Τσαπουρνάκος στο ποτήρι, ένδοξα λιαστά σταφύλια, μοντέρνα αρχιτεκτονική, μαγευτικές λίμνες. Συνεχίζουμε την περιήγηση στα οινοποιεία της Δυτικής Μακεδονίας και ανακαλύπτουμε κελάρια παλαίωσης αιώνων, σπάνιες ποικιλίες, μερακλήδες οινοποιούς, και τολμηρούς εστιάτορες.

13

Κτήμα Βογιατζή

Έχουν περάσει χρόνια από τη στιγμή που δοκίμασα για πρώτη φορά ένα ποτήρι Τσαπουρνάκο του Βογιατζή. Δεν ήταν μόνο η αίσθηση ότι πίνω ένα μεγάλο κρασί. Ήταν η έκπληξη για ένα ανεξερεύνητο, σύνθετο οινικό σύμπαν που μου αποκαλύπτονταν.

Ο Γιάννης Βογιατζής οινολόγος, μαζί με τον μηχανικό αδελφό του, Νίκο, γιοι ενός μερακλή ταβερνιάρη, δημιούργησαν έναν αμπελώνα και ένα οινοποιείο στο Βελβεντό Κοζάνης, ανάμεσα στον ορεινό όγκο των Πιερίων και στη λίμνη του Πολύφυτου. Εδώ και τριάντα χρόνια δεν έχουν σταματήσει να πειραματίζονται και να δημιουργούν μεγάλα κρασιά. Ξινόμαυρο, μοσχόμαυρο και τσαπουρνάκο, αλλά και ασσύρτικο, σαρντονέ, μαλβάζια αρωμάτικα, και δεκάδες πειραματικές ποικιλίες, τρυγούνται κάθε φθινόπωρο και μελετώνται εξονυχιστικά στα εργαστήρια του οινοποιείου.

Στην καρδιά του αμπελώνα, η οικογένεια Βογιατζή, έχτισε ένα οινοποιείο, εντυπωσιακό μέσα στην απλότητά του. Ένα μακρόστενο, αφαιρετικό κτήριο που εντάσσεται ομαλά στο τοπίο και τον αμπελώνα. Ουσιαστικά είναι ένα γραμμικό κτήριο, που συνομιλεί πρώτα απ’ όλα με τις εκατοντάδες γραμμές φύτευσης του αμπελιού. Επίσης, αυτή η γραμμικότητα συνδυάζεται με την γραμμή της παραγωγής που φιλοξενεί στο εσωτερικό του: την εισαγωγή του σταφυλιού, την οινοποίηση, την παλαίωση, την εμφιάλωση και τον χώρο γευσιγνωσίας.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(39140)
      ["id"]=>
      int(39140)
      ["title"]=>
      string(37) "οινοποιείο Βογιατζή"
      ["filename"]=>
      string(7) "1-3.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1666425)
      ["url"]=>
      string(56) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3.jpg"
      ["link"]=>
      string(93) "https://www.travel.gr/food_and_drink/h-mageia-tis-dytikis-makedonias-mesa-ap/attachment/1-10/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "2"
      ["description"]=>
      string(107) "Το Κτήμα Βογιατζή με μαγευτική θέα προς τη λίμνη Πολυφύτου"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(4) "1-10"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(39103)
      ["date"]=>
      string(19) "2021-10-29 11:12:09"
      ["modified"]=>
      string(19) "2021-10-29 11:15:33"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(2400)
      ["height"]=>
      int(2400)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3-300x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(300)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3-768x768.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(768)
        ["large"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3-1024x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(1024)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3-1536x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1536)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/1-3-2048x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(2048)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Το Κτήμα Βογιατζή με μαγευτική θέα προς τη λίμνη Πολυφύτου
Η μονοτονία του γραμμικού κτηρίου σπάει μ’ ένα κάθετο πρόβολο μπαλκόνι, που στηρίζεται σ’ έναν λοξό λευκό τοίχο
		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(39142)
      ["id"]=>
      int(39142)
      ["title"]=>
      string(37) "οινοποιείο Βογιατζή"
      ["filename"]=>
      string(7) "2-3.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1341241)
      ["url"]=>
      string(56) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3.jpg"
      ["link"]=>
      string(92) "https://www.travel.gr/food_and_drink/h-mageia-tis-dytikis-makedonias-mesa-ap/attachment/2-7/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "2"
      ["description"]=>
      string(195) "Ένα λευκό, αφαιρετικό, γραμμικό οινοποιείο στην καρδιά του αμπελώνα, συνομιλεί με τις γραμμές των αμπελιών"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(3) "2-7"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(39103)
      ["date"]=>
      string(19) "2021-10-29 11:12:19"
      ["modified"]=>
      string(19) "2021-10-29 11:13:48"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(2400)
      ["height"]=>
      int(2400)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3-300x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(300)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3-768x768.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(768)
        ["large"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3-1024x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(1024)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3-1536x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1536)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/2-3-2048x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(2048)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Ένα λευκό, αφαιρετικό, γραμμικό οινοποιείο στην καρδιά του αμπελώνα, συνομιλεί με τις γραμμές των αμπελιών
Τσαπουρνάκος & Ξινόμαυρο με Μοσχόμαυρο, δύο εμβληματικές ετικέτες του Κτήματος Βογιατζή που αποτελούν και μικρά έργα τέχνης

