Τις προοπτικές, που έχει η χώρα σε αυτόν τον τομέα, έχει κατ΄ επανάληψη τονίσει ο Περιφερειάρχης Αττικής και πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και του Ελληνικού Συμβουλίου Υγείας (ΕΛΙΤΟΥΡ) κ. Γιώργος Πατούλης σημειώνοντας ότι η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας μας δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από καμία άλλη χώρα ενώ η αξιοπιστία των δομών και των επιστημόνων, που έχουν μεγάλες επιτυχίες μας, βοηθάει στην εξωστρέφεια.
Αναφέρθηκε ιδιαίτερα, στο παράδειγμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης που η Ελλάδα κατατάσσεται 5η στον παγκόσμιο τουρισμό υγείας. Μάλιστα, εκτίμησε ότι ο τουρισμός υγείας μπορεί συνολικά να προσθέσει περί τα 13,6 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας και να δημιουργήσει 173.000 νέες θέσεις εργασίας σε διάστημα 5 ετών.
Το παράδειγμα της Βρετανίας
Σε τελευταία έκθεση του ελληνικού γραφείου οικονομικών και εμπορικών υποθέσεων στο Λονδίνο αναφέρονται οι προοπτικές αλλά και οι δυσκολίες που υπάρχουν για την προσέλκυση Βρετανών για ιατρικούς λόγους στη χώρα.
Όπως αναφέρεται, ενδιαφέρον παρουσιάσει η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και ιδιαίτερα του ιατρικού τουρισμού στους τομείς των κέντρων μετάγγισης αίματος, κέντρων αποκατάστασης και ιαματικών κέντρων. Πρέπει όμως να κατανοηθούν και διερευνηθούν τα εμπόδια που λειτουργούν αποτρεπτικά για την ανάπτυξή του. Πρώτον, σημειώνεται η απουσία διμερών συνεργασιών μεταξύ κρατικών και ιδιωτικών φορέων υγείας, αποτελεί βασικό ανασταλτικό παράγοντα. Για παράδειγμα, το βρετανικό Moorefield’s Hospital έχει συνεργασία με το Dubai για οφθαλμολογικά περιστατικά. Δεύτερον, αναφέρεται η αυστηρότητα του βρετανικού νόμου σχετικά με την ευθύνη των παρόχων τουριστικών πακέτων και τα δικαιώματα των ταξιδιωτών (ATOL protection -Air Travel Organiser’s Licence-που εγγυάται η Βρετανική Πολιτική Αεροπορία) σε περίπτωση ακυρώσεων ή παύσης λειτουργίας του παρόχου. Έτσι, οι ταξιδιωτικοί πράκτορες αποφεύγουν τη δημιουργία πακέτων ιατρικού τουρισμού, τα οποία θα περιελάμβαναν μεγαλύτερες σχετικές απαιτήσεις. Σύμφωνα με την έκθεση και με βάση τα παραπάνω, θεωρούνται ως σκόπιμα τα εξής:
−Ενθάρρυνση συνεργασίας μεταξύ νοσοκομείων και κέντρων αποκατάστασης, ιδιωτικών και δημόσιων, για συγκεκριμένες παθήσεις και θεραπείες.
−Ενθάρρυνση συνεργασίας μεταξύ, αφενός βρετανικών τουριστικών πρακτορείων και διαμεσολαβητών παροχής ιατρικών υπηρεσιών και αφετέρου ελληνικών νοσοκομείων, κλινικών και κέντρων αποκατάστασης, για την ανάπτυξη πακέτων ιατρικού τουρισμού στην Ελλάδα. Επίσης, θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα ασφαλιστικής κάλυψης των εν λόγω πακέτων από ελληνικές ή βρετανικές εταιρείες.
−Διερεύνηση δυνατότητας κάλυψης μέρους της δαπάνης από τα εθνικά συστήματα υγείας.
Η παγκόσμια αγορά του τουρισμού υγείας
Στην παγκόσμια αγορά τουρισμού υγείας, μεταξύ των επικρατέστερων τύπων θεραπειών είναι η καρδιοαγγειακή θεραπεία, η ορθοπεδική, η οδοντιατρική, η εξωσωματική γονιμοποίηση, η καλλυντική θεραπεία, η νευρολογική θεραπεία και η αντιμετώπιση του καρκίνου.
Οι κυριότερες χώρες που προσφέρουν υπηρεσίες στον τουρισμό υγείας, είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, το Μεξικό, η Γερμανία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ελβετία, η Τουρκία, η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Νότια Κορέα, η Αυστραλία, το Ισραήλ, η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη και η Ινδονησία.
Η αγορά του τουρισμού στον τομέα της υγείας αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω έως το 2027 σύμφωνα με σχετική έρευνα της Data Bridge Market. Κύριος λόγος της ανάπτυξης του τουρισμού υγείας, είναι οι αυξανόμενες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.
