Μεγάλωσα στην Αθήνα. Η πρώτη φορά που πήγα διακοπές στην Αμοργό ήταν το 1998, μετά από παρότρυνση του αδερφού μου. Μέχρι τότε, πήγαινα για διακοπές στη Μύκονο, τη Σαντορίνη, την Πάρο και την Κρήτη, όπως οι περισσότεροι συνομήλικοί μου.
Όταν έφτασα στην Αιγιάλη, ένιωσα ακατανίκητη έλξη για το τοπίο που έβλεπα. Τα αραιοκατοικημένα σπίτια και το πρωινό βοριαδάκι με έκαναν να νιώσω μια πρωτόγνωρη γαλήνη. Με συνεπήραν. Αφού κοιμήθηκα μερικές ώρες, ξύπνησα κι άρχισα να περιπλανιέμαι σε αυτόν τον τόπο. Κάθε φορά που έφευγα για να γυρίσω στην πόλη ένιωθα άσχημα. Έκανα μέρες ή εβδομάδες να συνέλθω. Ήρθα να ζήσω μόνιμα στην Αμοργό το 2006, όταν ένιωσα ότι δεν μπορούσα να μένω πλέον μακριά της. Η Αθήνα, έτσι κι αλλιώς, δεν μου άρεσε πια. Πάντα ονειρευόμουν ένα σπίτι να βλέπει τη θάλασσα. Είναι το πρώτο πράγμα που αντικρίζω στο νησί όταν ξυπνάω. Είναι ήρεμη; Είναι φουρτουνιασμένη; Λατρεύω να βλέπω την αναχώρηση του τοπικού καραβιού «Εξπρές Σκοπελίτης» στις 7 το πρωί.
H Αμοργός είναι γεμάτη μονοπάτια: μικρά περάσματα ανάμεσα στους οικισμούς που χρησιμοποιούσαν οι ντόπιοι στο παρελθόν όταν δεν υπήρχαν δρόμοι και οχήματα. Μια σύντομη βόλτα στην κορυφή του προφήτη Ηλία πάνω από την Χώρα και το Μοναστήρι είναι πάντα απολαυστική. Σου παίρνει μία ώρα για να ανέβεις στα 700 μέτρα. Το σημείο αυτό με συναρπάζει γιατί ανακαλύπτεις το μεγαλείο του ορίζοντα. Το πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η ματιά σου.
Ο προφήτης Ηλίας σίγουρα δεν είναι μία mainstream βόλτα. Όταν θέλω να περπατήσω δίπλα στην θάλασσα ακολουθώ την διαδρομή από το άγαλμα της Ναυσικάς έως το άγαλμα της Ερατούς, τις δύο μούσες μας που υποδέχονται τους ταξιδιώτες της Αμοργού στο λιμάνι των Καταπόλων.
Το πιο σημαντικό πράγμα στο νησί είναι οι άνθρωποι που το κατοικούν. Στο πέρασμα του χρόνου, οι άνθρωποι της Αμοργού παραμένουν γενναιόδωροι, φιλικοί και αυθεντικοί, παρά την ενασχόλησή τους με τις «σειρήνες» του τουρισμού. Αυτό που παρατηρώ τα τελευταία χρόνια και ομολογώ ότι δεν μου αρέσει, είναι η τάση των ανθρώπων που δεν κατοικούν τον χειμώνα στην Αμοργό, να εμπλέκονται κι εκείνοι με κάθε τρόπο στον τουρισμό, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στο προσωπικό τους κέρδος και όχι στον ίδιο τον τόπο.
Η Αμοργός έχει αυτό που λέμε καλό φαγητό. Όλα αυτά τα χρόνια, πιθανόν να έχω γευματίσει σε όλα τα εστιατόρια του νησιού. Ελάχιστες είναι οι φορές που δεν έχω μείνει ικανοποιημένος. Οι άνθρωποι εδώ μαγειρεύουν όπως όταν σε υποδέχονται στο σπίτι τους. Αυτό είναι ανεκτίμητο. Τα τελευταία χρόνια, έχει μετακινηθεί ένα νέο κύμα μαγείρων οι οποίοι προσφέρουν νέες ελληνικές γεύσεις αλλά με μια πιο μοντέρνα ματιά.
Τα τελευταία χρόνια το στέκι μου είναι το Youkali στο Ξυλοκερατίδι, στον οικισμό Κατάπολα. Εκεί θα φάω κριθαρότο με γαρίδες ή ψαρόσουπα. Αυτή η τοποθεσία μου αρέσει και για φαγητό και για ποτό, γιατί επικρατεί ηρεμία και φυσικά βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα.
