Αν το μεράκι μπορούσε να προσωποποιηθεί, θα έπαιρνε σίγουρα τη μορφή πολλών από τους άξιους παραγωγούς, τους ανθρώπους που ασχολούνται καθημερινά με τα αγαθά της γης και τα ζώα του τόπου μας, για να μας προσφέρουν εξαιρετικά προϊόντα που αποτελούν πολύτιμους εκπροσώπους της μοναδικότητας της χώρας μας.
Πλάι σε παραδοσιακούς τεχνίτες –καλαθοπλέκτες, αγγειοπλάστες, υφαντουργούς και πολλούς ακόμη ικανούς δημιουργούς-, κτηνοτρόφοι, τυροκόμοι, οινοποιοί, μελισσοκόμοι, ζαχαροπλάστες και καλλιεργητές τιμούν την παράδοση, και δη τη γαστρονομική, της περιοχής τους και μας δίνουν τους πιο νόστιμους και αγνούς λόγους να ταξιδέψουμε στα χωριά, των οποίων την οικονομία και τις παραδόσεις στηρίζουν ακούραστα.
Οι άνθρωποι του Παρνασσού αναμφίβολα ανήκουν μεταξύ αυτών κι έτσι κάθε φορά που ταξιδεύουμε στις δημοφιλείς πλαγιές του, πέρα από το σκι και τα λοιπά χειμερινά σπορ, εκτός από τις ταβέρνες με τους πεντανόστιμους μεζέδες, τα καφέ για τσάι του βουνού δίπλα σε αναμμένα τζάκια και τις πεζοπορίες στη φύση, μας επιβεβαιώνουν με τα γευστικά διαμαντάκια τους ότι το όμορφο βουνό της Φθιώτιδας είναι ένας προορισμός υπέροχων εμπειριών παντός καιρού.
Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε στους ανατολικούς πρόποδες του Παρνασσού, μεταξύ του ειδυλλιακού Πολύδροσου, της πετρόκτιστης Αμφίκλειας και της γαλήνιας Τιθορέας, χωριά που πανέμορφα στολισμένα υποδέχονται και αυτά τα Χριστούγεννα τους γιορτινούς ταξιδιώτες, βάλτε στο πρόγραμμά σας τις παρακάτω στάσεις, δοκιμάστε γεύσεις αυθεντικές που συνδυάζουν ποιότητα και ιστορία, γνωρίστε τους αφοσιωμένους ανθρώπους πίσω από αυτές και κάντε αρκετές προμήθειες μέχρι το επόμενο ταξίδι σας στα γραφικά χωριά του δημοφιλούς βουνού.
Ζαχαροπλαστείο Γκενεράλης, Αμφίκλεια
Με τη Φθιώτιδα να αποτελεί μία από τις περιοχές που επιδεικνύει μεγάλη παράδοση στην παρασκευή κουραμπιέδων, η στάση στην Αμφίκλεια, το χωριό με τις δύο χαρακτηριστικές πλατείες, γίνεται υποχρεωτική για να γευτούμε τους εξαιρετικούς χειροποίητους κουραμπιέδες, που με μεράκι ετοιμάζει όλο το χρόνο το ζαχαροπλαστείο Γκενεράλης. Πρόκειται για κοινό μυστικό μεταξύ των ντόπιων εδώ και 15 χρόνια, από τότε που ο Δημήτρης Γκενεράλης και η σύζυγός του Σοφία, ανέλαβαν και αναβάθμισαν το προϋπάρχον ζαχαροπλαστείο στον κεντρικό δρόμο του χωριού, την οδό Εθνικής Αντιστάσεως, χτίζοντας σταδιακά μια αξιοζήλευτη φήμη ως σπίτι των καλύτερων κουραμπιέδων της περιοχής. Το να εντοπίσεις το φωτεινό, φροντισμένο και γεμάτο πειρασμούς ζαχαροπλαστείο, είναι εύκολο καθώς η μυρωδιά από τα αμύγδαλα που καβουρδίζονται κι από το βούτυρο των κουραμπιέδων που ροδοψήνονται παρατεταγμένοι σε λαμαρίνες στο εργαστήριο στο πίσω μέρος, σε οδηγεί απευθείας στην είσοδο και στα χαμόγελα της υποδοχής.
