Οι προοπτικές και οι δυνατότητες ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού στην Ελλάδα καταγράφονται σε σχετική έρευνα που διενήργησε η αρμόδια Διεύθυνση του υπουργείου Τουρισμού με την αξιοποίηση και σύνθεση των συμπερασμάτων από ελληνικές και διεθνείς μελέτες.
Ο ιατρικός τουρισμός αποτελεί μία από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες ειδικές μορφές τουρισμού διεθνώς. Η διεθνοποίηση της παγκόσμιας ιατρικής βιομηχανίας και η ραγδαία διόγκωση της βιομηχανίας του τουρισμού σε συνδυασμό με μια σειρά από άλλους παράγοντες (δημογραφικές και τεχνολογικές εξελίξεις κ.α.) καθιστούν την ανάπτυξη δομών και υπηρεσιών ιατρικού τουρισμού μία βιώσιμη και πολλά υποσχόμενη αγορά, η οποία, σύμφωνα με τη μελέτη, πρέπει να αξιοποιηθεί από την Ελλάδα. Η χώρα μας, όπως σημειώνεται, διαθέτει ισχυρούς νοσοκομειακούς ομίλους και ιατρικές υποδομές, άρτια καταρτισμένο ιατρικό προσωπικό καθώς και σημαντική παράδοση και τεχνογνωσία στον τομέα της φιλοξενίας. Αξιοποιώντας αυτά τα σημαντικά πλεονεκτήματα και αντιμετωπίζοντας τις υπάρχουσες αδυναμίες, η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης ασθενών-ταξιδιωτών.
Η πανδημία, η διαχείριση της οποίας από τη χώρα μας ήταν υποδειγματική, μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί και να συμβάλει στην ενίσχυση του προφίλ της χώρας μας ως ασφαλούς ιατρικού προορισμού μέσα σε ένα όλο και πιο έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η υιοθέτηση βιώσιμων λύσεων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα οι οποίες θα ενισχύσουν τα δυνατά σημεία και θα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις εντοπισμένες αδυναμίες θα προσφέρουν υπεραξία στο σύνολο των εμπλεκομένων της αλυσίδας του ιατρικού τουρισμού. Παράλληλα, η ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού δύναται να συμβάλλει στην αντιστροφή του brain drain των επαγγελματιών της υγείας της χώρας, ενός φαινομένου ιδιαίτερα έντονου κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, ενώ μπορεί να συμβάλλει στην ενίσχυση μίας σειράς από άλλους κλάδους, συμπληρωματικούς του ιατρικού όπως η φαρμακοβιομηχανία, η ιατρική έρευνα κ.ά.
Ο ιατρικός τουρισμός δεν πρέπει να συγχέεται με τον τουρισμό υγείας, ο οποίος αποτελεί μία ευρύτερη κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται ο ιατρικός τουρισμός, ο τουρισμός ευεξίας και ο ιαματικός τουρισμός.
Ο ιατρικός τουρισμός αφορά ταξίδια που πραγματοποιούνται με στόχο τη θεραπεία μίας ιατρικά διαγνωσμένης νόσου, την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, των αιτιών και των συνεπειών της ή την πραγματοποίηση αισθητικών παρεμβάσεων και αποτελεί κατά βάση μία ex-post παρεμβατική δράση σε αντίθεση με τον τουρισμό ευεξίας ο οποίος εδράζεται στην πρόληψη, περιλαμβάνει μία πιο ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων και απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό. Στη διεθνή βιβλιογραφία, καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια έτσι ώστε να χρησιμοποιείται διακριτή ορολογία μεταξύ των δύο μορφών και να είναι ευκρινείς οι μεταξύ τους διαφορές. Εντούτοις, είναι κατανοητό πως ορισμένες θεραπείες και υπηρεσίες όπως οι εξετάσεις DNA, τα checkups, η υδροθεραπεία και η λουτροθεραπεία που πραγματοποιούνται από εκπαιδευμένους ιατρικούς επαγγελματίες, βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ των δύο.
