Κατάφυτες πλαγιές και λαξευμένα πέτρινα χωριά, επιβλητικά βουνά και κελαρυστά νερά, που ο ήχος τους μιμείται τις μελωδίες των κλαρίνων, μαγευτική, ατέλειωτη θέα και αναζωογονητική, λυτρωτική ηρεμία, αρχοντικά και εκκλησίες αρχιτεκτονικά στολίδια, τοξωτά γεφύρια κρυμμένα μέσα στην οργιώδη βλάστηση. Και πάνω απ’ όλα, η τέχνη των Ηπειρωτών μαστόρων, εκείνων που άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους, δίνοντας μοναδικό χαρακτήρα στα 46 χωριά που απαρτίζουν τα φημισμένα Ζαγοροχώρια, διάσπαρτα στα όρη Τύμφη, Μιτσικέλι και Σμόλικα, στην καρδιά της Ηπείρου.
Εδώ η γνήσια ομορφιά του τοπίου καθηλώνει, οι βουτιές σε καθάρια νερά αναζωογονούν το σώμα και ξεπλένουν την ψυχή, οι σιωπηλές πεζοπορίες στα πυκνά δάση και τα σκιερά φαράγγια μοιάζουν με διαλογισμό, οι δραστηριότητες ανεβάζουν την αδρεναλίνη και αποκαλύπτουν το μεγαλείο της φύσης, ενώ οι φιλόξενοι κάτοικοι αφηγούνται τις ωραιότερες ιστορίες, καθώς το ντόπιο τσίπουρο που σε κερνούν γεμίζει τα ποτήρια. Τελικά, τα Ζαγοροχώρια είναι ο καταλληλότερος τόπος για να πατήσουμε το «restart» σε όλα τα επίπεδα.
Γιατί να πάτε τον Σεπτέμβριο
Ο Σεπτέμβριος είναι μια από τις καταλληλότερες εποχές για να βρεθεί κανείς στις επιβλητικές όσο και μαγευτικές, καταπράσινες ακόμη πλαγιές της Πίνδου. Ακόμη και οι μη εξοικειωμένοι με το βουνό θα βρουν μια εκπληκτική γκάμα δραστηριοτήτων ή έστω ένα συναρπαστικό σκηνικό μακριά από τη ζέστη των ακρογιαλιών, που εξακολουθούν να είναι γεμάτες κόσμο.
Προλαβαίνετε ακόμη να κάνετε βουτιές σε παραλίες στις όχθες ποταμών και ρεμάτων, σε φυσικές δεξαμενές σμιλεμένες από την ορμή των νερών, σε βάθρες με καταπράσινα νερά και φόντο καταρράκτες, που ακολουθούνται από πικ νικ μέσα σε πλατανόδασος και αποδεικνύονται εξίσου απολαυστικές με εκείνες στη θάλασσα.
Οι πεζοπορίες προσφέρουν επίσης δροσιά και μαγευτικές εικόνες, και τα ήρεμα νερά των ποταμών προσκαλούν ακόμη και τους αρχάριους να επιδοθούν σε δραστηριότητες όπως rafting, canoe-kayak, river trekking, ενώ υπάρχουν πάντα και επιλογές όπως το canyoning, το hot dog, το monoraft και η θεαματικότερη στην Ελλάδα Via Ferrata.
Τον Σεπτέμβριο ξεκινά και το κυνήγι μανιταριών. Τι ωραιότερο από το να βρεθείτε σε δάση με καστανιές, δρύες και οξιές, να ψάξετε κάτω από δέντρα και θάμνους για να αναζητήσετε, να αναγνωρίσετε και να φωτογραφήσετε διάφορα είδη μανιταριών που στο τέλος θα γευτείτε μαγειρεύοντάς τα.
Όσο για τα φημισμένα ηπειρώτικα πανηγύρια, η Γέννηση της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου είναι η αφορμή για να αρχίσουν οι παραδοσιακοί χοροί και τα κεράσματα στο Πάπιγκο, το Βραδέτο, το Γρεβενίτι, τον Καστανώνα, τους Κήπους, το Μακρίνο και τους Μηλιωτάδες.
Τι να κάνετε
Ανάλογα με τις ημέρες που έχετε στη διάθεσή σας, μοιράστε τον χρόνο σας ανάμεσα στο πιο γνωστό Δυτικό και Κεντρικό Ζαγόρι και το λιγότερο αξιοποιημένο τουριστικά Ανατολικό, για να γνωρίσετε χωριά μοναδικού αρχιτεκτονικού πλούτου και φυσικού κάλλους, να ακολουθήσετε συναρπαστικές διαδρομές και να γευτείτε την καταπληκτική τοπική γαστρονομία.
