Ο τόπος που βρίσκεται το «Ορεινό Αλλαντοποιείο Στρεμμένου» είναι μαγικός. Κάτω από τον δρόμο, στις όχθες του ποταμού Προυσιώτη, σε μια ρεματιά με πλατάνια και κισσούς, σκιές και κελαρίσματα νερού. Ένα εύκολο μονοπάτι οδηγεί προς τη Μονή Προυσού, μέσα από μια οργιώδη φύση, περνώντας πάνω από γεφυράκια. Προς την άλλη μεριά, τα μονοπάτια οδηγούν στη διάσημη Μαύρη Σπηλιά.
Ανοίγοντας την πόρτα του αλλαντοποιείου με την κόκκινη κεραμοσκεπή, θα βρεθείτε σε μία μικρή αίθουσα υποδοχής. Μια βιτρίνα με τα προϊόντα στη μια μεριά, μια μικρή κυκλική «εξέδρα» προσαρτημένη στη μέση ενός ξύλινου κορμού, στην άλλη. Εδώ δοκιμάζουν οι επισκέπτες τα προϊόντα του αλλαντοποιείου συνοδεία ντόπιου τσίπουρου. Αν το επιθυμούν, μπορούν να κατέβουν στο κιόσκι στην όχθη του ποταμού και να κάνουν εκεί τη γευσιγνωσία τους. Καθώς ο κ. Κώστας Σταυρόπουλος, ένας από τους μάστορες της επιχείρησης βγαίνει από μια ενδιάμεση πόρτα, βλέπεις το χώρο παραγωγής με τους απαστράπτοντες πάγκους και λίγους ανθρώπους να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς βιασύνη.
Πώς βρεθήκατε να εργαζόσαστε εδώ κ. Σταυρόπουλε;
«Εγώ και ο Χρήστος Πάστρας είμαστε από τους πιο παλιούς -δουλεύουμε στην επιχείρηση εδώ και 30 χρόνια, από την αρχή της λειτουργίας της μονάδας το 1992. Ο κ. Χρήστος (Στρεμμένος), όταν αποφάσισε να φτιάξει αυτήν τη μονάδα, έστειλε τον Χρήστο Πάστρα στην Ιταλία, εκπαιδεύτηκε και αυτός στη συνέχεια εκπαίδευσε άλλους ανάμεσά τους και εμένα. Έτσι μάθαμε πως φτιάχνεται το προσούτο και τα άλλα αλλαντικά. Μετά προσαρμόστηκαν όλες οι συνταγές στην ελληνική αγορά και στην ελληνική γεύση. Όλα αυτά τα χρόνια, η παραγωγή των προϊόντων γίνεται με τον ίδιο παραδοσιακό τρόπο. Όπως τα ξεκίνησε ο κ. Χρήστος».
Το όραμα του Χρήστου Στρεμμένου
Το όνομα του ιδρυτή της επιχείρησης ξεπηδάει συνέχεια στη συζήτηση. Ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος που οραματίστηκε ένα ελληνικό προσούτο ως συνέχεια του αρχαιοελληνικού αλλαντικού «ακροκώλειον»;
Ο Χρήστος Στρεμμένος από τον Προυσό ήταν ένας πολυσχιδής άνθρωπος και πηγή έμπνευσης για όσους τον γνώρισαν. Καθηγητής στο επάγγελμα δίδαξε επί δεκαετίες Βιομηχανική Χημεία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Κοσμοπολίτης και βαθιά καλλιεργημένος, υπηρέτησε ως πρεσβευτής της Ελλάδας στη Ρώμη. Με μεγάλη αγάπη για τον τόπο του, έβαλε στόχο να αναδείξει την μεγάλη παράδοση της Ευρυτανίας και της Ελλάδας στα εκλεκτά αλλαντικά δημιουργώντας ένα πρότυπο εργοστάσιο παραγωγής. Ήταν διορατικός και οξυδερκής, είχε γνώσεις, σχεδίασε και πέτυχε την αναβάθμιση των τοπικών αλλαντικών σε επίπεδο delicatessen (με διεθνείς διακρίσεις) και κράτησε ανθρώπους στον τόπο.
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών. Η επιχείρηση πέρασε στον κ. Τάσο Παπαδόπουλο και στη συνέχεια, εξαγοράστηκε το 2018 από τον επιχειρηματία Τάσο Ευαγγέλου και τον συνέταιρό του Γιάννη Καρακάνα.
