Είναι κοινό μυστικό για τους φιλόμουσους, τους γκουρμέ και τους ταξιδιάρηδες της Βόρειας Ελλάδας, ότι η Φιλιππούπολη, ή πλέον Πλόβντιβ, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βουλγαρίας, αποτελεί έναν κλασικό προορισμό για ένα απολαυστικό σαββατοκύριακο.
Μόλις τρεισήμισι ώρες από το συνοριακό πέρασμα του Προμαχώνα, οδηγώντας σε εξαιρετικό αυτοκινητόδρομο φτάνετε σε μία από τις ομορφότερες πόλεις της Βαλκανικής χερσονήσου. Μια πόλη 350.000 κατοίκων, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Έβρου, ή Μάριτσα, όπως λέγεται ο ποταμός στα βουλγάρικα, ο οποίος απλώνεται πάνω σε έξι ήπιους λόφους και διατηρεί ανέπαφο και γοητευτικό όλο το παλιό ιστορικό της κέντρο.
Πεζόδρομοι, καλοδιατηρημένα αρχοντικά, αρχαία θέατρα, βυζαντινές εκκλησίες, ένα εντυπωσιακό τζαμί, ζωντανές γειτονιές γεμάτες μαγαζιά, συνυπάρχουν γλυκά με μια διακριτική παρακμή. Μια παρακμή και μια αμηχανία ενός κράτους που μετά από μισό αιώνα κομμουνισμού ψάχνει να βρει το βηματισμό του, ακροβατώντας ανάμεσα στο σφιχταγκάλιασμα της ανατολή και μιας γοητευτικής Δύσης, που του κλείνει το μάτι.
Βρεθήκαμε στην πόλη επ΄ αφορμή μιας συναυλίας του σπουδαίου Κροάτη τσελίστα Luka Sulic και ανταμώσαμε με μουσικούς από ωδεία της Βόρειας Ελλάδας που ήρθαν να τον ακούσουν, αλλά και Θεσσαλονικιούς οινόφιλους που εξερευνούσαν την οινική άνοιξη της Βουλγαρίας.
Σεργιανίσαμε, απολαύσαμε βαλκανικό street food, τρυπώσαμε σε μουσεία και wine bars, πήραμε μια μυρωδιά από την ώθηση που έδωσε στη πόλη η ανακήρυξή της σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2019 και μοιραζόμαστε μαζί σας τα 10 ομορφότερα σημεία στο Πλόβντιβ.
Κεντρικός πεζόδρομος
Ξεκινήστε από εδώ και όλη η πόλη είναι στην παλάμη σας. Η οδός Knyaz Alexandar, η «Ερμού» του Πλόβντιβ, είναι γεμάτη με υπέροχα νεοκλασικά και εξαιρετικά δείγματα αρτ νουβό αρχιτεκτονικής, που ψιθυρίζουν ιστορίες. Οι μεγάλες αλυσίδες έχουν εδώ τα μαγαζιά τους, αλλά υπάρχουν και αρκετές μικρές μπουτίκ για να μπείτε στο κλίμα της τοπικής αγοράς.
Ρωμαϊκός ιππόδρομος
Ακριβώς στην καρδιά αυτού του πεζόδρομου ξεπροβάλει ο ρωμαϊκός ιππόδρομος. Έχει απομείνει εμφανές ένα τμήμα του, ικανό για να ανασυστήσει κανείς στο μυαλό του πώς ήταν κατά τα ρωμαϊκά χρόνια οι ιππόδρομοι. Εκεί που ο κόσμος διασκέδαζε, εκεί που ανέβαιναν ή κατρακυλούσαν οι αυτοκράτορες, και γίνονταν δεκτοί με επευφημίες οι στρατηγοί, μετά το νικηφόρο πέρας των εκστρατειών τους. Αν έχετε παιδιά μαζί σας ή αν σας αρέσουν οι τρισδιάστατες απεικονίσεις, μπορείτε να απολαύσετε το θέαμα σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο και να δείτε τον ιππόδρομο να ζωντανεύει μπροστά σας.
Τζαμί της Τζουμαγιάς
Μια ανάσα από τον ιππόδρομο, πιστοί ή άπιστοι, αποκλείεται να μην εντυπωσιαστείτε τόσο από το εξωτερικό, όσο και από το εσωτερικό του. Το τζαμί της Τζουμαγιάς είναι χτισμένο το 1435 όταν επικεφαλής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν ο Μουράτ ο Β’. Εννιά εντυπωσιακοί μολύβδινοι θόλοι και ένας περίτεχνος μιναρές υψώνονται προς τον ουρανό. Το Τζαμί λειτουργεί όλη την ημέρα και επειδή ήταν δίπλα στο ξενοδοχείο μας, μπήκαμε νωρίς το πρωί για να απολαύσουμε το πρωινό φως να πέφτει πάνω στους καταστόλιστους τοίχους, και ξαναπεράσαμε το βράδυ, για να χαθούμε στην υποβλητικότητα της ατμόσφαιρας.