Επειδή στην Ελλάδα δεν είμαστε εξοικειωμένοι με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική, κάθε φορά που έχω την ευκαιρία να βιώσω την ευφυΐα του σχεδιασμού ενός μοντέρνου κτηρίου, την εκμεταλλεύομαι στο έπακρο, και αυτή στο κτήμα Βογιατζή ήταν μία ξεχωριστή ευκαιρία.

Κτήμα Δύο Φίλοι

Η ένταση του μοντέρνου και του λειτουργικού με συνοδεύει καθώς περνάω την εντυπωσιακή γέφυρα στην τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Φεύγω γραμμή για τη Σιάτιστα για ν’ ακολουθήσω ένα παιχνίδι του καινούριου και του παραδοσιακού.

Εδώ, ένα ακόμη δυναμικό οινοποιείο, με το γοητευτικό όνομα Δύο Φίλοι, μιλάει, εκτός από τη δύναμη της φιλίας και για τα κότσια να αναβιώνεις και να εμπλουτίζεις ξεχασμένες, αλλά γεμάτες νόημα, παραδόσεις.
Κατ’ αρχήν να πούμε ότι μια από τις πιο σημαντικές οινικές παραδόσεις της Σιάτιστας είναι το λιαστό της κρασί. Περιηγητές της περιοχής, τόσο στην αρχαιότητα όσο και στα νεότερα χρόνια, αναφέρονται σ’ αυτό με δέος χαρακτηρίζοντας το ιαματικό βάλσαμο.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(39178)
      ["id"]=>
      int(39178)
      ["title"]=>
      string(20) "oinomoieio dyo filoi"
      ["filename"]=>
      string(7) "5-1.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(827716)
      ["url"]=>
      string(56) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1.jpg"
      ["link"]=>
      string(92) "https://www.travel.gr/food_and_drink/h-mageia-tis-dytikis-makedonias-mesa-ap/attachment/5-6/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "2"
      ["description"]=>
      string(105) "Οινοποιείο Δύο Φίλοι, ένα κλασικό Μακεδονίτικο Αρχοντικό"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(3) "5-6"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(39103)
      ["date"]=>
      string(19) "2021-10-29 11:29:40"
      ["modified"]=>
      string(19) "2021-10-29 11:30:09"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(649)
      ["height"]=>
      int(1034)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1-188x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(188)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(56) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(649)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1034)
        ["large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1-643x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(643)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(56) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(649)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1034)
        ["2048x2048"]=>
        string(56) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/10/5-1.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(649)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1034)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Οινοποιείο Δύο Φίλοι, ένα κλασικό Μακεδονίτικο Αρχοντικό
Κρασί Δύο Φίλοι

Η μοναδικότητα αυτού του κρασιού είναι ότι τα σταφύλια δεν λιάζονται στον ήλιο -πού να τον βρεις άλλωστε τον ήλιο στο παγωμένο συχνά φθινόπωρο του Βορά- αλλά στεγνώνουν υπό σκιά. Σε προσεκτικά επιλεγμένα σημεία, τα σταφύλια αερίζονται και στεγνώνουν για περίπου δύο μήνες. Αφού σταφιδιάσουν, η σταφίδα πατιέται και ξεκινάει η ζύμωση του μούστου, η οποία λόγω των πολλών σακχάρων, είναι μία πολύ αργή διαδικασία. Αφού ολοκληρωθεί και αυτό το στάδιο, το κρασί ξεκουράζεται και ωριμάζει σε βαρέλια παλαίωσης, για να φτάσει τελικά αυτή η συμπυκνωμένη, βαθιά γεύση στο ποτήρι μας.