Αυτή η γκρι ζώνη διευρύνεται διαρκώς και έχει λάβει την ονομασία «ιατρική ευεξία» και η ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ του τουρισμού ευεξίας και του ιατρικού τουρισμού δημιουργεί έναν ενδιαφέροντα χώρο προς διερεύνηση και ανάπτυξη επιχειρηματικών καινοτομιών. Οι πλέον δημοφιλείς ιατρικές υπηρεσίες ιατρικού τουρισμού είναι οι εξής: Οδοντιατρικές, Αισθητικής χειρουργικής, Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Εξωσωματικής γονιμοποίησης, Οφθαλμιατρικής, Αποκατάστασης-Αποθεραπείας, Ορθοπεδικές, Ογκολογικές, Νευρολογικές και Καρδιοχειρουργικές.
Τα οφέλη του ιατρικού τουρισμού για τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες είναι πολλαπλά και εστιάζονται στη διαφοροποίηση της οικονομίας, στη δημιουργία θέσεων εργασίας τόσο στον τομέα του τουρισμού όσο και της ιατρικής και αποτροπή της μετανάστευσης των νέων εργαζομένων καθώς στην αύξηση των κρατικών εσόδων από τους εισερχόμενους τουρίστες-ασθενείς και από τη φορολογία. Επίσης, οφέλη προκύπτουν από τη βελτίωση των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών για το σύνολο του πληθυσμού λόγω της αναβάθμισης των υποδομών, την πραγματοποίηση ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στις υποδομές, τη διάχυση των κερδών σε τομείς όπως η εστίαση, η διαμονή και οι μετακινήσεις και την αναστροφή του brain drain λόγω των ανταγωνιστικών μισθών.
Η ανάδυση του τομέα της «ιατρικής ευεξίας»
Η πανδημία έφερε στο προσκήνιο τη σημασία του γενικότερου τρόπου ζωής και της πρόληψης των χρόνιων ασθενειών οδηγώντας σε αύξηση της ζήτησης για θεραπείες ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος. της ιατρικής του τρόπου ζωής ενώ επιτάχυνε την ενσωμάτωση ιατρικών υπηρεσιών σε επιχειρήσεις ευεξίας κάθε είδους. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές επιθυμούν λόγω της πανδημίας να αντιμετωπίσουν χρόνιες ασθένειες και να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα, ενώ πολυάριθμοι είναι οι ασθενείς που πάσχουν από σύνδρομο longcovid. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ένας νέος τομέας, αυτός της «ιατρικής ευεξίας» αναδύεται, με στόχο τη διασύνδεση της ιατρικής φροντίδας με τον στόχο της πρόληψης και της ολιστικής αντιμετώπισης της υγείας.
Όλο και περισσότερα σπα και νοσοκομεία συνάπτουν συνεργασίες και πειραματίζονται με νέα επιχειρηματικά μοντέλα και συνέργειες. Νέα ολοκληρωμένα κέντρα ιατρικής και ευεξίας (όπως το Parsley Health, The Well) προσφέρουν στους επισκέπτες τους ένα μείγμα από ιατρικές υπηρεσίες και υπηρεσίες ευεξίας διαφόρων ειδών. Παράλληλα, κέντρα ευεξίας και spa που επιθυμούν να εισέλθουν στον τομέα της «ιατρικής ευεξίας» αναβαθμίζουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Όλο και πιο δημοφιλείς είναι υπηρεσίες όπως ανοσοθεραπεία, θεραπεία με ενδοφλέβιο ορό, θεραπείες για την υγεία των εντέρων, ανάλυση ύπνου, οξυγονοθεραπεία κ.α. Ταυτόχρονα, ορισμένα ιατρικά κέντρα και νοσοκομεία ενσωματώνουν υπηρεσίες ευεξίας ως μέρος της μετεγχειρητικής διαδικασίας ανάρρωσης και αποκατάστασης, παρέχοντας στους ασθενείς υπηρεσίες όπως yoga, άσκηση, διατροφή, διαλογισμό, καταδεικνύοντας πως ο ιατρικός τομέας μπορεί να επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από την ενσωμάτωση υπηρεσιών ευεξίας στη φροντίδα των ασθενών (ειδικά σε επίπεδα πρόληψης και ανάρρωσης). Ειδικά οι ιατρικές μονάδες που απευθύνονται σε πελατεία με υψηλά εισοδήματα ή που δραστηριοποιούνται στον τομέα του ιατρικού τουρισμού καταβάλουν προσπάθειες να καταστήσουν τις εγκαταστάσεις τους πιο φιλόξενες μακριά από τους αποστειρωμένους χώρους του παρελθόντος.