Η αναζήτηση για τις πιο αυθεντικές συνταγές, αυτές που οι νοικοκυρές της Αμφίκλειας κρατούσαν στα συρτάρια τους κι είχαν φυλαγμένες από προηγούμενες γενιές, η μελέτη, η δοκιμή και η σύγκριση, είχε σαν αποτέλεσμα ένα κουραμπιέ απόλυτα αυθεντικό και παραδοσιακό, με γεύση ικανή να πείσει κάθε νοικοκυρά να μην μπει στη διαδικασία να ψήσει. Τη διαφορά ασφαλώς κάνουν τα ποιοτικά υλικά από ντόπιους παραγωγούς, που διατηρούν την αγνότητά τους αφού συντηρητικά, χρωστικά, αρωματικές ή όποια άλλη ουσία δεν έχουν θέση στο οικογενειακό εργαστήριο. Η προσήλωση στην παράδοση και η αγάπη για τις σπιτικές γεύσεις φαίνονται στο προσεκτικό πλάσιμο κάθε στρογγυλής μερίδας ζύμης, ενώ κάθε τραγανή μπουκιά αποκαλύπτει το βούτυρο γάλακτος -κυρίως αιγοπρόβειο και σε μικρό ποσοστό αγελαδινό- σε φίνα ισορροπία με τα υπόλοιπα συστατικά της μπισκοτένιας ζύμης, το αρωματικό ροδόνερο και τα ολόκληρα, καβουρδισμένα στο ίδιο βούτυρο αμύγδαλα, που απογειώνουν τη γεύση. Το βέβαιο είναι ότι κάθε κουραμπιές από το ζαχαροπλαστείο Γκενεράλης μας κάνει να ψάχνουμε άλλοθι για έναν ακόμη, καταρρίπτοντας το μύθο που τους θέλει να καταναλώνονται μόνο τα Χριστούγεννα και επιβεβαιώνοντας τους ντόπιους πως «Εδώ, στα μέρη μας, δεν υπάρχει εποχή για τον κουραμπιέ».
Οινοποιείο Αργυρίου
Ανεβαίνοντας λίγο παραπάνω, στην Πολύδροσο με τα άφθονα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά, βρισκόμαστε στη γενέτειρα του οινοποιού Νίκου Αργυρίου, ο οποίος 23 χρόνια πριν ονειρεύτηκε τη γη του Παρνασσού να δίνει εκπληκτικά κρασιά και ξεκίνησε το οινικό ταξίδι του, που πλέον συνεχίζουν με ιδιαίτερη φροντίδα και σεβασμό προς το περιβάλλον και την οινοποιητική κουλτούρα της χώρας μας, τα δυο παιδιά του. Δίνοντας έμφαση τόσο στην καλλιέργεια ελληνικών ξεχασμένων ποικιλιών όσο και στην ανάδειξη ιδιαίτερων χαρακτηριστικών γνωστών διεθνών ποικιλιών, το Κτήμα Αργυρίου παράγει σήμερα 9 διαφορετικές ετικέτες οίνων, που μας περιμένουν να τις γευτούμε σε μια μοναδική εμπειρία οινογευσίας, ακριβώς στον τόπο όπου γεννιούνται.