Ανάμεσα στα χωριά όπου θα θαυμάσετε υπέροχα παραδοσιακά πέτρινα αρχοντικά και ιστορικές εκκλησίες, συγκαταλέγονται η Αρίστη στη δυτική είσοδο της χαράδρας του Βίκου, το ιδιαίτερα ανεπτυγμένο Μεγάλο Πάπιγκο με τα λιθόστρωτα καλντερίμια, το Μικρό Πάπιγκο, αφετηρία για μοναδικές εμπειρίες στη φύση, τα σχεδόν ενωμένα Μονοδένδρι και Βίτσα, το Δίλοφο, που για πολλούς αποτελεί το ωραιότερο χωριό του Ζαγορίου χάρη στην πλατεία με τα εντυπωσιακά αρχοντικά, το Καπέσοβο στα 1.100 μέτρα κι ακόμη ψηλότερα το Βραδέτο, το πιο ψηλά χτισμένο χωριό των Ζαγοροχωρίων με το εκπληκτικό πέτρινο μονοπάτι των 1.200 σκαλοπατιών, το Τσεπέλοβο, το μεγαλύτερο χωριό του συμπλέγματος, το υπέροχα διατηρημένο και σχετικά άγνωστο Δίκορφο και η Βοβούσα, που τέμνεται στα δύο από τον Αώο.
Σε όλα τα χωριά θα βρείτε παραδοσιακά καφενεία και εξαιρετικές επιλογές για φαγητό, που τα βράδια του Σεπτεμβρίου σας επιτρέπουν ακόμη να απολαύσετε έξω, σε γραφικές πλατανοσκέπαστες πλατείες. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τις φημισμένες, πλουσιότατες ηπειρώτικες πίτες, τα ντόπια τυροκομικά, τα λαχταριστά κρεατικά – προβατίνα και κατσικάκι έχουν την τιμητική τους –, τα πιάτα μανιταριών και νόστιμους μεζέδες που πάντα συνοδεύονται από τσίπουρο και κουβέντα με τους ντόπιους. Επίσης, προμηθευτείτε χειροποίητες μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού από φρούτα και καρπούς των δασών της περιοχής.
Αν, από την άλλη, κινηθείτε με άξονα τις δραστηριότητες που σας δελεάζουν περισσότερο, στα δροσερά νερά του Βοϊδομάτη, που οι Ηπειρώτες θεωρούν τόσο καθαρά ώστε μπορείς να τα πιείς, θα βουτήξετε από την παραλία – ναι, καλά διαβάσατε, παραλία μέσα στο δάσος – στη γέφυρα Πάπιγκου-Αρίστης. Αξέχαστες είναι και οι βουτιές στις Οβίρες ή Κολυμπήθρες, τις υπέροχες φυσικές πισίνες που τροφοδοτούνται με τα νερά του ρέματος Ρογκοβού, μέσα στο ομώνυμο φαράγγι κοντά στο Μεγάλο Πάπιγκο. Από τους θεαματικούς λείους βράχους που τις περιβάλλουν, θα πηδήξετε στα γαλαζοπράσινα νερά ή θα ξαπλώσετε για ένα τελείως διαφορετικό είδος ηλιοθεραπείας.
Δροσιά σας περιμένει και στις τρεις βάθρες που σχηματίζονται από τους καταρράκτες Μπάλτα ντι Στρίγκα, όπου θα φτάσετε μέσω βατού μονοπατιού και μισάωρου περπατήματος από το Ηλιοχώρι. Αν έχετε μαζί σας προμήθειες, μπορείτε μετά να κάνετε πικ νικ στα παγκάκια και τους πάγκους της ξύλινης εξέδρας. Συμβουλευτείτε την Trekking Hellas Ιωαννίνων για τα καταλληλότερα σπορ ανάλογα με τις συνθήκες και τη στάθμη του νερού των ποταμών. Ενδεικτικά, μπορείτε να επιλέξετε μεταξύ rafting στον Βοϊδομάτη, canyoning στο φαράγγι του Ρογκοβού, river trekking στον Αώο, mountain biking, βόλτες με ηλεκτρικά ποδήλατα και υπέροχες πεζοπορικές διαδρομές, με κορυφαία την απαιτητική διάσχιση της χαράδρας του Βίκου, εντός του Γεωπάρκου της UNESCO, συνήθως από το Μονοδένδρι στο Βίκο ή αντίστροφα.
