Στα Χανιά γεννήθηκα πριν 36 χρόνια. Μεγάλωσα σε έναν ευλογημένο από το Θεό τόπο, στο δυτικότερο άκρο της Κρήτης, την πανέμορφη Κίσαμο. Έναν τόπο ασύλληπτης ομορφιάς, τόπο καταγωγής του σπουδαίου Μάνου Κατράκη, και εξαιρετικού φυσικού κάλλους, με τις παραλίες του, όπως τα Φαλάσαρνα, το Ελαφονήσι, και ο Μπάλος, να συγκαταλέγονται σταθερά στις κορυφαίες παγκοσμίως.
Έμεινα στην Κρήτη μέχρι τα 17 μου, οπότε και ανέβηκα στην Αθήνα για σπουδές. Η μεγάλη πόλη μπορεί να με κράτησε κοντά της για επαγγελματικούς λόγους, ωστόσο επιστρέφω στον τόπο καταγωγής μου με την πρώτη ευκαιρία.
Ανοίγοντας το παράθυρο του πατρικού μου, βλέπω μπροστά μου να απλώνεται ο κόλπος της Κισάμου, οριοθετημένος από τα δύο ακρωτήριά του, τη Σπάθα και τη Γραμβούσα. Το απόλυτο γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού ενώνονται με τρόπο μαγικό, ειδικά την ώρα που βγαίνει ο ήλιος. Είναι από τα λίγα πράγματα που με ηρεμούν, και με κάνουν να ταξιδεύω.
Τα Στιβανάδικα, τα Μαχαιράδικα και τα αρσενάλια
Αν έρθεις για πρώτη φορά στα Χανιά, η πρώτη βόλτα σου επιβάλλεται να είναι στην Παλιά Πόλη και το μοναδικό Ενετικό Λιμάνι. Ο φυσικός αυτός κόλπος, με τον περίφημο Φάρο του, αποτελούν το σήμα κατατεθέν της πόλης. Στα στενά της Παλιάς Πόλης, αλλά και στη μοναδική Δημοτική Αγορά, που μετρά πάνω από έναν αιώνα ζωής, θα γευτείς αυθεντικές κρητικές γεύσεις, θα μεταφερθείς πίσω στο χρόνο, θα δεις εικόνες και θα μυρίσεις αρώματα άλλης εποχής. Κατεβαίνοντας τα σκαλάκια της Αγοράς, βρίσκεσαι στα Στιβανάδικα, όπου μπορείς να βρεις παραδοσιακά στιβάνια, σαρίκια, και εκλεκτά υφαντά, όλα δημιουργήματα της κρητικής παράδοσης. Λίγο πιο κάτω, στα Μαχαιράδικα, τα περίφημα κρητικά μαχαίρια, με τη δική σου, προσωπική μαντινάδα χαραγμένη επάνω τους, σε περιμένουν να τα προμηθευτείς από τους περίφημους «μαχαιράδες», σπουδαίους τεχνίτες του είδους.
Περπατώντας στο Ενετικό Λιμάνι, θα θαυμάσεις τα αρσενάλια, τους γιγάντιους χώρους όπου οι Ενετοί ανακατασκεύαζαν τα πλοία τους. Το Μεγάλο Αρσενάλι, το οποίο πλέον φιλοξενεί το Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (ΚΑΜ) δεσπόζει στο χώρο. Διά μέσου της μαρίνας, που βρίσκεται στην εμπρόσθια όψη του, περνάς στην πίσω πλευρά, και βρίσκεσαι στο μαγευτικό Κουμ Καπί. Καφέ και εστιατόρια, σε περιμένουν, όλες τις ώρες της μέρας.
Στα Χανιά μπορείς να βρεις πρακτικά τα πάντα. Για brunch από νωρίς στο «Παλλάς», ένα από τα ωραιότερα μαγαζιά της πόλης, στο Ενετικό Λιμάνι, για καφέ στο «Barbarossa» ή το «Aroma», εκεί που μαζεύεται η νεολαία της πόλης. Η μπουγάτσα στου «Iορδάνη» είναι γνωστή στο πανελλήνιο, και αξίζει την επίσκεψή σας. Το καλύτερο σουβλάκι θα το φάτε στη «Θράκα», ενώ η «Κρέπα της Ρωξάνης» σου φέρει δάκρυα στα μάτια.