Ο κ. Ευαγγέλου εργάσθηκε επί 27 χρόνια ως υψηλόβαθμο στέλεχος της Diaggio, της μεγαλύτερης εταιρία premium ποτών παγκοσμίως (Διευθύνων Σύμβουλος της Diaggio στην Ελλάδα, Hub Director για πολλές ευρωπαϊκές χώρες Global Sales Director) και ο κ. Καρακάνας ήταν διευθυντής πωλήσεων της Diaggio στην Ελλάδα.
«Με τράβηξε πάρα πολύ και το brand Στρεμμένος και ο τόπος, και η ιστορία της επιχείρησης. Πάντως να σας πω ότι πρώτα αγόρασα το αλλαντοποιείο και μετά γνώρισα τον Χρήστο Στρεμμένο. Όταν τον γνώρισα, του είπα αμέσως ότι το αλλαντοποιείο θα ήταν πάντα το σπίτι του. Ερχόταν εδώ κάθε μέρα τα καλοκαίρια -το χειμώνα τον πέρναγε στην Ιταλία- έπινε τσίπουρο μαζί με τους φίλους του και συζητούσε διάφορα θέματα μαζί τους. Πήγαινα κι εγώ. Ήταν ευρυμαθέστατος, ήξερε τα πάντα για τη χώρα και την ιστορία. Με γοήτευσε η προσωπικότητά του. Είχαμε μακρότατες συζητήσεις που με βοήθησαν πολύ, όχι μόνο για τα προϊόντα αλλά και γενικά στον τρόπο σκέψης για τη ζωή, για φιλοσοφικά θέμα για την Ελλάδα» μας εξηγεί ο κ. Ευαγγέλου.
Ρωτάμε τον κ. Σταυρόπουλο ποιες αλλαγές έφερε η νέα ιδιοκτησία:
«Η μόνη αλλαγή είναι η ανακαίνιση του κτηρίου και η αναβάθμιση και αντικατάσταση των μηχανημάτων. Η παραγωγή συνεχίζεται όπως πάντα, σύμφωνα με την παράδοση». Το «σύμφωνα με την παράδοση» εκφράζεται στην παραγωγική διαδικασία από τους έξι μόνιμους εργαζόμενους με πολύ συγκεκριμένο τρόπο (ανάλογα με την εποχή απασχολούνται περισσότεροι εργαζόμενοι).
Τα προϊόντα και τα μυστικά τους
«Πρώτα από όλα, χρησιμοποιούμε τις παραδοσιακές συνταγές του τόπου. Για παράδειγμα, στο πρασάτο λουκάνικο που το φτιάχνουμε στην Ευρυτανία από πάντα, βάζουμε ρίγανη, πιπέρι και πράσο. Τίποτα άλλο» μας εξηγεί ο κ. Σταυρόπουλος. Όλα τα άλλα αλλαντικά έχουν προσαρμοστεί ανάλογα. Το σαλάμι, που είναι μεν παραδοσιακό αλλά δεν είναι μόνο ευρυτανικό αφού φτιάχνεται σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως το διάσημο σαλάμι Λευκάδας, ή η λόνζα που φτιάχνεται στις Κυκλάδες και σε άλλα μέρη της Ελλάδας και στην Κύπρο, παράγονται στο εργοστάσιο με έναν τρόπο και μια συνταγή που τα κάνει μοναδικά και αναγνωρίσιμα ως προϊόντα Στρεμμένου.
Ο χρόνος περνάει και καθώς καθόμαστε αρκετή ώρα ακίνητοι, το κρύο γίνεται αισθητό. Εκτός από εμάς, κανείς δεν φαίνεται να το καταλαβαίνει. «Είμαστε ντυμένοι καλά και τόσα χρόνια, έχουμε συνηθίσει» λέει χαμογελώντας ο κ. Σταυρόπουλος. «Δουλεύουμε σχεδόν συνέχεια με ανοιχτά τα παράθυρα. Η ανακύκλωση του αέρα βοηθάει στην ωρίμαση. Γενικά, στην ποιότητα των προϊόντων μας, βοηθάει πολύ και το μικροκλίμα και οι χαμηλές θερμοκρασίες της περιοχής».
Πως φτιάχνεται αυτό το εξαιρετικό προσούτο -«ακροκώλιον»;
«Α, πρόκειται για ένα εντελώς ξεχωριστό προϊόν. Η ιδέα προέρχεται ασφαλώς από το διάσημο ιταλικό προσούτο, ένα εξαιρετικό προϊόν, που όμως, το μέρος από το οποίο φτιάχνεται, το χοιρινό μπούτι, λεγόταν στην αρχαιότητα “Ακροκώλιον” και μάλιστα από αυτό το κομμάτι παρασκευαζόταν ένα παρόμοιο προϊόν. Έτσι, λοιπόν, κι εμείς δώσαμε στο προσούτο μας αυτό το όνομα αφού προσαρμόσαμε τη συνταγή στην ελληνική γεύση και στην ελληνική αγορά».
