Ο ορυκτός πλούτος του νησιού και τα μεταλλεία που λειτούργησαν μέχρι τη δεκαετία του ‘60, απομάκρυναν τους κατοίκους του ορεινού και άγονου νησιού από την ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα με συνέπεια η Σέριφος να παρουσιάζει μικρή αγροτική παραγωγή. Τα αμπέλια, οι ελιές και τα κηπευτικά καλλιεργούνται σε αναβαθμίδες και η κτηνοτροφία είναι επίσης περιορισμένη (κυρίως αιγοπρόβατα) ενώ το νησί μόλις τα τελευταία χρόνια απέκτησε οργανωμένη κτηνοτροφική μονάδα που παρασκευάζει και τυριά.
Η εκτροφή χοίρων γίνεται σε οικιακό επίπεδο και σχεδόν κάθε σπίτι καθώς και κάποιες ταβέρνες φτιάχνουν τα δικά τους παραδοσιακά αλλαντικά. Το πιο σημαντικό τοπικό αλλαντικό είναι η λούζα. Παρασκευάζεται από ψαρονέφρι αρωματισμένο με κύμινο (αγαπημένο μπαχαρικό της τοπικής κουζίνας), μπαχάρι, σκελίδες σκόρδου και πιπέρι, μπαίνει σε χοιρινό έντερο πλυμένο με κρασί και ωριμάζει κρεμασμένο στον αέρα. Από το χοιρινό κρέας παρασκευάζονται επίσης λουκάνικα, τσιγαρίδες, «πεδούλια» (παστό χοιρινό) όλα αρτυμένα με κύμινο και σκόρδο, και γλίνα. Ορισμένα από αυτά τα αλλαντικά πωλούνται σε ένα-δύο παντοπωλεία.
Εμβληματικό τυρί του νησιού είναι το «τυρί του λάκκου». Είναι κεφάλια γραβιέρας από αιγοπρόβειο γάλα. Παραδοσιακά έμπαιναν σε δοχεία και θάβονταν σε λάκκο την άνοιξη. Καλύπτονταν με τσιμέντο και ανασύρονταν το φθινόπωρο. Η γεύση αυτού του τόσο ειδικού τυριού είναι πολύ πιπεράτη και πικάντικη. Σήμερα, ωριμάζουν σε κελάρια. Το βασικό τυρί είναι το «σεριφιώτικο τυρί», το οποίο είναι είδος γραβιέρας τετράμηνης ωρίμασης που στεγνώνει στον αέρα. Άλλα χαρακτηριστικά τυριά είναι η μυζήθρα του «λάινα» (πήλινη στάμνα), δηλαδή η ντόπια κοπανιστή και η ξινομυζήθρα που παράγεται όπως σε όλες τις Κυκλάδες, το καλοκαίρι.
Το πιο ξακουστό παραδοσιακό έδεσμα του νησιού είναι η ρεβυθάδα στη «σκεπασταριά» (πήλινο σκεύος) αρωματισμένη με δεντρολίβανο, τα «πεδούλια» (χοιρινό παστό) με λάχανο, ο χόντρος, ένα πιλάφι με πολλά κρεμμύδια, τα καπαρόκουμπα κοκκινιστά, η φάβα παντρεμένη, το χοιρινό στην κατσαρόλα με πορτοκάλι, οι μαραθόπιτες, οι τηγανητές λιαστές ντομάτες σε κουρκούτι, οι τηγανήτες με μάραθο και κρεμμύδια. Χριστουγεννιάτικο παραδοσιακό έδεσμα είναι το «Φαΐ της Παναγιάς», δηλαδή πιλάφι με κοτόπουλο, στάρι και γλίνα.
Παραδοσιακά ζυμαρικά είναι το «μάτσι», ένα είδος πλατιές μακριές χυλοπίτες. Στη Σέριφο παρασκεύαζαν πολλά ψωμιά και αρτοποιήματα που ακόμα διατίθενται από ένα πολύ παλιό φούρνο του νησιού, όπως τα προζυμένια ψωμιά, τσουρέκια αρωματισμένα με μαστίχα, κουλουράκια με αρωματισμένα με γλυκάνισο και κόκκινο κρασί και το Πάσχα, τα λαζαράκια, τα ανθρωπόμορφα κουλούρια.