Το χειμώνα μετά τη βροχή θα τρέξω στην κάτω μεριά της Αμοργού στον Πύργο στην Αρκεσίνη να φάω φρέσκα τηγανητά μανιτάρια. Αλλά και από τα Θολάρια, το χωριό με την πιο έντονη ατμόσφαιρα μέχρι το απομακρυσμένο μοναχικό χωριό Βρούτση, το φαγητό παντού μυρίζει νοσταλγία. Και είναι συνδεδεμένο με τις ρίζες αυτού του τόπου, την ιεροτελεστία πριν το κέρασμα στα πανηγύρια, στις γιορτές των Αγίων. Αν ζήσεις το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής ή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και φυσικά την γιορτή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας το Νοέμβριο, ε τότε μόνο αντιλαμβάνεσαι αυτή τη σύνδεση.
Στην Αμοργό, σχεδόν κάθε μέρα θα κάνεις κάποια αγορά. Εδώ δεν έχουμε μεγάλα σούπερ μάρκετ, οπότε στην ουσία επισκεπτόμαστε τα παντοπωλεία για τα απαραίτητα ψώνια της ημέρας, άντε και της επόμενης. Για παράδειγμα, την Τετάρτη και το Σάββατο κατεβαίνουμε το πρωί για να προλάβουμε φρέσκια μαναβική. Στο ενδιάμεσο, ψωνίζουμε κρέας ή ψάρια και ψωμί. Όλες οι αγορές γίνονται το πολύ σε βάθος 3 έως 4 ημερών. Tα περισσότερα εμπορικά μαγαζιά κλείνουν τον χειμώνα οπότε προσπαθούμε να στηρίξουμε τα εναπομείναντα για να παραμείνουν ανοιχτά. Δίνουν έναν πολύ δύσκολο αγώνα αυτοί οι άνθρωποι. Τον φετινό χειμώνα είχαμε την ευκαιρία να δούμε την Αμοργό στα λευκά. Εκεί, στα μέσα Φεβρουαρίου, ξυπνήσαμε ένα πρωί και ήταν όλα χιονισμένα. Στο νησί χιονίζει μια φορά κάθε δέκα χρόνια. Η εικόνα της -ούτως ή άλλως- λευκής Χώρας στα λευκά ήταν πραγματικά το highlight της χρονιάς.
Η Αμοργός είναι σίγουρα ένας low budget προορισμός. Αν εξαιρέσουμε τον Αύγουστο όπου οι τιμές της διαμονής αυξάνονται σημαντικά λόγω της μεγάλης ζήτησης και του μικρού αριθμού των καταλυμάτων, όλες τις υπόλοιπες περιόδους δύο άτομα μπορούν να περάσουν άνετα ξοδεύοντας περίπου 600€-700€ την εβδομάδα.
Στο νησί δεν υπάρχουν πολλοί χώροι πολιτισμού και ψυχαγωγίας. Δυστυχώς. Υπάρχει μια κινηματογραφική λέσχη την οποία τρέχουν εθελοντικά κάποιοι άνθρωποι εδώ και είκοσι χρόνια. Είναι σημαντική διέξοδος και σημείο κοινωνικοποίησης ιδιαίτερα τον χειμώνα. Υπάρχουν ακόμα κάποιες σχολικές θεατρικές παραστάσεις που πραγματικά βγάζουν εκπληκτικό αποτέλεσμα.
Μου αρέσει να πίνω καφέ δίπλα στη θάλασσα όποτε μπορώ. Αγαπώ, επίσης, να πίνω τον καφέ μου τον χειμώνα σε κάποιο παραδοσιακό καφενείο μαζί με τους ντόπιους. Όπως π.χ. στο καφενείο Φωτοδότης στη Χώρα. Εκεί, νωρίς το πρωί, μπορείς να γίνεις σοφότερος μπορεί και όχι, αλλά σίγουρα θα ξεκινήσεις τη μέρα σου με πολύ γέλιο και χαλαρή διάθεση. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. ‘Η το απογευματάκι μετά την άφιξη του Σκοπελίτη απογευματινό καφεδάκι στο παραδοσιακό καφενείο του Πρέκα στα Κατάπολα, εκεί δεν χορταίνεις να ακούς ιστορίες παλιότερες και νεότερες από τους καπεταναίους.
Η ζωή στο νησί είναι μια ανεμοδαρμένη ζωή. Ο ήχος του αέρα είναι γαντζωμένος στη μνήμη σου, ώστε όταν κάποιες από τις λιγοστές μέρες του χρόνου δεν σε συντροφεύει, να νιώθεις αισθητή την απουσία του. Η μυρωδιά της χειμωνιάτικης υγρασίας στο χώμα και η μυρωδιά από τα φασκόμηλα και την ρίγανη την άνοιξη είναι από τις αγαπημένες μου.
Αυτό που λείπει από το νησί είναι οι χώροι πολιτισμού και ψυχαγωγίας για τους οποίους μίλησα και παραπάνω. Χώροι κοινωνικοποίησης και διαμόρφωσης μιας ποιοτικότερης καθημερινότητας.
*O Σπύρος Τσιμέλας ασχολείται με τον τουρισμό, την πληροφορική και αρθρογραφεί στο μπλογκ του www.insideamorgos.com
