Η παραδοσιακή κουζίνα του νησιού των σφουγγαράδων, περιλαμβάνει μια μεγάλη σειρά θαλασσινών εδεσμάτων (πράγμα που δεν συμβαίνει σχεδόν σε κανένα άλλο νησί του Αιγαίου αφού ο φόβος των πειρατών κρατούσε τους κατοίκους μακριά από τη θάλασσα). Περίοπτη θέση κατέχει το χταπόδι με πιο γνωστό έδεσμα τους χταποδοκεφτέδες αλλά και το χταπόδι στιφάδο, κρασάτο ή ξυδάτο όπως και τα αλίπαστα: παστός μπακαλιάρος παλαμίδα, σαρδέλες και τα σπάνια (σήμερα) θαλασσινά που συντηρούνται σε θαλασσινό νερό, όπως οι πίνες και οι φούσκες -το διάσημο σπινιάλο. Τα φρέσκα ψάρια και τα θαλασσινά αφθονούν αφού το νησί κατέχει 370 αλιευτικά σκάφη και σχεδόν το 70% όλων των ξιφιάδικων (αλιευτικά σκάφη που ειδικεύονται στην αλίευση του ξιφία) της χώρας. Οι σκάροι γιαχνί και οι μαρίδες σαβόρο είναι αγαπημένα φαγητά.
Εμβληματικό πιάτο της παραδοσιακής αγροτικής -ποιμενικής κουζίνας είναι το «μουούρι», πιάτο γιορτής και γάμου, δηλαδή κατσικάκι γεμιστό με εντόσθια, ρύζι και μυρωδικά, που ψήνεται στο μουούρι, μια πήλινη γάστρα, το «ίστικο», αχρόνιστο κατσικάκι γάλακτος, που μαγειρεύεται στην κατσαρόλα με καλοκαιρινά κηπευτικά, τα «φύλλα», δηλαδή τα ντολμαδάκια με κιμά και οι «κεφτέδες» (πιτάκια με γλίνα γουρουνιού), η κοκκινιστή γίδα. Ακόμα τα κυνήγια, όπως η κοκκινιστή πέρδικα παλαιότερα (σήμερα φτιάχνεται με κοτόπουλο και η συνταγή λέγεται «περδικάτο κοτόπουλο») ο λαγός στιφάδο, οι τηγανητές τσίχλες.
Το καλύμνιο αλλαντικό καβουρμάς φτιάχνεται από μοσχαρίσιο κρέας βρασμένο στο λίπος του. Ενδιαφέροντα είναι τα τυριά του νησιού που παραδοσιακά παρασκευάζονται από αιγοπρόβειο ή μόνο κατσικίσιο γάλα. Το πιο χαρακτηριστικό τυρί είναι το τυρί άλμης, ένα αλμυρό λευκό τυρί με πικάντικη γεύση που στεγνώνει κρεμασμένο στον αέρα και έπειτα μπαίνει στην άλμη, η γραβιέρα, η γλυκιά μυζήθρα και μια ήπιας γεύσης κοπανιστή.
Ξακουστή είναι η σαλάτα «μιρμιζέλι» με παξιμάδια, ντομάτα, αγγούρι, κρεμμύδι, κάπαρη, κρίταμο και κοπανιστή, ίσως και με παστές σαρδέλες.
Η ζαχαροπλαστική, δίπλα στα ντόπια παραδοσιακά γλυκά ( τα τηγανητά πουγκιά με μυζήθρα και κανέλα, το ρυζόγαλο, τις ιριστές «τηγανίτες», το ψωμί με λάδι και ζάχαρη) πλουτίζεται με γλυκά που έφεραν οι μετανάστες: την «Κοπεγχάγη», την «τρουμούλα», μια κρέμα με νισεστέ, ροδόνερο και κανέλα, τις πουτίγκες, την πάστα φλόρα, τους χουρμάδες γλυκό κουταλιού και γεμισμένους με καβουρντισμένο αμύγδαλο, το «Κυπραίικο», μια παραλλαγή κυπριακού σκαλτσουνιού γεμιστού με ξηρούς καρπούς, σαν γεμιστό κουραμπιέ.