Η σπάνια αυτή παράδοση, πυρηνικό κομμάτι της γαστρονομικής ταυτότητας του Βορά, με τα χρόνια ατόνησε, και σ’ αυτό το σημείο εμπλέκεται ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών Γιάννης Μπουτάρης. Αυτός ήταν που ενέπνευσε ένα προκομμένο ζευγάρι, τη Γεωργία Γκουτζιαμάνη και τον Γιάννη Πολύζο να φτιάξουν το οινοποιείο Δύο Φίλοι και να δώσουν βάρος στα λιαστά τους κρασιά. Φτάνοντας, επισκεφτήκαμε πρώτα το κεντρικό κτήριο του οινοποιείου, το οποίο είναι φτιαγμένο σαν παλιό αρχοντικό της Σιάτιστας, και κάναμε γευσιγνωσία στον οντά του πρώτου ορόφου. Δοκιμάσαμε και τα τρία λιαστά κρασιά, το ερυθρό, το λευκό και το πιο πολύτιμο, το Κελάρι του Ταπνού, όπου Ταπνός το παρατσούκλι της οικογένειας. Σ’ αυτό το κρασί ένα 5% η μαγιά του είναι κρασί του 1978, από τα παλιά βαρέλια τους. Η τελευταία έκπληξη ήταν η επίσκεψη στο γειτονικό παλιό κελάρι, 180 χρόνων και πλέον, που ήταν το κελάρι του προπάππου της Γεωργίας. Βαρέλια, κόσκινα, πινακωτές, υφαντά κιλίμια και η αγκαλιά του οινικού πολιτισμού, ήταν ο καλύτερος αποχαιρετισμός.

Πού θα μείνετε

Η πιο ενδιαφέρουσα πρόταση της περιοχής, για να ξαπλώσει κανείς το κουρασμένο του κορμί, μετά τις γευσιγνωσίες, είναι το ξενοδοχείο Ερμιόνιο, στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης. Ένα ιστορικό, διατηρητέο κτήριο του 1930, με σαφής επιρροές από την αρχιτεκτονική που κυριαρχούσε αυτή την εποχή στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ένα σπάνιο κτήριο που συνδέθηκε με όλα τα ιστορικά γεγονότα της περιοχής, ανακαινίστηκε το 2007 και λειτουργεί πλέον ως πεντάστερο ξενοδοχείο. Εντυπωσιακοί οι κοινόχρηστοι του χώροι καθώς και η θέα προς την πόλη. Τηλ. 24610 39400

Πού θα φάτε

Αν μείνετε για φαγητό στη Σιάτιστα και αγαπάτε την παραδοσιακή κουζίνα θα φάτε στα Γραβάδικα. Τρεις γενιές μαγειρεύουν παραδοσιακά και πλέον διαθέτουν όλες τις ενδιαφέρουσες ετικέτες με τα τοπικά κρασιά. Το ξινόμαυρο εκπροσωπείται πλήρως. Ο Δημήτρης, που πλέον είναι στο τιμόνι της κουζίνας, την ημέρα που πήγαμε μας πρότεινε ζυγούρι με πράσο ή με τραχανά και ουρά μοσχαρίσια στιφάδο. Ήταν πεντανόστιμα. Βλέπαμε στα διπλανά τραπέζια να πηγαινοέρχονται καλοψημένες πίτες και κάτι ζουμερά κοκορέτσια, όνειρο.
τηλ.: 24650 22711-22476

Για πειραγμένη, δημιουργική κουζίνα, ο δρόμος καταλήγει στο Ιράνεια γεύσις. Μοντέρνος, μικρός, στιλάτος χώρος, όπου το φιλέτο μοσχαριού σερβίρεται με σάλτσα από πετιμέζι και τα σκιουφιχτά Κρήτης με κρέμα μπλε τυριού, μπέικον και φιστίκια Αιγίνης. Αφομοιωμένες καινοτομίες, καλές πρώτες ύλες, στέρεο τόλμημα σ’ ένα παραδοσιακό γαστρονομικό σύμπαν.
τηλ.: 2465301068

Τι άλλο αξίζει να δείτε

Η γραφική κωμόπολη του Βελβεντού, με το ιστορικό της κέντρο, διαθέτει αρκετά παραδοσιακά κτίσματα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής και ένα αξιοπρεπές Λαογραφικό Μουσείο.
Βασικό αξιοθέατο η λίμνη Πολυφύτου, του ποταμού Αλιάκμονα με την εντυπωσιακή της γέφυρα.
Οπωσδήποτε βόλτες στη αρχοντική Σιάτιστα, όπου όλα ψιθυρίζουν τα εμπορικά μεγαλεία της πόλης, αλλοτινό κέντρο υφαντικής, γουνοποιίας και, ευτυχώς και σήμερα, αμπελοκαλλιέργειας.
Το γειτονικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Αιανή Κοζάνης, αν και αρκετά εσωστρεφές και κάπως παλαιομοδίτικο, σκιαγραφεί το παρελθόν της Άνω Μακεδονίας από τα προϊστορικά χρόνια έως την ρωμαϊκή περίοδο και τα πρωτοχριστιανικά χρόνια.