Στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του όρους Ερύμανθου, σε υψόμετρο περίπου 600 μέτρων, απλώνεται ένα από τα σημαντικότερα δάση βελανιδιάς της Ελλάδας, με έκταση 42.000 στρέμματα. Το δάσος χαρακτηρίζεται από τη μοναδική του ικανότητα να αναγεννιέται φυσικά μέσω των σπόρων των παλαιότερων δέντρων. Βρίσκεται στην ορεινή Ηλεία, στα οροπέδια της Φολόης και της Πηνείας, σε περιοχές που ανήκουν στις λεκάνες απορροής των ποταμών Ερύμανθου και Πηνειού. Ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000, αποτελεί έναν πολύτιμο «πνεύμονα» της Πελοποννήσου, όπου χιλιάδες βελανιδιές καλύπτουν την έκταση, προσφέροντας εντυπωσιακή σκιά και συμβάλλοντας στη διατήρηση της βιοποικιλότητας της περιοχής.
Φτάνοντας στο τέλος του φθινοπώρου, τα φύλλα χαρίζουν την τελευταία τους παράσταση, παραχωρώντας σιγά-σιγά τη θέση τους στον χειμώνα και αφήνοντας τα κλαδιά γυμνά. Γύρω από τις ισχυρές ρίζες των επιβλητικών δέντρων μπορούμε να περπατήσουμε, ενώ κοντά στους κορμούς διακοσμούν το έδαφος εντυπωσιακές συστάδες ασφόδελων, με λευκά άνθη σε σχήμα άστρου, και καταπράσινες φτέρες με πλατιά, λογχοειδή φύλλα.
Το ύψος των δέντρων γύρω μας ξεπερνά τα 20 μέτρα, ενώ η διάρκεια ζωής τους μπορεί να φτάσει έως και δύο αιώνες. Στρέφουμε το βλέμμα μας προς την κορυφή, αλλά είναι δύσκολο να την εντοπίσουμε μέσα στο πυκνό φύλλωμα. Τα διαφορετικά είδη βελανιδιάς, με κυρίαρχο την πλατύφυλλη, συνθέτουν ένα περίτεχνο φυσικό ταπισερί. Παρατηρούμε τα φύλλα και τους φλοιούς τους, εντοπίζοντας μικρές διαφορές και ομοιότητες. Στο εύφορο αυτό έδαφος, δίπλα στις αιωνόβιες βελανιδιές, βρίσκουν καταφύγιο εκλεκτά είδη μανιταριών, όπως βωλίτες και αμανίτες, που ξεπροβάλλουν από το χώμα, τραβώντας την προσοχή μας. Κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα, απολαμβάνοντας λίγα κομμάτια από την αγαπημένη μας σοκολάτα ΙΟΝ με Στέβια, γάλακτος και αμυγδάλου.
Η μυστηριώδης και αιθέρια αύρα του δάσους συνοδεύει τον βηματισμό μου, καθώς το θέαμα που απλώνεται γύρω με καθηλώνει. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η περιοχή ήταν τόπος κατοικίας των Κενταύρων και πήρε το όνομά της από τον Φόλο, έναν από αυτούς. Ο Φόλος, σύμφωνα με τον μύθο, τραυματίστηκε θανάσιμα από δηλητηριασμένο βέλος του Ηρακλή κατά τη διάρκεια ενός από τους άθλους του. Οι ιστορίες για τις νύμφες Δρυάδες, που προστάτευαν τα δέντρα και ζούσαν ανάμεσα στις βελανιδιές, ενισχύουν τη μαγεία του τοπίου. Περπατώντας στον τόπο αυτό, κατανοούμε πώς γεννήθηκαν αυτοί οι μύθοι. Η πορεία μας περνά ανάμεσα από κορμούς επιβλητικών δέντρων, φτέρες, ξερά φύλλα και μανιτάρια που ξεπροβάλλουν διακριτικά μέσα από το έδαφος.
