Στην Κάλυμνο πήγα για πρώτη φορά το 2012, με αφορμή μια συναυλία που είχαμε με την Πέγκυ Ζήνα. Δεν γνώριζα ακόμα τίποτα για το νησί, οπότε πήγαινα με την αγωνία για το τι θα συναντούσα, καθώς ήταν ένας νέος προορισμός για μένα. Δεν μπορούσα τότε ούτε καν να φανταστώ το δέσιμο που θα αισθανόμουν μέχρι σήμερα με αυτόν τον τόπο.
Γεωγραφικά, η Κάλυμνος ανήκει στα Δωδεκάνησα και βρίσκεται ανάμεσα στην Κω και τη Λέρο, νότια και βόρεια αντίστοιχα. Το νησί δεν είναι πολύ μεγάλο, οπότε μπορεί κανείς να κάνει τον γύρο του σε μια μέρα με αυτοκίνητο. Ωστόσο, σίγουρα χρειάζεται πολύ περισσότερος χρόνος για να απολαύσει κανείς τις ομορφιές του.
Όταν πήγα για πρώτη φορά στο νησί, είχα σκοπό να μείνω μόνο για μια μέρα, αλλά τελικά έμεινα ολόκληρη εβδομάδα. Η φιλοξενία των Καλύμνιων δεν με άφηνε να φύγω. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο ένιωθα την οικειότητα που αισθάνομαι στη γειτονιά όπου μεγάλωσα. Περπατούσα στον δρόμο και ένιωθα σαν να ήμουν στο σπίτι μου. Χαιρετούσα τους ανθρώπους με το μικρό τους όνομα, και αυτοί με χαιρετούσαν με την ίδια εγκάρδια διάθεση, σαν να ζούσα εκεί χρόνια. Πολύ γρήγορα, γίναμε μια όμορφη παρέα με φίλους, που ακόμα και σήμερα θεωρώ δικούς μου ανθρώπους. Μάλιστα, πρόσφατα πάντρεψα έναν από αυτούς. Μαζευόμασταν όλοι μαζί, καμιά δεκαριά άτομα και παραπάνω, στην πλατεία της Πόθιας (η Χώρα), παίζαμε χαρτιά, ποδόσφαιρο, και γενικά τα παιδιά είχαν μεράκι να μου γνωρίσουν το νησί και την κουλτούρα τους. Ένιωθα πραγματικά το νησί να με αγκαλιάζει, και αυτό δεν συνέβαινε μόνο με μένα αλλά με κάθε επισκέπτη, κάτι που παρατηρώ μέχρι και σήμερα. Στην Κάλυμνο, για πρώτη φορά στη ζωή μου, βίωσα την αληθινή, θερμή φιλοξενία για την οποία η Ελλάδα φημίζεται σε όλο τον κόσμο.
Η οικειότητα που νιώθουμε με ένα μέρος είναι απόλυτα συνυφασμένη με τις εικόνες και την έμπνευση που αυτές μας προκαλούν. Επειδή, λοιπόν, η παρέα μου φρόντισε να με πάει σε μέρη του νησιού που δεν είναι τόσο γνωστά και εύκολα προσβάσιμα σε έναν τουρίστα, κάπως έτσι γνώρισα την Παλιόνησο. Η Παλιόνησος έγινε από τότε η αγαπημένη μου παραλία. Ένας αποκομμένος κόλπος, υπέροχα, πεντακάθαρα, γαλαζοπράσινα νερά, ένα ταβερνάκι, «Ο Μπακαλόγατος» του φίλου μου του Σάκη και μια μεγάλη ελληνική σημαία να κυματίζει στους ήχους της πλούσιας, λαϊκής μας μουσικής. Εκεί, πραγματικά βρήκα όλα τα συστατικά που συνθέτουν ό,τι σημαίνει για μένα καλοκαίρι σε νησί. Μπάνιο, καλό φαγητό, μουσική και ευχάριστη παρέα. Και μιας και είπα φαγητό…
Αισθήσεις
Η συμμετοχή των αισθήσεων, κατά τη γνώμη μου, είναι απαραίτητη προϋπόθεση στην ολοκλήρωση μιας εμπειρίας που απαιτεί να σημαδέψει την καρδιά ενός ανθρώπου για πάντα. Όσφρηση και γεύση από την Καλύμνικη κουζίνα, μην πω κατευθείαν από τη θάλασσα. Πάντα μου άρεσε το ψάρι και γενικά τα θαλασσινά, αλλά όταν έφαγα στην Κάλυμνο, ήταν λες και τα γεύτηκα για πρώτη φορά. Από την Πόθια μέχρι και τον Εμπορειό, τον τελευταίο, χερσαία προσβάσιμο, οικισμό του νησιού, δοκίμασα όλη τη φρεσκάδα της θάλασσας. Κάθε φορά που πάω σε κάποιο μέρος του νησιού για φαγητό στα πιάτα γυροφέρνουν σκορπισμένες όλες οι θαλασσοβγαλμένες μυρωδιές. Ολόφρεσκα ψάρια, καλαμάρια, χταπόδια, η Καλύμνικη σαλάτα το Μιρμιζέλι, μεζέδες όπως οι καλόγνομες και οι φούσκες και πολλά άλλες μοναδικές γεύσεις του νησιού. Χωρίς πολλά μαγειρικά κόλπα και με σύμμαχο την πλούσια θαλάσσια ζωή του νησιού, τα φαγητά ετοιμάζονται με τα απολύτως απαραίτητα συστατικά (π.χ. λάδι, λεμόνι, αλάτι) και το αποτέλεσμα είναι εξωπραγματικό. Και δεν μένει εκεί. Μετά έρχεται το γλυκό. Αυτό το γαλακτομπούρεκο της Καλύμνου φτιαγμένο από ριζάλευρο και μια μοναδική συνταγή. Στο ζαχαροπλαστείο του φίλου μου του Θεολόγου, το Monte Cristo, δεν υπάρχει περίπτωση να μην πάω και πάντα καταλήγω να γλύφω τα δάχτυλά μου. Είμαι άνθρωπος του φαγητού και η Κάλυμνος σε αυτό τον τομέα είναι πολύ ανοιχτοχέρα.
