Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού βρίσκει τον ελληνικό τουρισμό σε ένα κομβικό σημείο με τη φετινή χρονιά να κλείνει με θετικό πρόσημο αλλά και με ανησυχητικά μηνύματα για το επόμενο έτος κυρίως λόγω της αύξησης των Τελών.
Ενδεικτική είναι η δήλωση του Προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων κ. Γιάννη Χατζή μετά την ολοκλήρωση της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου των Προέδρων των 55 Τοπικών Ενώσεων Ξενοδόχων της χώρας.
Όπως αναφέρει σχετικά ο ξενοδοχειακός κλάδος στηρίζει τα δημόσια έσοδα, συνεισφέροντας 10,5 δισ. ευρώ άμεσα στο ΑΕΠ, την απασχόληση, προσφέροντας εργασία σε 225.000 εργαζόμενους, καθώς και τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες σε όλη τη χώρα, αφού το 90% του ξενοδοχειακού ΑΕΠ παράγεται περιφερειακά.
Ωστόσο, σημειώνει ότι οι εξαγγελίες, αναφορικά με τις αυξήσεις τόσο στο Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων όσο και στο Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση, προκαλούν έντονη ανησυχία. Σύμφωνα με τον κ. Χατζή με κάθε πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση στο κόστος των ξενοδοχειακών υπηρεσιών ακριβαίνει το προϊόν για τους Έλληνες και ξένους πελάτες, μειώνεται η διείσδυση που έχει η δραστηριότητα στην τοπική οικονομία και πλήττεται άμεσα η ανταγωνιστικότητά. Αυτά, προσθέτει, επιβεβαιώνονται από τις αντιδράσεις της Γερμανικής Ένωσης Ταξιδίων (DRV), αλλά και χιλιάδων ξένων πελατών που έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο με αρνητικά μηνύματα.
Την ίδια στιγμή, καταλήγει η δραστηριότητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης συνεχίζει να λειτουργεί ανεξέλεγκτα, χωρίς κανόνες και περιορισμούς, παρά τις σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις και τις στρεβλώσεις που προκαλεί στην αγορά φιλοξενίας της χώρας μας. Πρόκειται για μια δραστηριότητα που μειώνει τη μέση κατά κεφαλήν δαπάνη και βυθίζει τα δημόσια έσοδα ανά επισκέπτη καθώς τα δηλωμένα έσοδα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, έχοντας μάλιστα περισσότερες κλίνες, είναι περίπου 93% λιγότερα από αυτά των ξενοδοχείων.
Πως επηρέασε ο πόλεμος στην Ουκρανία τον ευρωπαϊκό τουρισμό
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού η Ομοσπονδία Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων και Τουρισμού (FedHATTA), επισημαίνει ότι με τα έντονα γεγονότα στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή να μονοπωλούν την διεθνή ειδησεογραφία, είναι απόλυτα κατανοητός ο λόγος για τον οποίο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού όρισε ως θεματική του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού για το 2024 το «Ειρήνη και Τουρισμός». Σύμφωνα με την Ομοσπονδία εν μέσω της γεωπολιτικής αστάθειας που εκδηλώνεται σε δύο ισχυρά μέτωπα, είναι απαραίτητο να δοθεί έμφαση στον μοναδικό παράγοντα ύπαρξης και λειτουργίας του τουρισμού σε πανανθρώπινη κλίμακα: Τουρισμός χωρίς Ειρήνη, δεν υφίσταται.
Πέρα από την πλήρη διακοπή της τουριστικής δραστηριότητας στις ευρύτερες περιοχές που εμπλέκονται στις πολεμικές επιχειρήσεις, οι συγκρούσεις ρίχνουν πυκνή σκιά και στο μέλλον της τουριστικής δραστηριότητας καθώς ταξιδιωτικά σχέδια, ταξιδιωτικές επιχειρήσεις και στρατηγικές προώθησης Τουριστικών προγραμμάτων θα πρέπει να φτάσουν εκ νέου στο σημείο μηδέν, ώστε να ανακτηθούν μελλοντικά από την αγορά, όπως ακριβώς συμβαίνει σε περιοχές που ανακάμπτουν μετά από φυσικές καταστροφές.