Εντούτοις, δεδομένου πως τα συστήματα ιατρικής ασφάλισης δεν καλύπτουν αυτού του είδους τις θεραπείες δεν αναμένεται αυτού του είδους οι υπηρεσίες «ιατρικής ευεξίας» να γίνουν ιδιαίτερα δημοφιλείς ή πιο οικονομικά προσιτές στο άμεσο μέλλον. Παράλληλα, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος πως η συμβιωτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των παρόχων ιατρικών υπηρεσιών και των παρόχων υπηρεσιών ευεξίας έχει ως στόχο την αύξηση των επισκέψεων και των εσόδων με την προώθηση διαγνωστικών εξετάσεων, επεμβατικών και άλλου είδους θεραπειών που στην πραγματικότητα δεν είναι απαραίτητες.
Ιαματικός τουρισμός και ιατρικός τουρισμός
Ο ιαματικός τουρισμός (και πιο συγκεκριμένα οι ιαματικές/θερμαλιστικές πηγές) αποτελεί για το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς βιβλιογραφίας, έναν από τους τρεις βασικούς κλάδους του τουρισμού υγείας, μαζί με τον ιατρικό τουρισμό και τον τουρισμό ευεξίας. Η στενή σύνδεσή του ιαματικού τουρισμού με τον ιατρικό τουρισμό εντοπίζεται στο γεγονός πως υπηρεσίες όπως η υδροθεραπεία και η λουτροθεραπεία πραγματοποιούνται συχνά από εκπαιδευμένους ιατρικούς επαγγελματίες αλλά και στο γεγονός πως πολλές από τις προσφερόμενες υπηρεσίες μπορούν να συμβάλλουν στη θεραπεία και αποκατάσταση ασθενών που πάσχουν από διάφορες παθήσεις μεταξύ των οποίων ρευματικές νόσοι, αρθροπάθειες ή μετατραυματικές κακώσεις.Παράλληλα, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης πολλών ευρωπαϊκών χωρών έχουν αναγνωρίσει την υδροθεραπεία και την ιαματική λουτροθεραπεία ως ιατρική θεραπευτική μέθοδο οδηγώντας σε κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης των εν λόγω υπηρεσιών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Global Wellness Institute για το 2021, ο κλάδος του ιαματικού τουρισμού αναμένεται στα επόμενα χρόνια όχι μόνο να επανέλθει στα προ του 2020 επίπεδα αλλά και να αυξηθεί σημαντικά. Ο φορέας εκτιμά την διεθνή αγορά του ιαματικού τουρισμού σε 64 δισ. δολάρια για το 2019, ενώ εκτιμάται ότι το 2025 θα ανέλθει σε 89,7 δισ. δολάρια (μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης 18,1%). Πρόκειται δηλαδή για την υποκατηγορία της οικονομίας της ευεξίας με τη μεγαλύτερη προσδοκώμενη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια μετά τον τουρισμό ευεξίας.
Συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας
Η Ελλάδα διαθέτει μία σειρά από σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία επιτρέπουν την ανάπτυξη ενός δυναμικού τομέα ιατρικού τουρισμού. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι οι ακόλουθοι:
-To ήπιο κλίμα, το οποίο και διαμορφώνει ιδανικές συνθήκες για αποθεραπεία-αποκατάσταση.
-Οι υψηλής ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες στον ιδιωτικό τομέα. Να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη των προϊόντων ιατρικού τουρισμού αφορά κατά κύριο λόγο τον ιδιωτικό ιατρικό τομέα. Ο δημόσιος ιατρικός τομέας, λόγω της ανορθολογικής κατανομής του δυναμικού και των λοιπών χρόνιων προβλημάτων που αντιμετωπίζει δεν παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Αντίθετα, ο ιδιωτικός τομέα χάρη στην υψηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και τις ανταγωνιστικές του τιμές διαθέτει σημαντικά περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης.
