Με στόχο την ανάδειξη της γαστρονομικής ταυτότητας της Δράμας ταξιδέψαμε βόρεια και γευτήκαμε ξεχωριστές λιχουδιές. Η Δράμα είναι μια πόλη με πλούσια και ποικίλη πολιτιστική κληρονομιά καθώς έχει δεχθεί επιρροές από τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας που κατέφυγαν στην περιοχή μετά την καταστροφή του 1922, του Πόντου, της Καππαδοκίας, της Αρμενίας αλλά και από τη Θράκη, τους Πομάκους και τους Σαρακατσάνους.
Οπότε μπορείτε εύκολα να καταλάβετε πως και οι γεύσεις της περιοχής έχουν επηρεαστεί από όλους τους παραπάνω. Ανάμεσα στα παραδοσιακά της πιάτα είναι ο σορβάς ένα είδος σούπας με γιαούρτι, το κεσκέκ, το κοτόπουλο δηλαδή με στάρι, ο τραχανάς, το γκιούλπασι, το ισλί κιοφτέ, τα κεπαμπάκια που τα λένε και σουτζουκάκια, η λαχανόπιτα, η στριφτόπιτα, το λαγώτο, το μπομπάρι και το πιροσκί.
O τόπος είναι εύφορος, βγάζει τις διάσημες πατάτες Νευροκοπίου, τα περίφημα μανιτάρια του Σιδηρόνερου, ροδιές και πόσα ακόμα. Τα κρέατα και τα γαλακτοκομικά της είναι επίσης πολύ καλά ενώ παλιότερα στα ποτάμια της ψάρευαν γαρίδες του γλυκού νερού.
Η Δράμα όμως έχει ταυτίσει το όνομά της και με την οινοποιία, ας μην ξεχνάμε πως ο θεός Διόνυσος λατρευόταν στην περιοχή για αιώνες γεγονός που αποδεικνύεται από το Ιερό του Διονύσου στην κοιλάδα του ποταμού Αγγίτη. Στην περιοχή υπάρχουν εννιά οινοποιεία που βγάζουν μερικά από τα πιο καλά και πιο γνωστά κρασιά της χώρας.
Την αρχή έκανε ο Κώστας Λαζαρίδης με το Domaine Costa Lazaridi και στην πορεία ακολούθησαν και άλλοι όπως το Chateau Nico Lazaridi, το Κτήμα Παυλίδη, το Κτήμα Μιχαηλίδη, το Οινογένεσις, το Oenops, το Κτήμα Μανωλεσάκη, το Κτήμα Τέχνη Οίνου και το Κτήμα Ερυθρού Ρόδου. Στην πλειοψηφία τους είναι επισκέψιμα κατόπιν ραντεβού.
Φτάνοντας, λοιπόν, αργά το μεσημέρι στην πόλη, η πρώτη μας στάση ήταν στο Τεμπελαρχείο, ένα μικρό ψητοπωλείο στον πεζόδρομο της Μ. Αγαθάγγελου που δεν του δίνεις ιδιαίτερη σημασία ωστόσο οι μεζέδες του είναι σούπερ. Στο τραπέζι μας τα πιάτα έφταναν το ένα μετά το άλλο, χειροποίητη αλοιφή πάπρικα με πελτέ από τον Συνεταιρισμό Γυναικών Κοκκινογείων, Αγιορείτικη μελιτζανοσαλάτα, δροσερή σαλάτα με ρεβίθια, γίγαντες με πιπεράτο λουκάνικο, αυγά με καβουρμά, σουτζουκάκια ή κεπαμπάκια με μπόλικα μπαχαρικά, κεφτεδάκια με πάπρικα, φρέσκες τηγανιτές πατάτες Νευροκοπίου όλα συνοδευόμενα φυσικά από δραμινά κρασιά.
Η συνέχεια προέβλεπε επίσκεψη στο τυροκομείο Πελέχρας λίγο έξω από την πόλη. Εκεί όπου η Δέσποινα με το σύζυγό της Θανάση, 4η γενιά κτηνοτρόφων, παράγουν βιολογικά γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως αιγοπρόβειο γιαούρτι που όμοιό του δεν έχετε ξαναφάει, κατσικίσιο τυρί, κεφίρ με κόκκους κεφίρ, αριάνι και πολλά ακόμα. Η Δέσποινα έχει αναλάβει το τυροκομείο και ο Θανάσης την εκτροφή των ζώων. Ένα ακόμα αξιόλογο τυροκομείο στην περιοχή είναι το Μενοίκιος στην Προσοτσάνη. Η γραβιέρα του από πρόβειο γάλα είναι ένα ποίημα ενώ παράγει βιολογικά και μη προϊόντα όπως φέτα, κατσικίσιο τυρί, κεφαλοτύρι, ανθότυρο κ.α.