Σε ατμόσφαιρα οικεία και ζεστή, δίπλα στα νεοφυτευμένη ποικιλία Μαυρούδι, όχι μακριά από τις δεξαμενές οινοποίησης και τις θέσεις Μπάλος και Ανάμερο όπου μοιράζονται τα 300 συνολικά στρέμματα ιδιόκτητων αμπελώνων, ο χώρος όπου μπορεί κανείς να δοκιμάσει την αρωματική και φρουτώδη ΠΓΕ Μαλαγουζιά, το υψηλής έντασης ΠΓΕ Ασύρτικο, τον βαθυκόκκινο Έρωχο -πρώτο δημιούργημα του οινοποιείου που φέρει το αρχαίο όνομα του Πολύδροσου-, ή το τριανταφυλλένιο ΠΓΕ ροζέ Tango, θυμίζει περισσότερο φιλόξενο σπίτι φίλων. Στα δύο μεγάλα τραπέζια πλάι στο αναμμένο τζάκι εντός, ή στο ακόμη μεγαλύτερο τραπέζι της πέτρινης αυλής, είναι εύκολο να νοιώσεις μέλος μιας παρέας χαρούμενων συνδαιτημόνων, χάρη στο ζεστό χαμόγελο της Δέσποινας Αργυρίου και τον εύληπτο τρόπο που εξηγεί τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής του Παρνασσού, τις σύγχρονες μεθόδους οινοποίησης που εφαρμόζονται, τα αρώματα, τις επιγεύσεις και τον τρόπο που συνδυάζονται τα κρασιά με τα τυριά και τα αλλαντικά που προσφέρονται. Πέρα από την εμπειρία του οινοτουρισμού, η ξεχωριστή φιλοξενία επεκτείνεται στο πέτρινο κτήριο του 1867 που αποτελούσε την παλιά οικία της οικογένειας Αργυρίου, καθώς από το 2008 που αναπαλαιώθηκε με σεβασμό στην οικιστική αισθητική του χωριού, μετατράπηκε σε έναν ατμοσφαιρικό, άνετο ξενώνα έξι πανέμορφων δωματίων, ειδυλλιακά καταφύγια για όλες τις εποχές του χρόνου.
Τυροκομείο Τυροβόλη
Ανηφορίζοντας από την κεντρική πλατεία του Πολύδροσου, λίγο πριν εντοπίσουμε την είσοδο του Κτήματος Αργυρίου, μια λιτή και διακριτική ταμπέλα μας τραβά την προσοχή, αναγράφοντας σχεδόν σαν λογοπαίγνιο «Τυροκομικά Τυροβόλη». Περνώντας το κατώφλι του καταστήματος δίπλα στην πέτρινη βρύση με το κρυστάλλινο νερό, η αξιαγάπητη κα Μάρθα Τυροβόλη έχει πια συνηθίσει τα καλοπροαίρετα σχόλια, ότι με τέτοιο επίθετο το μέλλον της ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένο. Και τα κατάφερε σίγουρα περίφημα, αφού τα αποκλειστικά από πρόβειο γάλα προϊόντα που τυροκομεί ακούραστα, δικαιώνουν τη φήμη του Παρνασσού για τα εξαιρετικής ποιότητας τυριά του.
Ως οικιακή ενασχόληση, η επιχείρηση ξεκίνησε το 1969, εποχή που ο σύζυγός της με τον αδερφό του, παλιοί κτηνοτρόφοι του Παρνασσού, διέθεταν δικά τους πρόβατα και αξιοποιούσαν το γάλα τους. Πλέον, την επιχείρηση συνεχίζει η ακούραστη και πάντα χαμογελαστή κυρία Μάρθα, που ως πρώτη ύλη για τα νοστιμότατα γαλακτοκομικά της εμπιστεύεται το γάλα ντόπιου παραγωγού, από τους ελάχιστους εναπομείναντες στον Παρνασσό με ελευθέρας βοσκής πρόβατα. Τη βρίσκουμε στο εν λόγω κατάστημα στο Πολύδροσο, ένα αιωνόβιο πέτρινο κτήριο που αναπαλαιώθηκε με φροντίδα και αγάπη, για να στεγάσει ως τις μέρες μας το εργαστήριο όπου παρασκευάζονται το εξαιρετικό γιαούρτι με την αυθεντική γεύση που τείνουμε να ξεχάσουμε, όπως και οι βελούδινες κρέμες και το απολαυστικό ρυζόγαλο. Είναι τα ολόφρεσκα προϊόντα που συμπληρώνουν τη γκάμα τυριών που παράγει το τυροκομείο, όπως πρόβειο τυρί Παρνασσού με γεύση και υφή που μοιάζει με τη φέτα, οψιμοτύρι ή μάσκουρο που φτιάχνεται από γιαούρτι, φέτα και γάλα και συνοδεύει ιδανικά το ψητό κρέας, σαγανοτύρι, γραβιέρα και μυζήθρα.