-Το καλά καταρτισμένο και έμπειρο επιστημονικό προσωπικό.
-Ο ανεπτυγμένος και άρτια οργανωμένος τουριστικός τομέας σε επίπεδο ξενοδοχειακών και λοιπών υποδομών.
-Οι ανταγωνιστικές τιμές των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε σύγκριση με το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και τον Καναδά το κόστος της ιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα είναι κατά 60-90% μικρότερο. Ωστόσο, συγκρινόμενη με τη Γερμανία, η Ελλάδα δεν παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις στις τιμές και συγκρινόμενη με την Τουρκία, την Ουγγαρία και την Πολωνία η Ελλάδα είναι σημαντικά ακριβότερη.
-Ο μεγάλος αριθμός ενεργών ιδιωτών ιατρών που οδηγεί σε υπερπροσφορά ιατρικών υπηρεσιών και μείωση των εισοδημάτων τους.
-Η δυνατότητα συνδυασμού θεραπείας και αναψυχής δεδομένου ότι η Ελλάδα αποτελεί έτσι και αλλιώς έναν ιδιαίτερα δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Εντούτοις υπάρχει και μια σειρά από χρόνιες αδυναμίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη του εν λόγω τουριστικού προϊόντος.
Οι σημαντικότερες από αυτές είναι οι εξής:
-Ανεπαρκής προώθηση του ιατρικού τουριστικού προϊόντος ειδικά σε συγκεκριμένες ομάδες στόχους όπως τα άτομα τρίτης ηλικίας.
– Οι υψηλές απαιτήσεις του κλάδου για επενδύσεις ειδικά από τον ιδιωτικό τομέα δεδομένου πως δεν υπάρχει ένα σαφές και αποτελεσματικό νομοθετικό πλαίσιο για την πραγματοποίηση επενδύσεων ούτε και συγκροτημένες πολιτικές παροχής επενδυτικών κινήτρων.
-Ο υψηλός Φ.Π.Α. και οι υψηλές φορολογικές επιβαρύνσεις συμβάλλουν στην απώλεια της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού ιατρικού τουριστικού προϊόντος.
Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί ορισμένα σημαντικά βήματα τόσο από μέρους του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα για την ενίσχυση του τουρισμού υγείας. Η δημιουργία της διαδικτυακής πλατφόρμας www.mtgreece.org, η οποία χρηματοδοτείται από τους παρόχους υπηρεσιών υγείας και βρίσκεται υπό την εποπτεία του ΕΟΠΥΥ, έχει συμβάλλει σημαντικά στην προβολή και την προώθηση του Ιατρικού τουρισμού. Παράλληλα, έχει δημιουργηθεί το Συμβούλιο Ελληνικού Ιατρικού Τουρισμού (ΕΛΙΤΟΥΡ) (https://www.elitour.org/), ένας μη κερδοσκοπικός φορέας που συγκεντρώνει στους κόλπους του ιδιωτικές εταιρείες από το σύνολο της αλυσίδας του ιατρικού τουρισμού που κοινό στόχο έχουν την προώθηση του ελληνικού ιατρικού τουριστικού προϊόντος και την ενίσχυση των εθνικών και διεθνών συνεργειών. Παράλληλα, από το 2015 και μετά έχει διοργανωθεί ένας σημαντικός αριθμός από εκδηλώσεις (events) αναφορικά με τον ιατρικό τουρισμό στην Ελλάδα και τις προοπτικές ανάπτυξής του.
