Greece Talks: Όλα όσα έγιναν στο μεγάλο Συνέδριο του Travel.gr

Το Travel.gr, το μεγαλύτερο ταξιδιωτικό site στην Ελλάδα και το Πρώτο Θέμα διοργανώνουν σήμερα στo ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία, το 3o καινοτόμο συνέδριο Greece Talks, με θέμα τον Τουρισμό στην Ελλάδα, με τίτλο Identity, Future & the Traveler.

Σημαντικοί ομιλητές, ο καθένας εξαιρετικά επιδραστικός στον δικό του τομέα, κάνουν γόνιμο διάλογο γύρω από ζητήματα του παγκόσμιου τουρισμού όπως είναι η βιωσιμότητα, η δημιουργικότητα, η καινοτομία, η συνεργασία και η τεχνολογία. Επιθυμώντας να εστιάσουν στους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα είναι ένας πολύ δυνατός παίκτης στα διεθνή τουριστικά δρώμενα, αλλά και στους τρόπος με τους οποίους η χώρα μας μπορεί να παίξει έναν ακόμα πιο ενεργό ρόλο στο παγκόσμιο τουριστικό σκηνικό.

National Brands of Greece

Κωστής Χατζηδάκης: «Η Ελλάδα έχει ξεπεράσει την κρίση – Οι επιχειρήσεις κερδίζουν και χάνουν από τη χώρα τους»

Καίριες παρατηρήσεις για την πορεία της εθνικής οικονομίας στη τρέχουσα φάση αλλά και τις προοπτικές ανάπτυξης για το μέλλον έκανε μιλώντας στο συνέδριο του travel.gr και του Πρώτου Θέματος ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης.

Στο πλαίσιο της συζήτησής του με τους κ.κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλο (επιχειρηματίας και πρόεδρος ΔΣ του ΣΕΒ), Βασίλειο Ψάλτη (Διευθύνων Σύμβουλος Alpha Bank) και την Μάρι Δασκαλαντωνάκη (Διευθύνουσα Σύμβουλο Ομίλου Grecotel), ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε ότι «είναι σαφές πως η Ελλάδα έχει ξεπεράσει την κρίση. Στην Ευρώπη μας ξέρουν, γνωρίζουν την Ελλάδα, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρει. Θα ήθελα περισσότερη εξαγωγική προσπάθεια σε μεγάλες αγορές εκτός Ευρώπης, όπως είναι οι ΗΠΑ και γενικότερα η Βόρεια Αμερική, η Κίνα, η Ινδία. Και, πάντα, μιλώντας για εξαγωγές, σημασία έχει η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, με την παράλληλη μείωση φόρων και εισφορών κ.ο.κ. Εμείς από την πλευρά μας, ως κυβέρνηση, κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε σε αυτό τον τομέα, τηρώντας, βεβαίως, τα δημοσιονομικά περιθώρια».

Μία από τις πιο σημαντικές παρατηρήσεις του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αφορούσε στην πραγματική οικονομία: «Χάρη στην πολιτική της Κυβέρνησης, η οποία ενθαρρύνει τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα, στηρίζει έμπρακτα την ανάπτυξη και όχι μόνο παρουσιάζοντας στοιχεία στη Βουλή, για να το πούμε απλά, 500.000 Έλληνες έχουν μεροκάματο στο σπίτι τους. Ενώ δεν είχαν πριν από το 2019. Είναι τόσο απλό».

Μάρι Δασκαλαντωνάκη: Τι σημαίνει εθνικό brand

«Ένα εθνικό brand είναι εκείνο που ενσωματώνει την Ελλάδα, την ταυτότητά της, την κουλτούρα, την αυθεντικότητα και τη φιλοξενία της. Μας έχουν επιλέξει επισκέπτες από περισσότερες από 200 χώρες και το 2025 θα γιορτάσουμε 50 χρόνια πορείας, σε μια χώρα που έχει βιώσει τόσο θριάμβους όσο και σημαντικές κρίσεις. Δημιουργήσαμε ένα “love brand” που αντανακλά αξίες και συναισθήματα. Η στρατηγική μας εστιάστηκε στο να χτίσουμε εμπιστοσύνη και να μας γνωρίσει τόσο το διεθνές όσο και το ελληνικό κοινό. Επικοινωνούμε τη συλλογή μας, που περιλαμβάνει 40 ξενοδοχειακές μονάδες, κάθε μία από τις οποίες αντικατοπτρίζει την αισθητική και την ταυτότητα του τόπου όπου βρίσκεται. Δεν εκπροσωπούμε μόνο την Ελλάδα συνολικά· προβάλλουμε την Κέρκυρα, την Αλεξανδρούπολη, την Κρήτη, την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα».

Στην ερώτηση για το πώς ένα brand μπορεί να περάσει με επιτυχία τα σύνορα και πόσο εύκολο είναι για μια ελληνική αλυσίδα να δραστηριοποιηθεί στο εξωτερικό, απάντησε: «Τόσο στο εξωτερικό όσο και στην εγχώρια αγορά, ένα brand έρχεται αντιμέτωπο με κολοσσούς. Εμείς έχουμε ήδη δραστηριοποιηθεί στο εξωτερικό και τα έχουμε καταφέρει, αλλά ο βασικός μας στόχος δεν είναι αυτός. Οι επενδυτές και οι διεθνείς ξενοδοχειακές εταιρείες που επιλέγουν να επενδύσουν στην Ελλάδα προσφέρουν θετικά στη χώρα. Μαζί με αυτούς, έρχονται και οι πελάτες τους, τοποθετώντας την Ελλάδα στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη με ακόμα περισσότερους επισκέπτες».

