Ό,τι και να πει κανείς γι’ αυτή την πόλη του ευρωπαϊκού βορρά με την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική –παλιά και νέα– την αγάπη της για την καινοτομία και το μοντέρνο design, την απαράμιλλη καθαριότητα, αλλά και την υψηλή ποιότητα ζωής την οποία προσφέρει στους κατοίκους της, θα είναι λίγα.
Ο λόγος για την πρωτεύουσα της Σουηδίας, τη γοητευτική Στοκχόλμη, την «πόλη ανάμεσα στις γέφυρες», όπως ίσως ακούσετε να την αποκαλούν, αφού είναι χτισμένη στην «καρδιά» της Βαλτικής, απλωνόμενη σε 14 νησιά, τα οποία ενώνονται με 50 γέφυρες. Η οικοδόμηση, μάλιστα, έγινε πάνω σε ξύλινα παλούκια, μέθοδος που μπόρεσε να επεκτείνει το διαθέσιμο έδαφος, «τρώγοντας» τη θάλασσα.
Η Στοκχόλμη είναι μία από τις πιο όμορφες και ρομαντικές πόλεις της Ευρώπης, γι’ αυτό κι έχει κερδίσει τον τίτλο της «Βενετίας του Βορρά». Ταυτόχρονα, βέβαια, είναι και μια πόλη με εντυπωσιακές λεωφόρους και μινιμαλιστική αισθητική, ικανή να συνδυάσει πετυχημένα το σύγχρονο με το κλασικό, το καινούριο με το παλιό. Εγγυάται λοιπόν ότι θα εντυπωσιάσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Το κόστος διαβίωσης εδώ, βέβαια, είναι ακριβό. Όμως το ισορροπεί η εξαιρετική οργάνωση των πάντων και οι αναπτυγμένες κοινωνικές δομές.
Περπατώντας στη Στοκχόλμη
Αξίζει να βρείτε χρόνο για περπάτημα στους στενούς, λιθόστρωτους δρόμους της Παλιάς Πόλης, στη Gamla Stan, εδώ όπου πρωτοϊδρύθηκε η Στοκχόλμη το 1252. Θεωρείται άλλωστε το πιο άψογα διατηρημένο ιστορικό κέντρο της Ευρώπης, το οποίο δημιουργεί ωραία αντίθεση με τα σύγχρονα αξιοθέατα, τα σικ καταστήματα και τα μοδάτα μπαράκια. Εδώ, βέβαια, θα δείτε και το ανάκτορο Drottningholm, όπου κατοικεί η βασιλική οικογένεια της Σουηδίας, αλλά και το ατμοσφαιρικό Κοιμητήριο του Δάσους (Skogskyrkogården) –αμφότερα συγκαταλέγονται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Διασχίσαμε βέβαια και υπέροχα πάρκα, αλλά και κάποιους φανταστικούς κήπους, όπως π.χ. το Skansen του 19ου αιώνα, που υπήρξε το πρώτο υπαίθριο μουσείο στον κόσμο. Βρίσκεται στη νήσο Djurgården και είναι από μόνο του κάτι το μοναδικό: εδώ αναβιώνει ένα κομμάτι από το παρελθόν της Στοκχόλμης. Διαβήκαμε επίσης πολλές από τις γραφικές γέφυρες που συνδέουν τα 14 νησιά της πόλης κι επισκεφθήκαμε κάποια ακόμα από αυτά, πέρα από το Djurgården.
Στο νησάκι Södermalm, για παράδειγμα, είδαμε μία από τις πλέον μοντέρνες πλευρές της Στοκχόλμης. Εδώ βρίσκεται και το Fotografiska –ένα εξαιρετικό μουσείο αφιερωμένο στη μοντέρνα φωτογραφία, στο οποίο αξίζει να κάνετε μια στάση. Διαθέτει και εστιατόριο, οπότε μπορείτε να συνδυάσετε την επίσκεψή σας και με φαγητό. Επιπλέον, υπάρχουν παλιά επιβατηγά πλοία που έχουν αναδιαμορφωθεί σε πλωτά ξενοδοχεία. Αν αποφασίσετε να δοκιμάσετε μια τέτοια εμπειρία διαμονής, θα γοητευτείτε από τη πραγματική αύρα του σκανδιναβικού βορρά.
