Ο Δημήτρης Ξυπόλητος έχει την οικογενειακή ταβέρνα «Ξυπόλητος» στο ημιορεινό χωριό Πόθι, κοντά στο Μαρμάρι, ενώ είναι και αντιδήμαρχος Καρύστου. Μαγειρεύει αποκλειστικά την τοπική κουζίνα και όλα τα προϊόντα που χρησιμοποιεί προέρχονται είτε από τη φάρμα και τους κήπους του, είτε από τα μποστάνια του χωριού. Ετοίμασε λοιπόν για εμάς δύο σπουδαία πιάτα της νοτιοευβοϊκής κουζίνας: τυροπιτάρι και αρνάκι βουλωτό, για το οποίο κι έχει βραβευτεί.
Ο κ. Ξυπόλυτος αγάπησε και ασχολήθηκε με τη μαγειρική από παιδί. «Ξεκίνησα από 12 χρονών», μας λέει. «Μου άρεσε. Τα βασικά τα έμαθα από τη μάνα. Αλλά, όταν σου αρέσει κάτι, το ψάχνεις, το δουλεύεις. Όταν ήμουν φαντάρος, λοιπόν, πήγα στη σχολή μαγειρικής του Στρατού στο Γύθειο. Και μετά πήγα σε σχολή μαγειρικής στην Αθήνα».
Επιστρέφοντας στο χωριό ήταν μονόδρομος για αυτόν να ανοίξει την ταβέρνα. Άλλωστε ο πατέρας του είχε μπακάλικο από το 1967 (σήμερα το παντοπωλείο, από αυτά τα μοναδικά που πουλάνε από πινέζες μέχρι μπλουζάκια, είναι ενσωματωμένο μέσα στην ταβέρνα). «Ο πατέρας μου έβγαζε και τέσσερα τραπεζάκια και σέρβιρε ρέγκα, σαρδέλα, τουλουμοτύρι και κονσερβάκια, μαζί με κρασί από το βαρέλι, ουζάκι και τσιπουράκι», θυμάται.
Έφτιαξε την ταβέρνα το 1993 κι έδωσε έμφαση στις παραδοσιακές γεύσεις της περιοχής. «Ο στόχος μου ήταν –και είναι– να μην χαθεί αυτή η κουζίνα. Αγαπώ πολύ τις γεύσεις της, αγαπώ και τα δικά μας προϊόντα. Έχω άλλωστε δική μου φάρμα. Παράγω αιγοπρόβατα, χοιρινά, μοσχάρια, κοκόρια. Αλλά και λουκάνικα με πορτοκάλι και θρούμπι, παστό χοιρινό (πασπαλά), τυριά όπως τουλουμοτύρι, κεφαλοτύρι, γιαούρτι. Με όλα αυτά ετοιμάζω τα φαγητά που σερβίρω στην ταβέρνα μου. Ακόμα και τα λαχανικά έρχονται από τα μποστάνια μου. Και όσα δεν έχω εγώ, τα παίρνω από το μποστάνι του Γιάννη (σ.σ.: είναι συνεργάτης του) και από το χωριό».
Έχει σκεφθεί ποτέ να μαγειρέψει κάτι άλλο στο μαγαζί, εκτός από την τοπική κουζίνα; «Κάνω κάποιες μικρές παρεμβάσεις, μα όχι κάτι σημαντικό», μας λέει, «δεν θέλω να χαλάσω την ταυτότητα του καταστήματος, ούτε και τη γαστρονομική ταυτότητα του τόπου, τη γνησιότητά του». Δουλεύει δε μαζί με τη φαμίλια του (τη σύζυγο και τα κορίτσια του), καθώς και με τους συνεργάτες του, με τους οποίους, όπως τονίζει, «είμαστε σαν οικογένεια».
Πώς κι ασχολήθηκε όμως με την αυτοδιοίκηση; «Για το καλό του τόπου», μας απαντά. «Όπως κρατάω στο μαγαζί μου την παραδοσιακή κουζίνα χωρίς αλλοιώσεις, για το καλό και την ταυτότητα του τόπου, για τον ίδιο λόγο ασχολήθηκα και με την αυτοδιοίκηση».
Τον ρωτάμε ασφαλώς κι αν του ζητάνε συνταγές. «Οι περισσότεροι που έρχονται και τρώνε στην ταβέρνα μου ζητάνε και τη συνταγή του φαγητού που τρώνε. Όπως μου λένε όμως όταν ξανάρχονται –και ξανάρχονται σχεδόν όλοι– ποτέ δεν τους βγαίνει ακριβώς όπως το τρώνε εδώ. Ο καθένας έχει το δικό του χέρι».
