Το Φαλακρό είναι ένα από τα πιο όμορφα βουνά που έχουμε. Υψώνεται σε 2.232 μέτρα υψόμετρο και φιλοξενεί στις πλαγιές του ζωντανά χωριουδάκια, εγκαταλελειμμένους οικισμούς, εντυπωσιακά λατομεία, μεγάλες αλπικές εκτάσεις και λιβάδια γεμάτα άγριες ορχιδέες, κρόκους, θυμάρια, ρίγανες, μέντες, πρίμουλες κ.α. ενώ οι δασωμένες πλευρές του είναι γεμάτες από πεύκα, βαλανιδιές, γαύρους, καστανιές, φράξους και μπόλικες οξιές.
Σε αυτή την πανέμορφη φύση τώρα, ζούνε σπάνια και υπό εξαφάνιση είδη πεταλούδας ενώ σε μεγαλύτερο υψόμετρο θα δείτε άγρια άλογα να βοσκάνε ελεύθερα. Α! και αγελάδες, στους δρόμους, στις αυλές, στα χωράφια, παντού. Μπορείτε να ξεκινήσετε την περιήγησή σας από τα χαμηλά από την Προσοτσάνη ή την Πετρούσα με το ομώνυμο φαράγγι που μπαίνει στο Φαλακρό ή ακόμα και την ίδια την πόλη της Δράμας. Ωστόσο αξίζει να μείνετε στα χωριά που είναι σκαρφαλωμένα στις πλαγιές του βουνού περισσότερο παρά σε αυτά στους πρόποδες.
Πρώτο και καλύτερο, το χωριό του Βώλακα, που μπορεί να είναι η βάση σας για όλη την περιήγησή σας γύρω από το βουνό. Το χωριό είναι σκαρφαλωμένο στα 830 μ. υψόμετρο στις πλαγιές του Φαλακρού. Ένα κλασικό ορεινό ελληνικό χωριό που στην είσοδό του θα δείτε γουρουνάκια, κοτούλες, αγελάδες και άλογα να τριγυρίζουν. Μην περιμένετε ένα γραφικό χωριό τύπου Πάπιγκο, εδώ μιλάμε για μια εξαιρετικά αυθεντική εκδοχή ενός αγροτοκτηνοτροφικού χωριού στα ορεινά της Ελλάδας. Δεν λείπουν τα πέτρινα σπίτια, τα δρομάκια και η γραφικότητα απλά μιλάμε για μια διαφορετικού τύπου ομορφιά. Εντυπωσιάζουν δε, και τα πολλά λατομεία που υπάρχουν έξω από το χωριό.
Στη μέση του χωριού βρίσκεται η απλόχωρη πλατεία του, κάπως υπερυψωμένη με όμορφη σκιά. Στη μια της πλευρά θα δείτε το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία μια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική του 1841 που αν βρείτε τον παπά να σας ανοίξει θα βρεθείτε σε μια βαθιά θρησκευτική, σχεδόν μυσταγωγική ατμόσφαιρα. Ακριβώς δίπλα της, άκρως επιβλητική, δεσπόζει η καινούρια εκκλησία. Καφέ, ταβερνάκια και μαγαζάκια συγκεντρώνονται γύρω από την πλατεία, εκεί είναι το πιο ζωντανό κομμάτι του χωριού και εδώ θα καθίσετε για να πιάσετε κουβέντα με τους ντόπιους και να χαράξετε την πορεία των επόμενων ημερών.