Ανάμεσα στα κανάλια, εντωμεταξύ, δεν σταματά ποτέ το δροσερό αεράκι, που τον χειμώνα γίνεται σχεδόν παγωμένο. Αν πέσει χιόνι όταν βρεθείτε στην πρωτεύουσα της Σουηδίας, μην πτοηθείτε: πάρτε ένα ποτήρι ζεστό κρασί –το περίφημο glögg, που ρέει παντού άφθονο– και περπατήστε ντυμένοι καλά. Αν θέλετε μπορείτε να κατευθυνθείτε προς τον πολυχώρο Färgfabriken όπου, εκτός των άλλων, θα βρείτε πολύ ξεχωριστά, χειροποίητα κοσμήματα.
Από την περιοχή Cityterminalen, εκεί όπου βρίσκεται ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός, κατευθυνθήκαμε προς τη γέφυρα που οδηγεί στο νησάκι με το Μουσείο του Μεσαίωνα και τη Βουλή. Το μετρό της Στοκχόλμης είναι πραγματική εμπειρία, αφού, έκτος από το να σε περιφέρει από τη μία περιοχή στην άλλη, προσφέρει κι ένα εκπληκτικό θέαμα από έργα τέχνης, τα οποία εκτίθενται σε κάθε σταθμό. Στη κόκκινη γραμμή σταματήστε για λίγο, ώστε να θαυμάσετε τον ωραιότερο σταθμό μετρό όλης της Ευρώπης, τον Solna Centrum.
Πληροφορίες από ντόπιους μας οδήγησαν και στη στάση Mariatorget. Από εκεί ανεβήκαμε στον λόφο Monteliusvägen, που προσφέρει μια καταπληκτική θέα προς την πόλη. Τέλος, να πούμε ότι όλο το lifestyle παιχνίδι της Στοκχόλμης παίζεται πάνω και κάτω από την οδό Mäster Samuelsgatan, με τα εστιατόρια, τα μπαράκια, τα μαγαζιά και τα εμπορικά κέντρα.
Τα μουσεία της πόλης
Η Στοκχόλμη διαθέτει πολλά και πολύ ιδιαίτερα μουσεία, μεταξύ των οποίων είναι τα εξής:
Royal Armory
Το βασιλικό οπλοστάσιο. Με κουστούμια, όπλα και τελετουργικά εργαλεία από την πλούσια ιστορία των βασιλιάδων της Σουηδίας.
Μουσείο Μεσαίωνα
Ένα μουσείο-αναπαράσταση της μεσαιωνικής Στοκχόλμης με τα μαγαζιά του, τις πλατείες, διάφορα αντικείμενα, αλλά και κέρινα ομοιώματα μιας διαφορετικής εποχής.
Μουσείο Νόμπελ
Το Μουσείο Νόμπελ (Nobelmuseet) είναι αφιερωμένο στην πληροφόρηση για τα περίφημα Βραβεία Νόμπελ, για τη ζωή του ιδρυτή τους Άλφρεντ Νόμπελ (1833-1896), καθώς και για όσους έχουν βραβευτεί από το 1901 μέχρι σήμερα. Μαζί με τη Σουηδική Ακαδημία και τη Βιβλιοθήκη Νόμπελ στεγάζεται στο κτήριο του πρώην Χρηματιστηρίου (Börshuset), στη βόρεια πλευρά της πλατείας Stortorget, στην παλιά πόλη.
Μουσείο Βάσα
Το Βάσα είναι το πιο όμορφα διατηρημένο πολεμικό πλοίο του 17ου αιώνα, το οποίο ανασύρθηκε από τον βυθό της θάλασσας, μετά από 333 χρόνια. Είναι κατασκευασμένο από αυθεντικά κομμάτια και εκατοντάδες σκαλιστά γλυπτά.
Μουσείο ABBA
Εδώ μπορεί κανείς να βρει όλα όσα αφορούν το θρυλικό συγκρότημα των Abba. Προσωπικά αντικείμενα, δεκάδες ρούχα και κοστούμια, χρυσούς και πλατινένιους δίσκους, βραβεία, ειδική αίθουσα Eurovision, ομοιώματα, ντοκιμαντέρ κλπ.