Στη μία πλευρά του τζαμιού ο εκσυγχρονισμός του 21ου αιώνα έχει επιτρέψει τη λειτουργία ενός παραδοσιακού καφέ. Ναργιλέδες και κλασικά ανατολίτικα τσάγια συμπληρώνουν την εμπειρία της επίσκεψης.
Καπάνα
Συνεχίζοντας τον πεζόδρομο προς το βορά, ο οποίος μετονομάζεται πλέον σε Rayko Daskalov, σε λίγα λεπτά φτάνετε στην Καπάνα, τη γειτονιά των χίπστερ του Πλόβντιφ. Η παλιά συνοικία με τους τεχνίτες, τα μαστόρια, τις αποθήκες και τα καταστήματα υλικών, έχει μετατραπεί σε έναν, ήπιο προς το παρόν, γλεντότοπο. Καφέ, μπαράκια, wine μπαρ, εργαστήρια καλλιτεχνών, μικροσκοπικά εστιατόρια, σικάτοι φούρνοι, μικρές μπουτίκ, στιλάτα airbnb και πολλά γκράφιτι. Το στέκι για τον πρωινό μας καφέ έγινε ο «φούρνος Καπάνα» με εξαιρετικά κρουασάν, καλό καφέ και δυτικότροπα γλυκά μεταφρασμένα εις την βαλκανικήν.
Φάγαμε εξαιρετικά στο Pavaz. Κουζίνα που πατάει στην παραδοσιακή γαστρονομία και την πάει ένα βήμα παραπέρα. Το απόλυτο trend δηλαδή. Δοκιμάστε οπωσδήποτε την παραδοσιακή σούπα των Βαλκανίων με γιαούρτι και καρύδι, που φέρει το όνομα «ταρατόρ», είτε στην απλή της μορφή, είτε στην εκδοχή με το παντζάρι. Κόκκινες παναρισμένες πιπεριές γεμιστές με τυρί και οπωσδήποτε το εθνικό ντιπ που συνοδεύει τα κρέατα, τη γνωστή «λιούτενιτσα», άλειμμα πιπεριάς ελαφρώς καυτερό. Καλή λίστα με τοπικά κρασιά. Για τις οινικές επιλογές συμβουλευτείτε τους σερβιτόρους, έχουν κάνει όλοι σεμινάρια οινοχοΐας και είναι αστέρια.
Παλιά πόλη
Είναι ένα όνειρο. Περπατιέται πολύ εύκολα και είναι όλη πανέμορφη. Είναι χτισμένη σ’ έναν από τους έξι λόφους της πόλης, γεμάτη με αρχοντικά αυτού που εμείς αποκαλούμε Μακεδονίτικη Αρχιτεκτονική. Ξυλοδεσιές, σαχνισιά με τζαμωτά, έντονα χρώματα. Πολλά αρχοντικά φέρουν ακόμη το όνομα του Έλληνα ιδιοκτήτη τους και μαρτυρούν την ύπαρξη μιας πλούσιας παροικίας Ελλήνων εμπόρων που ζούσαν εδώ επί οθωμανικής αυτοκρατορίας. Εξαιρετικά νεοκλασικά με αυλές έχουν μετατραπεί σε δημόσια κτήρια, όπως το περίτεχνο κτήριο της Σχολής Καλών Τεχνών, πανέμορφο σημείο για να απολαύσετε το ηλιοβασίλεμα. Από όλη την παλιά πόλη έχετε πανοραμική θέα σ’ όλο το Πλόβντιβ.
Ρωμαϊκό θέατρο
Σε μία άκρη της παλιάς πόλης βρίσκεται το Ρωμαϊκό Θέατρο. Κατασκευάστηκε στις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα επί αυτοκρατορίας Τραϊανού. Η σκηνή του είναι τριώροφη και σώζονται μερικά από τα αγάλματα που το διακοσμούσαν και στην αρχαιότητα.
Χτίστηκε καμιά πενηνταριά χρόνια νωρίτερα από το δικό μας Ηρώδειο και οι ομοιότητές τους είναι πολλές. Στην αρχική του μορφή χωρούσε 7.000 θεατές, αλλά και τώρα φτάνει άνετα τους 5.000. Έως το τέλος του Σεπτέμβρη φιλοξενεί από φολκλόρ φεστιβάλ, μέχρι τζαζ συναυλίες. Κοινό μυστικό των φιλόμουσων βορειοελλαδιτών που πετάγονται και απολαμβάνουν σημαντικά ονόματα της Ευρωπαϊκής μουσικής σκηνής.
