Οι φημισμένες φλογέρες της Έδεσσας

Oι φημισμένες φλογέρες είναι από τα γλυκά που ξεχωρίζουν στην Έδεσσα, στην οποία κυριαρχούν αυτά του κουταλιού με κεράσι μιας και η πόλη -εκτός από τα νερά και τους καταρράκτες της- φημίζεται και για την αφθονία του λαχταριστού αυτού φρούτου.

Πρόκειται για ένα σχετικά σύγχρονο γλύκισμα, με εμπνευστή τον αείμνηστο ζαχαροπλάστη Δημήτριο Τσεπκεντζή, το οποίο κατάφερε στο διάβα των χρόνων να αποτελέσει κομμάτι της γαστρονομικής παράδοσης της Έδεσσας και όχι άδικα.

Πρόκειται ουσιαστικά για τραγανό παραδοσιακό φύλλο σφολιάτας, τυλιγμένο με κρέμα, που λιώνει -κυριολεκτικά- στο στόμα και παρασκευάζεται από ψιλό σιμιγδάλι, ζάχαρη, γάλα, βούτυρο, αυγά, ξύσμα από πορτοκάλι και βανίλια. Το λαχταριστό σιρόπι «τερματίζει» την γευστική απόλαυση της φλογέρας η οποία κατάφερε να «επιβληθεί» ως τοπικό γλυκό, μαζί με τα τραγανά κουρκουμπίνια και τα λαχταριστά σιροπιαστά -με άρωμα ανατολής- για τα οποία που επίσης φημίζεται η Έδεσσα.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(230856)
      ["id"]=>
      int(230856)
      ["title"]=>
      string(21) "EDESSA GASTRONOMIA 12"
      ["filename"]=>
      string(32) "EDESSA-GASTRONOMIA-12-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(722811)
      ["url"]=>
      string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(111) "https://www.travel.gr/food_and_drink/oi-fimismenes-flogeres-tis-edessas-ana/attachment/edessa-gastronomia-12-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(112) " Οι φημισμένες φλογέρες της Έδεσσας/Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(23) "edessa-gastronomia-12-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(230843)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-05-18 07:22:17"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-05-18 07:29:54"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1708)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-768x1151.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1151)
        ["large"]=>
        string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-1025x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1025)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/05/EDESSA-GASTRONOMIA-12-1366x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1366)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}

Οι φημισμένες φλογέρες της Έδεσσας/Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Φύλλο σφολιάτας τυλιγμένο με κρέμα/Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Τις δεκαετίες του 1950 και 1960 η φλογέρα ήταν γνωστή ως «πονηρό» και βέβαια διέφερε αρκετά σε σχέση με τη σημερινή, όπως εξελίχθηκε από τον Δημήτριο Τσεπκεντζή και τον Βασίλειο Κεχαγιά που συνεταιρίστηκαν την ίδια εποχή εξελίσσοντας το γλυκό αλλά και το ζαχαροπλαστείο Κρόνος στο κέντρο της πόλης. Όπως αναφέρει στο Travel.gr η κυρία Αναστασία Τσεπκεντζή, κόρη του Δημητρίου Τσεπκεντζή, εκτός από τα υλικά οι φλογέρες ξεχωρίζουν γευστικά λόγω και των μικρών «μυστικών» στον τρόπο παρασκευής τους, που «κληρονόμησαν» οι νεότεροι από τους παλαιότερους.

«Ανέκαθεν οι καλοί τεχνίτες είχαν μυστικά τόσο στις συνταγές τους όσο και στις λεπτομέρειες του τρόπου παρασκευής των γλυκών τους. Αυτό τους διαφοροποιούσε και τους έκανε αυθεντίες σε κάποια προϊόντα. Κάποια από αυτά είναι καλά κρυμμένα και στη δική μας τέχνη» λέει η κυρία Τσεπκεντζή, σημειώνοντας πως η οικογενειακή παράδοση συνεχίζεται από την τρίτη γενιά και τα παιδιά του Δημητρίου Τσεπκεντζή και του Βασιλείου Κεχαγιά.

Η κυρία Αναστασία Τσεπκεντζή/Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Από τη Θεσσαλονίκη μαζί με τον Αγαπητό

Το ζαχαροπλαστείο «Κρόνος» συμπλήρωσε ήδη 97 χρόνια λειτουργίας στην Έδεσσα. Ήταν το πρώτο αμιγές patisserie ζαχαροπλαστείο που άνοιξε (1926) στην πόλη από τον Ιωάννη Τσεπκεντζή, που νωρίτερα είχε μαθητεύσει στα περίφημα ζαχαροπλαστεία του Πεντζίκη και του Φλόκα στη Θεσσαλονίκη.

Ζαχαροπλαστείο Κρόνος στο κέντρο της Έδεσσας/Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Εκεί είχε μάθει την τέχνη του ζαχαροπλάστη και από μαθητευόμενος είχε εξελιχθεί σε αρχιτεχνίτη. «Φύσει ανήσυχο και δημιουργικό πνεύμα επιστρέφει στην Έδεσσα όπου ανοίγει το ζαχαροπλαστείο. Επιθυμώντας να μνημονεύσει το όνομα των παλαιών τεχνιτών που του μάθανε την τέχνη το ονόμασε «Κρόνος» από το πρώτο ζαχαροπλαστείο που δούλευε» λέει η εγγονή του κυρία Τσεπκεντζή, τονίζοντας πως ο παππούς της συνδεόταν στενά -συναδελφικά και φιλικά- με τους επίσης τότε μαθητευόμενους Αγαπητό, της γνωστής σειράς ζαχαροπλαστείων, αλλά και τον Ι. Νικολτσούδη ο οποίος αργότερα εργάστηκε σε ένα κεντρικότατο ζαχαροπλαστείο των Αθηνών στου Πράπα που βρισκόταν στην Ομόνοια.

Μάλιστα, λόγω της στενής συνεργασίας και φιλίας μετέπειτα παρασκεύαζε στον Κρόνο γλυκά του κουταλιού και τα έστελνε στην Αθήνα. Πληροφοριακά, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο αρχιζαχαροπλάστης Νικολτσούδης είχε λανσάρει πάστα με το όνομα «Αλίκη», προς τιμήν της Αλίκης Βουγιουκλάκη, με πέντε στρώσεις από παντεσπάνι, αμύγδαλο, νουγκατίνα, κρέμα, μαρέγκα, σαντιγί, κεράσια και καμένη ζάχαρη που την εποχή εκείνη είχε γίνει ανάρπαστη.

Το γλυκό που αγαπούν οι ντόπιοι και αναζητούν οι επισκέπτες

Η φλογέρα αποτελεί πλέον κομμάτι της γαστρονομικής παράδοσης της Έδεσσας και γλυκό που το λατρεύουν οι ντόπιοι και το αναζητούν οι ξένοι επισκέπτες σαν βρεθούν στην πόλη των νερών. Όπως λέει η κυρία Τσεπκεντζή: «Η ιστορία ενός τόπου εκτός από τη φυσική ομορφιά χτίζεται και από τους ανθρώπους της. Πολλοί συμπολίτες μας με τις μικρές ή μεγάλες ιστορίες τους διαμόρφωσαν αυτό που σήμερα συγκινεί όποιον επισκέπτεται την Έδεσσα. Είμαστε περήφανοι που και εμείς έχουμε μία μικρή συνεισφορά στο μύθο της πόλης μας».