«Η Θεσσαλονίκη είναι το μέρος όπου “χτυπά” η καρδιά του ελληνικού φαγητού» γράφει ο βρετανικός Guardian, αποθεώνοντας το φημισμένο, πια, φαγητό που θα απολαύσετε στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας.
Με ένα πλούσιο αφιέρωμα, η γνωστή εφημερίδα κάνει αναφορά σε κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα και αναγνωρίσιμα ροφήματα της Θεσσαλονίκης, τα οποία έχουν σημαδεύσει την τοπική γαστρονομία και αποτελούν από μόνα τους πόλο έλξης για καλοφαγάδες ταξιδιώτες από κάθε σημείο του πλανήτη. Αφορμή για το εκτενές ρεπορτάζ του Guardian έχει σταθεί η επιλογή της Unesco να δώσει στη Θεσσαλονίκη τον τίτλο της «Πρώτης Ελληνικής Γαστρονομικής Πόλης» τον Νοέμβριο του 2021.
Η εφημερίδα αναλύει την ιστορική πορεία της πολυπολιτισμικής αυτής πόλης, κάνοντας λόγο για τις σπουδαίες επιρροές από την κουζίνα της Μικράς Ασίας, αλλά και από τις αυθεντικές πολίτικες συνταγές που έχουν αφήσει μοναδικό στίγμα στα μενού των θεσσαλονικιώτικων εστιατορίων. Φυσικά, τα εκλεκτά φρέσκα υλικά παίζουν τον δικό τους σπουδαίο ρόλο στη γαστρονομία της Θεσσαλονίκης, αναφέρει ο Guardian, αφού οι μεγάλες γεωργικές εκτάσεις και η έντονη ενασχόληση των ντόπιων με τις καλλιέργειες φρούτων και λαχανικών είναι βασικοί παράγοντες, οι οποίοι απογειώνουν την κουζίνα της πόλης.
Ο Guardian έχει κάνει τη δική του επιλογή, καταλήγοντας σε κάποια από τα κορυφαία πιάτα τα οποία συνθέτουν το μοναδικό γαστρονομικό σκηνικό της συμπρωτεύουσας.
Η μπουγάτσα
Από τις πιο διάσημες θεσσαλονικιώτικες λιχουδιές, η μπουγάτσα κατάφερε να κερδίσει και την καρδιά των Βρετανών δημοσιογράφων του Guardian με τη γνωστή εφημερίδα να την αποκαλεί «το απόλυτο πρωινό».
Το απίθανο φύλλο γεμιστό με κρέμα ή τυρί έχει τις ρίζες του στην κωνσταντινουπολίτικη κουζίνα ήδη από τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Από εκεί έφτασε στις Σέρρες όπου οι Έλληνες της Πόλης έφτιαξαν κοινότητες με έντονο τοπικό χαρακτήρα κατά τη μεταφορά πληθυσμών το 1922. Από τότε η μπουγάτσα έχει εξελιχθεί σε εθνικό φαγητό της συμπρωτεύουσας και πλέον μπορείτε να τη βρείτε γεμιστή με ό,τι βάλει ο νους σας. Οι επισκέπτες ξετρελαίνονται για χάρη της και την τιμούν ιδιαιτέρως είτε ως πρώτο γεύμα της ημέρας είτε αργά το βράδυ μετά από πολλά ποτά σε κάποιο από τα εκατοντάδες μπαρ της Θεσσαλονίκης.