Το πυκνό αυτό δάσος με τον επιβλητικό του όγκο κρύβει τον ουρανό, και αναζητούμε ένα ξέφωτο που θα μας φιλοξενήσει για λίγη ξεκούραση. Στην μπροστινή θέση του σακιδίου μας έχουμε φυλάξει την αγαπημένη μας σοκολάτα ΙΟΝ με Στέβια, αμυγδάλου και γάλακτος, που περιμένει υπομονετικά να τη μοιραστούμε. Το θρόισμα των φύλλων και το κελάηδισμα των ενδημικών πουλιών «αγκαλιάζουν» τον ήχο της φύσης, γεμίζοντας τις αισθήσεις μας με απόλυτη ικανοποίηση.
Διαδρομές – Πεζοπορικά Μονοπάτια
Το επίπεδο οροπέδιο όπου εκτείνεται το δάσος είναι ιδανικό για φυσιολατρικές δραστηριότητες, όπως εξερεύνηση με ποδήλατο ή πεζοπορία στα εύκολα και καλά σηματοδοτημένα μονοπάτια.
Μονοπάτι της Γραβάτας
Ένα από τα πιο γνωστά μονοπάτια, μήκους 8 χιλιομέτρων, που διασχίζει τον πυρήνα του δρυοδάσους. Ξεκινά από το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, στον δρόμο προς το χωριό Πέρσαινα, και καταλήγει στο οροπέδιο με τις στάνες, στον δρόμο προς τα χωριά Φολόη και Κούμανι. Η διαδρομή είναι εύκολη, με διάρκεια περίπου 2 ώρες. Το όνομά του προέρχεται από τις 300 πολύχρωμες γραβάτες που σηματοδοτούν όλη τη διαδρομή, κάνοντάς τη ξεχωριστή και διασκεδαστική για τους πεζοπόρους.
«Φαράγγι των Κενταύρων» | Περιβαλλοντικό Μουσείο Φολόης – Φαράγγι Ερύμανθου (Μ3)
Στην είσοδο του δάσους βρίσκεται το Περιβαλλοντικό Μουσείο Φολόης. Από εκεί ξεκινά ο δασικός δρόμος που οδηγεί στο φαράγγι του Ερύμανθου. Το μονοπάτι, μήκους 12 χιλιομέτρων, ακολουθεί μια μαγευτική διαδρομή παράλληλα με τοξωτά γεφύρια, σπηλιές και παλιούς νερόμυλους, ενώ είναι γεμάτο πλατάνια και ιτιές. Τα στενά τοιχώματα του φαραγγιού είναι καλυμμένα με αυτοφυή μικρά φυτά, που ευδοκιμούν χάρη στην υγρασία. Το πράσινο κυριαρχεί παντού, προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα.
Οι ψηλοί «τοίχοι» του φαραγγιού περιορίζουν την είσοδο του φωτός, διατηρώντας τη διαδρομή δροσερή καθ’ όλη τη διάρκεια της πεζοπορίας. Η ροή του νερού από τα γύρω βουνά έχει σμιλέψει τη χαράδρα, δημιουργώντας ένα τοπίο σχεδόν τροπικό. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, μπορεί να συναντήσετε απρόσμενους μικρούς «κατοίκους» του δάσους, όπως λαγούς και αλεπούδες.
Tip: Οι καλύτερες εποχές για να επισκεφτεί κανείς το δάσος είναι, φυσικά, η άνοιξη και το φθινόπωρο. Κατά τη διάρκεια αυτών των εποχών, οι βελανιδιές, ως φυλλοβόλα δέντρα, «ξεσπούν» σε χρώματα και αρώματα. Το φθινόπωρο, ντύνονται σε νοσταλγικές αποχρώσεις, στρώνοντας το μαλακό, χρυσοκόκκινο χαλί τους, που καλωσορίζει κάθε εξερευνητή. Την άνοιξη, με τη βαθιά πράσινη όψη τους και την ευωδιαστή ατμόσφαιρα, «ζωντανεύουν» το τοπίο, ενώ αγριολούλουδα, όπως ορχιδέες, πρίμουλες, ανεμώνες και κρίνοι, συμπληρώνουν τη φυσική παλέτα με μοναδικές πινελιές.
Διαβάστε ακόμα:
Τέσσερις ταβέρνες στη Γορτυνία και μία στη Φολόη
5 υπέροχες φθινοπωρινές εκδρομές στην Ελλάδα με αυτοκίνητο
Δάσος Φολόης και Λίμνη Λάδωνα: Mια απολαυστική οδική διαδρομή στην Ελλάδα
