Επισκεφθείτε τα οινοποιεία του νομού και τους αμπελώνες που βρίσκονται κυρίως στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού. Οι Κρητικοί έδιναν πάντα μεγάλη σημασία στο κρασί, το δώρο του Διονύσου στους ανθρώπους. Συνοδεύει (μαζί με τη ρακή φυσικά) τις κοινωνικές συγκεντρώσεις και τις γιορτές τους. O αμπελώνας της Κρήτης είναι από τους παλαιότερους του κόσμου και ο αρχαιότερος του ευρύτερου ελλαδικού χώρου.
Όπως δείχνουν τα λαξευτά κατάλοιπα, οι αμπελώνες σήμερα βρίσκονται σχεδόν στα ίδια σημεία με τους αρχαίους. Στα Χανιά, όπως και σε πολλά σημεία της Κρήτης, είναι φανερά τα ίχνη της αμπελοοινικής δραστηριότητας που έχει ρίζες στη Μινωική εποχή και στις μεταγενέστερες, όπως η Γεωμετρική, η Αρχαϊκή, η Ελληνιστική, για να συνεχιστεί στους πιο πρόσφατους αιώνες. Το παραδοσιακό κρασί των Χανίων είναι το ρωμείκο. Το παλαιωμένο ρωμέικο ονομάζεται ερυθρός μαρουβάς και ωριμάζει σε μεγάλα βαρέλια και έχει ιδιαίτερο οξειδωμένο χαρακτήρα.
Ο αμπελώνας των Χανίων
Τα Χανιά βρίσκονται στο δυτικό άκρο της Κρήτης, με κυρίαρχο μορφολογικό χαρακτηριστικό τα Λευκά Όρη, που διατρέχουν τον νομό σε όλο του το μήκος, φθάνοντας σε ύψος τα 2.000 μέτρα. Ο νομός έχει αρκετή βλάστηση και είναι ο πιο δροσερός της Κρήτης. Αυτό οφείλεται στο ότι τα Λευκά Όρη εγκλωβίζουν τις αέριες μάζες που κινούνται προς τα ανατολικά προκαλώντας συχνές βροχοπτώσεις, καθώς και στο ότι λειτουργούν ως ένας φυσικός «φράχτης» που εμποδίζει τον καυτό λίβα να επηρεάσει το κλίμα -ειδικά στο βόρειο κομμάτι που φιλοξενεί και τα περισσότερα αμπελοτόπια.
Ο βορινός προσανατολισμός των αμπελιών και τα καλοκαιρινά μελτέμια που πνέουν ανάμεσα στα νησιά του Αιγαίου, προσφέρουν μια επιπλέον ανακούφιση στο θερμό περιβάλλον της νότιας Μεσογείου. Το ενδιαφέρον για τον οινοτουρισμό στα Χανιά επικεντρώνεται στο βορειοδυτικό τμήμα, στις περιοχές Μουσούρων, Βουκολιών και Κολυμβαρίου. Ωστόσο, επισκέψιμα οινοποιεία υπάρχουν και σε άλλα μέρη, όπως η Κρυονερίδα. Ο αμπελώνας του Κισσάμου παράγει τους οίνους ΠΓΕ Κίσσαμος και από τα τέλη του 2010 ο συνολικός αμπελώνας των Χανίων παράγει τους οίνους ΠΓΕ Χανιά.
Το κύριο τμήμα του αμπελώνα βρίσκεται σε υψόμετρο μεταξύ 200 και 500 μέτρων, προς τα δυτικά της πόλης των Χανίων. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν σημαντικές φυτεύσεις στο επίπεδο της θάλασσας, καθώς και σε υψόμετρα που αγγίζουν τα 900 μέτρα. Παρά το γεγονός ότι η αμπελουργία και η οινοποίηση στον νομό έχουν τις ρίζες τους χιλιάδες χρόνια πίσω, η οργανωμένη αμπελοκαλλιέργεια και η επαγγελματική οινοποίηση άργησε να αναπτυχθεί. Πιθανόν αυτό να οφείλεται στο ότι οινοποίηση στα χωριά ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη. Σχεδόν κάθε οικογένεια είχε τον δικό της αμπελώνα και παρήγαγε μόνη της το κρασί της κάθε χρονιάς, καλύπτοντας μεγάλο τμήμα των αναγκών της. Αυτή η παράδοση διέσωσε πολλούς παλιούς αμπελώνες που σήμερα είναι σε θέση να δίνουν κρασιά ιδιαίτερης συμπύκνωσης και πολυπλοκότητας. Επιπλέον, διέσωσε τον παραδοσιακό τρόπο παλαίωσης του Μαρουβά.