Τι άλλο αξίζει να κάνετε και να δείτε
Μη φύγετε χωρίς fika
Για τους Σουηδούς, πίσω από τη λέξη fika κρύβεται μια ολόκληρη φιλοσοφία περί καθημερινότητας. Φίκα, δηλαδή, είναι μια ιεροτελεστία, η οποία σημαίνει συνάντηση με φίλους για καφέ και γλυκό σε μία από τις cozy καφετέριες της Στοκχόλμης. Εκεί θα πιάσουν κουβέντα με ένα φλιτζάνι στο χέρι, θα πουν τα νέα τους, θα προγραμματίσουν τη συνέχεια.
Επισκεφθείτε κάποια ακόμα κτήρια-ορόσημα
Σημειώστε μερικά ακόμα από τα αρχιτεκτονικά κτήρια-ορόσημα που τραβούν τη προσοχή των επισκεπτών, αποτελώντας σημεία εξαιρετικού ενδιαφέροντος: το Δημαρχείο, ο Καθεδρικός Ναός της Στοκχόλμης, το Concert Hall, αλλά και η Γκαλερί Thiel.
Östermalm Saluhall
Μια υπέροχη, κλειστή αγορά τροφίμων, που υπάρχει από το 1888, στην οποία θα βρείτε πολλά τοπικά προϊόντα και θα δοκιμάσετε γνήσια σουηδικά φαγητά. Εδώ φιλοξενείται κι ένα μοντέρνο κομμάτι της πόλης, όπως και κάποια σύγχρονα μπακάλικα, καφέ και εστιατόρια. Τρομερή ατμόσφαιρα και καλούδια, από ψαρικά της Βόρειας Θάλασσας, ντόπια κρέατα, ζυμαρικά, τυριά, σαλάτες και γλυκά, μέχρι έτοιμα φαγητά που μπορείς να γευτείς στους πάγκους του χώρου.
Στα «φιόρδ» της Στοκχόλμης
Χιλιάδες νησάκια και βραχονησίδες αποτελούν ένα πραγματικό αρχιπέλαγος λίγο έξω από την πρωτεύουσα, στο οποίο η βόλτα μοιάζει με σλάλομ σε φιόρδ. Αφιερώστε λοιπόν τουλάχιστον μία ημερήσια εκδρομή ή πάρτε μια μικρή γεύση με τα ειδικά εξπρές δρομολόγια. Εμείς πήραμε καραβάκι ένα απόγευμα και κάναμε νυχτερινή πλεύση, τρώγοντας μάλιστα στο σκάφος ενώ χαζεύαμε τη μοναδική φύση τριγύρω, που αποδείχθηκε πραγματική μαγεία. Σε πολλά από αυτά τα λιλιπούτεια νησάκια νομίζεις ότι μετέχεις σε ταινία. Οι κάτοικοί τους δουλεύουν τη μέρα στη Στοκχόλμη και πηγαινοέρχονται σπίτια τους με κρις-κραφτ. Τον δε χειμώνα, όταν παγώνουν τα νερά, με τα σκι τους.
Προτάσεις για επιπλέον εξορμήσεις
Αν έχετε περισσότερες ημέρες στη διάθεσή σας, μπορείτε να ταξιδέψετε με τρένο διασχίζοντας όλη τη Σουηδία: σε περίπου 18 ώρες θα βρεθείτε στην πιο βόρεια πόλη της Σουηδίας, την Kiruna –στον αρκτικό κύκλο. Εδώ θα δείτε από κοντά το Βόρειο Σέλας κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή τον μεταμεσονύκτιο ήλιο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αν μεταβείτε με αεροπλάνο, η πτήση από τη Στοκχόλμη διαρκεί μόλις μιάμιση ώρα.
Η πόλη Solna
Η γειτονική πόλη Solna απέχει περίπου 9 χιλιόμετρα βόρεια της Στοκχόλμης: με τρένο είναι κάπου 10 λεπτά από το κέντρο της. Περπατήστε γύρω από τη Gamla Råsunda για να πάρετε μια αίσθηση για το πώς ήταν κάποτε η Στοκχόλμη.
