Η γενέτειρα του Μινωικού πολιτισμού, ενός από τους πιο λαμπρούς στην ανθρώπινη ιστορία, το «Φρούριο της Τάφρου – Rabd hel Khantak» ή Χάνδακας, όπως ονομαζόταν το διοικητικό κέντρο του κρητικού χαλιφάτου των Αράβων, καθώς και η εντυπωσιακή Κάντια, πρωτεύουσα του Regno di Candia υπό τους Ενετούς, είναι η πατρίδα του Οδυσσέα Ελύτη, ο τόπος που ανέθρεψε τον Ελ Γκρέκο, γαλούχησε τον Νίκο Καζαντζάκη και αγκαλιάστηκε από τα παιδιά των λουλουδιών στα ’70s. Το Ηράκλειο, η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της Κρήτης, σε όλη τη μακραίωνη ιστορία του υπήρξε πάντα ένα αμάλγαμα πολιτισμών που άνθισαν στο πέρασμα των αιώνων.
Παρά την έντονη αστικοποίηση και την αδιάκοπη τουριστική κίνηση, η κρητική του ψυχή παραμένει ζωντανή. Η μοναδική ταυτότητα του Ηρακλείου, ως σταυροδρόμι τριών ηπείρων και σύγχρονη, δυναμική μητρόπολη, σε συνδυασμό με τους χαλαρούς ρυθμούς του κρητικού ευ ζην, συνθέτουν μια πλούσια εμπειρία γεμάτη αυθεντικότητα και ποικιλία.
Πέρα από το σύγχρονο Ηράκλειο με τη φιλόξενη ατμόσφαιρα, τον πλούτο των πολιτιστικών εμπειριών και τα καλοδιατηρημένα μνημεία που είναι κρυμμένα στον αστικό ιστό, πέρα από την Κνωσό, λίκνο του Μινωικού πολιτισμού, και τους αρχαιολογικούς χώρους της Φαιστού, των Μαλίων και της Γόρτυνας, που φέρνουν τον επισκέπτη σε επαφή με την πλούσια ιστορία του νομού, τα παραδοσιακά χωριά, οι παραθαλάσσιοι οικισμοί, οι αμπελώνες, τα μοναδικής νοστιμιάς τοπικά πιάτα, τα φαράγγια και οι παραλίες με τις απέραντες αμμουδιές και την άγρια ομορφιά, σε καθηλώνουν, σε γοητεύουν και σε κατακτούν για πάντα.
Γιατί να πάτε τον Οκτώβριο
Μοιάζει με απρόσμενο δώρο το να μπορούμε να απολαμβάνουμε χαλάρωση στην ακρογιαλιά, κολύμπι και βουτιές μέσα στον Οκτώβρη. Ταυτόχρονα, η ίδια η πόλη του Ηρακλείου έχει βρει τους ρυθμούς της, αποτελώντας μια εξαιρετική ευκαιρία να παρατηρήσουμε τους ντόπιους στην καθημερινότητά τους, στα μπουγατσάδικα των Λιονταριών νωρίς το πρωί ή στα παραδοσιακά καφενεία τα απογεύματα. Ανάμεσά τους, νέοι και παλιοί φοιτητές μπλέκονται καθημερινά με τουρίστες που προτιμούν την εποχή αυτή της λιγότερης ζέστης, όπου και οι επισκέψεις στους αρχαιολογικούς χώρους γίνονται με ιδανικές συνθήκες: ανεκτές θερμοκρασίες και λιγότερα γκρουπ.
Στο κέντρο του νομού και συγκεκριμένα στο Αρκαλοχώρι των παλιών εκκλησιών και του Σαββατιάτικου παζαριού μας φέρνει ο 8ος Ημιμαραθώνιος Κρήτης με αγώνες δρόμου 5 και 10 χιλιομέτρων ή 1.000 μέτρων για παιδιά, την Κυριακή 6/10, ενώ την 28η Οκτωβρίου οι μνήμες του έπους του ’40 ξυπνούν στο Ηράκλειο με τη φωταγώγηση κτηρίων, τη Φιλαρμονική του Δήμου Ηρακλείου που θα παιανίσει το Εωθινό, την έπαρση της σημαίας στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη και την καθιερωμένη παρέλαση με αφετηρία το Μνημείο Μάχης της Κρήτης. Κι επειδή τα περίφημα κρητικά γλέντια χωρούν παντού, μη χάσετε το πανηγύρι της Αγίας Πελαγίας στο ομώνυμο, πάλαι ποτέ ψαροχώρι και νυν τουριστικό θέρετρο, με τη μικρή γραφική αμμουδιά και τις άφθονες γύρω παραλίες.
Τι να κάνετε
Ξεκινώντας από την πόλη του Ηρακλείου, θα ταξιδέψετε στο πλούσιο παρελθόν του Χάνδακα θαυμάζοντας κομψά δείγματα βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής που μαρτυρούν ότι την περίοδο της ενετοκρατίας, εκτός από κομβικό λιμάνι η Κάντια αποτελούσε αξιοσημείωτο και σημαντικότατο πνευματικό, πολιτιστικό και καλλιτεχνικό κέντρο της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας.
Παρότι αποκαλείται πλέον με το οθωμανικό του όνομα Κούλες, το θεαματικό θαλάσσιο οχυρό και σήμα κατατεθέν του Ηρακλείου, το περίφημο Castello a mare ή Rocca a mare που κάποτε υποδέχονταν τα πλοία του κυρίαρχου σε όλη τη Μεσόγειο βενετσιάνικου στόλου, χτίστηκε από τους Ενετούς μεταξύ 1523 και 1540 και ο μαρμάρινος, ανάγλυφος φτερωτός λέοντας του Αγίου Μάρκου που φέρει, υποδέχεται όσους ταξιδιώτες φτάνουν στο Ηράκλειο δια θαλάσσης. Επιβλέποντας το Ενετικό Λιμάνι, το φρούριο ξετυλίγει τη δική του ιστορία κι εκείνη της πόλης στα 26 διαμερίσματά του, με αποκορύφωμα της περιήγησης την αίθουσα με τα κανόνια που συνδράμαν στην άμυνα των Ενετών στην πολιορκία του Χάνδακα, καθώς και εκείνη με τα ευρήματα των υποβρυχίων ερευνών που ο σπουδαίος ωκεανογράφος Jacques-Yves Cousteau έκανε το 1976 στο λιμάνι του Ηρακλείου και των τριών Μινωικών ναυαγίων της Ντίας.
Στο νοτιότερο, μεγαλύτερο και μόνο σωζόμενο προμαχώνα των ενετικών τειχών του 15ου αι., τον προμαχώνα Μαρτινέγκο, θα κάνετε έναν απολαυστικό περίπατο για μια υπέροχη άποψη της πόλης, ειδικά την ώρα τη δύσης του ήλιου, αλλά και για να δείτε τον λιτό κι απέριττο τάφο του μεγάλου λογοτέχνη Νίκου Καζαντζάκη, με μια εγχάρακτη πλάκα να μνημονεύει τα λόγια του: «Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβάμαι τίποτε. Είμαι ελεύθερος».
Στο πολύβουο κέντρο του Ηρακλείου, στα χρόνια της Eνετοκρατίας και της μεγάλης ακμής της πόλης μας μεταφέρουν ορόσημα σαν την Κρήνη Μorozini, απλά γνωστή ως «Λιοντάρια», από τα τέσσερα μαρμάρινα λιοντάρια που την κοσμούν, αναβλύζοντας νερό από το στόμα τους. Η περίτεχνη και άριστα διατηρημένη κρήνη του 1628, στο κέντρο της σημερινής πλατείας Ελευθερίου Βενιζέλου, από τα πλέον αναγνωρίσιμα μνημεία της πόλης και τόπος συνάντησης των ντόπιων, είναι περιτριγυρισμένη από πλήθη κάθε εποχή που είτε δροσίζονται από το καθαρό νερό της είτε θαυμάζουν την περίτεχνη όψη της με τους ανάγλυφους Τρίτωνες, θαλάσσια τερατόμορφα πλάσματα και δελφίνια. Τον ίδιο ρόλο του ιστορικού αφηγητή παίζει και η κομψή Ενετική Λότζια του 16ου αι., το πλούσια διακοσμημένο με ιωνικές και δωρικές κολώνες, τοξωτές αψίδες και ανάγλυφες παραστάσεις μέγαρο, όπου αιώνες πριν ευγενείς και άρχοντες έπαιρναν τις αποφάσεις για τα οικονομικά, εμπορικά και πολιτικά ζητήματα του τόπου.
Η Παλλαδιανού ρυθμού, ορθογώνια, διώροφη Loggia σήμερα στεγάζει το κεντρικό κτήριο του Δήμου Ηρακλείου, έχοντας βραβευτεί ως το καλύτερα αναπαλαιωμένο και συντηρημένο Ευρωπαϊκό μνημείο το 1987. Ούτε οι οθωμανικές αναφορές απουσιάζουν, με χαρακτηριστικό παράδειγμα μία ακόμη ενετική κρήνη και την παρακείμενη της οθωμανική, εικόνα που ο επισκέπτης συναντά στην Πλατεία Κορνάρου ή «Βαλιδέ Τζαμί». Εδώ, θα θαυμάσετε την πρόσοψη της Κρήνης Μπέμπο που θυμίζει τμήμα αρχαίου ναού, διακοσμημένη καθώς είναι με ακέφαλο ρωμαϊκό άγαλμα και πλαισιωμένη από δύο μαρμάρινους κίονες, αλλά και το τουρικό ταίρι της, το ωραιότερο στην εποχή του σεμπίλ, όπως ονομαζόταν οι φιλανθρωπικές δημόσιες κρήνες που έχτιζαν επιφανείς Τούρκοι για να ξεδιψούν οι διαβάτες.
Ακόμα πιο πίσω στο χρόνο σάς μεταφέρει το Αρχαιολογικό Μουσείο, με τη σημαντικότερη συλλογή μινωικών αρχαιοτήτων παγκοσμίως και εκπληκτικά εκθέματα όπως την τοιχογραφία του «Πρίγκιπα των Κρίνων» ή το δίσκο της Φαιστού, ενώ στο Ιστορικό Μουσείο της πόλης θα αφουγκραστείτε ολόκληρη την ιστορία της Κρήτης και θα θαυμάσετε τα δύο μοναδικά επί κρητικού εδάφους έργα του σπουδαίου ζωγράφου Δομίνικου Θεοτοκόπουλου -γνωστού ως El Greco. Εκ των ων ουκ άνευ και η επίσκεψη στο μνημειώδες Ανάκτορο της Κνωσού, το μεγαλύτερο και μακροβιότερο μινωικό ανάκτορο της Κρήτης. Την εικόνα του λαμπρού αυτού πολιτισμού συμπληρώνουν τα ανάκτορα της Φαιστού, 55 χλμ. νότια του Ηρακλείου, της Γόρτυνας που αποτελεί και τον μεγαλύτερο αρχαιολογικό χώρο της Κρήτης και των Μαλίων στα βόρεια παράλια. Φθάνοντας ως τα Μάλια, μπορείτε να ξεκινήσετε την εξερεύνηση των μαγευτικών παραλιών του Ηρακλείου, με πιο κοντινή τον Ποταμό με την απλωμένη αμμουδιά, τα καταγάλανα νερά και τα Λευκά Όρη για φόντο.