Η ταχεία πρόσβαση στη γενική ιατρική και οδοντιατρική περίθαλψη, η πρόσβαση σε διαδικασίες και επεμβάσεις που δεν είναι διαθέσιμες στην εκάστοτε χώρα καταγωγής, οι χαμηλότερες τιμές και ο συνεχώς αύξηση γήρανσης του πληθυσμού, ενδέχεται να επιταχύνουν την ανάπτυξη της αγοράς του τουρισμού στον τομέα της υγείας τα επόμενα χρόνια. Συνεπώς, όλο και περισσότερες χώρες θα μπαίνουν στο παιχνίδι της προσφοράς υπηρεσιών στον τομέα της υγείας.
Το μόνο που ενδέχεται να φρενάρει την εν λόγω ανάπτυξη, μην επιτρέποντας ουσιαστική έκρηξη στον τουρισμό υγείας, είναι το υψηλό κόστος των θεραπειών.
Σύμφωνα με την Ένωση Ιατρικού Τουρισμού, Medical Tourism Association (MTA), παγκόσμια μη-κερδοσκοπική ένωση για τον Ιατρικό Τουρισμό και τη Διεθνή Βιομηχανία Ασθενών, την περίοδο 2020-2021 η Ελλάδα κατατάσσεται στην 34η θέση ως προς την προσφορά υπηρεσιών στον τουρισμό υγείας, ανάμεσα σε 46 χώρες οι οποίες περιλαμβάνονται στη μελέτη. Ειδικότερα, η χώρα μας έρχεται 24η όσον αφορά στο περιβάλλον που προσφέρει στον ιατρικό τουρίστα, 32η ως προς το μέγεθος της αγοράς του ιατρικού τουρισμού και 39η στην ποιότητα των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών υγείας.
Πρώτη χώρα στην κατάταξη, είναι ο Καναδάς και ακολουθούν η Σιγκαπούρη, η Ιαπωνία, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ντουμπάϊ, η Κόστα Ρίκα, το Ισραήλ, τα Άμπου Ντάμπι, η Ινδία, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ομάν, η Νότια Κορέα, η Τσεχία, η Ταιβάν, η Ταϊλάνδη, η Ιταλία, η Δομινικανή Δημοκρατία, η Αργεντινή, η Πορτογαλία, η Νότια Αφρική, η Ουγγαρία, οι Φιλιππίνες, η Κολομβία, η Αίγυπτος, η Μάλτα, η Βραζιλία, η Πολωνία, η Τουρκία, το Μαρόκο, το Μπαχρέιν, η Κίνα, η Ελλάδα, η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία, ο Παναμάς, η Τυνησία, το Κατάρ, η Τζαμάικα, η Ρωσία, το Μεξικό, ο Λίβανος, η Γουατεμάλα, το Κουβέιτ και το Ιράν.
Δαπάνες έως και 6.000 δολ. ανά ταξίδι
Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες οι ξένοι ασθενείς μπορούν να δαπανήσουν σε αρκετές περιπτώσεις μέχρι και 6.000 δολ. σε κάθε ταξίδι.
Το υψηλό κέρδος από αυτή τη μορφή τουρισμού κινητοποίησε χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής για τη διεκδίκηση σοβαρού μεριδίου από τη διεθνή αγορά. Οι χώρες αυτές, λόγω των χαμηλότερων επιπέδων μισθών του προσωπικού, του κόστους ιατρικής αποζημίωσης και άλλων παραγόντων επιχείρησαν να προσελκύσουν επισκέπτες με δέλεαρ την τελική τιμή η οποία φαίνεται να μειώνεται σημαντικά για τον ασθενή, με την άντληση ενός σημαντικού ποσού από τη χώρα καταγωγής τους για θεραπεία σε ένα ξένο κράτος. Αυτό είναι τόσο επικερδές που ακόμη και Αμερικανικά νοσοκομεία, όπως το Χάρβαρντ, το Τζον Χόπκινς και άλλα, ίδρυσαν ιατρικά κέντρα και κλινικές έξω από τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, η παγκόσμια αγορά ιατρικού τουρισμού μπορεί να φθάσει μέχρι το 2027, στα 207,9 δισ. δολ. ενώ ο αριθμός των ιατρικών τουριστών σε όλο τον κόσμο αναμένεται να αυξάνεται κατά 25% κάθε χρόνο. Έρευνες δείχνουν ότι κάθε χρόνο 63.000 κάτοικοι από το Ηνωμένο Βασίλειο ταξιδεύουν στο εξωτερικό για ιατρικές υπηρεσίες. Το 2019, η Ταϊλάνδη ήταν πολύ δημοφιλής για τον ιατρικό τουρισμό με μερίδιο αγοράς 22% και έλαβε 1,8 εκατ. επισκέπτες. Η έρευνα για τον τουρισμό στον τομέα της υγείας δείχνει ότι 52.000 άτομα από το εξωτερικό, αναζητούν θεραπεία στο Ηνωμένο Βασίλειο. Συνολικά το Ηνωμένο Βασίλειο πληρώνει περίπου 723 εκατ. στερλίνες ετησίως περισσότερο από ό,τι άλλες χώρες της ΕΕ για ιατρικές θεραπείες των πολιτών του από ό,τι του επιστρέφεται από τους πολίτες της ΕΕ που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου.