Αποκαλείται «Ιερό νησί» και είναι γνωστή σε όλους ως «Νησί της Αποκάλυψης», αφού σε αυτό εδώ, το βορειότερο μέλος των Δωδεκανήσων που μοιάζει να χωρίζεται στα δύο από έναν στενό φυσικό όρμο, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης άκουσε τη φωνή του Θεού και έγραψε το Ιερό Βιβλίο της Αποκαλύψεως.
Στην Πάτμο όμως συντελείται και μια άλλου είδους αποκάλυψη: αυτή των ήρεμων τόνων, της μυστικιστικής ατμόσφαιρας και της συγκρατημένα κοσμοπολίτικης γοητείας ενός τόπου που παραμένει προστατευμένος από τον μαζικό τουρισμό. Με παραδοσιακές γεύσεις, με τη δική της οινική παραγωγή, με μουσεία, επισκέψιμα αρχοντικά και δεκάδες ιστορικές εκκλησίες, η Πάτμος μας βεβαιώνει ότι το ταξίδι των 7 ωρών από το λιμάνι του Πειραιά οδηγεί εξίσου στην εσωτερική αναζήτηση όσο και στην ανέμελη εξωστρέφεια που επιτάσσει το καλοκαίρι.
Γιατί να πάτε τον Ιούλιο
Με ολοένα και περισσότερα δημοσιεύματα του ξένου τύπου να ανακαλύπτουν την αυθεντική ομορφιά των αιγαιοπελαγίτικων νησιών στο πατινιώτικο σκηνικό και τον αυξανόμενο αριθμό των γιοτ και κρουαζιερόπλοιων που προσεγγίζουν τις δαντελωτές ακτές της, είναι προτιμότερο να βρεθείτε στην Πάτμο τον σχετικά πιο ήσυχο Ιούλιο.
Το δεύτερο μισό του μήνα, το νησί θα ζει στους ρυθμούς του 13ου Aegean Film Festival, του σημαντικού πολιτιστικού θεσμού που γεννήθηκε εδώ ακριβώς ως International Film Festival of Patmos το 2011. Μεταξύ 18 και 26 Ιουλίου, στα πλαίσια του σημαντικού αυτού διεθνούς φεστιβάλ για τον πολιτισμό, τις τέχνες και το περιβάλλον στο Αιγαίο, θα προβληθούν και θα διαγωνισθούν για 6 βραβεία σε διάφορες κατηγορίες 10 ταινίες, 9 ντοκιμαντέρ και 45 μικρού μήκους φιλμ, ενώ παράλληλες δράσεις θα περιλαμβάνουν εορταστικές εκδηλώσεις και μια έκθεση έργων τέχνης καλλιτεχνών και εικαστικών του νησιού.
Σε πιο παραδοσιακό ύφος, αν βρεθείτε στην Πάτμο παραμονή της γιορτής του Αγίου Παντελεήμονα, στις 26/7, θα ζήσετε ένα αυθεντικό πατινιώτικο πανηγύρι στο νησί Χιλιομόδι, όπου θα φθάσετε νωρίς το απόγευμα με καΐκια από το λιμάνι της Σκάλας για να παρακολουθήσετε τον Εσπερινό στο γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα και να γλεντήσετε στη συνέχεια στο πανηγύρι, γνωρίζοντας το περίφημο έθιμο «καφέδισμα» -κέρασμα με ελληνικό καφέ, συχνά με ανθόνερο- και δοκιμάζοντας πεντανόστιμη ντόπια τυρόπιτα και γλυκά πουγκιά.
Τι να κάνετε
Σε ένα νησί εξέχουσας θρησκευτικής σημασίας, γνωστό σε όλο το χριστιανικό κόσμο και με έντονο το στοιχείο της πνευματικότητας, πιο φημισμένα αξιοθέατά του είναι αναμφίβολα η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης. Στην ηφαιστειογενή Πάτμο, ο αγαπημένος μαθητής του Ιησού, Iωάννης, εξορίστηκε το 95 μ.Χ. κατά την περίοδο των διωγμών του αυτοκράτορα Δομητιανού, βρίσκοντας καταφύγιο σε ένα σπήλαιο στη μέση του λόφου μεταξύ των σημερινών οικισμών της Σκάλας και της Χώρας.