Σημειώστε επίσης πως αν βρεθείτε στον Βώλακα τα Θεοφάνια θα δείτε το έθιμο των Αράπηδων. Άντρες δηλαδή που βάφουν μαύρα τα πρόσωπά τους και φορούν κουδούνια και προβιές ζώων αναπαριστώντας ένα παγανιστικό έθιμο χρόνων που το συναντάμε και σε άλλα χωριά της περιοχής. Αργότερα μέσα στο χρόνο, το Άγιο Πνεύμα, τηρούν ένα διαφορετικό έθιμο. Ξεκινά από την πλατεία του χωριού πομπή με έφιππους και πεζούς με στόχο να μεταφέρουν την εικόνα της Αγίας Τριάδας από τον Βώλακα στο εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος, στο βουνό Φαλακρό, από την πλευρά που είναι το χιονοδρομικό κέντρο, μέσω μιας υπέροχης κατάφυτης διαδρομής. Μετά τη λειτουργία υπάρχει φαγοπότι πάνω στο βουνό ενώ με την επιστροφή στο χωριό οι εκδηλώσεις συνεχίζονται. Το καλοκαίρι δε, διοργανώνουν και ένα μουσικό φεστιβάλ.
Από τον Βώλακα τώρα μπορείτε να φτάσετε σε μόλις 15 χλμ. στο χιονοδρομικό κέντρο του Φαλακρού για παιχνίδι με το χιόνι ενώ εάν πάτε από την άλλη πλευρά, τη βορινή, μετά από μια διαδρομή 17 περίπου χιλιομέτρων θα βρεθείτε στο χωριό Ποταμοί. Ένα μικρό χωριό που συνορεύει με τον ποταμό Νέστο και έχει όμορφη θέα στη χιονισμένη κορυφή του Φαλακρού. Το χωριό μέχρι και τον 19ο αιώνα είχε μεικτό πληθυσμό, δηλαδή Έλληνες και Τούρκους και αν κάνετε έναν περίπατο στα στενά του θα δείτε πως ακόμα υπάρχουν κάνα δυο σπίτια με οθωμανική αρχιτεκτονική.
Εδώ λοιπόν, μπορείτε να αράξετε στο Κουτουκάκι της Σόφης για καφέ ή μεζέ με θέα τα νερά της λίμνης που δημιουργεί στο σημείο ο Νέστος με τον ποταμό Δεσπάτη λόγω του φράγματος του Θησαυρού. Πρώτα όμως θα πάτε στο ξωκλήσι του Αγίου Ραφαήλ 3 μόλις χλμ. βόρεια του χωριού. Πρόκειται για μια νεραϊδένια τοποθεσία με πανύψηλα πλατάνια, γαύρους, φαραγκάτσια και σκλήθρα και τρεχούμενα νερά από τον ποταμό Δεσπάτη και τον χείμαρρο Μαλούστα ή Μελισσόμανδρας που ενώνονται στο σημείο. Θα καθίσετε στο παγκάκι που βρίσκεται πάνω σε μια ξύλινη γέφυρα η οποία στεφανώνει το ρέμα για να απολαύσετε τον κελαριστό ήχο των νερών και την υπέροχη, χωρίς καθόλου τσιγκουνιές φύση. Από εδώ υπάρχει και μονοπάτι που σας βγάζει στον καταρράκτη Μαλούστα, άλλη μια νεραϊδένια τοποθεσία που όμως πρέπει να έχετε μαζί σας κάποιον ντόπιο για να μην σας ψάχνει η ΕΜΑΚ στα σύνορα με τη Βουλγαρία.
Από εκεί, θα κινηθείτε δυτικά προς το χωριό Παγονέρι ή Τσερέσοβο, ένα όμορφο αμφιθεατρικά χτισμένο χωριό, χαρακτηρισμένο παραδοσιακός οικισμός, που αποτελεί καλό μπαλκόνι με θέα και αυτό το Φαλακρό. Το κέντρο του Παγονερίου είναι φυσικά η πλατεία. Στην πίσω πλευρά της, υπερυψωμένη βρίσκεται η κεντρική εκκλησία αφιερωμένη στα Εισόδια της Θετόκου και από την άλλη ένα άνοιγμα σαν μπαλκόνι που προσφέρει όμορφο αγνάντι. Ένα καφενείο κάτω από την εκκλησία παίζει το ρόλο γραφείου πληροφοριών, για την περιοχή, για το χωριό, για τις διαδρομές ακόμα και για το ποιος έχει το κλειδί για τη μικρή αλλά πολύ καλή λαογραφική συλλογή που βρίσκεται σε ένα παλιό σπίτι στην άλλη άκρη της πλατείας.