Το αρνάκι βουλωτό του Δημήτρη Ξυπόλυτου έχει βραβευτεί από το επιμελητήριο Ευβοίας, από την Ένωση Ξενοδόχων Ευβοίας και από τον διάσημο σεφ Λευτέρη Λαζάρου.
Οι συνταγές
Τυροπιτάρι
Υλικά (για ένα κομμάτι)
300 γρ. λευκό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
½ φακελάκι ξηρή μαγιά
½ κ.γ. ζάχαρη
½ κ.γ. αλάτι
Νερό (όσο πάρει)
300 γρ. τουλουμίσια μυζήθρα Καρύστου (αλλιώς μυζήθρα ανάλατη, την οποία θα αλατίσετε με 1 κ.γ. αλάτι)
Εκτέλεση
Φτιάχνετε το ζυμάρι: ανακατεύετε αλεύρι, μαγιά, ζάχαρη, μετά ρίχνετε λίγο-λίγο το νερό μέχρι να έχετε μια ελαστική ζύμη και στο τέλος προσθέτετε το αλάτι. Ζυμώνετε για 10 λεπτά, σκεπάζετε και αφήνετε το ζυμάρι να ξεκουραστεί σε ζεστό μέρος.
Ανοίγετε στρογγυλό φύλλο. Απλώνετε στο μισό κομμάτι το τυρί και σκεπάζετε με το άλλο μισό. Κλείνετε πιέζοντας γύρω-γύρω με το πιρούνι και τηγανίζετε σε άφθονο ζεστό ελαιόλαδο, σε μέτρια φωτιά, μέχρι να ροδίσει και από τις δύο μεριές.
Αρνάκι Βουλωτό
Υλικά (για 6 άτομα)
3 κιλά αρνί, ολόκληρο κομμάτι (φτιάχνεται και με κατσίκι)
3 σκελίδες σκόρδο καθαρισμένες και κομμένες στη μέση
300 ml ελαιόλαδο
100 γρ. βούτυρο (προαιρετικά)
1 ποτήρι του νερού λευκό ξηρό κρασί
Αλάτι
Πιπέρι (φρεσκοτριμμένο)
Εκτέλεση
Πλένετε και σκουπίζετε το κρέας. Με ένα κοφτερό μαχαίρι κάνετε τομές. Αλατοπιπερώνετε και βάζετε μέσα σε κάθε τομή μισή σκελίδα σκόρδου. Σε χαμηλή, φαρδιά κατσαρόλα ζεσταίνετε το ελαιόλαδο και το βούτυρο και τσιγαρίζετε το κρέας από όλες τις μεριές σε μέτρια φωτιά, μέχρι να ροδοκοκκινίσει. Η διαδικασία δεν χρειάζεται βιασύνη, αλλά πρέπει να γίνει αργά και σχολαστικά. Σβήνετε με το κρασί και περιμένετε να εξατμιστεί γυρίζοντας τα κομμάτια μια-δυο φορές.
Τοποθετείτε το σκέπασμα της κατσαρόλας κι ετοιμάζετε ένα απλό ζυμάρι, με νερό και αλεύρι. Το πλάθετε σε κορδόνι και το εφαρμόζετε γύρω-γύρω από το σκέπασμα, σφραγίζοντας καλά την κατσαρόλα. Τη βάζετε στην εστία και σιγομαγειρεύετε σε πολύ χαμηλή φωτιά, για 2 ώρες και 30 λεπτά.
Σερβίρεται με κυδωνάτες πατάτες στον φούρνο ή με τηγανητές πατάτες, ενώ με το ζουμάκι μπορείτε να φτιάξετε και ξινό τραχανά. Αν θέλουμε, αντί για κατσαρόλα μεταφέρουμε το κρέας σε πήλινη γάστρα και κάνουμε το ψήσιμο στον φούρνο.
- Ταβέρνα «Ξυπόλυτος», Πόθι, επαρχιακή οδός Γιαννιτσίου -Χανίων, 6974892742
Διαβάστε ακόμα:
Νότια Εύβοια: Οι καλύτερες ταβέρνες και τα πιο φημισμένα εστιατόρια
Γραφικοί οικισμοί, καταπράσινα βουνά, καταπληκτικό φαγητό: Εκδρομή στην ορεινή Εύβοια
Ένας νεαρός καλλιεργητής λαθουριού στην Αράχωβα (και μια εύκολη αλλά πεντανόστιμη συνταγή)