Σχετικά με το αν μπορούν να ανταγωνιστούν brand με ισχυρά ταμειακά διαθέσιμα, ανέφερε:«Νομίζω ότι τα καταφέρνουμε πολύ καλά». Για το πόσο εύκολο είναι μια αλυσίδα να αποκτήσει πρόσβαση στα κεφάλαια που χρειάζεται, σχολίασε: «Οι ελληνικές τράπεζες έχουν διαθέσει σημαντικά κεφάλαια για την ανάπτυξη των ξενοδοχείων στη χώρα μας. Είτε πρόκειται για ξένους οργανισμούς που επιθυμούν να επενδύσουν εδώ, είτε για Έλληνες επενδυτές, το ζήτημα της χρηματοδότησης έχει πλέον σταθερές βάσεις».

Όταν ο Αντώνης Σρόιτερ σημείωσε ότι ένας ξενοδοχειακός όμιλος είναι από τους καλύτερους πρεσβευτές της χώρας, η κα Δασκαλαντωνάκη συμφώνησε, προσθέτοντας: «Σίγουρα βοηθάει. Ωστόσο, πιστεύω ότι θα μπορούσε να γίνεται με πιο οργανωμένο τρόπο. Έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας. Σε πολλές τουριστικές περιοχές, όπως το Αιγαίο, τα τοπικά προϊόντα χαρακτηρίζουν την εμπειρία, αλλά η παραγωγική τους δύναμη παραμένει περιορισμένη. Δεν είναι εύκολο να καλυφθούν οι ανάγκες για εξαγωγές, όμως αυτή είναι μια προσωπική άποψη που δεν βασίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία».

Σπύρος Θεοδωρόπουλος: «Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό εργατικό δυναμικό»

Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, στο πλαίσιο του Greece Talks, αναφέρθηκε στις προκλήσεις και τις προοπτικές δημιουργίας ενός εθνικού brand: «Η δημιουργία ενός εθνικού brand δεν είναι εύκολη υπόθεση, αλλά ούτε και ακατόρθωτη. Χρειάζεται συνέπεια και συνεχής προσπάθεια. Υπάρχουν πολλά ελληνικά brands που έχουν καταφέρει να γίνουν διεθνή. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ελληνικό γιαούρτι. Πρόσφατα, βρισκόμουν στην Ινδία και είδα έναν κουβά με γιαούρτι που έγραφε ‘Green Yogurt’. Δεν ήταν ελληνικό, αλλά μόνο το γεγονός ότι χρησιμοποιούσαν αυτό τον όρο κάτι σημαίνει».

Σε ερώτηση για επιτυχημένα παραδείγματα ελληνικών εταιρειών, ανέφερε: «Πολλές εταιρείες έχουν καταφέρει να σπάσουν τα σύνορα, όπως η ΦΑΓΕ, η 7 Days, η ΜΕΒΓΑΛ και η Κρι Κρι». Ο Αντώνης Σρόιτερ ρώτησε ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις. Ο κ. Θεοδωρόπουλος απάντησε: «Εκτός συνόρων, κάθε αγορά είναι διαφορετική. Μια ελληνική επιχείρηση πρέπει να προσαρμοστεί στις τοπικές ανάγκες και συνθήκες ανταγωνισμού. Είναι άλλο το brand της εταιρείας και άλλο το brand της χώρας. Προσωπικά, δεν έχω νιώσει ποτέ ότι το ‘Made in Greece’ είναι εμπόδιο για εξαγωγές. Αντίθετα, όταν ένας τουρίστας επισκέπτεται την Ελλάδα, ζει μια θετική εμπειρία, και αργότερα, όταν βλέπει ένα ελληνικό προϊόν σε ένα γερμανικό σούπερ μάρκετ, το αντιλαμβάνεται με θετικό τρόπο. Όποια υπηρεσία κι αν προσφέρουμε στον ελληνικό τουρισμό, συμβάλλουμε όλοι μαζί στη διαμόρφωση του brand της Ελλάδας». Στη συζήτηση για τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας, σημείωσε: «Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό εργατικό δυναμικό. Υπάρχει η λέξη «φιλότιμο», που δεν μεταφράζεται εύκολα σε άλλες γλώσσες. Έχουμε υψηλό επίπεδο γνώσης ξένων γλωσσών, εξαιρετική πρώτη ύλη και πολλά δυνατά σημεία. Παρόλο που συχνά εστιάζουμε στα μειονεκτήματά μας και γκρινιάζουμε, πιστεύω ότι πρέπει να δίνουμε έμφαση στα πλεονεκτήματά μας. Δεν χρειάζεται να αλλάξουμε τα πάντα για να ανταγωνιστούμε στο εξωτερικό – έχουμε ήδη πολλά πλεονεκτήματα».

Για τις εξαγωγές, ανέφερε: «Τα τελευταία οκτώ χρόνια, οι εξαγωγές μας βρίσκονται σε συνεχή άνοδο. Ωστόσο, κάθε επιχείρηση λειτουργεί σε διαφορετικό ανταγωνιστικό περιβάλλον και λαμβάνει αποφάσεις με βάση πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία των μετόχων και οι ιδιαιτερότητες της αγοράς. Πρέπει να ενισχύσουμε την παραγωγή στην Ελλάδα. Προχωράμε καλά, αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμα σε ιδανική κατάσταση. Αντιμετωπίζουμε ζητήματα, όπως το εμπορικό ισοζύγιο και τη χαμηλή παραγωγικότητα, ειδικά στις ψηφιακές τεχνολογίες. Ο τουρισμός είναι σημαντικός, αλλά η Ελλάδα δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά σε αυτόν».

Σχετικά με τις μικρότερες επιχειρήσεις και την τεχνολογία, τόνισε: «Το διαδίκτυο προσφέρει πλεονεκτήματα στις μικρότερες επιχειρήσεις απέναντι στους μεγαλύτερους ανταγωνιστές. Θεωρώ ότι λειτουργεί υπέρ των μικρών οικονομιών, δίνοντάς τους την ευκαιρία να ανταγωνιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο».