Hagaparken
Από τη Solna μπορείτε να επιστρέψετε στην πρωτεύουσα μέσω του Hagaparken: ένα πανέμορφο πάρκο, που αποτελεί μέρος του Βασιλικού Εθνικού Πάρκου. Μέσα σε αυτό θα δείτε το παλάτι της Χάγκα, το περίπτερο του βασιλιά Γουσταύου Γ’, ένα κινέζικο κι ένα οθωμανικό περίπτερο, τον ναό της Haga Echo, το Σπίτι των Πεταλούδων, καθώς και τα ερείπια ενός κάστρου που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Πού θα μείνετε
Radisson Blu Royal Viking
Στο κέντρο της Στοκχόλμης, είναι ένα ιδανικό μέρος για ταξιδιώτες που θέλουν μια βολική τοποθεσία μπροστά στη θάλασσα. Το ξενοδοχείο βρίσκεται δίπλα στο συνεδριακό κέντρο Waterfront, αλλά και στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό.
Hotel Skeppsholmen
Αυτό το ντιζάιν ξενοδοχείο στεγάζεται σε ένα γοητευτικό κτήριο του 1690, σε ένα ήσυχο νησί, στην καρδιά της πόλης, σε απόσταση μόλις 300 μέτρων από το Μουσείο Moderna.
The Bank Hotel
Ένα φιλόξενο boutique ξενοδοχείο, σε ένα κτήριο-ορόσημο που βρίσκεται σε μία από τις πιο αριστοκρατικές τοποθεσίες της Στοκχόλμης, λίγα μόλις βήματα από την προκυμαία και από το επίκεντρο της σύγχρονης νυχτερινής ζωής.
Η γαστρονομία της Σουηδίας
Το κύριο χαρακτηριστικό της σουηδικής μαγειρικής είναι η φρεσκάδα κι αυτό που οι ίδιοι αποκαλούν «husmanskost», δηλαδή απλή κουζίνα. Χρησιμοποιούν κατά κόρον προϊόντα της χώρας τους, όπως ας πούμε strömming –η ρέγγα της Βαλτικής– χέλια, οστρακοειδή, εξαιρετικό σολομό, πέστροφες και οξύρρυγχους, μαζί με το χαβιάρι τους.
Λατρεύουν επίσης το κρέας του ταράνδου από τη Λαπωνία, αλλά και τα ζαρκάδια και τα χοιρινά, ενώ έχουν και τα δικά τους φρούτα, από τα παγωμένα, σκουροπράσινα δάση τους. Εκεί βρίσκουν βέβαια και μανιτάρια κανθαρέλλες: το μάζεμά τους θεωρείται απόλαυση για τους Σουηδούς.
Όσον άφορα την παραδοσιακή κουζίνα, το ψάρι παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Κυκλοφορούν νοστιμότατες συνταγές με σολομό μαγειρεμένο ή μαριναρισμένο (το λεγόμενο gravlax). Ξεχωρίζει το πιάτο που οι ντόπιοι αποκαλούν «lutfisk», δηλαδή παστό ψάρι σερβιρισμένο με πατάτες. Από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της σουηδικής γαστρονομίας είναι τα μικρά, ανοιχτά σάντουιτς με ρέγγα, γαρίδες, καπνιστά κρέατα και λουκάνικα. Αλλά και τα köttbullar: κεφτεδάκια πικάντικα, που μετά το τηγάνισμα τα βουτάνε μέσα σε σάλτσα.
Ασφαλώς, η σουηδική κουζίνα είναι γνωστή και για το smorgasbord, δηλαδή για έναν μπουφέ με πικάντικα ορεκτικά, ρέγγα, μπιζελόσουπα, τηγανίτες, άγριο κάπρο, αυγοτάραχα και διάφορα τοπικά τυριά. Από γλυκά, τέλος, περίφημα είναι τα σουηδικά μπισκότα με τζίντζερ, η μηλόπιτα, τα ρολά με κανέλα, τα semlor buns με marzipan κρέμα κάρδαμου, καθώς και το σοκολατένιο κέικ kladdkaka –κριτσανιστό απέξω και μελωμένο μέσα.