Προτάσεις και μέτρα ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού
Προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη της εν λόγω ειδικής μορφής τουρισμού και η επιτυχής προώθησή της στο εξωτερικό πρέπει να ληφθούν ορισμένα μέτρα σε επίπεδο νομοθεσίας, υποδομών, μάρκετινγκ και προώθησης κ.α. Ειδικότερα, σε θεσμικό επίπεδο προτείνεται, μεταξύ άλλων, η ανάπτυξη ενός ευνοϊκού θεσμικού και νομοθετικού πλαισίου που διευκολύνει την είσοδο των υποψήφιων ασθενών στη χώρα (ιατρικές θεωρήσεις) και αντιμετωπίζει με επάρκεια ζητήματα νομικής φύσεως όπως, ενδεικτικά, η διαχείριση του ιατρικού φακέλου και των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των ασθενών, οι περιπτώσεις ιατρικού σφάλματος και αμέλειας στις οποίες προκύπτει αστική ευθύνη. Προς αυτό το σκοπό πρέπει να αντιμετωπιστεί η γραφειοκρατία και τα νομοθετικά κενά με στοχευμένες νομοθετικές και άλλου είδους παρεμβάσεις. Παράλληλα, πρέπει να καταστεί εφικτός ένας κεντρικός σχεδιασμός και δημιουργία δομών συντονισμού και δικτύωσης με στόχο τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού η οποία θα εδράζεται στη σύναψη στενών δεσμών συνεργασίας μεταξύ του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα και όλων των εμπλεκόμενων φορέων προς την επίτευξη του κοινού στόχου.
Εξίσου, σημαντική είναι η ένταξη του ιατρικού τουρισμού στους βασικούς αναπτυξιακούς στόχους και στη γενικότερη στρατηγική τουριστικής ανάπτυξης της χώρας με έμφαση στην αποκέντρωση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε περισσότερες από μία Περιφέρειες. Επίσης, επισημαίνεται η ανάγκη δημιουργίας εξειδικευμένων φορέων με στόχο την ανάπτυξη και προώθηση του ιατρικού τουρισμού και η σύναψη διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των συμφωνιών που έχουν συναφθεί μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας για την παροχή μετα-τραυματικών θεραπειών για βετεράνους. Παράλληλα, επισημαίνεται η εισαγωγή ειδικών θεωρήσεων (visa) για τους ιατρικούς τουρίστες Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ταϊβάν η οποία το 2013 θεσμοθέτησε ειδικές θεωρήσεις μικρής διάρκειας (15 ημερών) για ιατρικούς τουρίστες από την Κίνα. Στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν αναφέρεται και η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ και άλλου είδους φορολογικές ρυθμίσεις (φορολογικές ελαφρύνσεις για την πραγματοποίηση επενδύσεων) που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ιατρικής βιομηχανίας και να δώσουν κίνητρα στην ιδιωτική πρωτοβουλία για περαιτέρω επενδύσεις. Συμπληρωματικά πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν τόσο σε επίπεδο προώθησης και προβολής όσο και σε επίπεδο βελτίωσης των υποδομών.
Τι κάνουν οι ανταγωνίστριες χώρες
Τουρκία
Η γειτονική χώρα διαθέτει υψηλής ποιότητας υποδομές ιατρικής περίθαλψης στις μεγάλες πόλεις στο δυτικό και πιο εξευρωπαϊσμένο κομμάτι της χώρας (Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη) όπου και καταγράφεται μεγάλη συγκέντρωση ιδιωτικών νοσοκομειακών μονάδων. Το ένα τρίτο των νοσοκομείων της χώρας είναι ιδιωτικά χάρη στην έμφαση που δόθηκε από τις τελευταίες κυβερνήσεις στην αύξηση της συμμετοχής τους ιδιωτικού τομέα στην ιδιωτική ασφάλιση, ενώ πολλά από τα νοσοκομεία αποτελούν συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτικού τομέα. Η παροχή σημαντικών επενδυτικών και φορολογικών κινήτρων έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ιδιωτικής ιατρικής περίθαλψης. Κατά τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία έχει δώσει μεγάλη έμφαση στην ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού. Η ανάπτυξη ενός νομοθετικού πλαισίου που διευκολύνει την πραγματοποίηση επενδύσεων καθώς και η παροχή οικονομικών κινήτρων με στόχο τη διείσδυση σε ξένες αγορές, τη μεταφορά ασθενών, την προώθηση σε αγορές του εξωτερικού και άλλες προωθητικές δραστηριότητες έχουν συμβάλλει αποφασιστικά σε αυτό. Παράλληλα, χάρη στη πρόσφατη μεταρρύθμιση του εταιρικού φόρου, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του ιατρικού τουρισμού απολαμβάνουν φορολογικές ελαφρύνσεις. Από το 2011 δημιουργήθηκαν οι λεγόμενες Free Health-care Zones, οι οποίες διέπονται από τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στη νομοθεσία περί Ζωνών Ελεύθερου Εμπορίου. Πρόκειται για ειδικές ζώνες που βρίσκονται σε συνοριακές περιοχές και οι οποίες εξαιρούνται εν μέρει από τη φορολογική και εμπορική νομοθεσία προσφέροντας μία σειρά από σημαντικά πλεονεκτήματα στους επενδυτές λ.χ. φορολογικές ελαφρύνσεις και εξαιρέσεις, απαλλαγές από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, μειωμένη γραφειοκρατία.