Σε ερώτηση για την παραγωγή, χρησιμοποίησε το παράδειγμα της φέτας: «Η φέτα θα μπορούσε να παράγεται σε διπλάσια ποσότητα από τη σημερινή, ενώ παράλληλα συνεχίζουμε να εισάγουμε μεγάλο όγκο προϊόντων από το εξωτερικό. Αυτό δείχνει ότι έχουμε περιθώριο για μεγαλύτερη ανάπτυξη».

Βασίλης Ψάλτης: Οι τράπεζες έχουν εισέλθει σε φάση βιώσιμης κερδοφορίας

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης, αναφέρθηκε στη σημασία ενός ισχυρού brand: «Η τράπεζά μας μετρά 145 χρόνια ζωής, και το brand της παραμένει ισχυρό. Αυτό διαπιστώσαμε κατά τη διάρκεια της απότομης κρίσης, καθώς και μετά την αποχώρησή μας από τα Βαλκάνια. Παρά τις δυσκολίες, για τους Έλληνες το brand διατήρησε τη δύναμή του και σήμερα συμβολίζει τη σταθερότητα και τη δυναμική της Ελλάδας. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στις ομολογιακές εκδόσεις μας. Ως τραπεζικό σύστημα, οφείλουμε να λειτουργούμε ως προπομποί, στηρίζοντας ενεργά τις επιχειρήσεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συμφωνία μας με την UniCredit, η οποία αποτελεί σημαντικό βήμα προς την ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και την ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας των ελληνικών επιχειρήσεων».

Σε ερώτηση σχετικά με την πιθανότητα επιστροφής των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό, ειδικά στα Βαλκάνια, απάντησε: «Οι τράπεζες πλέον έχουν εισέλθει σε μια φάση βιώσιμης κερδοφορίας, έχουν διαχειριστεί τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και έχουν ελέγξει το κόστος λειτουργίας τους. Έτσι, μπορούν να στηρίξουν αποτελεσματικά την ελληνική οικονομία και τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, η κατάσταση έχει αλλάξει δραστικά σε σχέση με πριν από 15 χρόνια. Τότε, οι ελληνικές εξαγωγές επικεντρώνονταν κυρίως στα Βαλκάνια, κάτι που σήμερα δεν ισχύει. Το κρίσιμο ζήτημα για τις τράπεζες είναι να κατευθύνουν τα διαθέσιμα κεφάλαια στις κατάλληλες περιοχές. Αυτό είναι ένα θέμα που χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση και δεν έχει ακόμη επιλυθεί». Όταν ρωτήθηκε αν οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν το απαιτούμενο μέγεθος για διεθνή παρουσία, σχολίασε: «Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυτό είναι ένα πεδίο που χρειάζεται δουλειά. Η συνεργασία μας με την UniCredit εντάσσεται ακριβώς σε αυτή τη λογική».

Επιπλέον, ο κ. Ψάλτης υπογράμμισε τη συνεργασία της Alpha Bank με τον ξενοδοχειακό τομέα: «Η εξωστρέφεια είναι το κλειδί. Προέρχεται από τον τουρισμό και τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, και εμείς υποστηρίζουμε ενεργά αυτές τις προσπάθειες».

O Δημάρχος Αθηναίων, Xάρης Δούκας, σε μια ξεχωριστή συζήτηση με την Πρέσβειρα της Ολλανδίας και τον Πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα

Ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, μίλησε για την τρέχουσα κατάσταση της ελληνικής πρωτεύουσας, υπογραμμίζοντας πως η Αθήνα, αν και δεν αντιμετωπίζει ακόμα κρίση υπερτουρισμού, βιώνει έντονα μια οικιστική κρίση. «Πρέπει να επικεντρωθούμε στην αύξηση των υποδομών και στη δημιουργία πιο πράσινων πόλεων. Στόχος μας είναι να φυτεύουμε 5.000 δέντρα κάθε χρόνο – φέτος έχουμε ήδη φυτέψει 4.000. Στην Κυψέλη, ίσως την πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Ευρώπης, δημιουργήσαμε ένα μικροδάσος. Αυτές οι παρεμβάσεις δεν ωφελούν μόνο τους κατοίκους αλλά και τον τουρισμό, καθώς οι τουρίστες εκτιμούν τους πράσινους και ανοιχτούς χώρους», ανέφερε.

Σε ερώτηση σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πόλη στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης και των κοινωνικών ανισοτήτων, ο κ. Δούκας επεσήμανε: «Σε μια μεγάλη πόλη, όπως η Αθήνα, οι ανισότητες είναι αναπόφευκτες. Παρόλο που είμαστε ένας παγκόσμιος τουριστικός προορισμός, υπάρχουν συμπολίτες μας που δυσκολεύονται ακόμα και να βρουν στέγη. Χρειαζόμαστε μια πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, που θα περιλαμβάνει στενή συνεργασία με την κυβέρνηση και τα υπουργεία, ώστε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί. Φέτος, ο δήμος παρείχε κοινωνικές υπηρεσίες σε 1.000 μαθητές και σε περισσότερες από 4.000 οικογένειες». Ο Δήμαρχος υπογράμμισε ότι ο δήμος δεν λαμβάνει έσοδα από τον κλιματικό φόρο που καταβάλλουν τα ξενοδοχεία. «Ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως δόθηκαν αυξήσεις στους δημοτικούς υπαλλήλους, κάτι που είναι θετικό. Όμως, τα οικονομικά του δήμου δεν βελτιώθηκαν, καθώς η χρηματοδότηση παραμένει στα ίδια επίπεδα. Ζητούμε να εισπράττει ο δήμος το 50% του τουριστικού φόρου που καταβάλλουν τα ξενοδοχεία».