Επισκέψιμο και προσελκύοντας χιλιάδες προσκυνητές, το Σπήλαιο όπου καθ’ υπαγόρευση του Θεού και με τη βοήθεια του μαθητή του Πρόχορου, ο Ιωάννης έγραψε το βιβλίο της Αποκάλυψης και ίσως το 4ο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, εντυπωσιάζει με την υποβλητική του ατμόσφαιρα. Αποτελεί μέρος της Μονή της Αποκάλυψης, που από κοινού περιλαμβάνονται στη λίστα Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco. Η Μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου ιδρύθηκε το 1088 στη θέση του αρχαίου ναού της Αρτέμιδος και μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής, από τον μοναχό -μετέπειτα Όσιο- Χριστόδουλο τον Λατρηνό με δωρεά του βυζαντινού αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού.
Στον έξω νάρθηκα του μοναστηριού, θα διακρίνετε τις αρχαίες κολώνες, θα θαυμάσετε το Καθολικό της μονής στη θέση του ναού της Αρτέμιδος, με το υπέροχο τέμπλο του 19ου αιώνα φιλοτεχνημένο από Χιώτες μάστορες και με ρωσικής τεχνοτροπίας εικόνες, θα εντυπωσιαστείτε από τις καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες τόσο στο καθολικό όσο και στο παρεκκλήσι της Παναγίας, ένα από τα κτίσματα που στη διάρκεια των αιώνων προστέθηκαν σταδιακά στο αρχικό μοναστήρι. Απαραίτητη και η στάση στο Μουσείο-Σκευοφυλάκιο, το μεγαλύτερο μουσείο του Αιγαίου, όπου φυλάσσεται η περγαμηνή του πορφυρού κώδικα (τέλη 5ου-αρχές 6ου αι.) και το χρυσόβουλο του Αλεξίου Κομνηνού, ενώ αν έχετε εξασφαλίσει ειδική άδεια για να επισκεφθείτε τη Βιβλιοθήκη, θα μείνετε άφωνοι μπροστά στον πλούτο των χιλιάδων συγγραμμάτων.
Εκτός από την τεράστια θρησκευτική αξία της μονής, αναμφίβολα μοναδική είναι και η αρχιτεκτονική της σπουδαιότητα, αφού ολόκληρος ο μεσαιωνικός οικισμός της Χώρας της Πάτμου έχει αναπτυχθεί γύρω από το καστρομονάστηρο. Η αντίθεση της γκρίζας πέτρας της μονής με τα ασπρισμένα παραδοσιακά σπίτια και τα κομψά αναστηλωμένα νεοκλασικά κτήρια είναι καθηλωτική. Ένας δαίδαλος από σοκάκια σας καλεί να χαθείτε καθώς περιπλανιέστε κάτω από θολωτές στοές, να εντοπίσετε πλατείες και παραδοσιακά καφενεία, να σταματήσετε σε καλαίσθητα καταστήματα, να αναζητήσετε εντυπωσιακά αρχοντικά που έχουν μετατραπεί σε επισκέψιμα μνημεία. Η πέτρα κάνει και πάλι την εμφάνισή της σε καλντερίμια και γείσα από παράθυρα, γύρω από πόρτες, στους γοητευτικούς μύλους στη βορειοδυτική άκρη της Χώρας, όπου θα ανεβείτε για να ρεμβάσετε στο ηλιοβασίλεμα.