Πριν καλά καλά χωνέψουμε το μεσημεριανό ,παρευρεθήκαμε στο επίσημο δείπνο όπου έγινε μια παρουσίαση των προϊόντων της Δράμας μέσα από ένα μενού 8 πιάτων τα οποία συνοδεύονταν από δραμινά κρασιά, μενού το οποίο επιμελήθηκε ο σεφ Jonathan Harnett και συμμετείχαν εθελοντικά οι φοιτητές του δημόσιου ΙΕΚ μαγειρικής της πόλης. Να αναφέρω μερικά μόνο από αυτά όπως η γλιστρίδα στη σχάρα με πράσινο αμάραντο, η σιταρόσουπα με ζωμό λαχανικών και μανιταριών που ήταν σαν βάλσαμο, τα ζυμαρικά πατάτας με κατσικίσιο τυρί και βούτυρο τρούφας που έλιωναν υπέροχα στο στόμα, ο μελωμένος μαύρος χοίρος με κρεμμύδια, δαμάσκηνα, κουρκουμά και χυλοπίτες, το καλύτερο ίσως πιάτο της βραδιάς. Ενώ στην έναρξη του δείπνου ένα πλούσιο πλατό τυριών από τα παραπάνω τυροκομεία και αλλαντικών του εργαστηρίου Μπέκας κατέφθασε συνοδεία Βιδιάνου Oenops και Μαλαγουζιάς Μανωλεσάκη.
Το επόμενο πρωί μας βρήκε να συζητάμε και να τσιμπολογάμε φρέσκο χαλβά στην χαλβαδοποιεία Ελευθερίου με τον ιδιοκτήτη κύριο Λευτέρη. Πλέον τη δύσκολη δουλειά του ζυμώματος έχει αναλάβει ο γιος του Βασίλης, 3η γενιά πλέον. Ο χαλβάς ζυμώνεται στο χέρι από τον Βασίλη, ο οποίος χρειάστηκε να κάνει πρακτική στο ζύμωμα δυόμιση χρόνια πριν καταφέρει να βγάλει χαλβά στην παραγωγή ενώ ζυμώνει συνολικά 7 φορές τη μέρα. Το μυστικό, εκτός από τις καλές πρώτες ύλες είναι το σωστό δίπλωμα, να κάνει ο χαλβάς αυτές τις λεπτές ίνες, αυτές που τον κάνουν μαστιχάτο και τραγανό συνάμα.
Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε μερικά από τα οινοποιεία της περιοχής. Πρώτη στάση στο οινοποιείο του Κώστα Λαζαρίδη. Εκεί μας υποδέχθηκε ο γιος του Γεράσιμος που μας ξενάγησε απ’ άκρη σε άκρη σε όλες τις εγκαταστάσεις εξηγώντας τη διαδικασία παραγωγής τόσο του κρασιού όσο και του τσίπουρου. Ήταν το 1979 όταν ο Κώστας Λαζαρίδης ξεκίνησε να ασχολείται με την καλλιέργεια αμπελιών και έφτιαξε τον πρώτο γραμμικό αμπελώνα της περιοχής ενώ το 1986 έχτισε το πρώτο οινοποιείο στη Δράμα. Οι αμπελώνες του έχουν συνολική έκταση 3000 στρέμματα συμπεριλαμβανομένων και αυτών στο Καπανδρίτι της Αττικής. Πλέον το όνομα Κώστας Λαζαρίδης αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά brand name στο χώρο του κρασιού. Ελάχιστα μόνο χιλιόμετρα μακριά βρίσκεται το οινοποιείο Oenogenesis που στεγάζεται σε ένα κτίριο εμπνευσμένο αρχιτεκτονικά από τα παλαιά Μακεδονίτικα αρχοντικά που όμως έχει τη γαλλική φιλοσοφία στα κρασιά του. Ο Μπάκης Τσάλκος με τον γιο του Αλέξανδρο έχουν ξέρουν καλά την τέχνη του κρασιού και αυτό φαίνεται στην πρώτη γουλιά.
Το μεσημεριανό μας τραπέζι είχε στρωθεί στον σταθμό των τρένων της Δράμας. Ένα σύγχρονο ψητοπωλείο – το οποίο λειτουργεί και ως μπαρ καφέ- με το όνομα Καρβουνιάρης, βγάζει τραπεζάκια στην πλατφόρμα επιβίβασης, στην μπροστινή είσοδο αλλά και σε ένα μικρό κηπάκι με ροδιές ακριβώς δίπλα.
Το μενού είναι κυρίως κρεατοφαγικό και το δικός μας περιλάμβανε πατατούλες Νευροκοπίου τηγανιτές ζεστές ζεστές, κασεροκροκέτες τραγανές, σουτζουκάκια μερακλίδικα, πανσετάκια χοιρινά και ολόφρεσκες σαλάτες. Και αφού φάγαμε μας περίμενε η Αγγελική, η ξεναγός μας, για να μας κάνει μια βόλτα στην πόλη.
Να δούμε τα παλιά αρχοντικά που είναι διάσπαρτα, τα τζαμιά που έχουν μεταμορφωθεί σε εκκλησίες, τα παλιά τείχη που μαρτυρούν την ιστορία της Δράμας στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. Αλλά και τις πηγές στο καταπράσινο πάρκο της Αγίας Βαρβάρας εκεί που το νερό αναβλύζει μέσα από τη γη.
Σειρά είχε το Γαστρονομικό Φεστιβάλ όπου παραγωγοί από όλο το νομό είχαν έρθει με τα καλούδια τους. Στους πάγκους έβρισκες από τυριά, αλλαντικά και χαλβά μέχρι μέλι, λάδι, βότανα και μανιτάρια. Μια μικρή γιορτή φαγητού που αναδείκνυε όλο τον πλούτο της Δράμας. Εκεί όμως που ξεσηκωθήκαμε όλοι ήταν όταν έκαναν την είσοδό τους στο φεστιβάλ, τα μπαμπούγερα. Άνδρες ντυμένοι με προβιές και μεγάλες κουδούνες οι οποίες χτυπούσαν δυνατά στον ξέφρενο χορό τους. Ένα μακράς παράδοσης έθιμο της Δράμας που έχει Διονυσιακές ρίζες και λαμβάνει χώρα τα Θεοφάνεια.
Την Κυριακή το πρωί στο χώρο του Φεστιβάλ είχε στηθεί ένας μεγάλος πάγκος με Ελληνικό Πρωινό από ντόπιους παραγωγούς. Χαλβάς, γάλα και τυριά, τσάι του βουνού, κατσικίσιο βούτυρο, πευκόμελο, ριζόπιτες, σπανακόπιτες, ταχίνι, ζυμωτό ψωμί κ.α. στην πρώτη γραμμή. Και αφού γευτήκαμε αυτό το λουκούλλειο πρωινό ήρθε η ώρα για μια οινογευσία. Αυτή τη φορά στο οινοποιείο Oenops, όπου μας περίμενε ο ιδιοκτήτης και οινολόγος Νίκος Καρατζάς -που μετρά πολλά χρόνια εμπειρίας στο χώρο του κρασιού – για να μας ξεναγήσει στις εγκαταστάσεις αλλά και για να γευτούμε τα κρασιά του. Στόχος της Oenops είναι να δουλεύει με ελληνικές ποικιλίες και όσο πιο φυσικά γίνεται, ένα εγχείρημα που ξεκίνησε το 2015 και κατάφερε πολύ γρήγορα να εδραιωθεί στο χώρο του κρασιού.
Το μεσημέρι μας βρήκε στο πάρκο της Αγίας Βαρβάρας στην καρδιά της Δράμας και στο Φιλέτο, ένα μοντέρνας αισθητικής εστιατόριο που βγάζει τραπέζια στις πλακόστρωτες προβλήτες του πάρκου δίπλα στη λίμνη και κάτω από τα πανύψηλα πλατάνια. Το μενού είχε φυσικά γεύσεις δραμινές παραδοσιακές και μη όπως πικάντικα παστουρμαδοπιτάκια, κεφτεδάκια, ένα υπέροχα μελωμένο ριζότο με μανιτάρια σούπερ γευστικό, χοιρινές μπουκιές με πατάτες στο φούρνο, ταλιάτα rib eye κ.α.
Στο δρόμο προς το αεροδρόμιο έκανα έναν μικρό απολογισμό του τριημέρου και κατέληξα στο συμπέρασμα πως πρέπει να ξαναεπισκεφθώ τη Δράμα για να γευτώ όσα δεν πρόλαβα όπως τα διάσημα σουτζουκάκια στη λαγάνα του Καλαμιά, τους μπαμπάδες του ζαχαροπλαστείου Αρμενοβίλ και το προφιτερόλ του La Fontan αλλά και να δω το αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, τον Ελληνιστικό Τάφο στην οδό Τροίας και το Ιερό του Διονύσου στην κοιλάδα του Αγγίτη.
Διαβάστε ακόμα:
Δράμα: Aγροτικές ιστορίες, καρποί και παραδοσιακά εδέσματα
Η Ελλάδα του Κρασιού – Δράμα: Το Κλίμα, τα Οινοποιεία, οι Ποικιλίες, οι Ετικέτες