Στα νοτιοδυτικά του Βώλακα και μέσα σε πραγματικά πλούσια και πανέμορφη φύση γεμάτη οξιές, καστανιές, έλατα, πεύκα, καρυδιές και φουντουκιές θα βρείτε το χωριό Γρανίτης, στα 760 μ. υψόμετρο. Μια πέτρινη βρύση στο κέντρο του χωριού είναι σημείο αναφοράς ενώ τα ταβερνάκια του πολλές φορές πουλούν διάφορα όσπρια και κυρίως φασόλια καθώς η περιοχή της Δράμας φημίζεται για αυτά. Θα κάνετε μια βόλτα στο χωριό που ουσιαστικά είναι οι δρόμοι γύρω από την πλατεία και θα κατεβείτε στη συνέχεια στο εκκλησάκι των Αρχαγγέλων Γαβριήλ και Μιχαήλ καθώς από εκεί ξεκινά μονοπάτι μέσα στο πυκνό δάσος. Παίρνοντας το μονοπάτι η πρώτη σας στάση είναι στο εκκλησάκι της Παναγίας για μια γρήγορη ανάσα πριν συνεχίσετε την ανηφοριά και μπείτε βαθύτερα στο δάσος σε μια πραγματικά συγκλονιστικής ομορφιάς διαδρομή.
Το χωριό είναι γενικά γνωστό για τις όμορφες πεζοπορικές του διαδρομές, διαθέτει ένα δίκτυο σηματοδοτημένων μονοπατιών μήκους περίπου 30 χλμ., διοργανώνει δε κάθε χρόνο και το Granitis Trail με διαδρομές 21 και 9 χιλιομέτρων, καθώς και μια παιδική διαδρομή. Μόλις 10 λεπτά από τον Γρανίτη, στα δυτικά, βρίσκεται και το χωριό Οχυρό. Το ίδιο το χωριό δεν είναι κάτι ιδιαίτερο, ωστόσο εκεί θα βρείτε ένα από τα οχυρά της Γραμμής Μεταξά, το οχυρό Λίσσε, το μεγαλύτερο στην περιοχή. Σε υψόμετρο 771 μ. στον πυρήνα ενός γρανιτένιου βράχου και σε μεγάλο βάθος βρίσκεται ένα δίκτυο τούνελ με αίθουσες διαμονής, ιατρείου, πολεμοφοδίων ενώ στον εξωτερικό χώρο υπάρχουν πυροβολεία κ.α.
Ευθεία στο βορρά βρίσκεται και το Κάτω Νευροκόπι, κεφαλοχώρι της περιοχής, που συγκεντρώνει υπηρεσίες, τράπεζες, εμπορικά καταστήματα αλλά και ωραία ταβερνάκια. Ωστόσο δεν φημίζεται για τη γραφικότητά του, έχει όμως καλό φαγητό ενώ μπορείτε να προμηθευθείτε φασόλια και φυσικά τις διάσημες πατάτες Νευροκοπίου. Είναι επίσης και πέρασμα για το χωριό Λευκόγεια και συγκεκριμένα για τη μικρή τεχνητή λίμνη Λευκογείων που όμως είναι πολύ γοητευτική. Δημιουργήθηκε από τη συγκράτηση των νερών των ρεμάτων Μυλόρεμα και Κρυονέρι που πλημμύριζαν το οροπέδιο και η έκτασή της αγγίζει τα 900 στρ. Αν έχετε όρεξη μπορείτε να κάνετε μια περιπατητική βόλτα ή εάν έχετε ποδήλατο, ποδηλατάδα κυκλικά στην περίμετρό της η οποία είναι περίπου 14 χλμ. Η φύση και εδώ είναι άφθονη και κυριαρχούν τα πεύκα, οι ιτιές, οι φουντουκιές, τα σφενδάμια, οι κρανιές, τα πλατάνια και οι λεύκες ενώ μπορεί να δείτε πεταλούδες αλλά και πελαργούς, κρομοράνους, σταχτοτσικνιάδες, νανοβουτηχτάρια και νερόκοτες να βουτάνε στα νερά της λίμνης. Αν είστε του ψαρέματος εδώ μπορείτε εύκολα να ψαρέψετε γριβάδια από τις όχθες της λίμνης.