Ανάμεσα στις ξύλινες καρδάρες και τα πλεγμένα στο χέρι καλάθια με τις χυλοπίτες, τον τραχανά και το τσάι του βουνού που συλλέγεται φυσικά στις πλαγιές του Παρνασσού, η αναρτημένη λίστα των προϊόντων αναφέρει μεταξύ των υπόλοιπων ποιοτικών γεύσεων, το πρόβειο παγωτό. Φτιαγμένο στο χέρι, από αγνά υλικά, χωρίς πρόσθετα και σε τρεις μόνο γεύσεις –καϊμάκι, κρέμα και γιαούρτι, καμιά φορά και σοκολάτα «όταν το ζητά ο εγγονός», μας εκμυστηρεύεται η ευγενική τυροκόμος- προσφέρεται μόνο συσκευασμένο και μοιράζεται την ίδια εξαιρετική ποιότητα και γνήσια γεύση που αποτελούν χαρακτηριστικό και αδιαπραγμάτευτη αξία του Τυροκομείου Τυροβόλη.
Κρεοπωλείο Ν. Τριφύλλη, Τιθορέα
Χαμηλών τόνων, αυθεντική, φωλιασμένη κάτω από τη σκιά θεόρατων βράχων, η Τιθορέα είναι το άγνωστο, γεμάτο εκπλήξεις διαμάντι του ανατολικού Παρνασσού. Ανηφορίζοντας προς την πλατανοσκέπαστη μεγάλη πλατεία, αξίζει να κοντοσταθεί κανείς μπροστά στην πόρτα του μικροσκοπικού κρεοπωλείου του κ. Ν. Τριφύλλη και αδιάκριτα να κοιτάξει μέσα. Η εικόνα του κυρίου Νίκου –γέννημα θρέμμα της γραφικής Τιθορέας- να καθαρίζει σχολαστικά πράσα για τα λουκάνικά του ακόμη και τις ώρες που όλο το χωριό κοιμάται, είναι από αυτές που σου εντυπώνονται, παράδειγμα ανθρώπου που με επιμέλεια, μεράκι και χαμόγελο καταπιάνεται με τη δημιουργία του είδους των εδεσμάτων που δε χορταίνουμε να γευόμαστε στα χωριά και που αναπολούμε στις πόλεις.
Από το 1996 που ανέλαβε το προϋπάρχουν κρεοπωλείο της Τιθορέας και αξιοποιώντας 19 χρόνια εργασίας στο πιστοποιημένο σφαγείο της Αμφίκλειας, ειδικεύεται στην παρασκευή χωριάτικων λουκάνικων από καθαρό κρέας, το οποίο προμηθεύεται από συγκεκριμένους κτηνοτρόφους της ευρύτερης περιοχής. Μεστά και πλούσια σε γεύση, τόσο αυτά από πρόβειο κρέας με μόνα καρυκεύματα το αλατοπίπερο, τη ρίγανη και το κρεμμύδι, όσο και τα χοιρινά στα οποία προστίθεται μόνο ρίγανη και πράσο, τα βρίσκουμε να πωλούνται με το κιλό ή και συσκευασμένα αεροστεγώς για εύκολη μεταφορά, στο μικρό κρεοπωλείο που μένει ανοιχτό όλο το χρόνο. Όσοι δε τυχεροί βρεθούν στον Παρνασσό την περίοδο των Χριστουγέννων, μπορούν να γευτούν πιάτα με βάση το κρέας χοίρων που ο κος Νίκος εκτρέφει μόνο για τις γιορτές, είτε σε ταβέρνες είτε κάνοντας προμήθειες για την επιστροφή στη βάση τους.
Γιατί ευτυχώς για εμάς και για τον τόπο τους, οι άξιοι άνθρωποι του Παρνασσού παραμένουν ακούραστοι θεματοφύλακες της παράδοσης, των αυθεντικών γεύσεων και της μοναδικής ταυτότητας της πανέμορφης περιοχής τους.
Διαβάστε ακόμα:
5 προορισμοί στον Παρνασσό για τα επόμενα weekends -Εκτός από την Αράχωβα
Οι πιο ενδιαφέρουσες δραστηριότητες στον Παρνασσό
Ταξίδι με παιδιά στο Λιβάδι Παρνασσού: Δραστηριότητες στη φύση, μοναδική επαφή με την ιστορία