Ναός της Αγίας Μαρίνας
Θα τον συναντήσετε δίπλα στο Ρωμαϊκό θέατρο. Ένα ολόκληρο εκκλησιαστικό συγκρότημα με μια ειδυλλιακή αυλή, στο κέντρο της πόλης. Από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία το έντονο μπλε στις αγιογραφίες και σε γεωμετρικά και φυτικά μοτίβα σε όλα τα κτήρια. Ένα μπλε που εκρήγνυται και σαν να ενώνει γη και ουρανό. Οι αγιογραφίες του συνθέτουν μία σπάνια εικαστική εμπειρία. Είναι πολύ μακριά από την δική μας βυζαντινή παράδοση των αυστηρών μορφών, και φλερτάρουν με την οικειότητα και την καλοσύνη του ναϊφ, και συγγενεύουν με τις ρεαλιστικές απεικονίσεις της δυτικής ζωγραφικής του 18 και 19ου αιώνα.
Αρχαιολογικό Μουσείο
Σεμνό, στριμωγμένο, λίγο αμήχανο, αλλά σε κάθε περίπτωση αξίζει επίσκεψης. Δώστε σημασία στα μαρμάρινα προϊστορικά ειδώλια του 4ου αι. π.Χ. που συγγενεύουν αισθητικά με τα δικά μας κυκλαδίτικα, καθώς και στα ζωόμορφα τελετουργικά αγγεία της πέμπτης χιλιετίας. Τα χρυσά αντικείμενα της Θρακικής κουλτούρας μάς δίνουν μία αίσθηση του τι συνέβαινε σ’ αυτήν την περιοχή λίγο πριν έρθουν οι Ρωμαίοι. Και φυσικά το μνημειώδες μωσαϊκό που αναπαριστά στο κέντρο του μία μορφή, μάλλον θεότητα του υδάτινου κόσμου, ενώ δελφίνια και τρίαινες κοσμούν τις τέσσερις γωνίες του.
Street food
Κλασικό street food με άρωμα ανατολής. Φάγαμε εξαιρετικά κεμπάπ αγκαλιασμένα από λεπτές πιτούλες και παρέα με ολόδροσες σαλάτες. Όπως σε όλα τα Βαλκάνια έτσι και εδώ έχουν εμμονή με το λάχανο. Δοκιμάστε οπωσδήποτε τις τοπικές τους πίτες «μπάνιτσα» με δεκάδες αέρινα φύλλα και γέμιση με τυρί κρέμα ή με κρέας. Επίσης πεντανόστιμα τα τυροπιτάρια τους που φέρουν το τούρκικο όνομα «γκιοζλεμέ», όπου ένα φύλο αφράτης ζύμης γεμίζεται με τυρί, κρέας από κοτόπουλο ή κιμά και ψήνεται σε καυτή επιφάνεια. Αν και φαίνονται βαριά, τόσο η μπάνιτσα όσο και οι γκιοζλεμέδες που φάγαμε στους φούρνους στο Πλόβντιβ ήταν πανάλαφρα, νόστιμα και χορταστικά.
Και 2-3 tips ακόμη
Ως τουρίστες, με αγγλικά, θα καλύψετε όλες σας τις ανάγκες. Αρκετοί κουτσομιλάνε ελληνικά, και σε κάθε περίπτωση έχουν πολύ διάθεση να συνεννοηθούν μαζί σας ακόμη και με νοήματα.
Τουλάχιστον στο ευρύτερο κέντρο, ακόμη και αργά το βράδυ, κυκλοφορούσαμε χωρίς κανένα αίσθημα φόβου.
Φροντίστε να έχετε μαζί σας το τοπικό νόμισμα, λέβα, γιατί κάποια καταστήματα δέχονται ευρώ αλλά όχι όλα. Οι πιστωτικές δεν είναι τόσο διαδεδομένες.
Μείναμε στο City Center Hotel Plovdiv, Knyaz Alexandar 14, πάνω στον κεντρικό πεζόδρομο της πόλης. Μικρό, ολοκαίνουριο, πεντακάθαρο και πολύ οικονομικό. Επιλέξαμε την εκδοχή χωρίς πρωινό για να γευτούμε τις παραδοσιακές πίτες από τους φούρνους και τα ωραία καφέ της πόλης. Ειδικά το κέντρο του Πλόβντιβ ξυπνάει αργά, τα μαγαζιά ανοίγουν στις 10 το πρωί, και η ράθυμη πρωινή ατμόσφαιρα ήταν απόλαυση.