Τα Μάταλα φυσικά δεν τα ξεπερνά καμιά σε φήμη, από την εποχή που οι εικόνες των εκατοντάδων χίπις που είχαν για «στέκι» τους τις χαρακτηριστικές ασβεστολιθικές σπηλιές, έκαναν το γύρo του κόσμου. Σήμερα, είναι μια πλήρως οργανωμένη παραλία, σε πλήρη αντίθεση με το θεαματικό και άνευ υποδομών Αγιοφάραγγο, για το οποίο θα πάρετε καραβάκι από τα Μάταλα. Κοντά εξάλλου βρίσκεται και ο Κομός με τη χοντρή άμμο και το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα. Για όσους δεν θέλουν να απομακρυνθούν από την πρωτεύουσα, το Ηράκλειο διαθέτει τρεις παραλίες -Σαραντάρι, Γεφύρι, Λιμανάκια-, ενώ δεν απέχει πολύ και η Αμνισός με το χαρακτηριστικό νησάκι Μονοχάρακο και τις εγκαταστάσεις για watersports.
Η φύση βέβαια του Ηρακλείου έχει να επιδείξει πολλά περισσότερα από τις πανέμορφες παραλίες, όπως θα διαπιστώσετε κάνοντας μια στάση στο σχετικά άγνωστο Φοινικόδασος Αγ. Νικήτα, μια μικρή, εξωτική όαση κοντά στο χωριό Αχεντριάς, στη λίμνη του φράγματος Αποσελέμη που εκτός από πολύτιμους υδροβιότοπους και σημαντικό αξιοθέατο για φυσιολάτρες κάθε εποχή του χρόνου, θα σας αφήσει άφωνους με την εικόνα του μισοβυθισμένου στα νερά της τεχνητής λίμνης χωριού Σφεντύλι, και στη γαλήνια λίμνη του Ζαρού, κάτω από τα πλατάνια της οποίας θα κάνετε το τέλειο φθινοπωρινό πικ νικ.
Μεταξύ των χωριών του Ηρακλείου, οι Αρχάνες θεωρούνται από τα ωραιότερα ολόκληρης της Μεγαλονήσου. Μια στάση εδώ αποδεικνύει ότι δικαίως έχει διακριθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως πρότυπος παραδοσιακός οικισμός. Τις πανέμορφες γειτονιές απαρτίζουν ζωηρόχρωμα σπίτια με λουλουδιασμένες αυλές και πόρτες βαμμένες σε επίσης έντονες αποχρώσεις, ενώ το σκηνικό του οικισμού με τις αρχαίες καταβολές -την ιστορία του θα γνωρίσετε στο δικό του Αρχαιολογικό Μουσείο-, συμπληρώνουν γραφικά σοκάκια, πλήθος εκκλησιών και η σκιερή πλατεία όπου θα γευτείτε αυθεντικούς μεζέδες της ανεπανάληπτης κρητικής κουζίνας.
Ποιοι θα είναι αυτοί; Πατάτες οφτές με στακοβούτυρο, μαραθόπιτες, καλιτσούνια με γλυκιά μυζήθρα και κανέλα, χορτοκαλίτσουνα, σαρικόπιτες και αγνιόπιτες, σταμναγκάθι, χοχλιοί με χόντρο και σιουφιχτά πλάι σε ρακή ή τοπικές οινικές ποικιλίες, μια εμπειρία σωστή γαστρονομική αποκάλυψη. Ειδικά για να δοκιμάσετε εξαιρετικά κρητικά κρασιά πλάι σε εκλεκτό ελαιόλαδο, ντόπια τυριά και αλλαντικά και να διαπιστώστε το διαχρονικό ρόλο του οίνου στο κρητικό τραπέζι, μπορείτε να επισκεφθείτε το Οινοποιείο Λυραράκη στο Αλάγνι, που με αφοσίωση και φροντίδα αναβιώνει γηγενείς ποικιλίες όπως τις Πλυτό, Δαφνί και Μελισσάκι.
