Η διάρκεια της πτήσης, περίπου τέσσερις ώρες, ήταν αρκετή ώστε, μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, να μπορέσω να καταστρώσω το πλάνο της γλυκιάς «εισβολής» μου στα ζαχαροπλαστεία της Λισαβόνας. Στόχος μου ήταν να δοκιμάσω όσο το δυνατόν περισσότερα pastéis de nata. Ναι, αυτά τα μικρά ταρτάκια, που ονομάζονται και pastéis de Belém, σερβίρονται ζεστά, έχουν τραγανό φύλλο με έντονη γεύση βουτύρου, ενώ η κρέμα ανγκλέζ (αυγά, γάλα, ζάχαρη και αλεύρι), με την οποία γεμίζονται, προσφέρει μια μαγική υφή. Με λίγα λόγια, είναι μια πραγματική απόλαυση που δύσκολα μπορεί κανείς να της αντισταθεί.
Όπως σχεδόν όλες οι σπεσιαλιτέ που επιβιώνουν με το πέρασμα των χρόνων, τα pastéis de nata υποστηρίζονται από μια ιστορία με αποχρώσεις μύθου. Χωρίς κανένα έγγραφο που να την επιβεβαιώνει, εικάζεται ότι δημιουργήθηκαν τον 18ο αιώνα από τους Ιερωνυμίτες μοναχούς της Μονής Santa Maria de Belém, στα περίχωρα της πορτογαλικής πρωτεύουσας. Δημιουργοί τους, μοναχοί από το καθολικό τάγμα που, ανάμεσα σε ημέρες περισυλλογής και μακροχρόνιες προσευχές, άφησαν τους εαυτούς τους να δελεαστούν από γκουρμέ απολαύσεις, με μια φινέτσα που έχει επιβιώσει στο πέρασμα των αιώνων.
Αλήθεια ή όχι, όταν η πορτογαλική φιλελεύθερη επανάσταση (1820–1834) έκλεισε το μοναστήρι, λέγεται ότι ο μοναχός που ήταν υπεύθυνος για το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής μετέφερε τη συνταγή σε κάποιον Domingos Rafael Alves, ο οποίος στη συνέχεια άνοιξε το ζαχαροπλαστείο Casa Pastéis de Belém (R. de Belém 84), δίπλα σε έναν μύλο ζαχαροκάλαμου. Όλα αυτά, το μακρινό 1837. Για την ιστορία, να σας αναφέρω ότι το εν λόγω μαγαζί παραμένει ανοιχτό, στα χέρια της ίδιας οικογένειας, πιστό σε εκείνη τη συνταγή, η οποία σήμερα έχει διαδοθεί παντού και τα pastéis του είναι από τα πιο νόστιμα που θα δοκιμάσετε στην πόλη.
Όσο καιρό βρέθηκα στην πορτογαλική πρωτεύουσα, με την πλούσια γαστρονομική παράδοση, δεν άφησα να περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να γευτώ κάποιο από αυτά τα ταρτάκια. Έμεινα να περιμένω υπομονετικά στην ουρά του πιο γνωστού ζαχαροπλαστείου, της Confeitaria Nacional (Praça da Figueira 18B), πάνω στην κεντρική πλατεία Figueira, για ένα pastel. Στάθηκα κάτω από τη βροχή, απολαμβάνοντας τον ήχο που έκανε το τραγανό φύλλο σε κάθε μπουκιά και την απαλή, ελαφρώς γλυκιά κρέμα.
Στο μικρό μαγαζί Manteigaria (R. de Loreto 2), στη γειτονιά του Chiado, χάζεψα από την τζαμαρία τη διαδικασία παραγωγής και γεύτηκα ένα pastel που το φύλλο του έμοιαζε περισσότερο με μπισκότο και η κρέμα του είχε περισσότερη γεύση βανίλιας. Στο ατμοσφαιρικό ζαχαροπλαστείο Castro (R. Garrett 38), η μυρωδιά των φρεσκοψημένων pasteis με τράβηξε από τη μύτη. Κάθισα σε ένα από τα μικρά τραπέζια του και, παρέα με ένα ποτήρι Porto -ένας τρόπος για να συνοδεύσει κανείς τα στρογγυλά γλυκίσματα- έμεινα να χαζεύω τον κόσμο που έμπαινε και έβγαινε, κρατώντας ένα χάρτινο κουτί γεμάτο pasteis. Πολύ λεπτό, τραγανό και απαλό φύλλο, με γεύση βουτύρου και κρόκου η κρέμα. Ένας «επικίνδυνα» εθιστικός συνδυασμός.
Στην ίδια περιοχή, στο Chiado, επισκέφτηκα το ιστορικό ζαχαροπλαστείο Benard (R. Garrett 104), που λειτουργεί από το 1868. Με προέτρεψαν να τα συνοδεύσω με ζεστή σοκολάτα, όμως τα πήρα στο χέρι για να φωτογραφηθώ μαζί τους στην πλατεία Comércio, κάτω από την αψίδα, σαν γνήσιος τουρίστας.
Αντίθετα, στο πολυβραβευμένο Aloma (R. Francisco Metrass 67) -τρεις φορές βραβευμένο ως το καλύτερο pastel της Λισαβόνας-, του οποίου ο λογαριασμός στο Instagram υπόσχεται αφάνταστες απολαύσεις, η πραγματικότητα ανέτρεψε τις προσδοκίες μου. Μου σέρβιραν δύο κρύα ταρτάκια, με τη σφολιάτα μαστιχωτή και την εσωτερική κρέμα αρκετά στεγνή.
Πιο έξω από το κέντρο, στη γειτονιά Benfica, υπάρχει το Califa (Estrada de Benfica 463) με παράδοση πενήντα χρόνων. Ελαφρώς τραγανό φύλλο και αρκετά καμένη από πάνω κρέμα, που όμως είναι πολύ γευστική και αρωματική. Η επίσκεψη αξίζει.
Τα pastéis έγιναν η εμμονή μου σε αυτό το ταξίδι. Μια εμμονή που δεν ήταν και τόσο ακριβή, μιας και οι τιμές τους κυμαίνονται μεταξύ 1,40 και 1,50 ευρώ ανά τεμάχιο. Όμως, όσο κι αν ήθελα να τα φέρω μαζί μου, αυτό ήταν κάπως αδύνατο, μιας και θα έχαναν αυτή την τραγανή τους υφή, που τα κάνει τόσο λαχταριστά.
Διαβάστε ακόμα:
Οικονομικό city break στη Λισαβόνα
48 ώρες στη Λισαβόνα -Oι καλύτερες διευθύνσεις για ένα σύντομο ταξίδι που τα έχει όλα
