Κάθε ανθρώπινη κατασκευή που σέβεται την ομορφιά του φυσικού τοπίου έχει ένα προνόμιο: την αρμονική συνύπαρξη με αυτό.
Στην ανατολική πλαγιά του Ταΰγετου, μια κατοικία 88 τετραγωνικών μέτρων με την ονομασία Yoik of Taygetus, «θέλει να μεταφέρει στον υλικό, σύγχρονο κόσμο, κάτι από την ψυχή του ορεινού τόπου», αναφέρει χαρακτηριστικά η αρχιτεκτονική ομάδα z-level.
«Kάθε yoik είναι ένας ήχος, ένα τραγούδι, μια πολύ προσωπική έκφραση αφιερωμένη σ’ έναν άνθρωπο, ζώο ή σ’ ένα τοπίο.
Το yoik εκφράζει με τρόπο πνευματικό αυτό στο οποίο αναφέρεται, χρησιμοποιώντας τους ήχους της φύσης»: έτσι, προέκυψε και η ονομασία της κατοικίας, ενός ξεχωριστού ορεινού καταφύγιου.
Η αρχιτεκτονική ομάδα δημιούργησε μια σπονδυλωτή κατασκευή με τρία διακριτά τμήματα που ενοποιούνται ή απομονώνονται κατά βούληση: το «λιακωτό», η είσοδος του σπιτιού, το «μακρυνάρι», ο κεντρικός χώρος του σπιτιού, και τα «δωμάτια», ο χώρος των δύο υπνοδωματίων και των λουτρών.
Το λιακωτό, η είσοδος του σπιτιού
«Ο χώρος της εισόδου αιωρείται πάνω από την παλιά αυλή. Μια διαμπερής «γέφυρα» με τζαμιλίκια, με αναφορά στα παραδοσιακά λιακωτά, ενώνει τα δύο τμήματα του σπιτιού και συνδέει οπτικά τα δύο σημεία του ορίζοντα, την ανατολή με τη δύση, επιτρέποντας τη συνολική θέα του φαραγγιού.
Το λιακωτό, με το χαμηλό του ύψος, αφήνει το βλέμμα να περνά πάνω και μέσα απ’ αυτό προς την κοιλάδα, έτσι ώστε να μη διακόπτεται η συνέχεια του τοπίου» αναφέρει χαρακτηριστικά η αρχιτεκτονική ομάδα z-level.
Το μακρυνάρι, ο κεντρικός χώρος του σπιτιού
«Ο επιμήκης χώρος διημέρευσης της κατοικίας τοποθετείται στη νοτιοδυτική πλευρά της κεντρικής εισόδου, κάθετα ως προς το φαράγγι. Η νοτιοανατολική όψη είναι διαμπερής και έχει θέα προς την κατωφέρεια, στην χαράδρα και τα βουνά που την πλαισιώνουν. Η ενιαία γυάλινη επιφάνεια προσφέρει φως και ζέστη στο εσωτερικό του σπιτιού κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς οι ώρες ηλιοφάνειας είναι λιγοστές και το δειλινό πέφτει νωρίς κάτω απο τη βαριά σκιά του Ταΰγετου. Η βορειοδυτική όψη είναι συμπαγής πέτρινη και σχηματίζει μια ενιαία χαμηλή μάντρα προς τον δρόμο, έχοντας πίσω της τον ορεινό όγκο. Πάνω της στηρίζονται τα μεταλλικά πλαίσια που φέρουν μονόριχτη στέγη. Χρησιμοποιώντας σαν αναφορά τα παραδοσιακά “κρεμαστά” μπαλκόνια, τα πλαίσια καταλήγουν σε επικλινείς μεταλλικές κολόνες που στηρίζουν τον επιμήκη εξώστη που περνάει και στο εσωτερικό του σπιτιού» περιγράφει η αρχιτέκτονας Έλενα Ζερβουδάκη.
Στο εσωτερικό της πέτρινης πλευράς αναπτύσσεται ένα σύστημα που εμπεριέχει τον εξοπλισμό για όλες τις χρήσεις του χώρου: κουζίνα, βιβλιοθήκη, καθιστικό, πατάρι ύπνου.
Η κατασκευή επεκτείνεται και στον εξωτερικό χώρο με υπαίθρια κουζίνα, παρέχοντας έτσι την αίσθηση της συνέχειας και της ροής των χώρων. Στη γυάλινη όψη, ο ενιαίος πάγκος μπροστά από τα παράθυρα επεκτείνεται με την αντίστοιχη λογική και δημιουργεί τον υπαίθριο στεγασμένο χώρο φαγητού. Κατεβαίνοντας τρία σκαλιά διαμορφώνεται υπαίθριο καθιστικό, τριγύρω από τη φωτιά, καθώς και χώρος φαγητού κάτω από τη σκιά των δέντρων.
Ο κεντρικός αυτός χώρος, μαζί με το λουτρό, απομονώνεται και αποκτά αυτονομία από την υπόλοιπη κατοικία.
Τα δωμάτια, ο χώρος των υπνοδωματίων και των λουτρών
Στα βορειοανατολικά της κεντρικής εισόδου βρίσκονται τα δύο υπνοδωμάτια και τα λουτρά. Ο χώρος αυτός, που τοποθετήθηκε πάνω από το αρχικό πέτρινο κτίσμα και ακολουθεί το περίγραμμά του, αποτελεί ξεχωριστή ανεξάρτητη σύμμεικτη κατασκευή και δεν στηρίζεται πάνω σε αυτό.
Εξωτερικά, χρησιμοποιείται ξύλινη επένδυση με σανίδες, όπως τη συναντάμε σε διάφορα σπίτια του χωριού. Εσωτερικά, μια μεταλλική κατασκευή διαμορφώνει τη διαρρύθμιση του χώρου, πατάρια, λουτρά, υπνοδωμάτια.
Το μικρό ενεργειακό αποτύπωμα του κτηρίου
Το κτήριο έχει μικρό ενεργειακό αποτύπωμα, καθώς χρησιμοποιήθηκαν τα κατάλληλα θερμομονωτικά υλικά, αντλίες θερμότητας, αυτοματισμοί, παθητικά συστήματα ηλιασμού. Η τοποθέτησή του στο οικόπεδο, σε σχέση με τον προσανατολισμό, και η ανύψωση του δαπέδου με τη δημιουργία κλειστής ζώνης αέρα μεταξύ φυσικού εδάφους και κατοικίας, βελτίωσε σημαντικά τη θερμική του συμπεριφορά.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική Μελέτη και Επίβλεψη Κατασκευής:
Z-Level / Έλενα Ζερβουδάκη
Συνεργάτες:
Αννίτα Κροκου, Δάφνη Αρνελλου, Αρχιτέκτονες Μηχ.
H/M μελέτη:
Δημήτρης Μαντας
Στατική Μελέτη:
Δημήτρης Αρνελλος, Μαιρη Καζακου, Πολιτικοί Μηχ.