Καθώς ο χρόνος μοιάζει να έχει παγώσει κάπου μεταξύ μεσαίωνα και των χρόνων της Επανάστασης, οι επισκέψεις στο σπίτι του ιδρυτικού μέλους της Φιλικής Εταιρείας Εμμανουήλ Ξάνθου που γεννήθηκε στην Πάτμο, στο αρχοντικό Νικολαΐδη του 17ου-18ου αι. που φιλοξενεί έκθεση αρχαιολογικών ευρημάτων παράλληλα με φωτογραφικά τεκμήρια για την ιστορία του νησιού και στο παλαιότερο αρχοντικό της Χώρας της Πάτμου, το υπέροχο Αρχοντικό Σημαντήρη που λειτουργεί ως Λαογραφικό Μουσείο, μας βοηθούν να εμβαθύνουμε στην πολυδιάστατη ιστορία του πανέμορφου νησιού.
Η εικόνα αλλάζει στο λιμάνι και μεγαλύτερο οικισμό, τη Σκάλα, που απλώνεται στον στενό φυσικό όρμο, ο οποίος σχεδόν διχοτομεί την Πάτμο. Αν και άργησε να αναπτυχθεί λόγω των συχνών πειρατικών επιδρομών που έκαναν τους κατοίκους να συγκεντρωθούν στη Χώρα, κάτω από το συγκρότημα της Μονής, οι παλιές αποθήκες έχουν δώσει τη θέση τους σε πανέμορφα νεοκλασικά, ενώ σώζονται και κτίσματα από την εποχή που η Σκάλα αποτελούσε διοικητικό κέντρο των Ιταλών κατακτητών.
Γεμάτη ζωή και κίνηση, με κεφάτα μπαρ και περιποιημένα εστιατόρια ή ταβέρνες, με μια σύγχρονη μαρίνα, άφθονα καταστήματα και χωρίς τις απαγορεύσεις που ισχύουν στη Χώρα, είναι το δημοφιλέστερο σημείο συνάντησης για νυχτερινή διασκέδαση. Αγναντέψτε το φορτωμένο θρύλους και παραδόσεις νησάκι Πετροκάραβο, ανηφορίστε στο Καστέλλι, στην κορυφή του χαμηλού λόφου που ξεπροβάλλει πάνω από τη Σκάλα, για τη μαγευτική θέα ως τη Νάξο και την Ικαρία, αλλά και για να δείτε τα απομεινάρια της αρχαίας ακρόπολης της Πάτμου.
Για να ξεκινήσετε να ανακαλύπτετε τις καταπληκτικές παραλίες του νησιού, δεν θα χρειαστεί να διανύσετε καν μεγάλες αποστάσεις: o Χοχλακάς είναι μια η μικρή, βοτσαλωτή παραλία πίσω από τη Σκάλα, κοντά στο λιμάνι θα δροσιστείτε στην οργανωμένη αμμουδιά του Αγίου Θεολόγου, ενώ μόλις 5 χλμ. νοτιότερα θα βρεθείτε στον πλήρες υποδομών παραθαλάσσιο χωριό του Γροίκου με την ομώνυμη αμμουδερή παραλία και τη θέα στο νησάκι Τραγονήσι. Στην νότια πλευρά της Πάτμου, μοναδικό είναι το θέαμα του περίφημου βράχου της Καλικατσούς, ιδιαίτερα το απόγευμα όταν ο ήλιος βάφει σε πορτοκαλί αποχρώσεις τη βραχώδη απόληξη με τα λαξευτά σκαλιά, που θεωρούνταν υπαίθριο ιερό της Αφροδίτης και αργότερα αποτέλεσε ερημητήριο μοναχών. Στα δε βόρεια του νησιού, δημοφιλής είναι η παραλία του κατάφυτου από οπωροφόρα, ελιές, πεύκα και ευκάλυπτους Κάτω Κάμπου, γαλήνια η μη οργανωμένη Βαγιά με τα ζωηρόχρωμα, δροσερά νερά και μαγευτικές οι βουτιές στη Λάμπη, με τα πολύχρωμα βότσαλα που λάμπουν στον ήλιο χαρίζοντας στην παραλία το όνομά της. Υπέροχη εμπειρία η μετάβαση με καραβάκι στην Ψιλή Άμμο με την παχιά, χρυσαφένια αμμουδιά και τα σχεδόν εξωτικά νερά.