Όραση. Η μορφολογία του εδάφους, η εικόνα του άγριου τοπίου της Καλύμνου σε αντίθεση με το στοιχείο του πολιτισμού, με έκαναν να νιώσω δέος από την πρώτη κιόλας στιγμή που αντίκρισα το νησί. Κάθε φορά που πάω, αισθάνομαι πραγματικά θνητός κι αθάνατος ταυτόχρονα. Θνητός γιατί νιώθω πολύ μικρός να συναισθανθώ το μεγαλείο αυτού του φοβερού τοπίου που απλώνεται μπροστά μου σε κάθε διαδρομή του νησιού κι αθάνατος, ταυτόχρονα, γιατί μου εμπνέει την ανάγκη να το κατακτήσω. Από το έμπα κιόλας της Καλύμνου, στο λιμάνι, αριστερά υψώνεται ο βράχος με τη μονή του Αγίου Σάββα στην κορυφή του. Ένας άγιος του οποίου το λείψανο παραμένει άφθαρτο στον χρόνο αλλά και έντονη η παρουσία του στη ζωή των ανθρώπων του νησιού και όχι μόνο.
Απέναντι από τον Άγιο Σάββα υψώνεται σε έναν επίσης ψηλό βράχο μια μεγάλη πέτρινη ελληνική σημαία. Η ελληνικότητα είναι παρούσα σε κάθε γωνιά της Καλύμνου κι αυτό είναι κάτι που πάντα με συγκινεί. Οι φίλοι μου όμως φρόντισαν να δω όλες τους ομορφιές του νησιού κι έτσι με πήγαν να δω το Bαθύ. Στο Βαθύ σχηματίζεται από τους καλύμνικους βράχους ένα μαγικό φιόρδ κάτι που προσωπικά δεν είχα ξαναδεί στη ζωή μου. Ένα σημείο που μπορείς να κάθεσαι ώρες να το κοιτάζεις και να μην σταματά να σε εκπλήσσει με την ομορφιά του. Αλλά και στην Τέλενδο. Μια βραχονησίδα που αποκόπηκε από την Κάλυμνο πριν 1.500 χρόνια από έναν μεγάλο σεισμό αλλά κάθε μέρα της χαρίζει το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα που είδαν τα μάτια μου. Το ηλιοβασίλεμα αυτό ήταν κι ένας από τους λόγους που αποφάσισα το 2020 να γυρίσω το Videoclip του τραγουδιού μου «Μόνα Λίζα» στην Κάλυμνο.
Θα μπορούσα να γράψω χιλιάδες λέξεις για την Κάλυμνο. Δυστυχώς όμως, τα σημαντικότερα δεν μπορούμε να τα γράψουμε παρά μόνο να τα νιώσουμε κι αυτό το βίωμα, που τώρα πια μετράει πάνω από δεκαετία. Είναι τόσο προσωπικό που δεν υπάρχουν οι λέξεις να το περιγράψω και να το μεταδώσω αυτούσιο. Ζούμε σε μια χώρα που συνδυάζει όλα τα καλά του κόσμου μέσα σε ελάχιστα τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είμαι ευγνώμων που ζω στην Ελλάδα. Είμαι ευγνώμων που γνώρισα την Κάλυμνο.
*Ο Λούκας Γιώρκας είναι τραγουδιστής και τον Οκτώβριο ξεκινούν οι χειμερινές του εμφανίσεις, στην Αθήνα, στο «Ελλάδος Εικόνες».
Διαβάστε ακόμα:
Ο γιατρός που έγινε μελισσοκόμος: Μια βιωματική συνάντηση στην Κάλυμνο
Κάλυμνος: Το νησί των δυτών, από τα σκάφανδρα στη σύγχρονη κατάδυση
Φτιάχνοντας Φύλλα και Κράμπενα σε μια αυλή στην Κάλυμνο
