Μια επαρχία στο δρόμο από Χανιά προς Ρέθυμνο, με πολλά χωριά, διασκορπισμένα δεξιά και αριστερά της εθνικής οδού. Άλλα, κάτω από τα Λευκά Όρη, στο δρόμο προς Σφακιά και άλλα δίπλα στα ήρεμα νερά του Κρητικού Πελάγους. Άλλα στη μέση μιας ευθείας ή μιας μικρής πράσινης πεδιάδας, που μόνο την άγρια και ξερή Κρήτη δε θυμίζει.
Ξεκινήστε από τα ορεινά χωριά: Φρες, Τζιτζιφές, Μελιδόνι, Νίπος, Μαχαιροί, Πεμόνια. Ήσυχα μικρά χωριά, με καφενεία και δρόμους απότομους, με γιαγιάδες στις αυλές και κουζίνες που μυρίζουν σπιτικό φαγητό. Όσο κατεβαίνετε προς τη θάλασσα, θα συναντάτε όλο και πιο μεγάλα χωριά: Άγιοι Πάντες, Νέο Χωριό, Αρμένοι.
Φαίνεται σαν αυτά τα χώρια να φτιάχτηκαν ειδικά για Κυριακές. Ηλιόλουστες Κυριακές με οικογένειες που βγήκαν βόλτα στη φύση, τα παιδάκια να παίζουν στην αυλή της ταβέρνας και οι γονείς, ευχαριστημένοι και ευγνώμονες για το ρεπό και την ανεμελιά της Κυριακής.
Στα χωριά κοντά στην παραλία, Ξηροστέρνι, Γαβαλοχώρι, Πλάκα, Αλμυρίδα, Καλύβες θα δείτε τουρίστες να απολαμβάνουν τον ήλιο και τη θάλασσα, παραλιακά καφέ να γεμίζουν τα τραπέζια τους με κρύους καφέδες και ταβέρνες να σερβίρουν στα άσπρα τραπεζομάντηλά τους, ότι βγάζει η θάλασσα. Εδώ, η καθημερινότητα είναι ακόμα πιο απλή. Καφές, μπάνιο, φαγητό και ξεκούραση. Ήλιος το πρωί, φεγγάρι και αστέρια το βράδυ. Τόσο απλά.
Διαμονή
Οι βίλες «Samonas» φτιάχνουν μια ολόκληρη γειτονιά με 5 σπίτια, πέτρινα και παραδοσιακά, χτισμένα στην πλαγιά ενός λόφου. Η Μαντζουράνα, χτισμένη στα τέλη του 1800, χρησίμευε παλιά ως αποθήκη και πατητήρι, ο Δίκταμος χτίστηκε το 1913 και ήταν παλιά αχυρώνας και σχολείο, η Φασκομηλιά χτίστηκε στα μέσα του 1800 και χρησίμευσε ως κουζίνα, ενώ τα άλλα δύο κτίρια είναι καινούρια.
Διεύθυνση: Σαμωνάς, Τηλ. 6986 783030, www.samonas.gr
Οπωσδήποτε αξίζει να περάσετε από το χωριό Βάμος, ένα ιστορικό χωριό το οποίο αναγεννήθηκε από τις στάχτες του και δείχνει το δρόμο της ήπιας ανάπτυξης, με τα ανακαινισμένα κτίριά του. Ελαιοτριβεία, σχολεία, σπίτια και αποθήκες αναστηλώθηκαν, πήραν πίσω το παλιό τους κύρος και σήμερα στολίζουν τους δρόμους του κουκλίστικου χωριού.