Κροατία
Στις μεγάλες πόλεις της Κροατίας παρέχονται υψηλής ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες σε μεγάλα νοσοκομειακά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές σε ανταγωνιστικές τιμές. Ως εκ τούτου, πολυάριθμοι είναι οι ασθενείς ταξιδιώτες από χώρες όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Αυστρία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, η Σλοβενία και η Τσεχική Δημοκρατία προκειμένου να πραγματοποιήσουν αισθητικές και οδοντιατρικές επεμβάσεις ή θεραπείες γονιμότητας.
Ιταλία
Τα ιδιωτικά νοσοκομεία που διαθέτει η χώρα είναι υψηλής ποιότητας, εντούτοις οι προσφερόμενες υπηρεσίες είναι ακριβές. Η χώρα διαθέτει έναν πολύ ανεπτυγμένο ιδιωτικό τομέα και υψηλή αναλογία ιατρών ανά κάτοικο. Δεδομένης της απουσίας επίσημων στατιστικών στοιχείων δεν υπάρχει επαρκής εικόνα σχετικά με τον αριθμό των ασθενών-ταξιωτών που επιλέγουν τη χώρα εντούτοις εκτιμάται πως οι περισσότεροι προέρχονται από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες προκειμένου να πραγματοποιήσουν επεμβάσεις αισθητικής ιατρικής αλλά και οδοντιατρικές θεραπείες οι οποίες είναι φτηνότερες από τις αντίστοιχες στις γειτονικές χώρες της κεντρικής Ευρώπης.
Ισραήλ
Υπολογίζεται πως περίπου 30.000 ιατρικοί τουρίστες επισκέπτονται κάθε χρόνο το Ισραήλ, αν και αυτά τα στοιχεία είναι πιθανό πως δεν αντικατοπτρίζουν το συνολικό μέγεθος του ιατρικού τουρισμού της χώρας δεδομένου ότι βασίζονται σε αποσπασματικές έρευνες που πραγματοποιούνται από μεμονωμένους παρόχους. Εκτιμάται πως οι περισσότεροι επισκέπτες ασθενείς προέρχονται από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Ρωσία, Ουκρανία) αλλά και από γειτονικές χώρες όπως η Κύπρος, η Ιορδανία, η Τουρκία και από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Επιλέγουν κατά κύριο λόγο ογκολογικές θεραπείες, θεραπείες για το διαβήτη, μεταμοσχεύσεις του μυελού των οστών, καρδιολογικές χειρουργικές επεμβάσεις, θεραπείες γονιμότητας κ.α. Η ύπαρξη της Νεκράς Θάλασσας αποτελεί ένα σημαντικό πόλο έλξης για άτομα με δερματικές παθήσεις όπως ψωρίαση και σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Βασικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας αποτελούν το κόστος των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών το οποίο είναι σημαντικά χαμηλότερο από το αντίστοιχο των δυτικών χωρών αλλά και το ήπιο κλίμα.