Αρνάκι με μέλι στην «Γραμπούσα» και γλυκό στην «Κουκουβάγια»
Το καλύτερο γλυκό στην πόλη, φυσικά θα το γευτείς στην «Κουκουβάγια». Ανηφορίζοντας προς το Ακρωτήρι, και μετά από μία στάση στους παρακείμενους τάφους των Βενιζέλων, το περίφημο «ζουμερό» θα σε αποζημιώσει, με τη θέα όλης της πόλης από ψηλά να κόβει κυριολεκτικά την ανάσα.
Αλλά και δυτικά, στο «Σούρουπο», καθώς επιστρέφεις από το μπάνιο σου στα Φαλάσαρνα, το πιλάφι της κυρίας Χριστίνας, η κρεατόπιτα, τα γεμιστά μπιφτέκια, καθώς και οι γεμιστοί της ανθοί, με υλικά δικής τους παραγωγής, θα σε κάνουν να θες να τα γευτείς όλα ξανά και ξανά και ξανά. Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, στην Καλυβιανή, η ταβέρνα «Γραμπούσα», θα σε μάθει τι σημαίνουν χοχλιοί μπουμπουριστοί και αρνάκι με μέλι, που είναι και οι σπεσιαλιτέ του μαγαζιού. Μία στάση στη «Βαβέλ» και το «Breeze» στο Καστέλι, για ένα καφεδάκι, όπως επιστρέφεις από το μπάνιο σου, δίπλα στη θάλασσα, θα σε αποζημιώσει.
Για all day διασκέδαση, δύο είναι τα ονόματα: «Cabana Mare» και «Άμμος και Ήλιος» στην τουριστική και πολυσύχναστη Αγιά Μαρίνα. Tα γνωστότερα beach bars των Χανίων, είναι ανοιχτά από νωρίς, και προς τις απογευματινές ώρες, «βαράνε» δυνατά, διοργανώνοντας parties με DJs και γνωστούς καλλιτέχνες.
Το βράδυ, μία επίσκεψη στα «Xάλκινα» επιβάλλεται. Το μουσικό μεζεδοπωλείο έχει καθημερινά ζωντανή μουσική (εννοείται κρητική!) και μαζεύει όλο τον νεαρόκοσμο από νωρίς.
Χορός και «Πράσσειν άλογα»
Και μετά; Πώς συνεχίζεται η βραδιά; Μα φυσικά, ποτό και χορός μέχρι τις πρωινές ώρες σε «Barraki» και «Πράσσειν άλογα». Δίπλα δίπλα, πίσω ακριβώς από τα αρσενάλια, τα δύο υπαίθρια μαγαζιά, σου υπόσχονται χωρό και διασκέδαση μέχρι το πρωί. Και μετά πάλι από την αρχή…
Ο φούρνος του Κορονιωτάκη στη Δημοτική Αγορά βγάζει σπιτικό ψωμί που μοσχοβολά, ενώ για ξεροτήγανα θα απευθυνθείς στην οικογένεια Σημανδηράκη, που διαθέτει παράδοση ετών. Αν θες τοπικό, παρθένο, θυμαρίσιο μέλι, το «Εκλεκτόν» του Tάσου Σταθάκη στην Κίσαμο αποτελεί την καλύτερη επιλογή, ενώ η κρητική γραβιέρα του Μαστοράκη είναι ξακουστή σε ολόκληρη την Κρήτη.