Οινική ταυτότητα
Η Σέριφος είχε δυνατή αμπελουργία μέχρι το 1960 που έκλεισαν τα μεταλλεία, κύριος οικονομικός πόρος του νησιού, οι άνθρωποι έφυγαν για να αναζητήσουν αλλού την τύχη τους και οι καλλιέργειες εγκαταλείφθηκαν. Η τοπική λευκή αρωματική ποικιλία “Σεριφιώτικο” οινοποιείται μαζί με άλλες ποικιλίες του ελληνικού αμπελώνα από το ένα οινοποιείο του νησιού (βιολογικές καλλιέργειες) ενώ κατά κανόνα η οινοποίηση γίνεται σε επίπεδο οικιακό.
Στη νησί παράγεται επίσης σε οικιακό επίπεδο «σούμα», απόσταγμα από τα στέμφυλα των σταφυλιών που συχνά αρωματίζεται με τον αυτοφυή κρόκο του νησιού.
Τα καλύτερα εστιατόρια
Ρίζες
Όμορφο εστιατόριο με καταπληκτική θέα στο λιμάνι. Το μενού κινείται στην αντίληψη της μεσογειακής κουζίνας και σερβίρει πιάτα με ένα δημιουργικό twist.
Διεύθυνση: Σέριφος, Ξενοδοχείο «Rizes Hotel», Άγιος Σώστης, Λιβαδάκια, Τηλ: 2281052222 , 6945151603,
facebook.com
Μαραθόριζα
Τοπικά πιάτα, ορισμένα με προσωπικές πινελιές από τη μαγείρισσα Βίβιαν Γιούλα. Κουνέλι με δεντρολίβανο, αρνάκι με φασκόμηλο, ρεβύθια στη σκεπασταριά (πήλινο σκεύος), καππαρόκουμπα γιαχνί. Χειροποίητη λούζα, τσιγαρίδες και λουκάνικο.
Διεύθυνση: Σέριφος, Πάνω Χώρα, Τηλ: 2281 052656, facebook.com
Αλώνι
Εστιατόριο με βεράντα και υπέροχη θέα στο Αιγαίο και το ηλιοβασίλεμα. Σερβίρει πιάτα από την ελληνική κουζίνα και ψητά κρεατικά.
Διεύθυνση: Σέριφος, Τσιγκούρι, Τηλ: 2281 052603, facebook.com
Μεταλλείο
Από τα πιο παλιά εστιατόρια του νησιού, βρίσκεται σε εσωτερικό δρομάκι και λειτουργεί όλο το χρόνο. Στρώνει τραπεζάκια στη βεράντα και σερβίρει δημιουργικά πιάτα με κρεατικά, rizotti κ.ά.
Διεύθυνση: Σέριφος, Λιβάδι, Τηλ: 2281 051755, facebook.com
Porto Vecchio
Ιταλικό εστιατόριο με τραπέζια στην παραλία δίπλα στη θάλασσα. Νόστιμες πίτσες με ποιοτικά υλικά και φρέσκα ζυμαρικά.
Διεύθυνση: Σέριφος, Λιβάδι, Τηλ: 2281 052532
Τάκης
Γραφική ψαροταβέρνα που βγάζει τραπεζάκια πάνω στην αμμουδιά. Σερβίρει φρέσκα ψάρια στη σχάρα και στο τηγάνι και παραδοσιακά μαγειρευτά.
Διεύθυνση: Σέριφος, Λιβάδι, Τηλ: 2281 051159, facebook.com
Διαβάστε ακόμα:
Σέριφος: Στο νησί με τις χρυσαφένιες αμμουδιές δεν θα βαρεθείτε λεπτό
Οι καλύτερες παραλίες της Σερίφου – Οι τουριστικές, οι ερημικές, οι πιο μαγευτικές
