Στη νότια πλευρά της Ισπανίας, στην Ανδαλουσία, υπάρχουν τα λεγόμενα pueblos blancos (άσπρα χωριά) με ασβεστωμένα άσπρα σπίτια που θυμίζουν Κυκλάδες. Οι ισπανικοί οικισμοί μοιράζονται όχι μόνο την όμορφη αρχιτεκτονική τους αλλά και κοινή ιστορία. Χτίστηκαν για να προστατεύσουν τις τοπικές κοινότητες από εισβολείς κατά τη διάρκεια συγκρούσεων που διήρκησαν αιώνες. Σήμερα οι συγκρούσεις αυτές είναι παρελθόν αλλά οι κοινότητες αυτές παραμένουν. Ένα από αυτά, ονόματι Algar ξεκίνησε πρόσφατα μια εκστρατεία ώστε μία τοπική παράδοση να ενταχθεί στη λίστα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για κάτι που οι ντόπιοι ονομάζουν charlas al fresco (συζητήσεις στον καθαρό αέρα).
«Φέρνουμε καρέκλες στον δρόμο και περνάμε χρόνο συζητώντας με τους φίλους και τους γείτονες», λέει ο δήμαρχος της πόλης των περίπου 1.500 κατοίκων, ο José Carlos Sánchez, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε εδώ. «Είναι κάτι ιδιαίτερο να βλέπεις ανθρώπους μικρής και μεγάλης ηλικίας να περνούν χρόνο μαζί στο δρόμο».
Αυτή η δημόσια συζήτηση έχει τη δύναμη να γεφυρώνει κοινωνικές και πολιτικές διαφοροποιήσεις και φέρνει την κοινότητα κοντά, μαθαίνει ο ένας τα νέα του άλλου, λέει ο δήμαρχος ο οποίος πρωτοστατεί στο αίτημα προς την UNESCO.
Όμως όλο και λιγότεροι άνθρωποι συμμετέχουν σε αυτό το υπαίθριο socializing τα βράδια, λέει ο Sanchez.
H Algar είναι ένα από τα pueblos blancos της νοτιότερης περιφέρειας της Ισπανίας. Στον ύστερο Μεσαίωνα αυτές οι μικρές πόλεις αποτελούσαν μία διαφιλονικούμενη παραμεθόριο περιοχή.
Βορειότερα υπήρχαν Χριστιανοί βασιλιάδες που ήθελαν να επανακτήσουν την Ιβηρική Χερσόνησο. Ο εχθρός τους ήταν το Εμιράτο της Γρανάδας, στο οποίο ανήκε η περιοχή. Oι Μαυριτανοί βασιλιάδες είχαν την έδρα τους στο παλάτι Αλάμπρα. Το Εμιράτο παραδόθηκε στις χριστιανικές δυνάμεις το 1492 όμως οι αραβόφωνοι Μαυριτανοί άφησαν την αρχιτεκτονική τους κληρονομιά στην περιοχή. Σύμφωνα με τον Eduardo Mosquera Adell, ερευνητή της ιστορικής αρχιτεκτονικής στο πανεπιστήμιο της Σεβίλλης, ήδη από την ισλαμική περίοδο τα χωριά είχαν αρχίσει να αποκτούν το ξεχωριστό χρώμα τους. Aναφέρει, επίσης ότι ένας μελετητής που έζησε τον 14ο αιώνα περιγράφει μία μέθοδο παρασκευής ασβέστη, cal όπως το έλεγαν.
Το cal διατηρούσε δροσερά τα σπίτια κατά τους πολύ ζεστούς μήνες και επίσης συνδέθηκε με την υγιεινή. Όταν μια σειρά από επιδημίες, από πανώλη, μέχρι χολέρα και κίτρινο πυρετό σάρωσαν την περιοχή, τα σπίτια βάφτηκαν με ασβέστη λόγω της απειλής για μόλυνση. Πιθανόν και να βοήθησε. Μελέτες έχουν δείξει πως το υδροξείδιο του ασβεστίου σκοτώνει τα μικρόβια που προκαλούν χολέρα.
Έτσι, χρόνο με τον χρόνο, και καθώς οι ασθένειες επανέρχονταν, αυτά τα χωριά της Ανδαλουσίας απέκτησαν αυτό το κάτασπρο χρώμα που τα χαρακτηρίζει έως σήμερα.
Σήμερα, τα άσπρα χωριά της Ανδαλουσίας είναι επίσης ένας λόγος πολιτιστικής περηφάνιας για τους ντόπιους. Η διαδικασία της παραδοσιακής παραγωγής του ανδαλουσιανού ασβέστη απέκτησε και η ίδια τον χαρακτηρισμό της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO το 2011, ενώ νοτιοδυτικά της Σεβίλλης βρίσκεται το Museo de Cal de Morón, το οποίο παρουσιάζει ακριβώς αυτή τη διαδικασία.