Αυτό που δεν πρέπει με τίποτα να προσπεράσετε είναι τα 92 πανέμορφα πέτρινα γεφύρια που η φύση του Ζαγορίου κρατά προστατευμένα στην αγκαλιά της. Πολλά από αυτά θα συναντήσετε κοντά στο δρόμο, στις εισόδους χωριών και στις πεζοπορίες σας. Εικόνες σαν αυτές των μονότοξων, δίτοξων και τρίτοξων γεφυριών της Κλειδωνιάς, του Κόκκορου, του Πλακίδα, του Κοντοδήμου, του Πετσιώνη, του Μίσιου και της Κοβάτσαινας, καθώς και κυρίως η διάσχισή τους, θα σας μείνουν αξέχαστες.
Πού να μείνετε
Εκεί που το θεαματικό φυσικό τοπίο συνυπάρχει αρμονικά με την τοπική παράδοση, στο πανέμορφο χωριό της Αρίστης, το οποίο από υψόμετρο 650 μέτρων αγναντεύει τους θεαματικούς Πύργους της Αστράκας, τους θεόρατους βράχους που σχηματίζονται σε ένα σημείο της οροσειράς της Τύμφης, το Aristi Mountain Resort & Villas ενσαρκώνει με ιδανικό τρόπο όλα όσα κάνουν την εμπειρία του Ζαγορίου μοναδική. Η παρθένα φύση της περιοχής προδιαθέτει για την αναζήτηση της αυθεντικότητας, της γαλήνης και της επανασύνδεσης μαζί της. Αυτό ακριβώς προσφέρει το διεθνώς πολυβραβευμένο ξενοδοχειακό συγκρότημα, το οποίο μέσα σε 15 χρόνια λειτουργίας έχει διακριθεί για την εξαιρετική εμπειρία διαμονής που προσφέρει στους επισκέπτες, αλλά και χάρη στις καινοτόμες πρακτικές βιώσιμης λειτουργίας που εφαρμόζει στην αρχιτεκτονική και στις λειτουργίες του.
Από την πρώτη στιγμή, ο φτιαγμένος αποκλειστικά από πέτρα και ξύλο και σχεδιασμένος με γνώμονα την υψηλή αισθητική και λειτουργικότητα χώρος, αποπνέει μία αίσθηση οικειότητας, ζεστασιάς και διακριτικής πολυτέλειας, που δικαιολογεί τόσο την κατάταξη από τους αναγνώστες του Conde Nast Traveller στη δεύτερη θέση μεταξύ του συνόλου των ελληνικών resort, όσο και την βράβευσή του πέντε φορές ως World’s Leading Eco-Lodge στα World Travel Awards. Τα 9 πέτρινα κτήρια που απαρτίζουν το Aristi Mountain Resort & Villas δίνουν την αίσθηση ενός μικρού χωριού, συνδέονται μεταξύ τους με έναν υπέροχο κήπο και φιλοξενούν τα 26 δωμάτια, σουίτες και βίλες, όπου, όπως και στους κοινόχρηστους χώρους, κυρίαρχα στοιχεία είναι τα φυσικά υλικά που υπηρετούν τη διατήρηση και ανάδειξη της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης. Η ζεστασιά των χώρων και η διακριτική, μετρημένη πολυτέλεια χωρίς περιττούς εντυπωσιασμούς, ντύνουν τα υπνοδωμάτια, όπου η υπέροχη θέα εισβάλλει από τα παράθυρα, τα άνετα καθιστικά με τα ξύλινα δοκάρια οροφής, το τζάκι, τα πατώματα από ανοιχτόχρωμο ξύλο, τους πέτρινους τοίχους και τα ζωηρόχρωμα χαλιά, ακόμη και τα μπάνια, κάποια εκ των οποίων διαθέτουν μπανιέρα με jacuzzi. Ανάμεσα στις βίλες, αυτόνομες κατοικίες δύο ορόφων, ξεχωριστή αναφορά αξίζει η απομονωμένη από τις υπόλοιπες Aristi Residence, ένα αληθινό καταφύγιο 130 τ.μ., ιδανικό για στιγμές χαλάρωσης στην άνεση του καθιστικού, της τραπεζαρίας και των δύο υπνοδωματίων του, εξοπλισμένο ακόμη και με καλυμμένο μπάρμπεκιου ώστε να ετοιμάσετε μόνοι σας το γεύμα που θα απολαύσετε στον ιδιωτικό εξωτερικό χώρο φαγητού.
