορφο πάρκο, κάντε τις προμήθειές σας από το The Cheeseboard, με τα 150 μοναδικά είδη τυρών και από τον εξαιρετικό φούρνο Paul Rhodes Bakery για φρεσκοψημένο ψωμί, πίτες και κέικ. Αλλιώς, η βόλτα στην ιστορική αγορά Greenwich Market επιβάλλεται και όχι μόνο για τους δελεαστικούς πάγκους τροφίμων και τις κουζίνες όλου του κόσμου που εκπροσωπούνται εδώ. Δύσκολα θα αντισταθείτε στις νοστιμιές που μαγειρεύονται επί τόπου στα τεράστια τηγάνια ή στα γλυκά με τα οποία γεμίζουν καθημερινά οι πάγκοι και που θα απολαύσετε στα γύρω ξύλινα τραπέζια, αλλά και στο πλήθος μοναδικών χειροτεχνημάτων, έργων τέχνης, ειδών δώρου και διακοσμητικών. Ανάμεσά τους και σχέδια ανερχόμενων Βρετανών σχεδιαστών ρούχων, κοσμήματα, καλλυντικά αλλά και vintage θησαυροί σε τιμές ευκαιρίας. Την αγορά πλαισιώνουν γουστόζικα, ανεξάρτητα μαγαζάκια και μικρές μπουτίκ, με τα περισσότερα είδη να φέρουν το σήμα «Made in Greenwich».
Για ένα δροσιστικό διάλλειμα μετά τα ψώνια, η περιοχή είναι γεμάτη καταπληκτικές pub. Η παλαιότερη – από το 1691 – ακούει στο όνομα The Plume of Feathers και γύρω από το αυθεντικό πήλινο τζάκι της θα βρείτε ναυτικού θέματος διακοσμητικά και ιστορικούς πίνακες. Εκτός από μια μεγάλη ποικιλία από σπάνιες μπύρες, εδώ μπορείτε και να δοκιμάσετε γκουρμέ πιάτα υπό το φως των κεριών.
Ιστορική η ατμόσφαιρα και στις Trafalgar Tavern και Cutty Sark Tavern, με τα μεγάλα παράθυρά τους να αγναντεύουν τον Τάμεση. Στην πρώτη θα πιείτε στο ίδιο περιβάλλον που σύχναζε ο Dickens και οι πρωθυπουργοί Disraeli και Gladstone, ενώ στη δεύτερη αν ο καιρός είναι καλός μπορείτε να καθίσετε δίπλα στο ποτάμι. Λίγο έξω από το κέντρο, κοντά στην Ο2 Arena, όπου θα φτάσετε με πλοιάριο ή με το θεαματικό τελεφερίκ, στους μοντέρνους χώρους του The Pilot – γνωστό από το video clip του τραγουδιού Parklife των Blur – θα συνοδεύσετε τη μπύρα σας με όλα τα κλασσικά πιάτα μιας pub. Κι αν δεν προλάβατε να δείτε όλο το Greenwich σε μια μέρα, εδώ θα βρείτε και δωμάτια για μια άνετη διαμονή, ώστε την επόμενη μέρα να συνεχίσετε την εξερεύνηση στο καμάρι της βρετανικής ναυτοσύνης.
Διαβάστε ακόμα:
St James’s park: Το πιο ζεν πάρκο του Λονδίνου που αγαπούν Άγγλοι και τουρίστες
Brick Lane: Mία ανατρεπτική αγορά που μοιάζει με γιορτή στο Λονδίνο
Hyde Park: Μια πράσινη όαση αναψυχής στο Λονδίνο -Ιδανικό σημείο για απολαυστικές βόλτες και άθληση