Παρότι η βιομηχανικά κατασκευασμένη μπογιά έχει προφανώς αντικαταστήσει τον ασβέστη στο μεγαλύτερο κομμάτι της Ανδαλουσίας, η Gema Carrera Díaz, διευθύντρια του Άτλαντα Άυλης Κληρονομιάς της Ανδαλουσίας λέει πως η αναγνώριση από την UNESCO βοήθησε στο να υπάρξει αναβίωση.
Ένα road trip
Για να δείτε από κοντά αυτά τα υπέροχα άσπρα χωριά, αν βρεθείτε στην Ανδαλουσία νοικιάστε αυτοκίνητο και ξεκινήστε για τους λόφους. Tα pueblos blancos συνδέονται μεταξύ τους από ένα δίκτυο ορεινών δρόμων και σας προσκαλούν πραγματικά για να κάνετε ένα αργό ταξίδι με το αυτοκίνητο που θα σας αποκαλύψει έναν παραδοσιακό τρόπο ζωής.
Ξεκινήστε το ταξίδι σας από την βορειοδυτική γωνία της περιοχής. Από το χωριό Olvera και οδηγώντας δίπλα σε ελαιόδεντρα θα βρεθείτε στο Setenil de las Bodegas. Αυτή η πολη είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Rio Trejo, ο οποίος διασχίζει ένα μικρό φαράγγι.
Στην μια πλευρά του φαραγγιού υπάρχει ένα τεράστιος βράχoς. Ορισμένοι από τους κατοίκους, για να κατασκευάσουν τα σπίτια τους, χρησιμοποίησαν σπηλιές ή κοιλώματα του βράχου και έχτισαν τους εξωτερικούς τοίχους των σπιτιών τους. Tα σπίτια αυτά αποτελούν το κυριότερο αξιοθέατο της πόλης.
Kαθώς κατευθύνεστε νοτιοδυτικά και κινείστε εντός του Φυσικού Πάρκου Sierra de Grazalema, το τοπίο γίνεται πιο άγριο. Οπωσδήποτε να κάνετε μία στάση στο μικρό αλλά εντυπωσιακό χωριό Zahara de la Sierra, το οποίο είναι «σκαρφαλωμένο» στα βράχια.
Από εκεί ακολουθήστε τον δρόμο Puerto de las Palomas. Η διαδρομή είναι εντυπωσιακή ανάμεσα σε ορεινούς όγκους και ένα «ξερό» τοπίο που θυμίζει και αυτό Κυκλάδες. Θα φτάσετε στο χωριό Grazalema, διάσημο για τα τυριά του. Καθώς σιγά σιγά οι κορυφές των βουνών θα δίνουν τη θέση τους σε φάρμες θα φτάσετε τελικά στην Algar, την πόλη από την οποία ξεκίνησε αυτή η αφήγηση.
Πότε να πάτε
Η Ανδαλουσία έχει ήλιο και υψηλές θερμοκρασίες καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς. Όμως αν σας ενδιαφέρει ένα road trip περισσότερο από τις παραθαλάσσιες διακοπές καλό θα ήταν να αποφύγετε τους καλοκαιρινούς μήνες με την πολύ μεγάλη ζέστη.
Πώς να πάτε
Τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της περιοχής είναι εκείνα της Σεβίλλης και της Μάλαγα. Τους καλοκαιρινούς μήνες το αεροδρόμιο της Μάλαγα συνδέεται με απευθείας πτήσεις με την Ελλάδα.
Tι να δοκιμάσετε
Η Ανδαλουσία φημίζεται για τα κρασιά sherry, ένα ενισχυμένο κρασί που παράγεται από ποικιλίες λευκών σταφυλιών, που καλλιεργούνται κοντά στην πόλη Jerez de la Frontera. Τα pueblo blancos φημίζονται για τα γαλακτοκομικά τους προϊόντα, ειδικά το τυρί payoya, από κατσικίσιο γάλα.
Aν βρεθείτε στη Μάλαγα αξίζει να επισκεφθείτε την αγορά Mercado de Atarazanas, με τα πολλά tapas bars και επιλογές σε κρέας και ψάρι. Οι φίλοι των οστρακοειδών πρέπει να δοκιμάσουν, το percebe, το οποίο λέγεται «το πόδι της χήνας» λόγω του σχήματός του.
Διαβάστε ακόμα:
Bερολίνο, Βαρκελώνη, Βουδαπέστη, Βρυξέλλες -48 ώρες σε 4 ευρωπαϊκές πόλεις
10 μαγευτικές πόλεις που πρέπει να επισκεφθείτε στην Πορτογαλία
7 όμορφα και πραγματικά value for money Airbnb σε δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς