Οι δαπάνες νοσηλείας Σαουδαράβων ασθενών στο εξωτερικό το 2019, ανήλθαν σε 17,5 δισ. δολ. σύμφωνα με στοιχεία έκθεσης του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Τζέντας με αντικείμενο την προοπτική προσέλκυσης εξερχόμενου τουρισμού υγείας της Σαουδικής Αραβίας στην Ελλάδα.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση κατά την τελευταία δεκαετία, οι ελλείψεις σε υποδομές ιατρικής περίθαλψης και η χαμηλή ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών ιατρο-φαρμακευτικής περίθαλψης στην Σαουδική Αραβία είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση του εξερχόμενου ιατρικού τουρισμού των Σαουδαράβων, με κάλυψη των δαπανών νοσηλείας από το κράτος.
Στην επικράτεια του Βασιλείου λειτουργούν 18 επιτροπές για την αντιμετώπιση περιπτώσεων νοσηλείας στο εξωτερικό. Επίσης, για τον οργανωτικό συντονισμό των ασθενών εξωτερικού, λειτουργούν 3 Γραφεία Ακολούθων Υγείας της Σαουδικής Αραβίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία έχουν λάβει ειδικές οδηγίες από το Υπουργείο Υγείας σχετικά με την εξεύρεση των κατάλληλων νοσοκομείων για θεραπεία Σαουδαράβων ασθενών στο εξωτερικό και την ενημέρωση τους κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο εξωτερικό. Η διαδικασία παραπομπής περιπτώσεων προς θεραπεία στο εξωτερικό περιλαμβάνει μελέτη κάθε περίπτωσης «αντικειμενικά, επιστημονικά, πρακτικά και δίκαια για την επίτευξη της καλύτερης απόφασης, έχοντας κατά νου τα συμφέροντα του ασθενούς», όπως αναφέρεται στα πορίσματα της Ανώτατης Ιατρικής Επιτροπής, η οποία εισηγείται σχετικά με το εάν οι ασθενείς θα λάβουν θεραπεία στο εξωτερικό με κρατικά έξοδα. Στη συνέχεια, το Υπουργείο Υγείας μεριμνά για τη διευκόλυνση των θεωρήσεων τη διευθέτηση τεχνικών θεμάτων, καθώς και τη μεταφορά των ασθενών και των συνοδών τους, συγγενών πρώτου βαθμού, ενώ τα Γραφεία Υγείας της Σαουδικής Αραβίας στο εξωτερικό οργανώνουν τις συναντήσεις των ασθενών σε κλινικές και νοσοκομειακές μονάδες και επιβλέπουν τη θεραπεία τους, προς τους οποίους χορηγείται, με Απόφαση του Υπουργού Υγείας, επίδομα ατομικών εξόδων. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Σαουδικής Αραβίας, περίπου το 74% των ασθενών εστάλησαν στο εξωτερικό για θεραπεία με βασιλικά διατάγματα, ενώ το 26% εστάλησαν με αποφάσεις της Ανωτάτης Ιατρικής Αρχής. Οι ασθενείς ηλικίας κάτω των 14 ετών αποτελούσαν περίπου το 21% των Σαουδαράβων που στάλθηκαν στο εξωτερικό για θεραπεία, ενώ το 19% ήταν μεταξύ 15-29 ετών, 28% μεταξύ 30-19 ετών και 32% ήταν 50 ετών και άνω.
Ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης στην Σ. Αραβία
Σύμφωνα με την έκθεση στην παρούσα συγκυρία, ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης στην Σαουδική Αραβία, βρίσκεται σε φάση ριζικής αναδιάρθρωσης και ψηφιακού μετασχηματισμού. Σύμφωνα με τους στόχους του μεγαλεπήβολου αναπτυξιακού προγράμματος Vision 2030 για την βαθμιαία διαφοροποίηση της οικονομίας της χώρας, οι θεμελιώδεις διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας, ακολουθώντας τις παγκόσμιες και περιφερειακές τάσεις για συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, έχουν ως στόχο τον εξορθολογισμό του κλάδου και την εξοικονόμηση πόρων.
