Αν και έχει ταυτίσει το όνομά του με τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, ο Γράμμος είναι ένας τεράστιος ανεξερεύνητος ορεινός όγκος με απίστευτες διαδρομές.
Μοιρασμένος μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, ο Γράμμος αποτελεί ουσιαστικά αναπόσπαστο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου με την ψηλότερη κορυφή του Τσούκα Πέτσικ να φτάνει σε ύψος 2.520 μέτρων. Βουνό αλλόκοτο, ανεξερεύνητο και αραιοκατοικημένο, ο Γράμμος είναι γνωστός για τα πυκνά δάση, τις πηγές του ποταμού Αλιάκμονα και τις -σπάνιες για τα ελληνικά δεδομένα- αλπικές λίμνες.
Σφηνωμένες σε υψόμετρο 1.730 μέτρων, οι λίμνες Αρρένες ή Μουτσάλια, όπως είναι γνωστές στην περιοχή, είναι ένα σύμπλεγμα αλπικών λιμνών μέσα στο κατάφυτο δάσος οξιάς αρκετά κοντά στην ρίζα της κορυφής Επάνω Αρρένα (2.196 μ.). Η ονομασία τους προέρχεται από τη βλάχικη λέξη «μουτσάλι» που σημαίνει βρεγμένο, ενώ η ονομασία αρένα προέρχεται από το επίσης βλάχικο «arena» που σημαίνει αμμουδερός τόπος.
Με το βάθος τους να μην ξεπερνά το ένα μέτρο και τον πυθμένα τους ορατό σχεδόν με γυμνό μάτι, οι δύο μικρές αλπικές λίμνες επικοινωνούν μεταξύ τους με ένα ρυάκι μήκους 60 μέτρων τροφοδοτώντας η μία την άλλη με νερό. Η μεγαλύτερη σε μέγεθος δυτική λίμνη αγγίζει τις πλαγιές μέχρι την κορυφή παρέχοντας νερό στην ανατολική λίμνη που, αν και μικρότερη σε μέγεθος, θεωρείται ο πυρήνας αυτού του αλπικού οικοσυστήματος.
Το τοπίο επιβλητικό. Όσο πλησιάζει το φθινόπωρο, τα κιτρινοκόκκινα φύλλα καθρεφτίζονται σιγά σιγά στα ρηχά νερά της λίμνης, ενώ οι βραχώδεις απόκρημνες κορυφές του Γράμμου που διακρίνονται στο βάθος συνθέτουν ένα απαράμιλλης γοητείας φθινοπωρινό τοπίο. Με τις θερμοκρασίες στην περιοχή κάθε χειμώνα να κατρακυλούν σε πολικά επίπεδα, τα νερά των λιμνών παγώνουν χαρίζοντας ένα θέαμα που όμοιο του σίγουρα δεν έχετε ξαναδεί σε άλλες γωνιές της Ελλάδας. Αν η περιοχή είναι κιόλας καλυμμένη στα λευκά, το τοπίο δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα αντίστοιχα τοπία της Βόρειας Αμερικής.
Γνωστές για το τεράστιας οικολογικής αξίας οικοσύστημα που φιλοξενούν, οι απομονωμένες λίμνες αποτελούν βιότοπο του αλπικού, του κοινού και του λοφιοφόρου τρίτωνα, ενώ η περιοχή συμπεριλαμβάνεται στο μονοπάτι της καφέ αρκούδας που, όπως αναφέρουν αρκετοί πεζοπόροι της περιοχής, συχνά πυκνά κάνει αισθητή την παρουσία της στην γύρω περιοχή.
Η ορνιθοπανίδα της περιοχής είναι εξίσου εντυπωσιακή με δρυοκολάπτες, πετροπέρδικες, χρυσαετούς, γερακίδες, μπούφους και διάφορα μικροπούλια να κραυγάζουν ασταμάτητα μέσα στο πυκνό δάσος οξιάς. Ποιος ξέρει; Αν έχετε την τύχη με το μέρος σας, μπορεί να ακούσετε και την εκκωφαντική κραυγή του σπάνιου χρυσαετού να αντιλαλεί μέσα στο δάσος.
Στα νερά της λίμνης παρατηρούνται και αλπικά είδη υδρόβιας χλωρίδας που κατά την άνοιξη προσδίδουν στα νερά ένα χαρακτηριστικό σμαραγδένιο χρώμα, ενώ τα σπάνια αγριολούλουδα της περιοχής που δυστυχώς θα ανακαλύψετε μόνο την άνοιξη θα σας σαγηνεύσουν με την φανταχτερή άγρια ομορφιά τους.
Πως θα πάτε
Μιας και η περιοχή είναι απομονωμένη και η διαδρομή θεωρείται off-road, συνίσταται να έχετε μαζί σας τον κατάλληλο οδηγό, ώστε να αποφύγετε δυσάρεστα απρόοπτα και να εξασφαλίσετε την μέγιστη ασφάλεια.
Η πρόσβαση στις λίμνες Αρρένες γίνεται οδικώς από τον επαρχιακό δρόμο Νεστορίου προς Πεύκο με κατεύθυνση το Πευκόφυτο. Στο τρίστρατο θα συνεχίσετε ευθεία και μετά το γεφύρι στο Σαραντάπορο ποταμό και το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, θα στρίψετε δεξιά στον χωματόδρομο. Η απόσταση από το χωριό Πεύκος μέχρι τις λίμνες Αρένες είναι περίπου 23 χιλιόμετρα.
Να θυμάστε ότι οι χωματόδρομοι είναι απροσπέλαστοι κατά τους χειμερινούς μήνες λόγω της έντονης χιονόπτωσης που σημειώνεται στην περιοχή.
Διαβάστε ακόμα:
Ο Όλυμπος χαρακτηρίστηκε Εθνικό Πάρκο- Τι αλλάζει
Τα βότανα του Πηλίου -Εξερεύνηση στο «Βουνό των Κενταύρων» με τον φυτικό πλούτο