Ανάμεσα στη μεγάλη ποικιλία των ψωμιών, ιδιαίτερη θέση κατέχει το επτάζυμο ψωμί που φουσκώνει με προζύμι από ρεβύθια και αρωματίζεται με γλυκάνισο και ούζο, και τα επτάζυμα παξιμάδια αλλά και η κρίθινη κουλούρα.
Εξαιρετικής ποιότητας και με πολλά διεθνή βραβεία είναι το θυμαρίσιο μέλι της Καλύμνου καθώς και τα προϊόντα μελιού (βασιλικός πολτός, γύρη, παστέλι).
Ξακουστό είναι το λιαστό κρασί «Ανάμα» που παρασκευάζεται κατά 50% από Μοσχάτο και κατά 50% από Φωκιανό. Πιστοποιημένο οινοποιείο δεν υπάρχει στο νησί.
Μαμουζέλος
Ψαροταβέρνα που βγάζει τραπεζάκια πάνω στην περατζάδα. Μεγάλη ποικιλία από φρέσκα ψάρια και θαλασσινά στα σχάρα και στο τηγάνι, όστρακα αλλά και ωμά (καρπάτσιο από λαβράκι). Ακόμα, αχινομακαρονάδα, ριζότο με χέλι και χταποδοκεφτεδες.
Διεύθυνση: Κάλυμνος, Πόθια, Υπαπαντή Πάνορμος, Τηλ: 2243 047809, facebook.com
Paradisio
Πάνω στη θάλασσα σερβίρει χταποδοκεφτέδες, τόνο φιλέτο, ψητό καλαμάρι, ταραμοσαλάτα, τυρολουκουμάδες. Φιλικό σέρβις.
Διεύθυνση: Κάλυμνος, Παραλία Βλυχάδια, Τηλ: 2243 022764, facebook.com
Aegean Tavern (Αιγαιοπελαγίτικο)
Εκπληκτική θέα στον ήλιο που δύει πίσω από το νησί της Τελένδου. Παραδοσιακά εδέσματα του νησιού (μπορείτε και να τα παραγγείλετε 1-2 μέρες πριν), μεγάλα φρέσκα ψάρια, αστακοί και θαλασσινά. Εδέσματα που ξεχωρίζουν το μαριναρισμένο φιλέτο τόνου στα κάρβουνα, τα γεμιστά καλαμάρια, οι χταποδοκεφτέδες, οι γαρίδες σαγανάκι, το καλύμνιο αρνάκι κοκκινιστό, τα «φύλλα» (ντολμαδάκια) με σάλτσα αυγολέμονο.
Διεύθυνση: Κάλυμνος, Μασούρι, Τηλ: 2243047146, facebook.com
Τσοπανάκος
Ταβέρνα -ψησταριά που στρώνει τραπεζάκια σε βεράντα με υπέροχη θέα στην Τέλενδο από όπου έρχονται και τα δικά του κατσίκια. Ωραία ψημένα κρεατικά, παραδοσιακό μουούρι (κατσικάκι στη γάστρα, γεμιστό με ρύζι και συκωτάκια), «φύλλα» (ντολμαδάκια), ζυμωτό ψωμί, ντόπια τυριά.
Διεύθυνση: Κάλυμνος, Μασούρι, Αρμεός, Τηλ: 2243047929, facebook.com
Παντελής
Ψαρομάγαζο πάνω σε πλακόστρωτο πεζόδρομο. Φρέσκα ψάρια στη σχάρα και στο τηγάνι, θαλασσινά, εξαιρετικοί χταποδοκεφτέδες και καλή πικάντικη γαριδομακαρονάδα.
Διεύθυνση: Κάλυμνος, Πάνορμος, Τηλ: 2243051508, facebook.com
Μίλτος
Τραπεζάκια σε μπαλκόνι με θέα θάλασσα. Φρέσκα ψάρια και θαλασσινά αλλά και τοπικά εδέσματα όπως «μουούρι» το γεμιστό αρνάκι με συκωτάκια, ρύζι και αρωματικά βότανα, καθώς και άλλα παραδοσιακά πιάτα της καλύμνιας κουζίνας κατόπιν παραγγελίας.
Διεύθυνση: Κάλυμνος, Μασούρι, Τηλ: 2243047044, facebook.com
Διαβάστε ακόμα: