Το Λαύριο είναι ένα ανοιχτό μουσείο. Όπου και να γυρίσετε το βλέμμα σας θα δείτε τα σημάδια της μεταλλευτικής ιστορίας της πόλης.
Αποτελεί εμβληματικό σημείο της Περιφέρειας Αττικής, καθώς διαθέτει τη μοναδική μαρίνα με γαλάζια σημαία και ISO 9001:2000, για ιστιοπλοϊκά, το τρίτο μεγαλύτερο επιβατικό λιμάνι της Αττικής από όπου φεύγουν πολλά δρομολόγια για νησιά των Κυκλάδων και του ανατολικού Αιγαίου, ενώ απέχει λίγα μόλις λεπτά μακριά από το Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο.
Τι αξίζει να δείτε
Την παλιά Γαλλική σκάλα φόρτωσης των μεταλλευμάτων στο λιμάνι, το Ρολόι της Ελληνικής Εταιρείας Μεταλλουργείων, το εργοστάσιο της Γαλλικής Εταιρείας που σήμερα στεγάζει το Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου, τα πανέμορφα νεοκλασικά κτίρια που είναι διάσπαρτα στα στενά της πόλης χτισμένα κυρίως από τις εταιρείες μεταλλείων αλλά και τις πρώτες ουσιαστικά εργατικές κατοικίες στην συνοικία Κυπριανός.
Μικρή ιστορική αναδρομή
Η ιστορία του Λαυρίου αρχίζει πολλά πολλά χρόνια πριν, περίπου το 3.000 π.Χ, όταν οι αρχαίοι Έλληνες ξεκίνησαν την εξόρυξη των αργυρομολυβδούχων μεταλλευμάτων που υπήρχαν στην ευρύτερη περιοχή. Τον 2ο αι. π.Χ. η λειτουργία τους σταματάει και ξαναρχίζει αρκετούς αιώνες μετά, το 1864 με την ίδρυση της εταιρείας «Roux – Serpieri – Fressynet C.E» από τον Ιταλό Τζιανμπατίστα Σερπιέρι έπειτα από παρότρυνση του μεταλλειολόγου Ανδρέα Κορδέλλα. Μετά το 1869 ιδρύεται επίσης η ελληνική Εταιρεία των Μεταλλουργείων Λαυρίου που ουσιαστικά μαζί με την εταιρεία του Σερπιέρι άρχισαν να διαμορφώνουν την πόλη του Λαυρίου. Καταστήματα, σχολεία αλλά και κατοικίες χτίζονται από τις εταιρείες για τους υπαλλήλους των ορυχείων. Το τέλος της βιομηχανικής ιστορίας του Λαυρίου ξεκινά το 1977 ως συνέπεια της αποβιομηχάνισης της χώρας με το οριστικό κλείσιμο των εγκαταστάσεων να έρχεται το 1989.
Το Λαύριο σήμερα
Το Λαύριο μαζί με τον Πειραιά και τη Ραφήνα αποτελεί ένα από τα τρία λιμάνια της Αττικής. Από εδώ εκτελούνται δρομολόγια με προορισμό κάποια από τα νησιά των Κυκλάδων, των βορειοανατολικών νησιών του Αιγαίου αλλά και την Καβάλα. Επίσης η οργανωμένη μαρίνα του μπορεί να φιλοξενήσει ιστιοπλοϊκά και όχι μόνο ενώ στην περιοχή δραστηριοποιούνται εταιρείες ενοικίασης σκαφών αναψυχής καθώς το Λαύριο αποτελεί μια πολύ καλή αφετηρία για θαλάσσιες εξορμήσεις.
Ανακαλύψτε το Λαύριο περπατώντας για να θαυμάσετε τα υπέροχα νεοκλασικά κτήριά του όπως το Ά Δημοτικό Σχολείο, χτισμένο το 1901, το παλιό Δημαρχείο στην κεντρική πλατεία, ένα διώροφο κτίριο που αρχικά λειτουργούσε ως ξενοδοχείο με το όνομα «Η Αγγλία» αλλά και το νέο που στεγάζεται στην άλλοτε κατοικία του διευθυντή της εταιρείας «Roux – Serpieri – Fressynet C.E» το οποίο είναι ένα κτήριο του 1864. Κάντε μια στάση στο Αρχαιολογικό Μουσείο, ένα χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής του ‘70, που περιλαμβάνει εκθέματα από τις μεταλλευτικές και μεταλλουργικές δραστηριότητες στη Λαυρεωτική κατά την αρχαιότητα αλλά και αγγεία, εργαλεία και λίθινα κοσμήματα από το σπήλαιο του Κίτσου, κτερίσματα από τα νεκροταφεία του Θορικού και της ευρύτερης περιοχής του Σουνίου κ.α.