Το «Vamos Village» δεν είναι ούτε ξενοδοχείο, ούτε ξενώνας, ούτε καν απλά κατοικίες. Είναι η ευκαιρία να ζήσεις σε ένα παραδοσιακό σπίτι στο χωριό, ανάμεσα στους κατοίκους σε διάφορες γειτονιές. Αναστηλωμένα κτίρια του προηγούμενου αιώνα στην παλιά γειτονιά αλλά και νέες κατασκευές πάντα όμως στο πνεύμα και την αισθητική του χωριού. Τα περισσότερα σπίτια διατηρούν τα χαρακτηριστικά τους: ξύλινα πατώματα και σιδερένια κρεβάτια, τζάκι και μεγάλα παράθυρα.
Διεύθυνση: Βάμος, Τηλ. 28250 22190, www.vamosvillage.gr
To «Aloe Boutique Hotel & Suites» είναι δίπλα στη θάλασσα και διαθέτει μοντέρνα και κομψά δωμάτια και σουίτες, πολλές από τις οποίες διαθέτουν πισίνα ή τζακούζι. To «Porto Kalyves» (Καλύβες, Τηλ. 6982 391625, www.portokalyves.gr) προσφέρει καλαίσθητα διαμερίσματα, πλήρως εξοπλισμένα με κουζίνα και τραπεζαρία, ιδανικά για οικογένειες.
Διεύθυνση: Αλμυρίδα, Τηλ. 28250 33331, www.aloesuites.gr
Φαγητό
Κάτω από πλατάνια και ανάμεσα από τρεχούμενα νερά, πάνω από γεφυρούλες και δίπλα σε πεζούλια, ο «Τζίτζικας» και η υπέροχη αυλή του τα έχουν όλα: σφακιανή πίτα, σαλάτες και κρεατικά κατά βάση από ντόπια, βιολογικά υλικά, ψαγμένη εναλλακτική μουσική, πρωτότυπη διακόσμηση όπου κυριαρχεί το ξύλο και τα παιχνιδιάρικα διακοσμητικά.
Διεύθυνση: Αρμένοι, Τηλ. +30 2825 041144, www.facebook.com
Στη «Τζιτζιφιά» θα γευτείτε παραδοσιακή κρητική κουζίνα με φρέσκα ντόπια υλικά, τα περισσότερα δε παραγωγής της οικογένειας: λάδι, ψωμί και παξιμάδια, τσικουδιά και κρασί. Το παλιό χάνι αναπαλαιώθηκε αλλά ο παλιός ξυλόφουρνος είναι ακόμα εδώ, το ίδιο και οι θολωτές καμάρες. Δοκιμάστε στάκα και αντικριστό.
Διεύθυνση: Τζιτζιφές, Τηλ. 28254 00190, www.facebook.com
Ο «Ψαρός» είναι η κλασική ψαροταβέρνα που εμπιστεύονται οι ντόπιοι για φρέσκο ψάρι και θαλασσινά. Φρέσκος ξιφίας, κουτσομούρα, σαργοί, λιθρίνια, σουπιές, μαλακό ψητό χταπόδι και καλαμάρια. Μπροστά στην παραλία, λειτουργεί από το 1954.
Διεύθυνση: Αλμυρίδα, Τηλ. 28250 32430, www.facebook.com
Στο «Ριζίτικο» στη μεγάλη αίθουσα με το τζάκι και την τζαμαρία γύρω γύρω, η θέα φθάνει μέχρι και τη θάλασσα και όπως ανοίγει το μάτι, έτσι γίνεται και με την όρεξη. Σπεσιαλιτέ το ντόπιο αρνάκι ή κατσικάκι είτε με σταμναγκάθι, είτε με γιαούρτι και στάκα. Εξαιρετικά και τα καλιτσούνια είτε με μυζήθρα είτε με χόρτα.
Διεύθυνση: Τζιτζιφές, Τηλ. 28250 71222, www.facebook.com
Διαβάστε ακόμα:
Τοπολιανό φαράγγι: Ένα σκηνικό που κόβει την ανάσα στη δυτική Κρήτη
Ντουνιάς: Μια ταβέρνα στα Χανιά επαναπροσδιορίζει την παραδοσιακή κρητική κουζίνα