Υπάρχει φυσικά πάντα και η εμπειρία του επίσης βραβευμένου εστιατορίου Salvia του resort, όπου η έννοια του «μοιράζεσθε», της συγκέντρωσης γύρω από ένα τραπέζι γεμάτο πιάτα εμπνευσμένα από την κουζίνα της φύσης και με προϊόντα των τοπικών παραγωγών, τιμά τις εποχές όπου παραδοσιακοί Ηπειρώτες, μετά τη σκληρή δουλειά στα χωράφια και τα βοσκοτόπια, κάθονταν στο οικογενειακό τραπέζι για να μοιραστούν ιστορίες, βιώματα και γεύσεις. Αυτή είναι η φιλοσοφία του αναγνωρισμένου executive chef Γιάννη Λιόκα, ο οποίος τιμά τις ηπειρώτικες ρίζες του με ένα μενού που βασίζεται σε τυροκομικά και κρέατα από χωριά της Ηπείρου, σπιτικά ζυμαρικά, ελαιόλαδο, φρέσκα βιολογικά λαχανικά από το θερμοκήπιο και τον κήπο του Aristi Farm και τόσα άλλα τοπικά, αυθεντικά προϊόντα.
Οι πιο ανήσυχοι γαστρονομικά επισκέπτες θα ενθουσιαστούν με τα μαθήματα μαγειρικής στο χώρο της φάρμας του Aristi Mountain Resort & Villas. Η Aristi Farm περιλαμβάνει ένα γυάλινο θερμοκήπιο, ένα βιολογικό μποστάνι, πετρόχτιστο φούρνο και αίθριο με εκπληκτική θέα. Τα εποχιακά προϊόντα που καλλιεργούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου – Νοέμβριο έως Φεβρουάριο σπανάκι, ρόκα, τεύτλα, μαρούλι, μπρόκολο, μαϊντανό και σέλινο, ενώ Μάρτιο έως Οκτώβριο ντομάτα, αγγούρι, πιπεριές, μελιτζάνα, βασιλικό και κόλιανδρο – εφοδιάζουν την κουζίνα του Salvia αλλά γίνονται και η πρώτη ύλη με βάση την οποία, και με τη βοήθεια του σεφ, οι επισκέπτες θα μάθουν να προετοιμάζουν ένα πλήρες γεύμα τριών παραδοσιακών πιάτων της τοπικής κουζίνας. Και βέβαια, ο πιο απολαυστικός τρόπος για να ξεκινήσει η μέρα είναι το γκουρμέ brunch στον υπαίθριο χώρο του ξενοδοχείου, όπου για άλλη μια φορά το μενού αναδεικνύει την τοπική παραγωγή από τον κήπο του. Η εμπειρία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την απόλαυση της παραδοσιακής ζαγορίσιας πίτας, φρεσκοψημένης στον πέτρινο φούρνο του θερμοκηπίου, ντόπια αυγά, φρέσκα φρούτα και παραδοσιακά ελληνικά γλυκά όπως παστέλι, μαντολάτο και χαλβά, που θα σας δώσουν όλη την ενέργεια που απαιτούν οι δραστηριότητες στο ορεινό τοπίο.
Όσο για τις ώρες που δεν θα αφιερώσετε στην εξερεύνηση της μαγευτικής φύσης και την ανακάλυψη πανέμορφων χωριών, η εξωτερική πισίνα του Aristi Mountain Resort & Villas προσφέρεται για κολύμπι με συναρπαστική θέα στα καταπράσινα βουνά, ενώ για τις πιο κρύες μέρες η θέα δεν λείπει ούτε από τη μεγάλη, εσωτερική θερμαινόμενη πισίνα στους εντυπωσιακούς χώρους του spa. Εδώ, η χαλάρωση, η αναζωογόνηση και η ευεξία γίνονται πραγματικότητα, κάνοντας σάουνα, χαμάμ, κάποιο από τα τέσσερα είδη μασάζ, ή απολαμβάνοντας θεραπείες προσώπου για τόνωση, ενυδάτωση και ανανέωση, και σώματος, όπως η ρεφλεξολογία και η αρωματοθεραπεία.
Στο τέλος της ημέρας και του ταξιδιού στα μαγευτικά Ζαγοροχώρια, το πολυπόθητο restart και η ισορροπία που φέρνει η επαφή με τη φύση θα έχουν επιτευχθεί με τον πληρέστερο τρόπο.