Τα σουτζουκάκια
«Η Θεσσαλονίκη απορρόφησε πολλούς πρόσφυγες από τη Σμύρνη μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και η συνεισφορά τους στο τοπικό φαγητό της πόλης είναι εξαιρετικά σημαντική», σχολιάζει η σεφ Diane Kochilas στον Guardian. Και κάνει λόγο για τα μαγευτικά σμυρναίικα σουτζουκάκια, το διάσημο φαγητό που ξεχωρίζει για τα μυρωδικά του: σκόρδο και μπόλικο κύμινο αποτελούν τα μυστικά για αυτό το θαυμάσιο πιάτο που δεν θα το γευτείτε πουθενά αλλού ωραιότερο. Στη Θεσσαλονίκη αρκετά εστιατόρια φτιάχνουν τα σουτζουκάκια και με μία δόση μπούκοβο ή λίγη καυτερή πιπερίτσα. Όπως αναφέρει ο Guardian, όμως, ένα από τα μεγάλα μυστικά για τα τέλεια σουτζουκάκια δεν είναι άλλο από την υψηλή ποιότητα του κρέατος κάτι που στη Θεσσαλονίκη έχει πάντα τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Τα κουλούρια
Σε όποιο μέρος της Ελλάδας κι αν βρεθείτε αυτό το μαλακό, τραγανό, χορταστικό σνακ το αποκαλούν όλοι με το ίδιο όνομα: «κουλούρι Θεσσαλονίκης». Θα τα βρείτε παντού, από τους αμέτρητους εξαιρετικούς, τοπικούς φούρνους μέχρι τα μεγάλα ταψιά των πλανόδιων πωλητών σε διάφορα σημεία της πόλης. Σε ένα αφιέρωμα για το φαγητό αυτής πόλης τα κουλούρια δεν θα μπορούσαν να μην κατέχουν σημαντική θέση. Πλέον είναι διαθέσιμα γεμιστά με ό,τι βάλει το μυαλό σας, αλλά μην ξεχνάτε: το αυθεντικό κουλούρι Θεσσαλονίκης είναι απλό, λιτό, σκέτο με υπέροχο σουσαμάκι να καλύπτει όλη του την επιφάνεια.
Η εβραϊκή κουζίνα
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συστατικά της γαστρονομίας στη Θεσσαλονίκη είναι οι βαθιές επιρροές της από την εβραϊκή κουζίνα. Κι αυτό γιατί στη συμπρωτεύουσα υπήρχε εγκατεστημένη μία από τις μεγαλύτερες εβραϊκές κοινότητες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μάλιστα, η Θεσσαλονίκη είχε για πολλούς αιώνες το ψευδώνυμο «La madre de Israel» (H μητέρα του Ισραήλ).
Σήμερα σε μερικά από τα πιο γνωστά εστιατόρια της πόλης σερβίρονται κάποιες από τις πιο αυθεντικές συνταγές εμποτισμένες με τα πολύτιμα, «άγνωστα» συστατικά της εβραϊκής γαστρονομίας. Αν βρεθείτε στη μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας αναζητείστε τα πιτάκια γεμιστά με μελιτζάνα, από τα πιο ξεχωριστά πιάτα της συγκεκριμένης κουζίνας. Kαι ο Guardian τα συστήνει ανεπιφύλακτα.
Το τοπικό κρασί
Οι αμπελώνες της γόνιμης μακεδονικής γης γύρω από τη Θεσσαλονίκη προσφέρουν απλόχερα κάποιες από τις ωραιότερες τοπικές ποικιλίες κρασιού σε όλη τη Ελλάδα. Ανάμεσα σε αυτές τα λευκά Μαλαγουζιά και Ασύρτικο και τα κόκκινα Ξινόμαυρο, Μαυρούδι και Λημνιό.
Μόλις 15 λεπτά έξω από το κέντρο της πόλης οι επισκέπτες θα βρουν το φημισμένο Κτήμα Γεροβασιλείου, ίσως, το κορυφαίο οινοποιείο της συμπρωτεύουσας και ένα από τα καλύτερα της χώρας. Η βρετανική εφημερίδα κάνει ξεχωριστή αναφορά στο κτήμα, κάνοντας λόγο και για τη μοναδική θέα από τις απέραντες αμπελώνες.
Το μπουγιουρντί
«Στη Θεσσαλονίκη τα πιάτα είναι πολύ συχνά λίγο πιο καυτερά και πικάντικη απ’ ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα», γράφει ο Guardian. Aυτή η ευρέως διαδεδομένη λεπτομέρεια της τοπικής κουζίνας μπορεί να εντοπιστεί θριαμβευτικά στο περίφημο μπουγιουρντί, ένα καταπληκτικό φαγητό που αποτελείται από ψητή φέτα στον φούρνο με ντομάτες και φρέσκες καυτερές πιπεριές. Ένας εκπληκτικός μεζές που θα βρείτε σε όλες τις ταβέρνες της πόλης, ακόμα και σε κάποια γκουρμέ εστιατόρια.
Τα τρίγωνα
Όπως και στη διάσημη μπουγάτσα έτσι και στο εμβληματικό γλυκό της Θεσσαλονίκης, τα τρίγωνα Πανοράματος, το φύλλο έχει την τιμητική του. Λεπτό, κρατσανιστό, τέλεια σιροπιασμένο είναι το βασικό συστατικό αυτού του θαυμάσιου γλυκού για το οποίο επισκέπτες κάνουν ουρές έξω από τα γνωστά ζαχαροπλαστεία της πόλης. Φυσικά, και η απαλή κρέμα παίζει σημαντικό ρόλο, πλούσια και γεμάτη σε υφή να ξεχειλίζει μέσα από το καταπληκτικό φύλλο. «Δεν είναι τυχαίο που η Θεσσαλονίκη έχει την ονομασία “μητέρα των γλυκών», αναφέρει ο Guardian και έχει σίγουρα δίκιο.
Οι ουζομεζέδες
Στα άπειρα μεζεδοπωλεία της Θεσσαλονίκης οι φρέσκοι, εκλεκτοί μεζέδες πάνε και έρχονται πάνω στους μεγάλους δίσκους, συνοδεία καταπληκτικού ούζου (ή κρασιά). Το μυδοπίλαφο ξεχωρίζει, το ίδιο και τα καλοτηγανισμένα σαγανάκια που λιώνουν στο στόμα. Το αφιέρωμα του Guardian δεν θα μπορούσε να μην κάνει αναφορά σε αυτό το παρεΐστικο συστατικό της τοπικής γαστρονομίας, το οποίο έχει και κοινωνικές προεκτάσεις. Τα μεσημέρια και τα βράδια οι κάτοικοι της πόλης αράζουν με τις ώρες στα τραπεζάκια, τρωγοπίνοντας και γελώντας, μία συνήθεια ιδιαίτερα προσφιλής στη συμπρωτεύουσα, ένας τρόπος για να έρθετε πιο κοντά με τους αγαπημένους σας.
Ο φραπές
Η Θεσσαλονίκη θεωρείται πρωτεύουσα του φραπέ, όλοι το γνωρίζουν αυτό. Ωστόσο για αυτό δεν ευθύνεται μόνο το γεγονός ότι στην πόλη λέγεται πως υπάρχουν αναλογικά περισσότερα καφέ ανά κάτοικο από οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ευρώπης. Στην πραγματικότητα η Θεσσαλονίκη είναι, αναμφισβήτητα, η πρωτεύουσα του φραπέ γιατί αυτός ο διάσημος σε ολόκληρο τον κόσμο τύπος καφέ ανακαλύφθηκε εδώ. Όλα συνέβησαν το 1957 στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης όταν ο εκπρόσωπος της εταιρίας Nestlé δεν είχε διαθέσιμο ζεστό νερό για να φτιάξει καφέ κατά τη διάρκεια του σύντομου διαλείμματος του. Έτσι έβαλε σε ένα σέικερ λίγη ποσότητα καφέ, κρύο νερό και πάγο και τα κούνησε καλά. Όλοι γνωρίζουν πως τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Φυσικά στη Θεσσαλονίκη θα βρείτε τον καλύτερο φραπέ στον κόσμο και θα τον απολαύσετε χαλαρά δίχως να βιάζεστε, όπως ακριβώς πρέπει να απολαμβάνεται ο σωστός φραπές. Μπορεί να υπάρχουν δεκάδες καφετέριες με καλό καφέ στα πιο κεντρικά και μοδάτα σημεία της πόλης, αλλά πουθενά δεν θα πιείτε καλύτερο φραπέ από τα παραδοσιακά καφενεία. Kαι ο Guardian προτείνει στους Βρετανούς αναγνώστες του να τα προτιμήσουν απ’ όλα τα υπόλοιπα.
Διαβάστε ακόμα:
Σκεπαστή αγορά τροφίμων στην Καλλιθέα – «Μυστική», ολοζώντανη, υπέροχη
7 σούπες στην Αθήνα καλύτερες και από τις σπιτικές -Ψαρόσουπα, ράμεν, κοτόσουπα, βελουτέ καλαμπόκι
10 κορυφαία σουβλάκια της Αθήνας -Χειροποίητα, ξεχωριστά, διαχρονικά