Ποιο από τα αλλαντικά είναι το πιο δύσκολο στην παραγωγή του;
«Το πιο πολύπλοκο στην παρασκευή είναι το προσούτο που κάνει έναν χρόνο, ίσως και περισσότερο, για να ωριμάσει. Η λόνζα είναι το πιο ακριβό διότι φτιάχνεται από το στρογγυλό της μπριζόλας και χρειάζεται περίπου 40 ημέρες χρόνο ωρίμασης. Και τα δύο αυτά αλλαντικά γίνονται από ολόκληρα κομμάτια κρέας και φτιάχνονται ένα-ένα κομμάτι με το χέρι. Είναι μεγάλη η προσοχή που δίνουμε στην πρώτη ύλη. Τις πρώτες ύλες δηλαδή το χοιρινό κρέας, το παίρνουμε πρωτίστως από επιλεγμένες ελληνικές φάρμες και τα καρυκεύματα από διάφορους Έλληνες παραγωγούς. Το έντερο για το λουκάνικο και το σαλάμι είναι φυσικό».
Οι Ευρυτάνες αγοράζουν ευρυτανικά
Οι συμπατριώτες σας, οι συγχωριανοί σας πώς βλέπουν τη μονάδα και τα προϊόντα;
«Η τοπική κοινωνία έρχεται, ξεναγείται, αγοράζει και διασκεδάζει. Ας πούμε, μια φορά το χρόνο, το καλοκαίρι, το αλλαντοποιείο παραχωρεί το χώρο του για τη διοργάνωση χορού για τους χωριανούς και τους Προυσιώτες που βρίσκονται εκτός Ευρυτανίας. Έρχονται επισκέπτες από όλη την Ευρυτανία, φέρνουν τους φίλους τους που κάνουν τουρισμό στο νομό και αυτοί οι φίλοι έρχονται με τους δικούς τους φίλους και έτσι κυλάει. Γενικά έρχονται αρκετοί να μας δουν, κυρίως Έλληνες αλλά και ξένοι. Οι Γάλλοι που είναι εξοικειωμένοι με τα ντελικατέσεν τα θαυμάζουν πολύ, οι Ιταλοί που το “ακροκώλιόν” μας είναι σαν το προσούτο τους, οι Ισπανοί που έχουν το χαμόν τους. Αυτοί είναι κυρίως οι ξένοι μας που έρχονται, δοκιμάζουν και αγοράζουν» αναφέρει ο κ Σταυρόπουλος.
Ακούγεστε περήφανος για τη δουλειά σας
«Όλοι όσοι δουλεύουμε εδώ αισθανόμαστε περήφανοι για τη δουλειά μας. Περνάμε από σεμινάρια, μαθαίνουμε συνέχεια, φτιάχνουμε προϊόντα πολύ υψηλής ποιότητα και πολύ γευστικά, κρατάμε την παράδοση, κάνουμε τον τόπο γνωστό σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ναι, είμαι, είμαστε περήφανοι για τη δουλειά μας».
Τα χειροποίητα γαστρονομικά αλλαντικά φυσικής ωρίμανσης του Ορεινού Αλλαντοποιείου Στρεμμένου:
«Ακροκώλιον» (προσούτο), Λόνζα, Σαλάμι αέρος Παραδοσιακό, Πικάντικο Σαλάμι αέρος (με καπνιστή πάπρικα Αριδαίας), Σαλάμι αέρος Μαύρου Χοίρου, Χωριάτικο Λουκάνικο με πράσο (είναι το παραδοσιακό της Ευρυτανίας), Χωριάτικο λουκάνικο με Καπνιστή Πάπρικα Αριδαίας, Χωριάτικο λουκάνικο με 100% κρέας αγριόχοιρου, Μπέικον καπνιστό (ολόκληρη παντσέτα που καπνίζεται σε ξύλο οξιάς), Μπέικον από μπριζόλα καπνιστό (καπνίζεται σε ξύλο οξιάς), Ποικιλία από Προσούτο, Λόνζα και Σαλάμι αέρος Παραδοσιακό.
Αν θέλετε ιδέες για να τα απολαύσετε είτε όπως είναι είτε μαγειρεμένα, ρίξτε μια ματιά στο site.
«Ορεινό Αλλαντοποιείο Στρεμμένος», Προυσός Ευρυτανίας stremenos.com, 223 7080 810
Αττική, Μυστρά 143, Γλυφάδα, 21064 40195, 2109645346