Στην ανατολική πλευρά του Φαλακρού τώρα, το μικρό χωριό των Ταξιαρχών είναι γνωστό λόγω της Ιεράς Μονής Αναλήψεως του Σωτήρος της οποίας πρώτος «οικιστής» και κτήτορας, το 1930, υπήρξε ο μακαριστός γέροντας Γεώργιος Καρσλίδης ο οποίος μάλιστα είναι και ο νεότερος αναγνωρισμένος Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο τμήμα του μοναστηριού είναι κατασκευασμένο σταδιακά από το 1970 και μετά με κέντρο πάντα το αρχικό το ναΰδριο της Αναλήψεως του Σωτήρος. Όσον αφορά στο χωριό, είναι μικρό, αραιοκατοικημένο και μέσα στο πράσινο, αν αναζητάτε κάτι πραγματικά ήσυχο και αποκομμένο από την έντονη ζωή και τη φασαρία, οι Ταξιάρχες καθώς και όλα τα χωριά γύρω από το Φαλακρό είναι ιδανικές περιπτώσεις.
Λίγο πιο πάνω, προς το βορά, ένα πολύ μικρό χωριό, τα Δενδράκια στα 540 και κάτι μέτρα υψόμετρο είναι στην κυριολεξία πνιγμένο στο πράσινο. Μοιάζει σαν χωριό φάντασμα και η αλήθεια είναι πως δεν μένουν παρά ελάχιστοι εκεί, μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού, ωστόσο διαθέτει έναν αρκετά ενεργό πολιτιστικό σύλλογο μαζί με το κοντινό Λιβαδερό που διοργανώνει διάφορες εκδηλώσεις όπως περιπάτους για συλλογή κάστανων, πανηγύρι στη γιορτή Αγίων Πέτρου-Παύλου στην ομώνυμη εκκλησία και άλλα, μάλιστα παραμονή του Αγίου Νικολάου, πολιούχου του χωριού, θα κάνουν εσπερινό και στη συνέχεια ο κόσμος θα συγκεντρωθεί στην αίθουσα του συλλόγου. Κάπως πιο ζωντανό και μεγαλύτερο χωριό το Λιβαδερό, στα 647 μ. υψόμετρο είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που υπέφεραν με τη Βουλγαρική κατοχή και στη συνέχεια με τον εμφύλιο. Πριν τον πόλεμο δε, αποτελούσε καλοκαιρινό θέρετρο των Δραμινών καθώς είναι γεμάτο πράσινο.
Από το Λιβαδερό τώρα, αν συνεχίσετε προς τον βορά, μια διαδρομή που είναι μέσα σε απίθανη φύση, θα φτάσετε μετά από περίπου 8 χλμ. κοντά στον ποταμό Νέστο και στην τεχνητή λίμνη Θησαυρού. Εκεί στα δεξιά σας θα δείτε ένα άνοιγμα με παγκάκια από όπου μπορείτε να αγναντέψετε το ποτάμι και εάν συνεχίσετε την πορεία σας και περάσετε πάνω από το ποτάμι θα βρείτε και άλλα παγκάκια για να απολαύσετε τη φύση να καθρεφτίζεται στα ήρεμα νερά του Νέστου. Στη συνέχεια, θα περάσετε τη γέφυρα Παπάδων που ουσιαστικά είναι ένα μικρό φράγμα το οποίο συγκρατεί τα νερά του ρέματος Μούσδα, για να ανεβείτε τον φιδογυριστό δρόμο που θα σας βγάλει στο Σιδηρόνερο. Αν και ξεφεύγει από τη γειτονιά του Φαλακρού αξίζει να κάνετε λίγα χιλιόμετρα παραπάνω για να καθίσετε σε ένα από τα ταβερνάκια του. Σημειώστε πως το χωριό είναι γνωστό για τα μανιτάρια του.
Για την επιστροφή ο χάρτης της google θα σας βγάλει από μια στενή κατάφυτη διαδρομή που περνά από κάνα δυο μικρά χωριά, φύλακες των ακριτικών συνόρων μας, τους Παππάδες και τη Μικρομηλιά, ένας χωμάτινος δρόμος που όμως στην πραγματικότητα δεν είναι βατός. Είναι καλύτερο να επιστρέψετε στον Βώλακα, εάν επιλέξετε αυτόν για βάση, από την ίδια διαδρομή, μέσω Λιβαδερού και Ταξιαρχών. Αν θέλετε μπορείτε φυσικά να σπάσετε τη διαμονή σας σε Βώλακα ή Γρανίτη και Ταξιάρχες για να εξερευνήσετε πιο εύκολα και τις δυο πλευρές του βουνού.
Διαμονή
Aloni Hotel & Spa: όμορφο πέτρινο κτίριο με προσεγμένη διακόσμηση και άνετα δωμάτια, διαθέτει και εστιατόριο (Βώλακας, 2523023714)
Petalo Resort: Ξύλινα σπιτάκια έξω από το χωριό εκεί που ξεκινά το δάσος. Διαθέτει και εστιατόριο (Βώλακας, 6948248104)
Marilia Apartments: λίγο έξω από το κέντρο του χωριού διαθέτει εξοπλισμένα διαμερίσματα με κουζινάκι καθώς και διαμέρισμα προσαρμοσμένο στα άτομα με κινητικές δυσκολίες (Βώλακας, 2523023350)
Jennifer Home Hotel: πολύ περιποιημένα δωμάτια και cozy καθιστικό με τζάκι (Ταξιάρχες, 2521030005)
Granitis Lodge: πέτρινο συγκρότημα με προσεγμένους χώρους (Γρανίτης, 2108914619)
Πέτρινη Γωνιά: προσεγμένο κατάλυμα στο κέντρο του χωριού, διαθέτει και ταβέρνα (Λιβαδερό, 2521091388)
Ξενώνας Δρυάδες: απλός περιποιημένος ξενώνας (Σιδηρόνερο, 6932291396)
Φαγητό
Μπαχάρι: σερβίρει κάποια μαγειρευτά και ψητά της ώρας (Βώλακας, 2523023431)
Μύλος: κλασική ταβέρνα με ψητά της ώρας. Ακριβώς από πάνω διαθέτει και ενοικιαζόμενα δωμάτια (Βώλακας, 2523023990)
Το Κουτούκι της Σοφίας: με θέα τα νερά του Δεσπάτη και του Νέστου, σερβίρει κυρίως ψητά της ώρας (Ποταμοί, 2523022359)
Το Καταφύγιο: οικογενειακή ταβέρνα που σερβίρει ψητά της ώρας, φρέσκιες σαλάτες και φρέσκιες τηγανιτές πατάτες (Ταξιάρχες, 2521306860)
Παράδεισος: ξύλινο ταβερνάκι πάνω στην πλατεία του χωριού που σερβίρει κυρίως ψητά της ώρας (Γρανίτης, 6957686287)
Το Ξύλινο: παραδοσιακή ταβέρνα μέσα σε απίθανη φύση που σερβίρει κλασικές κρεατοφαγικές γεύσεις (Σιδηρόνερο, 6979509496)
Ο Τάκης: πάνω στον κεντρικό δρόμο του χωριού, κλασική ταβέρνα με ψητά της ώρας (Σιδηρόνερο)
Σιώρας: προσεγμένος χώρος και ωραίες γεύσεις που περιλαμβάνουν κυρίως ψητά της ώρας (Κάτω Νευροκόπι, 2523022038)
Διαβάστε ακόμα:
Νέστος: Η άγρια φυσική ομορφιά μιας άγνωστης Ελλάδας
Γιατί να ταξιδέψετε στη Δράμα τον Νοέμβριο – Ο προορισμός που αγαπά το φθινόπωρο
