Με το βλέμμα στραμμένο στο 2022 βρίσκονται οι επαγγελματίες που επωφελούνται άμεσα ή έμμεσα από τον κλάδο της κρουαζιέρας, καθώς τη φετινή σεζόν, η κίνηση, αν και καλύτερη από το 2020, θα εξελιχθεί σε σαφώς χαμηλότερα επίπεδα από το 2019.
Το 2020 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως καταστροφική χρονιά για την κρουαζιέρα, καθώς με βάση στοιχεία της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος, οι προσεγγίσεις των κρουαζιερόπλοιων σε 43 καταγεγραμμένους προορισμούς στη χώρα περιορίστηκαν σε 202 από 3.899 το 2019 και οι πολλαπλές αφίξεις των τουριστών σε 64.356 από 5,53 εκατ. το 2019. Η πτώση και στους 2 δείκτες ξεπέρασε το 95%. Το ιδιαίτερα θετικό στοιχείο για τη φετινή σεζόν, είναι το γεγονός ότι διεθνείς εταιρείες κρουαζιέρας αποφάσισαν να κάνουν περισσότερα ελληνικά λιμάνια home port, δηλαδή τα κρουαζιερόπλοια να ξεκινούν και να καταλήγουν σε αυτά. Αυτός ήταν ένας μακροχρόνιος στόχος για την ελληνική πλευρά, που φαίνεται ότι επιτυγχάνεται εν μέσω πανδημίας, καθώς οι διεθνείς εταιρείες ποντάρουν στην επιδημιολογική ασφάλεια της Ελλάδας. Σε δεύτερη φάση, είναι να διατηρηθεί αυτή η πολιτική των διεθνών εταιρειών και για τα επόμενα χρόνια, καθώς όταν ένα λιμάνι γίνεται home port, οι επισκέπτες πραγματοποιούν υψηλότερες δαπάνες. Σε κάθε περίπτωση, παρά τις καλές προοπτικές για τη φετινή σεζόν, το στοίχημα της κρουαζιέρας θα παιχθεί από το 2022 και μετά, καθώς οι διεθνείς εταιρείες ήδη προγραμματίζουν τα δρομολόγιά τους για την επόμενη 2ετία.
Σε επίπεδο αριθμών, έως το 2019 στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων για τους επιβάτες κρουαζιέρας βρίσκονταν ο Πειραιάς με 1,1 εκατ. αφίξεις, η Σαντορίνη με 980.771 αφίξεις, η Μύκονος με 787.490 αφίξεις και η Κέρκυρα με 767.673 αφίξεις. Το 2020 για πρώτη φορά βρέθηκε στην πρώτη θέση το Ηράκλειο με 19.998 επιβάτες και ακολούθησαν ο Πειραιάς με 16.640 αφίξεις, η Ρόδος με 8.334 αφίξεις και η Κέρκυρα με 7.939 αφίξεις.
Οι μικρές κρουαζιέρες αναλαμβάνουν μεγάλους ρόλους στη μετά την πανδημία εποχή
Στο μεταξύ, σε διεθνές επίπεδο ειδικοί αναλυτές του κλάδου εκτιμούν ότι θα παρατηρηθεί σημαντική αύξηση των κρουαζιέρων μικρής κλίμακας, καθώς οι επιβάτες αναζητούν πλέον ολιγομελείς πλεύσεις και πιο ιδιαίτερα δρομολόγια.
Έχοντας πλέον προσθέσει στην ατζέντα των πιθανών κινδύνων και το απρόβλεπτο, όπως είναι μία πανδημία, οι ταξιδιώτες, «εκπαιδευμένοι» πια από τον κορωνοϊό και τις επιπτώσεις του, δεν φαίνεται να απαλλάσσονται γρήγορα από τις επιφυλάξεις τους αλλά και από κάποια προληπτικά μέτρα που μάλλον θα επιβιώσουν-ακόμη κι όταν δεν θα συντρέχει πλέον λόγος τήρησής τους.
Αυτό ακριβώς το απρόβλεπτο, σε συνδυασμό με τα ατυχή γεγονότα που έλαβαν χώρα σε τεράστια κρουαζιερόπλοια, ιδίως κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας, οδηγεί τους τουρίστες στην επιλογή μικρότερων και πιο ευέλικτων πλοίων.
Όπως ανέφερε σχετικά ο κ. Adam Coulter, διευθύνων σύμβουλος της Cruise Critic UK, ιστοτόπου που ασχολείται αποκλειστικά με την κριτική των τάσεων της κρουαζιέρας, το ενδιαφέρον για μικρότερες πλεύσεις με μικρότερα πλοία, έχει αυξηθεί σημαντικά. Ειδικότερα, σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία, το 20% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι θα προσπαθήσει να κλείσει την επόμενη κρουαζιέρα του σε κρουαζιερόπλοιο μικρότερου μεγέθους.
Εξάλλου, το ενδιαφέρον για ταξίδια μικρότερης κλίμακας είχε ούτως ή άλλως αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η πανδημία επιτάχυνε αυτήν την τάση. Πλέον, οι άνθρωποι έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται το ταξίδι και τις εμπειρίες που αναζητούν. Αυτό που επικρατεί στα ταξίδια με κρουαζιέρα, όπως διαπιστώνουν οι ειδικοί, είναι ότι οι ταξιδιώτες θέλουν να επισκεφθούν δύσκολους προορισμούς, που είναι προσβάσιμοι μόνο από μικρά πλοία.
Επιπλέον, στην τελευταία έκθεση, Outlook on Expedition Cruises, η οποία περιέλαβε στο ερωτηματολόγιό της περισσότερους από 750 ταξιδιωτικούς συμβούλους, διαπιστώθηκε ότι το 53% έχει την πεποίθηση πως θα υπάρξει τουλάχιστον 10% – 25% αύξηση στις κρουαζιέρες. Περαιτέρω, οι ταξιδιωτικοί σύμβουλοι πιστεύουν ότι οι τρεις βασικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν την κρουαζιέρα, θα είναι η εμπειρία της άγριας ζωής, τα ταξίδια περιπέτειας και το ενδιαφέρον που παρουσιάζει το εκάστοτε δρομολόγιο. Για παράδειγμα, η εταιρεία Aurora Expeditions με έδρα την Αυστραλία, έχει δει σημαντικό ενδιαφέρον από πιθανούς επιβάτες για το πρόγραμμα Global and Arctic Voyages που θα πραγματοποιηθεί το 2022, στο νέο πλοίο Dr Sylvia Earle, που πρόκειται να παραδοθεί τον Οκτώβριο και αναμένεται να πλεύσει μεταξύ άλλων σε νησιά στα βόρεια παράλια της Αλάσκας και στο νησί Κουρίλ που βρίσκεται κοντά στην Ιαπωνία. Η εταιρεία έχει εγκαταστήσει στα πλοία της πλήρη ιατρικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων αποκλειστικών καμπινών απομόνωσης και εργαστηρίου.
Κρουαζιέρες σε ποτάμια
Μία ακόμη τάση που σημειώνει όλο και μεγαλύτερη αύξηση είναι σύμφωνα με την Cruise Critic οι κρουαζιέρες σε ποτάμια. Η εξήγηση που δίνει η εταιρεία, είναι ότι τα ποταμόπλοια είναι μικρότερα, χαμηλότερα σε ύψος, μπορούν να δέσουν ανά πάσα στιγμή στη στεριά και μεταφέρουν λιγότερους ανθρώπους, στοιχεία που τα καθιστούν πολύ ελκυστικά.
Σύμφωνα με έρευνα της Cruise Lines International Association, ο αριθμός των βρετανών ταξιδιωτών που επέλεξαν κρουαζιέρα σε ποτάμι, αυξήθηκε κατά περισσότερο από 10.000 πέρυσι, φθάνοντας το σύνολο σε 150.300. Επιπλέον, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ταξιδιωτικού γραφείου των ΗΠΑ, Cruise Planners, δήλωσε ότι οι κρουαζιέρες ποταμών αντιπροσωπεύουν το 21% όλων των αναχωρήσεων της Cruise Planners για το 2022.
Πάντως, οι ειδικοί αναλυτές και οι εκπρόσωποι του κλάδου της κρουαζιέρας διεθνώς, συγκλίνουν στην διαπίστωση ότι οι ταξιδιώτες δίνουν πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα σε θέματα υγείας και ασφάλειας, απ΄ ότι έδιναν στο παρελθόν, γεγονός που όπως φαίνεται θα σηματοδοτήσει και το μέλλον της κρουαζιέρας.