Matthew Lodge: Η κύρια πρόκληση είναι εκσυγχρονισμός των υποδομών στο Ηνωμένο Βασίλειο

«Αντιμετωπίζουμε μια σειρά από προκλήσεις που απαιτούν στρατηγικές λύσεις. Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα έντονο σε μεγάλες πόλεις, όπως το Λονδίνο, αλλά επηρεάζει και άλλες αστικές περιοχές. Η εξέλιξη δεν μπορεί να αφήνεται στην τύχη· χρειάζεται στρατηγικός σχεδιασμός», επισημάνθηκε.

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου αυτή τη στιγμή παρέχει χρηματοδότηση στις πόλεις για την αντιμετώπιση του υπερτουρισμού, ενώ η συμμετοχή της κοινότητας και των επιχειρήσεων στη λήψη αποφάσεων είναι απαραίτητη. «Όσον αφορά τη βιωσιμότητα και την πράσινη μετάβαση, πρέπει να αναδείξουμε τις οικονομικές ευκαιρίες και τα περιβαλλοντικά οφέλη που προκύπτουν από αυτή». «Οι υποδομές στο Ηνωμένο Βασίλειο συχνά δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες του τοπικού πληθυσμού και των επισκεπτών. Η κύρια πρόκληση είναι ο εκσυγχρονισμός τους. Η κλιματική κρίση είναι μια παγκόσμια ανησυχία. Ο μόνος τρόπος να την αντιμετωπίσουμε είναι μέσω της συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Η επένδυση σε πράσινες υποδομές, ιδιαίτερα στις μεταφορές, πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα».

Αναφερόμενος στο Λονδίνο, ο κ. Matthew Lodge σχολίασε ότι η πόλη στο τέλος της δεκαετίας του ’80 υλοποιούσε τεράστια έργα, κάτι που σήμερα φαίνεται ανέφικτο. Ωστόσο, παρατηρήθηκε ότι το κέντρο του Λονδίνου, όταν δεν λειτουργούν οι επιχειρήσεις, είναι συχνά άδειο, σε αντίθεση με άλλες πόλεις όπου υπάρχει πιο ισορροπημένος συνδυασμός κατοίκων, επιχειρήσεων και επισκεπτών. Η αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών στις πόλεις παρουσιάστηκε ως αποτελεσματική λύση για τη βιωσιμότητα. «Στη Γλασκώβη, για παράδειγμα, τα φώτα στους δρόμους ανάβουν μόνο όταν ανιχνεύεται πεζός, μειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας. Αντίστοιχα, στο Λονδίνο και το Μάντσεστερ, μέσω έξυπνων τεχνολογιών, οι εκπομπές έχουν μειωθεί σημαντικά, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση ενέργειας».

Ο Πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου μεταξύ άλλων σημείωσε: «Πριν από 20 χρόνια, κανείς δεν κυκλοφορούσε με ποδήλατο στο κέντρο της Αθήνας. Σήμερα, αυτή η εικόνα έχει αλλάξει εντελώς, και αυτό είναι ενθαρρυντικό. Ακόμα και η πρέσβης της Ολλανδίας είναι μια γενναία ποδηλάτισσα», σημειώθηκε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την πρόοδο της ελληνικής πρωτεύουσας στον τομέα αυτό».

Susanna Terstal, Πρέσβειρα της Ολλανδίας στην Ελλάδα: Στόχος οι πιο βιώσιμες και κατοικήσιμες πόλεις

«Ο τουρισμός δεν είναι μονόπλευρος. Η πόλη του Άμστερνταμ, μαζί με τη Βαρκελώνη και άλλες πόλεις, ξεκίνησαν μια συμμαχία για τον αστικό τουρισμό. Μας αρέσουν οι τουρίστες, αλλά θέλουμε επίσης να ζούμε στις πόλεις μας. Στόχος μας δεν είναι μόνο να γίνουν οι πόλεις πιο βιώσιμες, αλλά και πιο κατοικήσιμες, επιτυγχάνοντας ισορροπία ανάμεσα στον ντόπιο πληθυσμό και τον τουρισμό. Ένα παράδειγμα είναι οι πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η κυβέρνηση εργάζεται σε ένα σύστημα που περιορίζει τις μισθώσεις σε 30 μέρες το χρόνο».

«Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι ο υπερτουρισμός. Το Άμστερνταμ έχει θέσει πλέον όριο στους επισκέπτες, με ανώτατο αριθμό τα 20 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως. Πρόκειται για μια μικρή πόλη με ιστορικό κέντρο που χτίστηκε πριν από 500 χρόνια και είναι ευάλωτο στη μαζική εισροή επισκεπτών. Πρέπει να περιοριστεί ο αριθμός των κρουαζιερόπλοιων και να προωθηθεί ο πολιτιστικός και περιβαλλοντικός τουρισμός. Θέλουμε να αναδείξουμε ότι η Ολλανδία δεν είναι μόνο το Άμστερνταμ, αλλά και πολλές άλλες όμορφες περιοχές. Δεν επιθυμούμε επισκέπτες που έρχονται με φθηνές πτήσεις μόνο για να πίνουν μπίρες στο ιστορικό μας κέντρο – αυτό δεν είναι βιώσιμο».

Τι μπορούν να μάθουν οι ελληνικές πόλεις από την Ολλανδία

«Πιστεύω ότι πάντα μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο. Η μεγαλύτερη πρόκληση στην Ολλανδία αυτή τη στιγμή είναι η διαχείριση των υδάτων. Αν και παραδοσιακά έχουμε άφθονο νερό, η κλιματική κρίση προκαλεί ξηρασία. Από τον Μεσαίωνα, οι αγρότες στην Ολλανδία αποφάσισαν συλλογικά πώς να διαχειριστούν τα ύδατα. Ήταν μια κοινή απόφαση – αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, θα πνιγόμασταν όλοι. Αυτή η συλλογική προσέγγιση πρέπει να συνεχιστεί. Το νερό είναι κοινός πόρος που απαιτεί κοινές λύσεις». «Στο Άμστερνταμ, σχεδόν όλα έχουν ψηφιοποιηθεί, από τις υποδομές μέχρι τις δημόσιες υπηρεσίες. Είναι εκσυγχρονισμένες και προσβάσιμες σε όλους, όχι μόνο στους οικονομικά ασθενέστερους. Στην Αθήνα, με τα λιμάνια και τις διαφορετικές υποδομές της, το ζήτημα είναι πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε καλύτερη πρόσβαση και ψηφιακή μετάβαση». Σε ερώτηση για το μεγαλύτερο πρόβλημα της Αθήνας, η κα Terstal απάντησε ότι είναι «Η κίνηση».

Ο Ιvan Gladstone, Associate Partner McKinsey & Company, σε μια ομιλία-τροφή για σκέψη στο Greece Talks

Ο τουριστικός τομέας και η φιλοξενία παρουσιάζουν σημαντική δυναμική ανάπτυξης, παρά τις οικονομικές προκλήσεις ενώ οι νέες γενιές ταξιδιωτών είναι πιο απαιτητικές και πρωτοστατούν στην αλλαγή των τάσεων. Η έρευνα της McKinsey για την τρέχουσα κατάσταση του τουρισμού το 2024 παρουσιάστηκε από τον Ivan Gladstone στο συνέδριο του Travel.gr, Greece Talks, και παρέχει χρήσιμα δεδομένα για τις τάσεις και τις προτιμήσεις των ταξιδιωτών, καθώς και για τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος.

Οι καταναλωτές επενδύουν περισσότερο στα ταξίδια, καθιστώντας τα μία από τις κορυφαίες κατηγορίες δαπανών. Το 33% των ερωτηθέντων σχεδιάζει να ξοδέψει περισσότερα στα ταξίδια από ό,τι σε άλλες πολυτέλειες, όπως η εστίαση. Αυτή η αυξημένη προθυμία είναι πιο έντονη στις νεότερες γενιές, με το 76% της Gen Z να δηλώνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για ταξίδια σε σχέση με παλαιότερα. Οι νεότερες γενιές, όπως η Gen Z και οι Millennials, δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση για διεθνείς προορισμούς και αναζήτηση νέων εμπειριών. Αντίθετα, οι μεγαλύτερες γενιές (Gen X και Baby Boomers) επιλέγουν κυρίως εγχώριους προορισμούς και ταξίδια με οικογενειακό προσανατολισμό. Οι νεότεροι δαπανούν επίσης μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους σε ταξίδια, δίνοντας έμφαση στις εμπειρίες. Παρά την παγκοσμιοποίηση, ο εσωτερικός τουρισμός παραμένει κυρίαρχος, με προβλεπόμενη ανάπτυξη 12% στην Κίνα μέχρι το 2030. Επίσης, η ενδοπεριφερειακή ταξιδιωτική δραστηριότητα στην Ασία αναμένεται να αυξηθεί κατά 14% ετησίως, αντικατοπτρίζοντας τις περιβαλλοντικές ανησυχίες και την αναζήτηση κοντινών προορισμών. Νέες αγορές, όπως η Ινδία και η Νοτιοανατολική Ασία, συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση των διεθνών ταξιδιών. Για παράδειγμα, η Ινδία αναμένεται να παράγει 90 εκατομμύρια εξερχόμενα ταξίδια ετησίως έως το 2040, ενώ η Ταϊλάνδη παρουσίασε 1,6 φορές περισσότερες κρατήσεις για την Κίνα το 2024 συγκριτικά με το 2019. Ο πολυτελής τουρισμός επαναπροσδιορίζεται. Το 70% της αγοράς αποτελείται από ταξιδιώτες με καθαρή περιουσία κάτω των 5 εκατ. δολαρίων, γεγονός που υποδεικνύει ότι η πολυτέλεια γίνεται πιο προσιτή και εμπειρικά ελκυστική. Επιπλέον, οι ταξιδιώτες αναζητούν εξατομικευμένες εμπειρίες, όπως μοναδικές εκδρομές ή γαστρονομικές επιλογές. Οι ταξιδιώτες προτιμούν την αυτονομία στον προγραμματισμό των ταξιδιών τους, επιλέγοντας κυρίως διαδικτυακές πλατφόρμες λόγω κόστους και ευκολίας. Ταυτόχρονα, το 48% σχεδιάζει τις διακοπές του περισσότερο από δύο μήνες νωρίτερα για να εξοικονομήσει κόστος. Ωστόσο, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ταξιδιώτες εξακολουθούν να προτιμούν την ανθρώπινη επαφή, χρησιμοποιώντας ταξιδιωτικούς πράκτορες.

Ο Charles Forte συνομιλεί με τον Κώστα Παναγάκη

«Κατατασσόμαστε στην τρίτη θέση παγκοσμίως ως προς την ποιότητα των υπηρεσιών μας», ανέφερε χαρακτηριστικά o Director of development των Rocco Forte Hotels στον Principal της Travelworks, Κώστα Παναγάκη. Κάθε ξενοδοχείο του ομίλου διατηρεί μια ξεχωριστή προσωπικότητα, εμπνευσμένη από τον προορισμό στον οποίο βρίσκεται, ενώ η συνοχή τους επιτυγχάνεται μέσω του υψηλού επιπέδου εξυπηρέτησης και του εξαιρετικού design.