Πολωνία
Ο συνολικός ετήσιος αριθμός των εισερχόμενων τουριστών υγείας υπολογίζεται πως προσεγγίζει τους 155.000. Η χώρα διαθέτει ένα μεγάλο αριθμό ιδιωτικών νοσοκομείων (τα 1.100 από τα 1.800 νοσοκομεία της χώρας είναι ιδιωτικά) και οι ιδιωτικές δομές είναι σχετικά φτηνές. Παράλληλα, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό είναι αρκετά καταρτισμένο και διαθέτει καλή γνώση των ξένων γλωσσών και ειδικά των αγγλικών. Οι βασικές ιατρικές υπηρεσίες που επιλέγουν οι ασθενείς επισκέπτες είναι η οδοντιατρική και αισθητική χειρουργική αλλά και εξετάσεις, γυναικολογικές και ορθοπεδικές θεραπείες, επεμβάσεις διαφόρων ειδών κ.α. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς-επισκέπτες προέρχονται από σκανδιναβικές χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία αλλά και από τις Η.Π.Α. και τον Καναδά.
Γερμανία
Η Γερμανία αποτελεί μία χώρα με εξαιρετικά αποτελεσματική υγειονομική περίθαλψη λόγω της ηγετικής της θέσης στον τομέα της επιστημονικής έρευνας αλλά και λόγω της ισχυρής ιατρικής βιομηχανίας που διαθέτει. Μολονότι τα περισσότερα νοσοκομεία είναι δημόσια ο αριθμός των ιδιωτικών θεραπευτηρίων αυξάνεται κατά τα τελευταία χρόνια. Οι θεραπείες που επιλέγουν οι ασθενείς αφορούν τομείς όπως η ορθοπεδική, η παθολογία, η καρδιολογία και διάφορες μορφές καρκίνου.
Ισπανία
Η Ισπανία κατά τα τελευταία χρόνια έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού. Η ανάπτυξη μιας στρατηγικής συνεργασίας με την ονομασία “Spaincares” με τη συμμετοχή των βασικότερων φορέων υγείας και τουρισμού της Ισπανίας για την προώθηση του τουρισμού υγείας (ιατρικού τουρισμού, θερμαλισμού, τουρισμού ευεξίας) αποτέλεσε σημείο καμπής για την προσπάθεια ενίσχυσης του ιατρικού τουρισμού. Το εν λόγω εγχείρημα αποτέλεσε πρωτοβουλία των υπουργείων υγείας και τουρισμού της Ισπανίας το 2014 και εδράζεται στη δημιουργία ενός ισχυρού brand name, την υλοποίηση εκστρατειών προώθησης των προσφερόμενων υπηρεσιών ιατρικού τουρισμού της χώρας αλλά και τη δημιουργία μιας πλατφόρμας (https://www.spaincares.com/) στην οποία ο υποψήφιος επισκέπτης μπορεί να βρει πλήθος χρήσιμων πληροφοριών σχετικά με τις υπηρεσίες, τα νοσοκομεία, τα ιαματικά λουτρά και τις εγκαταστάσεις ευεξίας που είναι διαθέσιμες στη χώρα. Ως αποτέλεσμα της προαναφερθείσας προσπάθειας υπολογίζεται πως ο αριθμός των εισερχομένων τουριστών υγείας ανέρχεται στους 100.000 ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις της Spaincare ο ιατρικός τουρισμός αποφέρει στη χώρα κέρδη ύψους 500 εκατ. ευρώ ετησίως. Οι περισσότεροι ασθενείς επισκέπτες προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες και τις σκανδιναβικές χώρες. Βασικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας είναι το καλό κλίμα και οι ανταγωνιστικές τιμές ενώ οι πιο δημοφιλείς υπηρεσίες είναι οι αισθητικές επεμβάσεις, γενική χειρουργική, θεραπείες γονιμότητας, μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών, καρδιοχερουργική, γυναικολογία κ.α.
Διαβάστε ακόμα:
Πόσο προσβάσιμος είναι ο Τουρισμός; Ο πρώτος ανάπηρος travel blogger στην Ελλάδα απαντά
Σκοτεινός τουρισμός: Η μακάβρια πτυχή ενός επιτυχημένου θεματικού τουρισμού
Έρευνα: Πώς ο αγροτουρισμός συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη της χώρας