Στην περίπτωση της Ουκρανίας, για παράδειγμα, ο αντίκτυπος των πολεμικών εξελίξεων επηρέασε εξ αρχής το σύνολο του ευρωπαϊκού τουρισμού και κυρίως του τουρισμού της ανατολικής Ευρώπης, σε μια περίοδο όπου η τουριστική βιομηχανία πάσχιζε να ανακτήσει τον βηματισμό της μετά την διετή «καραντίνα» της πανδημίας.
Η τουριστική ζήτηση μειώθηκε στη Βουλγαρία, την Κροατία, την Εσθονία, τη Γεωργία, την Ουγγαρία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και τη Σλοβενία από 30% έως 50% κατά την πρώτη εβδομάδα της ρωσικής εισβολής, ενώ η «τρύπα» σχεδόν σε όλους τους υπόλοιπους προορισμούς της Ευρώπης ήταν τουλάχιστον της τάξης του 10%. Συγκριτικά, στη Ρωσία η πτώση ήταν 49%.
Ο εξερχόμενος τουρισμός από Ουκρανία και Ρωσία είχε φθάσει πριν τον πόλεμο σε οικονομικούς όρους τα 45 δισ. δολ.
Η οικονομική ισορροπία έχει διαταραχθεί αφού οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί ταξιδιώτες που συνέθεταν μια μερίδα εξερχόμενου τουρισμού που αποτιμάται σε 45 δισ. δολ., πλέον βρίσκονται σε αδράνεια, πριν ακόμα προλάβουν να επανέλθουν στα ταξίδια μετά τα χρόνια της πανδημίας.
Σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit, η έλλειψη των Ρώσων και Ουκρανών ταξιδιωτών θα είναι ο βασικός παράγοντας αλλοίωσης της εικόνας του ευρωπαϊκού τουρισμού, όπως και το υψηλό κόστος τροφίμων και καυσίμων και η παρεμπόδιση του εναέριου χώρου, που αποτελούν συνέπειες της γεωπολιτικής αστάθειας.
Στην επιχειρηματική γλώσσα, αυτό μεταφράζεται σε ακυρώσεις κρατήσεων και πτήσεων και άρνηση των ταξιδιωτών να ταξιδέψουν σε συγκεκριμένες περιοχές διακόπτοντας την αναπτυξιακή πορεία των ταξιδιωτικών ροών – και αυτή είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος, καθώς το τραγικό κόστος σε ανθρώπινες ζωές και η καταστροφή της φύσης και των υποδομών, παραμένουν απώλειες ανυπολόγιστης αξίας. Οι χώρες που δεν εμπλέκονται σε πολεμικές επιχειρήσεις καλούνται να δώσουν έμφαση στην ασφάλεια των ταξιδιωτών και να την παρουσιάζουν με κάθε τρόπο, ακόμη και με νέες στρατηγικές προώθησης – και αυτή είναι άλλη μια συνέπεια των εξελίξεων στην Ευρώπη. Τα μηνύματα προώθησης και προβολής των προορισμών άλλαξαν ριζικά μετά την πανδημία, και πλέον αλλάζουν εκ νέου υπενθυμίζοντας στους ταξιδιώτες ότι τα ταξίδια τους είναι ασφαλή.
Μια καμπάνια τουριστικής προώθησης, εκ των πραγμάτων, περιλαμβάνει νέες προτάσεις και απευθύνεται σε νέες αγορές, και αυτό είναι αποτέλεσμα της ευελιξίας των επαγγελματιών που σχετίζονται με την διακίνηση των ταξιδιωτών παγκοσμίως: των Τουριστικών πρακτόρων και των ταξιδιωτικών γραφείων. Με την βοήθεια ενός σωστού εθνικού σχεδιασμού ανά χώρα, τέτοιας υφής προβλήματα εξισορροπούνται και βρίσκονται οι ιδανικές λύσεις.
Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων και Τουρισμού κ. Λύσανδρος Τσιλίδης, «το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού Ειρήνη και Τουρισμός, δεν δόθηκε για να “φωτίσει” μεμονωμένες και τοπικές λύσεις που απαιτούνται ώστε να αποσιωπηθεί ο πόλεμος και οι συνέπειές του. Δόθηκε για να μας θυμίσει ότι όπου υπάρχει πόλεμος, παύει ο τουρισμός. Η ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων είναι αναγκαία για να απολαμβάνουμε τα ταξίδια, που συνιστούν ένα από τα πρωταρχικά αγαθά και αναφαίρετο δικαίωμα για τον άνθρωπο. Σε τελευταία ανάλυση, ας θεωρήσουμε τον Τουρισμό ως μια πανανθρώπινη δραστηριότητα που πρεσβεύει τις αξίες της Ειρήνης».
Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα για ειρήνη στον κόσμο
Από την πλευρά της, η Συνομοσπονδία Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδος με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού αναφέρει τα εξής: «Η ανθρωπότητα είχε πάντα μια επιθυμία για ταξίδια και ο τουρισμός ανέκαθεν αποτελούσε μια πολύ μεγάλη βιομηχανία συμβάλλοντας στον παγκόσμιο πολιτισμό και στην παγκόσμια οικονομία. Ιδιαίτερα στην μετά – covid εποχή, ο τουρισμός στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως έχει καταγράψει τεράστιες επιδόσεις, «οδεύοντας» προς νέα ρεκόρ τουριστικής κίνησης. Αυτό δείχνει την έντονη ανάγκη των ανθρώπων να ταξιδέψουν, να γνωρίσουν νέα μέρη και ανθρώπους με διαφορετικό πολιτισμό και συνήθειες.
Η συναναστροφή ανθρώπων διαφορετικής εθνικής προέλευσης και κουλτούρας καθώς και η επαφή με τον πολιτισμό του τόπου που επισκέπτεται κανείς, συμβάλλουν στην ευρύτερη μόρφωση του ανθρώπου, τη διεύρυνση των πνευματικών του οριζόντων, στη γνώση και υιοθέτηση νέων τρόπων ζωής και σκέψης. Μέσα από τη διάδοση και ανταλλαγή ιδεών που παρέχουν τα ταξίδια, μπορεί να επιτευχθεί μια γόνιμη, υγιής επικοινωνία και γνωριμία διαφορετικών λαών. Ευνοούνται οι πολιτιστικές ανταλλαγές αλλά κι η ανάπτυξη συναισθημάτων όπως ο σεβασμός, η αλληλοεκτίμηση, η αλληλεγγύη και η φιλία. Όλα τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία, τα οποία μπορούν να συντελέσουν στην προσπάθεια της ανθρωπότητας για επικράτηση της ενότητας, της συνεργασίας και της ειρήνης μεταξύ των λαών. Ο φετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα για ειρήνη στον κόσμο».
Παγκόσμια Επιτροπή Τουριστικής Ηθικής: Ο τουρισμός πρέπει να υπενθυμίζει τη σημασία του διαλόγου, της ειρήνης, της ανεκτικότητας
Η Παγκόσμια Επιτροπή Τουριστικής Ηθικής (WCTE), ένα αμερόληπτο όργανο που αναφέρεται απευθείας στη Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, χαιρέτισε την απόφαση του ΠΟΤ για το θέμα του φετινού εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρα Τουρισμού υπογραμμίζοντας ότι το θέμα είναι ιδιαίτερα επίκαιρο υπό το φως του τρέχοντος παγκόσμιου κλίματος σύγκρουσης και διαίρεσης.
Όπως υπογραμμίζει μεταξύ άλλων η WCTE «Αναγνωρίζοντας τη σημαντική επιρροή του τουρισμού στην προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης ως θεμέλιο για την ειρήνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη, η Επιτροπή επιβεβαιώνει τον ζωτικό ρόλο του τουρισμού ως καταλύτη για την ειρήνη, την αμοιβαία κατανόηση και τη φιλία μεταξύ των ανθρώπων παγκοσμίως». Καταλήγοντας σημειώνει ότι «Ο τουρισμός πρέπει πάντα να υπενθυμίζει τη σημασία του διαλόγου, της ειρήνης, της ανεκτικότητας και των αμοιβαία επωφελών αλληλεπιδράσεων μεταξύ ανθρώπων και χωρών».
