Τις προοπτικές των ευρωπαϊκών επενδύσεων και τις διασυνοριακές εισροές κεφαλαίων σε τομείς όπως τα ξενοδοχεία, τα ακίνητα και το εμπόριο εξετάζει μεταξύ άλλων στην έκθεση της Spotlight European Cross Border Investment, η Savills.
Όπως σημειώνεται σχετικά, το 2023 θα μείνει στη μνήμη για την επίτευξη επιπέδων ρεκόρ πληθωρισμού και επιτοκίων εντός της ευρωζώνης, σηματοδοτώντας μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από αυξημένη επενδυτική προσοχή. Οι ευρωπαϊκές επενδυτικές συναλλαγές κατρακύλησαν στα χαμηλότερα επίπεδά τους από τον απόηχο της κρίσης χρέους της ευρωζώνης, με διάφορους παράγοντες να συμβάλλουν στη μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αυτά περιελάμβαναν μεταξύ άλλων την υποτονική οικονομική ανάπτυξη, μια εσφαλμένη ευθυγράμμιση μεταξύ των προσδοκιών των πωλητών και των αγοραστών και μια στενή διαφορά μεταξύ των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και των αποδόσεων των ακινήτων. Κατά συνέπεια, η επενδυτική δραστηριότητα παρουσίασε συνεχή επιβράδυνση από τρίμηνο σε τρίμηνο.
Ο όγκος των ευρωπαϊκών επενδύσεων έφτασε τα 149 δισ. ευρώ πέρυσι, αντιπροσωπεύοντας το ήμισυ του όγκου των συναλλαγών το 2022 και μείωση 48% από τον μέσο όρο της πενταετίας. Αυτή η πτώση ήταν ευρέως διαδεδομένη σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με εξαίρεση την Ελλάδα, η οποία σημείωσε ώθηση, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτό οφειλόταν σε μια σημαντική συμφωνία χαρτοφυλακίου. Ομοίως, επηρεάστηκαν όλες οι κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, με τον τομέα των γραφείων να αντιμετωπίζει τη σημαντικότερη ύφεση. Οι τομείς που επλήγησαν λιγότερο ήταν οι κατοικίες, τα ξενοδοχεία και το λιανικό εμπόριο.
Η προσοχή των επενδυτών επικεντρώνεται πλέον στην αναμενόμενη πρώτη μείωση των επιτοκίων. Σύμφωνα με την Capital Economics, προβλέπεται μείωση κατά 25 bps το δεύτερο τρίμηνο του 2024, με τα επιτόκια να αναμένεται να μειωθούν από 4% σε 2,75% μέχρι το τέλος του 2024. Αυτό αναμένεται να ενισχύσει για άλλη μια φορά την ελκυστικότητα των επενδύσεων σε ακίνητα. Επιπλέον, καθώς το χάσμα στις προσδοκίες των τιμών αγοραστή και πωλητή αρχίζει να μειώνεται, αναμένεται σταδιακή αναζωπύρωση της επενδυτικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στο δεύτερο εξάμηνο του 2024. Αναμένεται μέτρια ανάκαμψη 20% στην επενδυτική δραστηριότητα. Η ανάκαμψη των επενδύσεων αναμένεται να είναι πιο έντονη σε τομείς όπου οι διορθώσεις τιμών ήταν σημαντικές. Αναμένουμε ότι τα κρεβάτια και τα υπόστεγα θα διατηρήσουν την κατάστασή τους ως προτιμώμενες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων.
Η Ευρώπη σε ένα παγκόσμιο διασυνοριακό επενδυτικό πλαίσιο
Υπό το πρίσμα της ανατιμολόγησης λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων, οι παγκόσμιες διασυνοριακές επενδύσεις σε ακίνητα ανήλθαν σε 196,3 δισ. ευρώ, 40% χαμηλότερες σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, με μειωμένες εισροές σε όλες τις ηπείρους, σύμφωνα με την RCA. Ωστόσο, η περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής επλήγη περισσότερο, σημειώνοντας μείωση κατά 59% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της πενταετίας (-56% από την αμερικανική ήπειρο και -12% από την Ασία-Ειρηνικό). Ως εκ τούτου, η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού εδραίωσε τη θέση της ως ο πρωταρχικός προορισμός για παγκόσμιες διασυνοριακές επενδύσεις για τέταρτη συνεχή χρονιά, αναδεικνύοντας την αξιοσημείωτη ανθεκτικότητά της. Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη γνώρισε πτώση, με το μερίδιό της στον παγκόσμιο διασυνοριακό όγκο να πέφτει στο 24% πέρυσι, όπου αντιπροσωπεύει το ναδίρ της.
Υπάρχει η πεποίθηση ότι τα εμπόδια στις διασυνοριακές επενδύσεις στην Ευρώπη οφείλονται σε επιρροές που εξαρτώνται από πρόσφατα επεισόδια γεωπολιτικής έντασης και αυξημένο πληθωρισμό και όχι από μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές ελλείψεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αναμένεται ότι η Ευρώπη πιθανότατα θα ανακτήσει την ηγετική της θέση ως ο κύριος προορισμός για διασυνοριακές επενδύσεις τους επόμενους 12 έως 18 μήνες, αλλά από πού θα προέλθουν τα χρήματα και πώς θα αποδοθούν σε ευρωπαϊκές χώρες και κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων;
Ευρωπαϊκές διασυνοριακές επενδυτικές εισροές
Εξετάζοντας συγκεκριμένα την ηπειρωτική Ευρώπη, το ποσό των διασυνοριακών κεφαλαίων που εισήλθαν στην αγορά ανήλθε σε 65,2 δισ. ευρώ πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της RCA. Αυτό είναι 60% χαμηλότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας. Υπολογίζεται ότι λίγο λιγότερο από το 40% του ευρωπαϊκού όγκου επενδύσεων προήλθε από το εξωτερικό. Πρόκειται για το χαμηλότερο μερίδιο που έχει καταγραφεί από το 2010.
Παρά το γεγονός ότι οι ενδοευρωπαϊκές διασυνοριακές ροές μειώθηκαν σε σχεδόν 34 δισ. ευρώ, περίπου 60% κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας, παραμένει η κυρίαρχη διασυνοριακή ροή στην ήπειρο, αντιπροσωπεύοντας λίγο περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των διασυνοριακών όγκων. Η μακροπρόθεσμη διασυνοριακή επενδυτική δραστηριότητα μειώθηκε επίσης απότομα, κυρίως λόγω της σημαντικής απόσυρσης μεγάλων ιδρυμάτων της Βόρειας Αμερικής, τα οποία ιστορικά, ήταν κυρίαρχα στην περιοχή. Το 2023 οι όγκοι στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 29% από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, 60% από τη Βόρεια Αμερική και 72% από την Ασία-Ειρηνικό σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μέσους όρους πενταετίας.
Πέρυσι, υπήρξε μια αξιοσημείωτη στροφή στις διασυνοριακές επενδυτικές τάσεις, με τα logistics να βρίσκονται στο επίκεντρο ως πρωταρχικός στόχος για τους επενδυτές, αποτελώντας το 27% του συνολικού όγκου. Η έντονη δραστηριότητα σε αυτόν τον τομέα ήταν ιδιαίτερα εμφανής στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Σουηδία. Στη συνέχεια, τα γραφεία εξασφάλισαν το δεύτερο μεγαλύτερο μέρος των διασυνοριακών επενδύσεων, κατέχοντας μερίδιο αγοράς 20%. Ωστόσο, ο κλάδος παρουσίασε σημαντική πτώση (-71% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας) λόγω της έντονης αποστροφής των επενδυτών των ΗΠΑ. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι πολυοικογενειακές ιδιοκτησίες, αποτελώντας το 20% της Ευρώπης στις διασυνοριακές επενδύσεις, που οδηγούνται από σημαντικές συναλλαγές χαρτοφυλακίου και αυξημένη δραστηριότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ισπανία και τη Δανία.
Η λιανική διεκδίκησε μερίδιο 15% του όγκου των διασυνοριακών επενδύσεων, που χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα από το αυξημένο ενδιαφέρον για δημοφιλείς οδούς, αστικά εμπορικά κέντρα και αποθήκες λιανικής. Παρά τη μείωση κατά 39% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, τα ξενοδοχεία αποδείχθηκαν ο πιο ανθεκτικός τομέας, αντιπροσωπεύοντας το 9% του συνολικού διασυνοριακού όγκου. Αυτή η μείωση ήταν η μικρότερη σε όλους τους τύπους περιουσιακών στοιχείων και εν μέρει αποδόθηκε στην αναβίωση της τουριστικής δραστηριότητας. Η Ισπανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Πορτογαλία ήταν οι τέταρτοι μεγαλύτεροι αποδέκτες διασυνοριακών επενδύσεων στον ξενοδοχειακό τομέα.
Συνολικά, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Ισπανία ήταν οι τρεις μεγαλύτεροι προορισμοί που στοχεύουν διασυνοριακούς επενδυτές, αντιπροσωπεύοντας το 61% του ευρωπαϊκού διασυνοριακού όγκου.
Προσβλέποντας στο μέλλον, αναμένεται σταδιακή άνοδο της διασυνοριακής επενδυτικής δραστηριότητας καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024. Αυτή η ανάκαμψη αναμένεται να τροφοδοτηθεί από τις μειώσεις των επιτοκίων και την προβλεπόμενη μέτρια οικονομική ανάκαμψη. Οι επενδυτές που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά θα προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν τα ολοένα και πιο ελκυστικά επίπεδα τιμών που παρατηρούνται σε διάφορες ευρωπαϊκές περιοχές. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι έτοιμο να εδραιώσει την ηγετική του θέση ως ο κύριος δικαιούχος των διασυνοριακών επενδύσεων, εν μέρει λόγω της ισχυρής διόρθωσης των τιμών που σημειώθηκε πέρυσι. Τα logistics πρόκειται να διατηρήσουν τη θέση τους ως η προτιμώμενη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων μεταξύ των διασυνοριακών επενδυτών σε όλη την Ευρώπη, με τους πολυοικογενειακούς (και άλλους υποτομείς κατοικιών) να κερδίζουν έδαφος, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ευρώπη. Τέλος, αναμένεται διαρκής διασυνοριακή θετική στάση για δημοφιλείς οδούς και ξενοδοχεία που βρίσκονται σε βασικούς τουριστικούς προορισμούς, καθώς και αυξανόμενο ενδιαφέρον για αποθήκες λιανικής σε κορυφαία αστικά εμπορικά κέντρα, ειδικά στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη.
Σημειώνεται ότι η Savills, η οποία ιδρύθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1855, είναι ένας από τους κορυφαίους πράκτορες ακινήτων στον κόσμο, με 700 γραφεία σε Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία-Ειρηνικό, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Διαβάστε ακόμα:
Περισσότερα από 60 ξενοδοχειακά projects θα αναπτυχθούν στην Ελλάδα μέσα στην επόμενη 4ετία
Πού ταξιδεύουν οι σύγχρονοι προσκυνητές -Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί