Αν και τα δημητριακά, οι διαφόρων ειδών ομελέτες και τα πλούσια πιάτα ευρωπαϊκού στυλ έχουν επικρατήσει σε πολλά μέρη του πλανήτη, κάποιοι τόποι επιμένουν σε πιο παραδοσιακές επιλογές. Λίγοι όμως θα σας εκπλήξουν όσο η Τζαμάικα, μάλλον η χώρα με το πιο ιδιαίτερο πρωινό στον κόσμο.
Ο διάσημος προορισμός της Καραϊβικής Θάλασσας δεν είναι μόνο η πρωτεύουσα της μουσικής reggae, αλλά κι ένα νησί με ιδιαίτερη κουλτούρα: Αφρική, Δυτική Ευρώπη, μα και μέρη όπως η Ινδία και η Κίνα –από τα οποία ήρθαν εργάτες στα χρόνια της βρετανικής αποικιοκρατία– έχουν συνδιαμορφώσει έναν πλούσιο πολιτισμό, με πολλές πινελιές και αναφορές. Κάτι που αντανακλάται φυσικά και στην κουζίνα του.
Αν πάτε ανυποψίαστοι στην Τζαμάικα και θελήσετε να δοκιμάσετε το παραδοσιακό πρωινό, θα ξεγελαστείτε από την όψη και το κιτρινωπό χρώμα και θα νομίζετε ότι σας σέρβιραν κάποια τοπική ομελέτα. Το επιβεβαιώνει και ο σεφ Cuthbert Binns, ο οποίος έχει χρόνια εμπειρίας στα ρεστοράν του Montego Bay, εξηγώντας ότι οι τουρίστες μπερδεύονται συχνά. Αλλά η γεύση θα σας δώσει να καταλάβετε ότι δεν τρώτε αυγά, μα κάτι ιδιαιτέρως εξωτικό.
Πράγματι, το τζαμαϊκανό πρωινό βασίζεται στο μαγείρεμα ενός φρούτου που λέγεται άκι (ackee, το επιστημονικό του όνομα είναι Blighia sapida). Το οποίο προέρχεται από τη δυτική Αφρική –τη Γκάνα, πιο συγκεκριμένα– κι έφτασε στο νησί το 1778 με κάποιο δουλεμπορικό πλοίο. Με τα χρόνια, έπειτα, έγινε τόσο αγαπητό, ώστε σήμερα θεωρείται κάτι σαν εθνικό φρούτο.
Το άκι είναι μια αληθινά εξωτική υπόθεση, στα δικά μας μάτια. Το δέντρο του είναι αειθαλές και μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 15 μέτρα ύψος. Ο δε καρπός μπορεί να περιγραφεί σαν ένα μεγάλο αχλάδι με τρεις διακριτούς λοβούς. Στην αρχική του, άγουρη μορφή είναι πράσινος και γίνεται ανοιχτοκόκκινος ή πορτοκαλοκίτρινος όταν ωριμάζει, με τη σάρκα να έχει συνήθως κιτρινωπό χρώμα (ή άσπρο, κάποιες φορές). Μόλις γίνει, επίσης, καθίστανται διακριτοί και τρεις μεγάλοι, γυαλιστεροί μαύροι σπόροι. Το δέντρο καρποφορεί όλο το έτος και κάθε φρούτο ζυγίζει 100 με 200 γραμμάρια.
Πέρα όμως από εξωτικό, το άκι είναι και μπελάς –γι’ αυτό και θα το βρείτε σε διάφορες λίστες με τα πιο «επικίνδυνα φαγητά» στον κόσμο. Αν δεν το φάτε ώριμο κινδυνεύετε από τη λεγόμενη Τζαμαϊκανή Ασθένεια του Εμετού (Jamaican Vomiting Sickness), η οποία μπορεί να σας ρίξει σε κώμα, επιφέροντας ακόμα και τον θάνατο. Αιτία είναι η υπογλυκίνη που περιέχεται σε μεγάλες ποσότητες στους άγουρους καρπούς. Δεν τρώμε λοιπόν ποτέ άκι, αν δεν έχει ωριμάσει αρκετά ώστε να δείχνει τους σπόρους του, αποκτώντας κατάλληλο χρώμα. Επιπλέον, δεν τρώμε ποτέ τους εν λόγω σπόρους, καθώς είναι κι εκείνοι δηλητηριώδεις. Κατά τα λοιπά το φρούτο είναι πολύ ωφέλιμο, γεμάτο βιταμίνη C, φυτικές ίνες και πρωτεΐνες.
Όσο για το πρωινό, είναι βασικά το ίδιο με το εθνικό φαγητό της Τζαμάικα. Οπότε μπορείτε να το γευτείτε τόσο ως μεσημεριανό, όσο και για βραδινό, αν προτιμάτε κάτι ελαφρύτερο για μετά το ξύπνημα αλλά παρ’ όλα αυτά έχετε και την περιέργεια να το δοκιμάσετε. Το πιάτο είναι άγνωστο πότε πρωτοδιαμορφώθηκε, πάντως είχε ήδη γίνει δημοφιλές στις αρχές του 20ου αιώνα.
Ο σωστός, παραδοσιακός τρόπος παρασκευής απαιτεί να βράσετε τη σάρκα του άκι μαζί με ένα κομμάτι του γνωστού και σε μας υγράλατου (παστού) μπακαλιάρου για περίπου 20 λεπτά, ώστε να εξασφαλίσετε ότι το φρούτο θα απορροφήσει ένα τμήμα από το αρκετό αλάτι του ψαριού. Ακολούθως στεγνώνετε καλά το τελευταίο και αφαιρείτε τυχόν κόκαλα (αν δεν έχετε προμηθετεί φιλέτο).
Στη συνέχεια ζεσταίνετε λάδι σε ένα μεγάλο, αντικολλητικό σκεύος και σοτάρετε ντομάτες, πράσινες πιπεριές (γλυκές και σε σχήμα καμπάνας), φρέσκα και ξερά κρεμμύδια. Κρατάτε τη φωτιά σε μεσαία προς χαμηλή ένταση και μετά από 10 λεπτά ρίχνετε το ψάρι, τα κομμάτια του άκι, μαύρο πιπέρι και θυμάρι (προσοχή: καθόλου αλάτι). Ανακατεύετε καλά και αφήνετε να σοταριστούν όλα μαζί για 5 ακόμα λεπτά, στην ίδια θερμοκρασία.
Αν το σερβίρετε για πρωινό δεν χρειάζεται συνοδευτικά, πέρα από βραστά χόρτα callaloo (όπως βλέπετε και στην κεντρική φωτογραφία, δηλαδή) ή με μια σαλάτα τύπου coleslaw, όπως προτιμούν συνήθως οι τουρίστες. Αν προορίζεται για κυρίως γεύμα, θα πρέπει να προετοιμάσετε και όσα ζητάει η τζαμαϊκανή παράδοση –συνήθως τηγανητές μπανάνες τύπου Αντιλλών.
Διαβάστε ακόμα:
Τεργέστη: Η εκπληκτική ιστορία της ευρωπαϊκής πρωτεύουσας του καφέ
Yorgaki: Ένα αυθεντικό ελληνικό καφενείο στην καρδιά του Παρισιού