ΙΝΣΕΤΕ: Αύξηση των διεθνών αεροπορικών και οδικών αφίξεων στο 8μηνο
Το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία των αεροπορικών και οδικών αφίξεων για το διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου.
Αναλυτικά για την περίοδο αυτή καταγράφηκαν 18,9 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, ξεπερνώντας τα επίπεδα του Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023 (17,5 εκατ.), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8% (+1,4 εκατ. αφίξεις).Τον Αύγουστο καταγράφηκαν 4,5 εκατ. αφίξεις, σημειώνοντας αύξηση κατά 7,4% (+311 χιλ.) σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023.
Αύξηση κατέγραψαν οι επιμέρους γεωγραφικές ενότητες την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου με εξαίρεση τις Κυκλάδες. Ειδικότερα, οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στα Περιφερειακά αεροδρόμια ανήλθαν σε 13,4 εκατ., καταγράφοντας αύξηση κατά 6% (+761 χιλ.) σε σύγκριση με το 2023. Στην Κρήτη, οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις διαμορφώθηκαν σε 3,9 εκατ., σημειώνοντας αύξηση κατά 6,3% (+233 χιλ.), στα Δωδεκάνησα ανήλθαν σε 3,3 εκατ., σημειώνοντας αύξηση κατά 10,6% (+314 χιλ.), στα Ιόνια Νησιά καταγράφηκε αύξηση κατά 5,2% (+145 χιλ.), με συνολικά 2,9 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις. Στην Πελοπόννησο οι αφίξεις ανήλθαν σε 167 χιλ., σημειώνοντας αύξηση κατά 12% (+18 χιλ.) σε σχέση με το 2023. Αντίθετα, στις Κυκλάδες καταγράφηκαν 1 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1% (-10 χιλ.)
Επιπλέον, την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου καταγράφηκαν 8,8 εκατ. διεθνείς οδικές αφίξεις, έναντι 7,7 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 14% (+1,1 εκατ. αφίξεις). Να σημειωθεί ότι οι οδικές αφίξεις έχουν πλέον ανακάμψει και υπερβεί τα επίπεδα του 2019.
Τον Αύγουστο καταγράφηκαν 2,5 εκατ. αφίξεις, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 315 χιλ. (+14,5%). Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου , οι οδικές αφίξεις από την Αλβανία αυξήθηκαν κατά 0,1% (+1 χιλ.) και διαμορφώθηκαν σε 1,2 εκατ. αφίξεις. Αντίστοιχα, η αύξηση των αφίξεων από τη Βουλγαρία ανήλθε σε ποσοστό 17,8% (+602 χιλ.) με σύνολο 4 εκατ. αφίξεις. Οι αφίξεις από την Τουρκία αυξήθηκαν κατά 32,9% (+259 χιλ.) με τις συνολικές οδικές αφίξεις να ανέρχονται σε 1 εκατ. ενώ οι αφίξεις από τη Βόρεια Μακεδονία αυξήθηκαν κατά 9,2%, (+216 χιλ.) φθάνοντας συνολικά τα 2,6 εκατ. αφίξεις
Η πορεία των βραχυχρόνιων μισθώσεων
Σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ το πρώτο εξάμηνο του 2024 παρατηρείται μια σαφής τάση σταθερής αύξησης στον αριθμό των καταλυμάτων σε σύγκριση με το 2023. Ωστόσο, η τάση αυτή επιβραδύνεται την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου, γεγονός που υποδηλώνει την κορύφωση της προσφοράς. Τον Αύγουστο σε αντίθεση με τον ίδιο μήνα πέρυσι που παρατηρήθηκε μείωση, τα καταλύματα συνέχισαν να αυξάνονται, φτάνοντας τις 233 χιλ., παρουσιάζοντας ελαφριά άνοδο σε σύγκριση με τον Ιούλιο και σημειώνοντας αύξηση κατά 25 χιλ. σε σχέση με τον Αύγουστο του 2023. Η ανάλυση των στοιχείων για τον αριθμό των κλινών βραχυχρόνιας μίσθωσης μεταξύ 2023 και 2024 αποκαλύπτει μια σημαντική αύξηση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024.