Ήδη το Υπουργείο Υγείας έχει εξαγγείλει πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης 295 νοσοκομείων και 2.000 πρωτοβάθμιων κέντρων υγείας της χώρας έχει το 2030, ενθαρρύνοντας ξένες επενδύσεις στον τομέα της υγείας, ενώ ο Διάδοχος Πρίγκηπας MBS, σε πρόσφατες δηλώσεις του, ανέφερε ότι στο μέλλον τα προγράμματα θεραπείας στο εξωτερικό θα αντικατασταθούν σταδιακά από εγχώρια προγράμματα περίθαλψης και ότι θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι δεν υφίσταται κατάλληλη θεραπεία στο Βασίλειο, προκειμένου να επιτραπεί στον ασθενή να νοσηλευθεί με κρατική δαπάνη. Οι εν λόγω παράγοντες και οι διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη στο χώρο της υγείας, αναμένεται να μειώσουν μελλοντικά την έξοδο στο εξωτερικό σημαντικού αριθμού Σαουδαράβων ασθενών. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Υπουργείου Υγείας, από την έναρξη της πανδημίας μέχρι και σήμερα, μόλις 488 Σαουδάραβες στάλθηκαν στο εξωτερικό για ιατρική περίθαλψη, σε σύγκριση με 2.842 άτομα το 2019, καταγράφοντας μείωση 82%,
Υπό το φως των ανωτέρω εξελίξεων, το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Τζέντας θεωρεί ότι, κατά το εναπομείναν χρονικό διάστημα και μέχρι την παγίωση του νέου συστήματος, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια επιχειρηματικών συνεργειών με νομικά και φυσικά πρόσωπα στη Σαουδική Αραβία για την προσέλκυση Σαουδαράβων επισκεπτών υψηλής εισοδηματικής στάθμης για ιατρικό τουρισμό στην Ελλάδα.
Σε διακρατικό επίπεδο, υφίσταται το απαραίτητο συμβατικό πλαίσιο για την επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος, όπως αυτό αποτυπώνεται και στην πρόσφατα υπογραφείσα συμφωνία για το Κοινό Πρόγραμμα Δράσης Ελλάδος-Σαουδικής Αραβίας 2021-2023, στα διαλαμβανόμενα περί συνεργασίας στον τομέα του ιατρικού τουρισμού και ιαματικού τουρισμού ευεξίας. Θα πρέπει, ως εκ τούτου, να αξιοποιηθεί το momentum με ανάληψη στοχευμένων προωθητικών δράσεων στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας και με εντατικοποίηση των επαφών με γραφεία προώθησης εξερχόμενου υψηλού επιπέδου τουρισμού υγείας, προβάλλοντας τόσο το δυναμικό του κλάδου όσο και τα εν γένει ανταγωνιστικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα αποτελεί διαχρονικά ελκυστικό προορισμό για τούς Σαουδάραβες με 49.000 επισκέπτες το 2019. Εξάλλου, από επαφές του Γραφείου με μεγάλους τουριστικούς ομίλους της Σαουδικής Αραβίας προκύπτει ότι η επέκταση των εμβολιασμών στις δύο χώρες, η επιστροφή στην κανονικότητα και η εναέρια επανασύνδεση, με απευθείας πτήσεις προς Αθήνα από Ριάντ και Τζέντα, αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω το ήδη πολύ καλό επίπεδο διμερούς τουριστικής συνεργασίας, δίδοντας νέα ώθηση στις ροές του τουριστικού προϊόντος προς τις δύο χώρες.
120 Έλληνες γιατροί σε νοσοκομεία και κλινικές της Σ. Αραβίας
Το πρώτο βήμα για την είσοδο στην τοπική αγορά, σε επίπεδο διερευνητικής βολιδοσκόπησης, πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού Υγείας-Elitour, το οποίο εκπροσωπεί σημαντική συστοιχία (clusters) διακεκριμένων ομίλων του κλάδου και εκδήλωσε ενδιαφέρον να δραστηριοποιηθεί στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας. Σύμφωνα με το Γραφείο η επιτυχής έκβαση του εν λόγω εγχειρήματος θα μπορούσε συμπαρασύρει και άλλες μονάδες του κλάδου για συνεργασία είτε σε επίπεδο προσέλκυσης επιφανών Σαουδαράβων για παροχή θεραπευτικών υπηρεσιών είτε σε επίπεδο διερεύνησης της προοπτικής επενδυτικών συμπράξεων.
Επισημαίνεται ότι στα νοσοκομεία και κλινικές της Σαουδικής Αραβίας εργάζονται περίπου 120 Έλληνες γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, οι οποίοι κάθε χρόνο επιλέγονται από επιτροπή του Υπουργείου Υγείας της Σαουδικής Αραβίας, και θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη «γέφυρα» και το δίαυλο επικοινωνίας για τις ιδιαιτερότητες της αγοράς και την προοπτική προώθησης Σαουδαράβων ασθενών, μέσης και ανώτερης εισοδηματικής κλίμακας, προς τη χώρα μας στον τομέα του ιατρικού και ιαματικού τουρισμού.