Ο όμιλος Rocco Forte Hotels έχει παρουσία σε πολλά σημεία του κόσμου και συνεχίζει να επεκτείνεται σε νέες αγορές. Παρότι υπάρχουν πολλά έργα υπό ανάπτυξη, η προτεραιότητα παραμένει η Ιταλία. «Πριν από χρόνια υπήρχε σχέδιο να δραστηριοποιηθούμε στην Ελλάδα, αλλά δεν προχώρησε. Σήμερα διαφαίνεται μια νέα ευκαιρία, για την οποία δεν μπορώ να πω περισσότερα προς το παρόν. Είμαστε, όμως, πολύ κοντά στο να υπογράψουμε κάτι στην Αθήνα, όπου πιστεύω ότι υπάρχει έλλειψη πολυτελών ξενοδοχείων».

Ο Charles Forte σημείωσε ότι τα ξενοδοχεία υιοθετούν έναν πράσινο προσανατολισμό, δίνοντας έμφαση στη χρήση τοπικών υλικών, στην ενίσχυση των ντόπιων κατασκευαστών και στον σεβασμό προς τα τοπικά έθιμα. «Η βιωσιμότητα αποτελεί πλέον βασική παράμετρο στη λειτουργία μας, αλλά η ουσία της πολυτελούς φιλοξενίας δεν αλλάζει: είναι το ανθρώπινο στοιχείο, η εξαιρετική εξυπηρέτηση». Ο όμιλος δημιουργεί μοναδικές εμπειρίες για κάθε καλεσμένο, συλλέγοντας στοιχεία μέσω ενός συστήματος που βοηθά στην παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών. «Η κουλτούρα μας, το εξειδικευμένο προσωπικό και οι έμπειροι managers είναι οι πυλώνες της επιτυχίας μας. Προσπαθούμε καθημερινά να διατηρούμε αυτά τα στάνταρ, καθώς αυτό είναι η καρδιά του επιχειρείν μας» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Charles Forte.

New Emotions in an Era of Mass Tourism: Ο Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης και η Δρ. Αγγελική Κοτταρίδη, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων σε μια συζήτηση για την νέα εποχή της Εμπειρίας στα Μουσεία. Συντονίζει η δημοσιογράφος, Τίνα Μανδηλαρά.

Ν. Σταμπολίδης: Aπό το 1374000 μέχρι το 2018 – 2019 είχαμε φτάσει στο 1700000. Η πανδημία κατέβασε στο μισό εκατομμύριο. Το 2023 φτάσαμε περίπου τα 2.000.000 και μέχρι τον Οκτώβριο του 2024 έχουν τον ίδιο αριθμό με το 2023. Στο μουσείο της Ακρόπολης σκεφτήκαμε να κάνουμε αρχαιολογικές εκθέσεις και μοντέρνες κάτι που αύξησε πολύ τον αριθμό επισκεπτών. Δεν μπορείς να χαρείς τα γλυπτά του Παρθενώνα οπουδήποτε αλλού πέρα από το μουσείο της Ακρόπολης.

Αγ. Κοτταρίδη: Η Μακεδονία τουριστικά είναι μηδέν. Το 1993 πριν ανοίξει το κέλυφος προστασίας, οι επισκέπτες ήταν μόλις μερικές εκατοντάδες. Αυτό αυξήθηκε σταδιακά και πλέον, με το νέο μουσείο, φέτος φτάσαμε να έχουμε 320.000 επισκέπτες στο μουσείο στις Αιγές. Η Μακεδονία τουριστικά είναι μηδέν. Το 1993, πριν ανοίξει το κέλυφος προστασίας, οι επισκέπτες ήταν μόλις μερικές εκατοντάδες. Αυτό αυξήθηκε σταδιακά και πλέον με το νέο μουσείο φέτος φτάσαμε να έχουμε 320.000 επισκέπτες στο μουσείο στις Αιγές.

Conceiving the Future Hotel Experience: Ο Γενικός Γραμματέας ΕΟΤ, Ανδρέας Φιορεντίνος, ο Πρόεδρος Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και HOTREC, Αλέξανδρος Βασιλικός, η CEO at PHĀEA | VP at SETE | VP at Marketing Greece, Αγάπη Σμπώκου και ο Managing Director Canaves Collection, Μάρκος Χαϊδεμένος σε ένα ενδιαφέρον πάνελ για το μέλλον της Φιλοξενίας στο Greece Talks.

Μάρκος Χαϊδεμένος: Πολλές εταιρείες πολυτελείας του εξωτερικού αναζητούν ευκαιρίες επενδύσεων στην Ελλάδα. Θεωρώ πως, για να είναι βιώσιμες αυτές οι επενδύσεις, δεν πρέπει να εστιάζουμε μόνο στη Μύκονο, τη Σαντορίνη και την Αθήνα, αλλά και σε άλλους μικρότερους προορισμούς. Παρακολουθώ εδώ και πολλά χρόνια την Ιταλία, που είναι πρωτοπόρος στον luxury τουρισμό, και αναρωτιέμαι: ποιος γνώριζε πριν λίγα χρόνια τη Ματέρα ή την Πούλια; Φυσικά, προορισμοί όπως η Σαντορίνη δεν θα έπρεπε να προβληματίζονται από αυτή την τάση, καθώς αποτελούν τα λεγόμενα “κλασικά” (classic).

Για εμάς, η πολυτέλεια σημαίνει σύνδεση με τον προορισμό και τους ανθρώπους του. Παρόλα αυτά, συμφωνώ πως για τον καθένα η έννοια της πολυτέλειας είναι υποκειμενική. Εμείς, πάντως, κάνουμε σύντομα το επόμενο βήμα μας εκτός Σαντορίνης. Έχουμε ήδη ξεκινήσει την κατασκευή ενός πεντάστερου ξενοδοχείου στην Πάρο, γιατί θέλουμε αυτό που τόσα χρόνια κάνουμε καλά στη Σαντορίνη να το προσφέρουμε και στην Πάρο. Ως ξενοδόχο στη Σαντορίνη, με στεναχωρεί το γεγονός ότι, παρά το ότι το νησί έχει τόσα πολλά να προσφέρει στον επισκέπτη – από τα κρασιά και το φαγητό μέχρι τις αρχαιότητες και την Καλντέρα – συζητάμε καθημερινά για τα αρνητικά, τα οποία, ναι, αποτελούν πρόβλημα. Η Σαντορίνη πλήττεται από όλη αυτή την αρνητική δημοσιότητα (negative publicity) και, μαζί της, πλήττεται και ο ελληνικός τουρισμός.

Ένα βασικό πρόβλημα της Σαντορίνης είναι ο υπερτουρισμός από τις κρουαζιέρες. Από την επόμενη χρονιά έχει ανακοινωθεί ότι θα υπάρξει όριο στους 8.000 επισκέπτες την ημέρα. Επιπλέον, το εισιτήριο των 20 ευρώ για τη Σαντορίνη θα πρέπει να επιστρέφει στον τόπο, ώστε να επενδύεται στην ανάπτυξη και στις υποδομές, όπως τα λιμάνια, οι μαρίνες κ.ά.

Αλέξανδρος Βασιλικός: Ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Αλέξανδρος τόνισε τον κίνδυνο οι αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις να καταστήσουν τον ελληνικό τουρισμό ακριβό. «Μετά τον COVID-19, η ζήτηση έχει αυξηθεί – κάτι που δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Δεν γνωρίζουμε, όμως, πόσο θα διαρκέσει. Αυτή η αύξηση της ζήτησης γίνεται αφορμή για επιπλέον φορολόγηση στα ξενοδοχεία, με νέα βάρη να προστίθενται συνεχώς. Το ζήτημα είναι, σε ποιο σημείο οι τουρίστες θα θεωρήσουν ότι το προϊόν είναι πλέον ακριβό. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις σε εισιτήρια και άλλα ταξιδιωτικά έξοδα». Ο κ. Βασιλικός αναφέρθηκε επίσης στις αυξημένες ανάγκες για νέες τουριστικές υποδομές στα δημοφιλή νησιά, επισημαίνοντας τον κορεσμό που αυτά αντιμετωπίζουν. «Το χωροταξικό αποτελεί μια μεγάλη αποτυχία του παρελθόντος. Ωστόσο, για μένα, ο μεγάλος κίνδυνος είναι να επαναλάβουμε στην υπόλοιπη Ελλάδα αυτό που δεν καταφέραμε να διορθώσουμε στα αστικά κέντρα». Τόνισε, επίσης, την ανάγκη για παρεμβάσεις σε κρίσιμες υποδομές, όπως τα λιμάνια και τα συστήματα αποκομιδής απορριμμάτων στα νησιά, ώστε να αντιμετωπιστούν οι πιέσεις από τον αυξημένο τουρισμό.

Ανδρέας Φιορεντίνος: Ο Γενικός Γραμματέας του ΕΟΤ, Ανδρέας Φιορεντίνος, εμφανίστηκε αισιόδοξος για τις προοπτικές του ελληνικού τουρισμού. «Πριν από 10 χρόνια, οι αριθμοί σε αφίξεις και έσοδα ήταν οι μισοί από τους σημερινούς. Υπάρχει πλάνο, και ο Πρωθυπουργός γνωρίζει ότι ο τουρισμός δεν πρέπει να λειτουργεί στον αυτόματο πιλότο. Καταβάλλονται προσπάθειες για τη χρονική και τοπική επέκταση της τουριστικής περιόδου. Δεν με ανησυχεί μια μικρή επιβράδυνση σε ορισμένους προορισμούς. Στους εμβληματικούς προορισμούς του Αιγαίου, υπήρξε μικρή πτώση τη high season, αλλά πρέπει να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα. Δεν μπορούμε να έχουμε αύξηση κάθε χρόνο».

Σχολιάζοντας τις μελλοντικές προοπτικές, υπογράμμισε: «Το ζητούμενο είναι να ενισχύσουμε το συνολικό προϊόν. Εργαζόμαστε για την εκπαίδευση ανθρώπων σε νέους προορισμούς. Η διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού είναι το Α και το Ω. Τα προβλήματα του υπερτουρισμού ή της έλλειψης υποδομών είναι παρόμοια στις επιπτώσεις τους. Παρότι έχουμε άριστες υποδομές από την πλευρά των επιχειρηματιών, απαιτείται μεγαλύτερη υποστήριξη από τις δημόσιες δομές». Ο κ. Φιορεντίνος κατέληξε λέγοντας ότι η τάση του slow tourism βρίσκει στην Ελλάδα την ιδανική εφαρμογή. «Φιλοξενία, ποιοτικό προϊόν και value for money είναι τα χαρακτηριστικά μας. Κανείς δεν μας έχει πει πως το προϊόν είναι ακριβό».

Αγάπη Σμπώκου: «Δύσκολα θα βρείτε άνθρωπο του τουρισμού που να μην σχεδιάζει κάτι νέο – είναι ένας τομέας που βασίζεται στην εξωστρέφεια. Εμείς επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα για την ανάδειξη της τοπικής δημιουργίας». «Αισθάνομαι πολύ τυχερή που βρισκόμαστε στο τιμόνι αυτής της εταιρείας. Φέτος επενδύσαμε σε αποφάσεις με στόχο τη βιωσιμότητα, διαθέτοντας το 3% του τζίρου μας. Μέσα από αυτή την επένδυση, καταφέραμε να τριπλασιάσουμε την απόδοσή μας». «Μια συνεργασία που μας γεμίζει περηφάνια είναι αυτή με το Μουσείο Μπενάκη. Είναι μια πρωτοβουλία που δίνει την ευκαιρία στο κοινό να δει τι πραγματικά συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα» συμπλήρωσε η Αγάπη Σμπώκου.

«Οι άνθρωποι βρίσκονται στο επίκεντρο της παροχής υπηρεσιών. Η φιλοδοξία μας είναι να αναδείξουμε τη διαχρονική φιλοξενία της Ελλάδας, χτίζοντας μια κουλτούρα που αποτυπώνει την αυθεντική ελληνική φιλοξενία. Μια νέα συνεργασία στο Blue Palace έρχεται να ενισχύσει αυτή την προσπάθεια. Προσπαθούμε να προσελκύσουμε ένα κοινό που ενδιαφέρεται να γνωρίσει τη σύγχρονη Ελλάδα – είτε αυτό αφορά το φαγητό είτε το design. Η ίδια προσέγγιση ισχύει και για την ενίσχυση της τοπικής δημιουργικότητας. Στην ερώτηση τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί η ποιότητα του τουριστικού προϊόντος, η απάντηση είναι σαφής: η διαρκής εξέλιξή του είναι αναγκαία. Αν θέλεις να παραμείνεις ανταγωνιστικός, πρέπει να εξελίσσεσαι συνεχώς. Αυτή η εξέλιξη πρέπει να είναι ολιστική, εστιάζοντας στη συνολική εμπειρία του πελάτη».

«Η ελληνική επιχειρηματικότητα έχει σημειώσει πρόοδο, και αυτό με κάνει αισιόδοξη. Για μένα, το ζητούμενο είναι ποιοι θα είναι οι άνθρωποι που θα στελεχώσουν τον κλάδο, ποια εργαλεία θα χρησιμοποιήσουν και πώς θα διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα. Πρώτα απ’ όλα, χρειαζόμαστε πολιτικές και οργανισμούς που θα διασφαλίζουν την επιτυχία. Το ερώτημα είναι πώς ένας προορισμός μπορεί να στηρίξει ένα προϊόν πολυτελείας. Ένα καλό παράδειγμα μπορούμε να δούμε στο εξωτερικό, όπου η εμπειρία του επισκέπτη είναι ενιαία και πλήρως οργανωμένη» ανέφερε μεταξύ άλλων η κα Σμπώκου.

O Aνδρέας Κωστόπουλος στο Greece Talks: Πώς η κληρονομιά του χθες μπορεί να γεννήσει την αισθητική του αύριο

Ο Ανδρέας Κωστόπουλος, Co-Founder της Manhattan Projects, σε μία ομιλία σχετικά με την επίδραση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στα διεθνή τουριστικά πράγματα. Στην ενδιαφέρουσα παρουσίαση του, ο κ. Κωστόπουλος παρέθεσε μία σειρά από αρχιτεκτονικά projects πάνω στα οποία δούλεψε τα τελευταία χρόνια, θέτοντας τα θεμέλια για μία συζήτηση γύρω από το πώς η καινοτομία και η ανατροπή μπορούν να δημιουργήσουν ένα αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα τόσο εντυπωσιακό που να αποτελεί ολοκληρωμένη εμπειρία από μόνο του.

Στόχος του κ. Κωστόπουλου ήταν η ανάδειξη νέων τεχνικών και καινοτόμων ιδεών μέσα στα αρχιτεκτονικά και κατασκευαστικά του projects και πως αυτά μπορούν να ενοποιηθούν με το παρελθόν και την καταγωγή ενός τόπου ή ενός κτηρίου, γεννώντας τελικά κάτι τελείως φρέσκο και νέο, το οποίο να μη μοιάζει με οτιδήποτε άλλο έχουμε δει στο παρελθόν. Αντλώντας επιρροές από κάθε γωνιά του χρόνου και του χώρου και παντρεύοντας τα με την ταυτότητα ενός συγκεκριμένου προορισμού μπορούμε να δημιουργήσουμε κάτι τόσο ξεχωριστό που οι άνθρωποι θα θέλουν να κοιτάζουν και να επισκέπτονται ξανά και ξανά.

Ο κορυφαίος Έλληνας Χαρτογράφος, Στέφανος Ψημένος, στο Greece Talks

Μήπως δεν έχουμε μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς; Μήπως δεν έχουμε όμορφα φυσικά τοπία; Γιατί λοιπόν είμαι μόνος; Πού είναι όλοι οι άλλοι; Και ξέρετε για πόσους άλλους μιλάμε; Μιλάμε για περίπου 80 εκατομμύρια Ευρωπαίους πεζοπόρους και για άλλα 15 εκατομμύρια Ευρωπαίους ορειβάτες. Γιατί, έστω και λίγοι από αυτούς, δεν είναι εδώ, στα ελληνικά μονοπάτια, κάθε άνοιξη και κάθε φθινόπωρο; Γιατί όλοι οι Ευρωπαίοι πεζοπόροι και ορειβάτες συνωστίζονται για πεζοπορία ή ορειβασία στα βουνά της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας; Τι έχουν αυτές οι περιοχές που δεν το έχουμε εμείς;

Η απάντηση είναι πολυσύνθετη. Στον τομέα όμως που γνωρίζω καλά, ξέρω ότι αυτό που λείπει από τη χώρα μας είναι ένα σωστά σχεδιασμένο και σωστά σηματοδοτημένο εθνικό δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών. Τονίζω το σωστά. Διότι, μέσα στο 2025, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, μέσω του ΟΦΥΠΕΚΑ (του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής), θα διαθέσει σχεδόν 40 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για να υλοποιηθούν περί τις 140 Μελέτες σηματοδότησης μονοπατιών, σε όλη την Ελλάδα.

GREECE TALKS

Greece Talks: Όλα όσα έγιναν στο μεγάλο Συνέδριο του Travel.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024

Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης συνομιλεί με τον διευθυντή του περιοδικού, Monocle