Το μικρό Ορυκτολογικό Μουσείο λίγα τετράγωνα πιο πάνω, αξίζει την προσοχή σας, στεγάζεται σε ένα πανέμορφο κτήριο του 1873 που ανήκε στο βιομηχανικό συγκρότημα των Πλυντηρίων μεταλλεύματος της «Ελληνικής Εταιρείας» και έχει μια μεγάλη και ιδιαίτερη συλλογή πετρωμάτων. Στην είσοδο της πόλης από την πλευρά των Μεσογείων βρίσκεται και το συγκρότημα της Γαλλικής Εταιρείας, εξαιρετικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της εποχής, που πλέον στεγάζει το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, εκεί μπορείτε να επισκεφθείτε και το Βιοτεχνικό – Βιομηχανικό – Εκπαιδευτικό Μουσείο όπου κατόπιν συνεννόησης μπορείτε να συμμετέχετε στο πρόγραμμα Αναμνήσεις της Ιστορικής Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου και να περιηγηθείτε στις εγκαταστάσεις (εξωτερικά) του Πάρκου. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και ο Κυπριανός, η συνοικία που έχτισε η Γαλλική Εταιρεία για τους υπαλλήλους της τον 19ο αιώνα όπως και το Φοινικόδασος ακριβώς μπροστά που επίσης δημιουργήθηκε από την ίδια εταιρεία.
Μην μείνετε όμως μόνο στο κέντρο του Λαυρίου γιατί η ευρύτερη περιοχή είναι επίσης πολύ ενδιαφέρουσα. Πριν από την πόλη, από την πλευρά των Μεσογείων, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Θορικού στον λόφο Βελατούρι. Πρόκειται για έναν από τους αρχαιότερους οικισμούς της Αττικής που ήταν κέντρο επεξεργασίας μετάλλων κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ. Στην κορυφή του λόφου σώζονται τα ερείπια της ακρόπολης με ευρήματα από τη Νεολιθική έως τη Μεσοελλαδική εποχή και πέντε θολωτοί και θαλαμωτοί τάφοι της υστεροελλαδικής (μυκηναϊκής) περιόδου (1600-1100 π.Χ.). Στον χώρο βρίσκεται και το θέατρο του Θορικού που θεωρείται το αρχαιότερο στον ελλαδικό χώρο και μοναδικό για το ιδιόμορφο ελλειψοειδές σχήμα του. Κατασκευάστηκε στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ.
Αξίζει η επίσκεψη στα πλυντήρια και τα αρχαία μεταλλεία του Λαυρίου (ο χώρος είναι οργανωμένα επισκέψιμος σε συνεννόηση με το Αρχαιολογικό Μουσείο Λαυρίου). Κοντά στον οικισμό του Αγ. Κωνσταντίνου βρίσκεται και το Ορυκτολογικό και Μεταλλευτικό Μουσείο Καμάριζας όπως επίσης και το Φρέαρ Σερπιέρι βάθους 165 μ. που κατασκευάστηκε από τη Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου το 1880. Στο σημείο σώζεται ο ανυψωτικός πύργος και τα απομεινάρια κάποιων εγκαταστάσεων, στην παρούσα φάση ο χώρος και το μουσείο είναι κλειστά καθώς γίνονται εργασίες αποκατάστασης.
Αν ο καιρός το επιτρέπει μπορείτε να βουτήξετε και στα υπέροχα νερά της Λαυρεωτικής σε μια από τις πολλές παραλίες της, όπως η Πούντα Ζέζα, η Ποσειδωνία, η Ασημάκη ή από την άλλη πλευρά το Θορικό και η Αγιά Μαρίνα και πολλές ακόμα. Μια επίσκεψη στα ουζερί και τις ταβέρνες του Λαυρίου σχεδόν επιβάλλεται, για να δοκιμάσετε ολόφρεσκο ψητό ή τηγανιτό ψαράκι με φόντο τις αυθεντικές μαρμάρινες πλάκες στις οποίες οι ψαράδες πωλούν το εμπόρευμά τους.
Η Αττική είναι ένας ασφαλής κι ελκυστικός πολυδιάστατος προορισμός και σας προσκαλεί να ζήσετε αξέχαστες εμπειρίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και το Λαύριο είναι ένα από τα πολλά διαμάντια που κρύβει. Χειμώνα ή καλοκαίρι η Λαυρεωτική είναι ένας εξαιρετικός προορισμός με πολλές ομορφιές που αξίζει να ανακαλύψετε.