Επιλογές για φαγητό
Frantzén
Στο κέντρο της Στοκχόλμης, είναι ένα από τα κορυφαία και πιο ακριβά εστιατόρια της Σουηδίας, αλλά και το μοναδικό της χώρας που κατέχει 3 αστέρια Michelin. Εδώ η όλη εμπειρία εγγυάται στο ότι ο σεφ Björn Frantzén (από τους πιο σημαντικούς σε όλη τη Σκανδιναβία) έχει δημιουργήσει ένα μοναδικό concept, οπού οι πελάτες μετακινούνται από δωμάτιο σε δωμάτιο και από όροφο σε όροφο δοκιμάζοντας το μενού γευσιγνωσίας.
Brasserie Astoria
Είναι η φθηνότερη εκδοχή του Frantzén, με τον ίδιο σεφ και με πιάτα από τη γαλλική και την ιταλική κουζίνα.
Grill
Όπως μαρτυρά και το όνομά του παίζει με ψητά, αλλά από όλον τον κόσμο. Ειδικές κοπές και ξεχωριστή διακόσμηση σε κάθε αίθουσα, σε ένα από τα πιο διάσημα ρέστο της Στοκχόλμης.
Riche
Μπιστρό με καλοφτιαγμένη σουηδέζικη κουζίνα και δίπλα του το μπαράκι «Lilla Baren», ένα από τα πετυχημένα της πόλης. Μετά τις 10, οι καλύτεροι DJ της Στοκχόλμης παίζουν εδώ dance μουσικές, που τραβάνε όλη τη νύχτα.
MOM’s Kitchen
Πολύ καλή σουηδική και ευρύτερα σκανδιναβική κουζίνα, με τα παραδοσιακά κεφτεδάκια να κλέβουν την παράσταση. Γρήγορη εξυπηρέτηση και φιλική ατμόσφαιρα.
Stockholms Gästabud
Μικρό, πολύ κεντρικό και cozy, με νόστιμη τοπική κουζίνα και κανονικές τιμές (για Σουηδία). Επιλογές από κρέας, ψάρι και vegan. Δοκιμάστε τάρανδο, ελάφι, τα παραδοσιακά κεφτεδάκια και σολομό σε διάφορες παραλλαγές. Δεν δέχονται κρατήσεις, αλλά με λίγη υπομονή θα σας βρουν τραπέζι.
Δύο μοναδικές εμπειρίες, για το τέλος
Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ σε δύο πραγματικά μοναδικές εμπειρίες που έζησα ευρισκόμενος στη Στοκχόλμη για μια γευστική δοκιμή της σπουδαίας βότκας που παράγουν εκεί.
Η πρώτη είναι όταν μια βραδιά μας πήγαν σε κάποιο ρεστοράν για φαγητό κι ένας από τους σερβιτόρους που σέρβιρε εμάς και μεγάλο μέρος των υπόλοιπων πελατών του μαγαζιού ήταν ο Υπουργός Τουρισμού της Σουηδίας. Ο οποίος, όπως μας είπε μετά που τον καταλάβαμε, το έκανε μία φορά τον μήνα (ή το δίμηνο, δεν θυμάμαι πια με ακρίβεια), ώστε να αντιλαμβάνεται τα προβλήματα, μα και τον παλμό της εστίασης.
Η δεύτερη εμπειρία ήταν, όταν πηγαίνοντας προς το εργοστάσιο της βότκας, οι Σουηδοί συνοδοί μας σταμάτησαν το πούλμαν στη μέση του πουθενά και μας οδήγησαν σε έναν μισογκρεμισμένο στάβλο, με τρύπες στην οροφή και σανό μέχρι το γόνατο. Εκεί μας πρόσφεραν ένα σπάνιο brunch, στρωμένο στον χώρο, με όλα τα καλούδια, όσα μπορείς και δεν μπορείς να φανταστείς. Πραγματικά, μας άφησαν άφωνους. Εύγε.
Διαβάστε ακόμα:
Κοπεγχάγη: Design, εκλεπτυσμένο street style και υψηλή γαστρονομία στην καρδιά της Bόρειας Θάλασσας