Πού να μείνετε
Γενναιόδωρο σε πνεύμα φιλοξενίας όσο και σε εντυπωσιακή, πανοραμική θέα, το Patmos Eye δεν είναι απλώς ένα κομψοτέχνημα νησιωτικής αισθητικής, αλλά κι ένα ζωντανό κομμάτι μιας ιστορίας αγάπης, αυτής των ιδιοκτητών Marietta και Fredy για τη γοητευτική αύρα της Πάτμου. Από το 2000 που το νεαρό ζευγάρι ανακάλυψε το νησί, ως το 2014 που βρήκαν τον τρόπο να μείνουν για πάντα, χτίζοντας το υπέροχο συγκρότημα του Patmos Eye -ένα boutique ξενοδοχείο και τέσσερις επιπλέον βίλες-, μεσολάβησαν πολλές διακοπές στο Νησί της Αποκάλυψης κι ένας έρωτας για τον μοναδικό αυτό τόπο που αποδείχθηκε πολύ δυνατός.
Επιβλέποντας τον όρμο της Σκάλας και μόλις 400 μέτρα από το λιμάνι, οι ευρύχωρες βίλες ήταν εκείνες που ολοκληρώθηκαν πρώτες, αναβιώνοντας το ύφος των επιβλητικών πατινιώτικων αρχοντικών περασμένων εποχών κι ενσωματώνοντας τυπικά του νησιού δομικά στοιχεία όπως πέτρινες καμάρες, δάπεδα από τερακότα και εμφανείς πέτρες στους λευκούς τοίχους. Η νησιώτικη αύρα, όπως και η μαγευτική θέα εισβάλλουν από μπαλκόνια και παράθυρα, φτάνουν πίσω από τις αραχνοΰφαντες κουρτίνες των κρεβατιών, χαϊδεύουν τις αισθήσεις την ώρα της ξεκούρασης στα εξωτερικά καθιστικά ή στις ιδιωτικές πισίνες, που διαθέτουν οι τρεις από τις τέσσερις βίλες. Με μέγεθος που κυμαίνεται από 75 ως 190 τ.μ., ενός ή δύο επιπέδων, με πλήρως εξοπλισμένες κουζίνες και φιλόξενες τραπεζαρίες με παραδοσιακά έπιπλα, γίνονται το ειδυλλιακό καταφύγιο για οικογένειες και παρέες φίλων ως 8 ατόμων, ένα πραγματικό retreat που δίνει την αίσθηση του ιδιωτικού, γαλήνιου παραδείσου ενώ βρίσκεται τόσο κοντά στο επίκεντρο της δράσης.
Φέτος, ήρθαν να προστεθούν τα καλαίσθητα δωμάτια και οι σουίτες του Patmos Eye , παραμένοντας πιστά στο πνεύμα της αυθεντικότητας, της εκλεπτυσμένης κομψότητας και της προσωποποιημένης φιλοξενίας, που διακρίνει το ίδιο το νησί αλλά και το όραμα του ζευγαριού για το είδος των υπηρεσιών που θέλουν να προσφέρουν. Ξύλινα κρεβάτια, κλινοσκεπάσματα με δαντελένια τελειώματα που μοιάζουν να βγήκαν από τη ντουλάπα της γιαγιάς, καθρέφτες και διακοσμητικά που φέρουν την πατίνα του χρόνου, σύγχρονες, προσεγμένες παροχές, ιδιωτικές πισίνες, ευρύχωρες βεράντες, εξωτερικές τραπεζαρίες και πάντα η ίδια θέα που δεν χορταίνεις οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, χαρακτηρίζουν ένα ξενοδοχείο που αποδίδει πιστά το σοφιστικέ χαρακτήρα της Πάτμου της ιστορίας, της πνευματικότητας και του συγκρατημένου κοσμοπολιτισμού.
Διαβάστε ακόμα:
Οι καλύτερες πολιτιστικές επιλογές στην Πάτμο
Οι κορυφαίες δραστηριότητες στην Πάτμο
Μια περιήγηση στην Πάτμο -Στάση στα πιο εμβληματικά σημεία του νησιού