Από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Ιούλιο, ο αριθμός των κλινών αυξανόταν σταθερά, ξεπερνώντας τον Ιούλιο το 1 εκατ. κλίνες, (+82 χιλ. κλίνες υψηλότερα από τον Ιούλιο του 2023). Τον Αύγουστο ο αριθμός των κλινών παρουσίασε οριακή αύξηση, έναντι μείωσης τον προηγούμενο χρόνο, επιβεβαιώνοντας την ισχυρή προσφορά κλινών σε βραχυχρόνια μίσθωση καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Τα μεγέθη των ξενοδοχείων της Αθήνας για το διάστημα Ιανουαρίου- Αυγούστου
Στο μεταξύ, η Ένωση Ξενοδοχείων Αθηνών- Αττικής και Αργοσαρωνικού δημοσιοποίησε τα στοιχεία των μεγεθών των ξενοδοχείων για την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου και τον Αύγουστο. Αναλυτικά, η μέση πληρότητα στο 8μηνο έφτασε το 77,5% έναντι 76,1% του 2023 (αύξηση της τάξης του 1,9%). Τον Αύγουστο η μέση πληρότητα έκλεισε στο 79,8% εμφανίζοντας πτώση της τάξης του 2,1% έναντι της αντίστοιχης πληρότητας του Αυγούστου του 2023. Αυτό, παρατηρείται σε συνέχεια της εμφάνισης αρνητικού πρόσημου τον Ιούλιο (-1,9%) τον Ιούνιο (-1,5%) και τον Μάϊο (-2,7%). Αυτό σημαίνει ότι η θετική μεταβολή του μέσου όρου στο 8μηνο βασίζεται κυρίως στην πορεία των μηνών εκτός αιχμής.
Η Ένωση επισημαίνει μεταξύ άλλων την ανάγκη ενίσχυσης της γενικής και εξειδικευμένης υποδομής (π.χ. Συνεδριακό Κέντρο) στην πόλη, για την προώθηση της αναξιοποίητης έως σήμερα χειμερινής περιόδου στην Αθήνα. Επίσης, τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης του city break και του θεματικού τουρισμού σε όλη την Περιφέρεια κ.λπ. Να σημειωθεί ότι η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων της Αθήνας (77,5%) στο 8μηνο, εμφανίζεται να υπερέχει της μέσης πληρότητας των ξενοδοχείων του Παρισιού (72,9%), αλλά και της Ρώμης (71,5%), της Μαδρίτης (74,2%), της Κωνσταντινούπολης (66,8%), κ.ά. και να ακολουθεί μόνο την Βαρκελώνη (79,2%) και το Λονδίνο (79,7%) που προπορεύονται.
Η Αθήνα και τα νησιά της μπορούν να απογειωθούν ως τουριστικός προορισμός
Τα μηνύματα που εισπράττει η Ένωση τόσο από τα στοιχεία απόδοσης των ξενοδοχείων όσο και από τις απαντήσεις των ίδιων των επισκεπτών στην Έρευνα Ικανοποίησης Επισκεπτών που διεξάγεται στα ξενοδοχεία- μέλη μας, είναι άκρως θετικά και οδηγούν στο συμπέρασμα πως η Αθήνα και τα νησιά της μπορούν να απογειωθούν ως τουριστικός προορισμός. Αναγκαία συνθήκη ωστόσο για να επιτευχθεί αυτό, πέραν της μακροπρόθεσμης τουριστικής στρατηγικής προσέγγισης για την ανάπτυξη, είναι η αναβάθμιση της καθημερινής ζωής στην Αθήνα, η εδραίωση του αισθήματος ασφάλειας, η αρμονική συνύπαρξη πολίτη και επισκέπτη και μια επικαιροποιημένη τουριστική πρόταση μέσα από σύγχρονες και εξειδικευμένες επενδύσεις και υποδομές.
Διαβάστε ακόμα:
Hyatt Regency Thessaloniki: Επένδυση 1,4 εκατ. ευρώ για φωτοβολταϊκό πάρκο
ΣΕΤΕ: Μονόδρομος η βιωσιμότητα για τον τουρισμό, όχι σε εισπρακτικού χαρακτήρα μέτρα
Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού: Η επόμενη σεζόν και οι καθοριστικοί παράγοντες για την εξέλιξή της