Πού να μείνετε
Φωτεινό και λαμπερό σαν τον δυνατό ήλιο της Κρήτης, εντυπωσιακό και πολυτελές σαν σύγχρονο υδάτινο ανάκτορο μοναδικής αισθητικής, το Amirandes της Grecotel με την αρμονική ενσωμάτωσή του στη φύση της ειδυλλιακής τοποθεσίας του, θολώνει τα όρια μεταξύ της παραλίας των Γουβών και των εκθαμβωτικών χώρων του. Αγγίζοντας τη θάλασσα που απλώνεται στα πόδια του, ανάμεσα στους πανύψηλους φοίνικες των εκτεταμένων κήπων του που αντικατοπτρίζονται στις λιμνοθάλασσες-επίκεντρο του θεαματικού resort, το Amirandes μοιάζει έτοιμο να υποδεχθεί Μίνωες βασιλείς κι Ενετούς ευγενείς περασμένων ένδοξων εποχών, ταυτόχρονα όμως ενσωματώνει στο απέριττο περιβάλλον του, τον εξωτικό και κοσμοπολίτικο αέρα, την υψηλή αισθητική και την ευπρόσδεκτη ιδιωτικότητα που αποζητά ο σύγχρονος globe trotter. Πλήρως ανακαινισμένο, με γενναιόδωρη χρήση πέτρας, λιτές αλλά εντυπωσιακές αρχιτεκτονικές γραμμές, διατηρώντας τα υψηλά στάνταρ του απαράμιλλου service και τη γνήσια αίσθηση της φημισμένης κρητικής φιλοξενίας, το εμπνευσμένο resort αποδεικνύει σε κάθε επίπεδο ότι πολυτέλεια και παράδοση μπορούν να συνυπάρξουν υποδειγματικά.
Η εντυπωσιακή συλλογή από δωμάτια, bangalows, σουίτες και βίλες εκπλήσσει με το μοναδικό τους χαρακτήρα, το ξεχωριστό design, τη διαχρονική αισθητική και τις luxury παροχές. Και εδώ κυρίαρχη είναι η πέτρα, το άσπιλο λευκό και οι γυάλινες επιφάνειες που επιτρέπουν στο ζωηρό γαλάζιο του Κρητικού Πελάγους και στο λαμπερό μεσογειακό φως να εισβάλλουν στους υπέρκομψους χώρους. Αίσθηση προκαλεί το άνετο μέγεθος των superior δωματίων και των bangalows-ακόμη κι αυτά των δύο ατόμων φτάνουν τα 33τ.μ.-, ενώ όλα διαθέτουν μπαλκόνι ή βεράντα, θέα ή και ιδιωτικό κήπο ή δική τους πισίνα. Από τις δανικές για τετραμελείς οικογένειες σουίτες, ξεχωρίζει αυτή των 55 τ.μ., που κρυμμένη μέσα στον καταπράσινο κήπο απολαμβάνει θέα από την ιδιωτική της βεράντα και τις δύο αποκλειστικές της πισίνες, εξοπλισμένες φυσικά με ομπρέλες και άνετες ξαπλώστρες. Όσο για τις βίλες, πρόκειται αναμφίβολα για την επιτομή της κομψότητας, της ιδιωτικότητας, της απόλαυσης του ευ ζην πλάι στην ακροθαλασσιά. Ιδιωτικά μπαλκόνια με άπλετη θέα, εξωτερικές τραπεζαρίες, σκιερές βεράντες με δικό τους καθιστικό, θερμαινόμενες πισίνες για τις μέρες που το αεράκι φυσά πιο δροσερό ή για ιδιωτικές βραδινές βουτιές ακόμη και τον Οκτώβρη και μίνι γυμναστήρια εντός του χώρου τους, είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν τις Amirandes Villas μεταξύ των κορυφαίων επιλογών διαμονής σε ολόκληρη την Κρήτη.
Στην εμπειρία της διαμονής σε ένα καταφύγιο-όαση, έρχεται να συμπληρώσει αυτή των αυθεντικών γαστρονομικών απολαύσεων στη χρυσή δεκάδα εστιατορίων και μπαρ του resort. Η μεσογειακή κουζίνα ξεδιπλώνει τον πλούτο της στον εντυπωσιακό μπουφέ των τριών κύριων γευμάτων του κεντρικού εστιατορίου Amirandes, ενώ τις μοναδικές συνταγές και τα λαχταριστά πιάτα της Κρήτης τιμά το αφιερωμένο στις τοπικές γεύσεις εστιατόριο Xasteria, όπου το σκηνικό του δείπνου δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το χρώμα μιας αυθεντικής κρητικής ταβέρνας. Casual αλλά ιδιαίτερα προσεγμένο, με το ανοιχτόχρωμο ξύλο και τις πέτρινες καμάρες να υπογραμμίζουν το χώρο, το Petrino σερβίρει πλάι στην παραλία αγαπημένες γεύσεις της ελληνικής κουζίνας με έμφαση στο φρέσκο ψάρι και τα θαλασσινά.
Οι λάτρεις της διεθνούς γαστρονομίας θα βρουν το στέκι τους στο Blue Monkey, που με τη fusion ασιατική κουζίνα του γεφυρώνει την απόσταση ανάμεσα στην Κρήτη και την Άπω Ανατολή, ενώ στο εντυπωσιακό Lago Di Candia, το απαστράπτον la carte εστιατόριο με grill menu εκλεκτών κρεάτων και ολόφρεσκων ψαριών, θα απολαύσετε το δείπνο σας σχεδόν επιπλέοντας στις υδάτινες επιφάνειες του resort, με το βλέμμα να χάνεται στο απέραντο γαλάζιο και τον ορίζοντα να βάφεται σε μενεξεδένιους τόνους από το ηλιοβασίλεμα. Όσο για το εξειδικευμένο στην ιταλική κουζίνα Minotaur, η έμπνευση του σπουδαίου Pablo Picasso από τον μυθικό Μινώταυρο που ζούσε στο λαβύρινθο του ανακτόρου της Κνωσού, πλησίον δηλαδή της θέσης του Amirandes, αναδεικνύει το χώρο του εστιατορίου με μοναδικό τρόπο, καθώς κοσμείται από μια εκπληκτική αυθεντική συλλογή κεραμικών του μεγάλου καλλιτέχνη, από τον κύκλο Madoura που φιλοτέχνησε στο Vallauris της Γαλλίας. Το σκηνικό με κυρίαρχη την τέχνη και την ιδιοφυή ματιά του Picasso, σε συνδυασμό με τις άψογα εκτελεσμένες ιταλικές σπεσιαλιτέ και το ανάλογο wine pairing, συνθέτουν μια fine dining εμπειρία που μένει πραγματικά αξέχαστη.
Η βεντάλια των ξεχωριστών εμπειριών στο Amirandes συμπληρώνεται με τις πάντα απαραίτητες στιγμές βαθιάς χαλάρωσης και ουσιαστικής αναζωογόνησης, που προσφέρονται στους χώρους του Elixir Alchemy Spa. Επαναπροσδιορίζοντας τον όρο της απόλυτης περιποίησης, το εξειδικευμένο προσωπικό θα σας βοηθήσει να διαλέξετε ανάμεσα σε 6 τύπους μασάζ σε ιδιωτικές καμπίνες ή μπροστά στη θάλασσα και θα σας προσφέρει την ενδεδειγμένη για εσάς κούρα ομορφιάς βασισμένη στις ευεργετικές ιδιότητες των ενδημικών βοτάνων και των οργανικά καλλιεργούμενων φυτών. Προσθέστε ονειρεμένες δραστηριότητες, από ρομαντικά δείπνα στην παραλία, ιππασία ανάμεσα σε ελαιώνες, μαθήματα μαγειρικής και οινογευσίες σε επιλεγμένα οινοποιία, ως πρακτικές Thai Chi, yoga και pilates στους κήπους του resort, οικογενειακές βραδιές με υπαίθριες προβολές ταινιών, πάρτι με D.J. sets κάτω από τα αστέρια, ακόμη και οργάνωση ιδιωτικών φωτογραφήσεων, κι έχετε ένα πραγματικά εκπληκτικό κολάζ εμπειριών, αντάξιων της μοναδικής ταυτότητας του Ηρακλείου.
Διαβάστε ακόμα:
Τα κορυφαία αξιοθέατα του Ηρακλείου