Το Μεγάλο Αρσενάλι αποτελεί ένα εντυπωσιακό κτήριο, που δεσπόζει στο Ενετικό Λιμάνι των Χανίων. Πρόσφατα, εγκαινιάστηκε ο νέος, εντυπωσιακός του φωτισμός, που το αναδεικνύει με τρόπο μοναδικό. Το Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου, που φιλοξενείται στο χώρο του, έχει πολυποίκιλο έργο, και αξίζει μια επίσκεψη στο χώρο του. Αν είσαι fan της ποδηλασίας, ο νέος ποδηλατόδρομος επί των οδών Χατζημιχάλη Γιάνναρη και Σκαλίδη, στο κέντρο της πόλης, σε περιμένει. Κι αν βρεθείς στην Κίσαμο, ο περίπατος από το Καστέλλι, μέχρι το λιμάνι, με μία στάση απαραίτητα στο εκκλησάκι του Άη-Γιάννη του Ντάμιαλη, που βρίσκεται χτισμένο στα ρηχά ενός βράχου, δίπλα στη θάλασσα, θα σε αποζημιώσει!
Για ταινίες βγείτε στον «Κήπο»
Τα Χανιά είναι μια πόλη, όπου μπορείς να περάσεις καλά, ακόμα και με λίγα χρήματα. Υπάρχουν επιλογές για όλα τα γούστα, και όλες είναι αξιόλογες, ακόμη και οι πλέον οικονομικές. Τη θερινή περίοδο, οι τιμές είναι ελαφρώς τσιμπημένες, για να αρχίσουν να πέφτουν με την αποδρομή του μεγαλύτερου κύματος των επισκεπτών.
Στον πανέμορφο Δημοτικό Κήπο των Χανίων, λειτουργεί, δίπλα στο ομώνυμο καφέ, το θερινό σινεμά «Κήπος», για υπέροχες κινηματογραφικές βραδιές κάτω από τα άστρα. Το Θέατρο Ανατολικής Τάφρου φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι πλειάδα θεατρικών παραστάσεων. Στα μέρη μου, το Ευρωμεσογειακό Κέντρο Νεότητας (Πέτρινο Θέατρο) στα Νωπήγεια, βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, και στο χώρο του διεξάγονται αξιόλογες εκδηλώσεις, για όσους αγαπούν τον πολιτισμό. Οι «Γιορτές Ρόκκας», που διοργανώνονται στα χωριά Ρόκκα και Κερά της Κισάμου κάθε Αύγουστο, προβαίνουν σε μετακλήσεις σπουδαίων καλλιτεχνών, και αξίζει να τις βάλεις στο πρόγραμμά σου.
«Ζήσε τα Χανιά όσο περισσότερο μπορείς»
Ο ήχος των μαχαιράδων, που σφυρηλατούν τα μαχαίρια τους. Η μυρωδιά των μπουκαμβιλιών που ανθίζουν την άνοιξη, και στολίζουν τα στενά της πόλης. Οι μυρωδιές των φαγητών που σε συναντάνε από τα ανοιχτά παράθυρα, καθώς περιδιαβαίνεις στους δρόμους της, τα χαμόγελα των κατοίκων, οι απανωτές στάσεις για μια ρακή στο πόδι. Η αρμύρα της θάλασσας, τα κουδουνάκια των αλόγων που κάνουν βόλτα τους επισκέπτες στο λιμάνι, ο ήχος λύρας που ξεπηδά από τα μαγαζιά. Όλα αυτά με συνδέουν και με επιστρέφουν πίσω στο νησί, με την ίδια ένταση και αγάπη.
Τα Χανιά είναι μια πολύβουη πόλη, που δεν σταματά να κινείται ποτέ. Ωστόσο, αυτό που μέχρι πρότινος έλειπε ήταν η αγάπη για τον πεζό. Τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν σταδιακά. Η εκτεταμένη πεζοδρόμηση, του παλιού κομματιού της πόλης, καθώς και η δημιουργία ποδηλατοδρόμων, στα κεντρικότερα σημεία της, έχουν βελτιώσει αισθητά την ποιότητα ζωής. Τα Χανιά είναι μια πόλη που αξίζει, όχι απλά να την επισκεφτείς, αλλά να τη ζήσεις. Όλες τις εποχές του χρόνου, όσο περισσότερο μπορείς…
Ο Μιχάλης Χορευτάκης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Το νέο του βιβλίο “Τα δεσμά του δράκου” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ωκεανίδα.
