Αν και μικρότερος, σε σχέση με τους άλλους νομούς, ο αμπελώνας του Ρεθύμνου έχει πολλά ενδιαφέροντα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η καλλιέργεια αμπελιών και η οινοποιητική παράδοση παραμένουν ολοζώντανες στην Κρήτη εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ενώ τα νοικοκυριά συνεχίζουν να φτιάχνουν κρασί για δική τους χρήση, στο πρόσφατο παρελθόν το τυποποιημένο κρασί μπήκε δυναμικά στις αγορές κερδίζοντας αναγνώριση και βραβεία. Στο Ρέθυμνο, εκτός από τα καθιερωμένα οινοποιεία υπάρχουν και κάποια όπου νέοι άνθρωποι αναβιώνουν αυτόριζες ποικιλίες.
Ο αμπελώνας του Ρεθύμνου είναι μικρότερος σε σύγκριση με τους υπόλοιπους στο νησί, όμως έχει κάποια ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά που τον κάνουν ξεχωριστό. Ουσιαστικές δυνατότητες για οινοτουρισμό στο Ρέθυμνο άρχισαν να αναπτύσσονται μόλις το 2008, χρονιά που η περιοχή μπήκε επισήμως με εμφιαλωμένο κρασί στον οινικό χάρτη της Κρήτης και της Ελλάδας. Επισκέψιμα οινοποιεία υπάρχουν κυρίως στις περιοχές Γεροποτάμου και Φοίνικα, ενώ από το 2018 και στο Αμάρι. Πολλά αμπέλια καλλιεργούνται στη δυτική πλευρά του Ψηλορείτη, αλλά και στην περιοχή του Αρκαδίου. Από τα τέλη του 2010 ο αμπελώνας του Ρεθύμνου παράγει τους οίνους ΠΓΕ Ρέθυμνο.
Terroir και ποικιλίες
Το Ρέθυμνο βρίσκεται μεταξύ των Νομών Χανίων και Ηρακλείου. Ο νομός είναι ιδιαίτερα ορεινός καθώς τα Λευκά Όρη υψώνονται στα δυτικά του όρια, ενώ στα ανατολικά του δεσπόζει ο Ψηλορείτης. Το ορεινό ανάγλυφο προσφέρει πλαγιές με περιορισμένη γονιμότητα και πολλούς διαφορετικούς προσανατολισμούς για την καλλιέργεια αμπελιών. Το κλίμα είναι μεσογειακό και οι θερινοί μήνες ζεστοί και ξηροί. Όμως, το υψόμετρο προσφέρει ανακούφιση στα φυτά, καθώς οι θερμοκρασίες υποχωρούν σημαντικά το βράδυ. Αυτή η διαφορά θερμοκρασιών μεταξύ ημέρας και νύχτας βοηθά τα σταφύλια να ωριμάζουν με πιο αργό ρυθμό, αναπτύσσοντας πλούσιο αρωματικό δυναμικό και δροσιστικές οξύτητες. Τα περισσότερα αμπελοτόπια βρίσκονται σε υψόμετρα άνω των 600 μέτρων, ωστόσο υπάρχουν και σε πιο χαμηλά υψόμετρα: εκεί τα πιο γόνιμα αργιλώδη εδάφη βοηθούν τα φυτά να αντεπεξέρχονται στην ξηρασία και προσδίδουν μεταλλικές νότες στα κρασιά της τοπικής ποικιλίας Βιδιανό.
Υπάρχουν πολλοί παλιοί αμπελώνες και αρκετοί από αυτούς είναι υπεραιωνόβιοι. Μέσα από αυτούς αναβίωσε η λευκή ποικιλία Βιδιανό, η οποία ξεκινώντας από τα βουνά του Ρεθύμνου έχει πλέον καθιερωθεί ως μια από τις πιο σημαντικές λευκές ποικιλίες -όχι μόνο της Κρήτης, αλλά και της Ελλάδας. Έχει μεγάλες αντοχές σε ασθένειες και παράγει κρασιά υψηλής ποιότητας που εκφράζουν με φινέτσα την επίδραση της δρυός, τα βουτυράτα στοιχεία της μηλογαλακτικής ζύμωσης και τη λιπαρή υφή από την επαφή με τις φίνες οινολάσπες.
Άλλες ποικιλίες που συναντάμε είναι οι λευκές Αθήρι, Βηλάνα, Θραψαθήρι, Μοσχάτο Σπίνας και οι ερυθρές Λιάτικο, Ρωμέικο, Κοτσιφάλι, Cabernet Sauvignon, Grenache Rouge και Syrah. Τα κρασιά που παράγονται στο νομό Ρεθύμνου μπορούν να χρησιμοποιούν την ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) Ρεθύμνου ή το γενικότερο ΠΓΕ Κρήτης. Συνήθως, το δεύτερο χρησιμοποιείται όταν μέρος ή όλα τα σταφύλια προέρχονται από γειτονικούς νομούς.
