Παλαιότερα η περιοχή λεγόταν Kράβαρα. Βρίσκεται στα βόρεια της Ναυπάκτου, στο ανατολικό τμήμα της Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ της λίμνης Τριχωνίδας και της Φωκίδας.

19

Κυκλώνεται από τα βουνά Τσακαλάκι, Ξεροβούνι και Τσεκούρα που φθάνουν σε υψόμετρο τα 1.731 μ.. Είναι κατάφυτη με έλατα, καρυδιές, οξιές και καστανοδάση και έχει χαράδρες, ρέματα, καταρράκτες και τεχνητές λίμνες. Παλαιότερα και μέχρι να δημιουργηθούν δρόμοι η περιοχή ήταν πολύ απομονωμένη -ειδικά τους χειμώνες με τα χιόνια. Αναπτύχθηκαν περίπου 55 μικρά χωριά και οικισμοί-πυρήνες εμπορίου και μεταφορών που συνδέονται μεταξύ τους με ωραία δασικά μονοπάτια.

Η Άνω και η Κάτω Χώρα Ναυπακτίας

Κεφαλοχώρι και ανεπτυγμένος τουριστικός προορισμός, η Άνω Χώρα Ναυπακτίας (Άνω Λομποτινά, όπως λεγόταν παλαιότερα) είναι κτισμένη στις ΒΑ πλαγιές της βουνοκορφής Σύρτα, σε υψόμετρο 1050. Περιβάλλεται από καταπληκτική φύση που την αποτελούν ελατοδάση και καστανοδάση, μαζί με οξιές, βελανιδιές, κέδρους κ.α. Τα σπίτια είναι φτιαγμένα με σχιστόλιθο και η αρχιτεκτονική τους έχει επιρροές από αυτήν της Ηπείρου. Χαρακτηρίζονται από τις τετράριχτες στέγες που βοηθούν το χιόνι να κυλάει πιο εύκολα και να μην τις βαραίνει. Στο λιθόστρωτο κέντρο του οικισμού υψώνεται η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής του 1918 και κοντά της βρίσκεται ο μικρός ναός του Πατροκοσμά, αφιερωμένος στον Κοσμά τον Αιτωλό.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(210571)
      ["id"]=>
      int(210571)
      ["title"]=>
      string(61) "Wooden,Shutters,On,Stone,House.,Ano,Chora,Village,,Nafpaktia."
      ["filename"]=>
      string(20) "ano-chora-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(662414)
      ["url"]=>
      string(69) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(165) "https://www.travel.gr/experiences/people-en/slow-living-o-dimitris-afise-tin-athina-gia-na-zis/attachment/wooden-shutters-on-stone-house-ano-chora-village-nafpaktia/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "8"
      ["description"]=>
      string(57) "Άνω Χώρα Ναυπακτίας/ Photo: Shutterstock"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(58) "wooden-shutters-on-stone-house-ano-chora-village-nafpaktia"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(209714)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-04-06 13:59:10"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-04-06 13:59:55"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1707)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-chora-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Άνω Χώρα Ναυπακτίας/ Photo: Shutterstock
Μία βόλτα στα γραφικά σοκάκια της Άνω Χώρας στη Ναυπακτία/Photo: Shutterstock

Σε έναν ειδικό χώρο θα δείτε τον λεγόμενο «Καρνάβαλο, το παλιό λεωφορείο που εκτελούσε δρομολόγια μεταξύ Άνω-Κάτω Χώρας και Ναυπάκτου ως το 1983. Μπορείτε να καθίσετε στα παραδοσιακά καφενεία για τσίπουρο και μεζέδες. Τον Οκτώβριο, γίνεται η Γιορτή Κάστανου και Τσίπουρου και τον Νοέμβριο τα Μανιταρομαζέματα. Γύρω από την Άνω Χώρα, σε έκταση 20.000 στρεμμάτων έχει δημιουργηθεί το Πάρκο Εναλλακτικών Δραστηριοτήτων Kravara Park. Εκεί γίνεται πεζοπορία, ποδήλατο βουνού (υπάρχουν 100 χλμ. ποδηλατικών διαδρομών), οδήγηση εκτός δρόμου, συλλογή βοτάνων, μανιταριών και καστάνων ανάλογα με την περίοδο του χρόνου κ.α.

Ενδεικτικά μονοπάτια

Της Δηιάνειρας: συνδέει τα χωριά Άνω Χώρα και Πόδο (3 ώρες).

Του Ηρακλή, μονοπάτι του Κάκκαβου: Ενώνει την Αμπελακιώτισσα με την Άνω Χώρα (3 ώρες).

Του Οινέα: Συνδέει την Άνω με την Κάτω Χώρα (1 ώρα και 45’).

Της Αταλάντης: Από την Άνω Χώρα στα Κρυονέρια (4 ώρες και 15’).

Η Κάτω Χώρα απέχει 4 χλμ. από την Άνω και απλώνει τα πέτρινα και ξύλινα σπιτάκια της που µοιάζουν µε σαλέ στις νότιες υπώρειες της οροσειράς της Ομάλιας, μεταξύ δυο χειμάρρων που ενώνονται σχηματίζοντας το Λομποτιανίτικο ρέμα. Εδώ η φύση οργιάζει και όλη η περιοχή είναι γεμάτη κέδρα, καστανιές, έλατα, πλατάνια.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(210620)
      ["id"]=>
      int(210620)
      ["title"]=>
      string(8) "ano-xora"
      ["filename"]=>
      string(12) "ano-xora.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1482122)
      ["url"]=>
      string(61) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora.jpg"
      ["link"]=>
      string(117) "https://www.travel.gr/experiences/people-en/slow-living-o-dimitris-afise-tin-athina-gia-na-zis/attachment/ano-xora-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "8"
      ["description"]=>
      string(78) "Άνω Χώρα Ναυπακτίας/Photo: Νάνσυ Μητροπούλου "
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(10) "ano-xora-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(209714)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-04-06 14:42:14"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-10-31 10:10:18"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1536)
      ["height"]=>
      int(2048)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(69) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(69) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora-225x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(225)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora-768x1024.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1024)
        ["large"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora-768x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(768)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora-1152x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1152)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(61) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/04/ano-xora.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Άνω Χώρα Ναυπακτίας/Photo: Νάνσυ Μητροπούλου
Άνω Χώρα Ναυπακτίας/Photo: Νάνσυ Μητροπούλου

Η Αμπελακιώτισσα και η Ελατού

Η Αμπελακιώτισσα περιβάλλεται από πανέμορφη φύση και έχει θέα στο υποβλητικό φαράγγι του Κάκαβου. Εκεί βρίσκεται η μονή της Παναγίας Αμπελακιώτισσας και του Αγίου Πολυκάρπου, που θεωρείται ότι κτίστηκε το 1456. Στο καθολικό υπάρχει η εικόνα της Παναγιάς, ο επιτάφιος της κεντήστρας Μαριώρας του 1735, ένα σπουδαίο ξυλόγλυπτο τέμπλο που δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και άλλα. Κτίστηκε το 1847 και έχει διακοσμητικά λιθανάγλυφα. Η Ελατού, κτισμένη σε υψόμετρο 1.050 στις δασωμένες πλαγιές του Κερασοβουνίου, είναι ιδανική για υπαίθριες δραστηριότητες. Την περιστοιχίζουν δάση με έλατα, βελανιδιές, πλατάνια και καστανιές και έχει πολλά τρεχούμενα νερά. Στο κέντρο της βρίσκεται η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, κτισμένη από Ηπειρώτες μάστορες το 1864. Υπάρχει λαογραφικό μουσείο και καφενείο. Το χωριό είναι βυζαντινό και εγγεγραμμένο ως Κόζιτσα στα οθωμανικά κατάστιχα. Ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλ την έχει συμπεριλάβει στην καταγραφή των οικισμών της περιοχής των Κραβάρων.

Η μονή του Αγίου Ιωάννη Βομβοκούς

Θεωρείται ότι ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα και σύμφωνα με μαρμάρινη πλάκα το καθολικό της ανακαινίστηκε το 1695. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η εικονογράφησή του που πιθανολογείται ότι έγινε είτε μετά την ανακαίνιση του 1695, είτε μεταξύ 1703 – 1722. Η ποικιλία των χρωματικών τόνων, οι εκφραστικές προσωπογραφίες και η επιλογή των θεμάτων συνθέτουν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία εκκλησιαστικής τέχνης του 17ου αιώνα. Μέχρι τη διάλυση της, το 1833, η μονή του Αγίου Ιωάννη ήταν ανδρική. Λειτούργησε ξανά το 1940 ως γυναικεία πλέον. Απέχει 11 χλμ. από τη Ναύπακτο και βρίσκεται στην κορυφή ενός βαράθρου ανατολικά του όρους Ριγάνι. Η διαδρομή έως εκεί είναι θαυμάσια, με πολλά σημεία πανοραμικής θέας.

Η μονή Βαρνάκοβας

Μια από τις πέντε αρχαιότερες μονές της Ελλάδας, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, απλώνει τα κτίσματά της μέσα σε ένα τοπίο γεμάτο καστανιές, δρυς και κέδρους, στις παρυφές των Βαρδουσίων. Ιδρύθηκε το 1077 από τον Όσιο Αρσένιο τον Βαρνακοβίτη υπό την προστασία των Κομνηνών και το 1204 περιήλθε στη δικαιοδοσία του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Οι Κομνηνοί και οι Παλαιολόγοι αγάπησαν και προστάτεψαν το μοναστήρι στη διάρκεια της ιστορίας του. Επί τουρκοκρατίας έγινε πατριωτικό κέντρο της περιοχής και αναφέρεται ότι μετά από το 1530 εκεί λειτούργησε ελληνικό σχολείο.

Το 1824 υπήρξε ορμητήριο καπεταναίων της περιοχής, αλλά το 1826 καταστράφηκε από τους Τούρκους. Αναστηλώθηκε το 1831 χάρη στον κυβερνήτη Καποδίστρια που θεωρείται ως δεύτερος κτήτορας της μονής. Στο καθολικό ακολουθήθηκε το προηγούμενο σχέδιο κι έτσι κτίστηκε πάλι ως τρίκλιτη βασιλική με τρούλο. Τα επιδαπέδια μαρμαροθετήματα έχουν παραστάσεις του 11ου ή 12ου αιώνα. Το 1984 η μονή Βαρνάκοβας ερήμωσε, αλλά από το 1992 επαναλειτουργεί με γυναικεία αδερφότητα. Στο εσωτερικό του καθολικού υπήρχε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας η οποία δυστυχώς κάηκε στη διάρκεια πυρκαγιάς το 2020. Την επόμενη χρονιά πάντως το μοναστήρι απέκτησε νέα εικόνα, αντίγραφο της προηγούμενης.

Απέχει 25 χλμ. από τη Ναύπακτο, τηλ. 694 7975051.

Πέτρινα γεφύρια

Στην ορεινή Ναυπακτία υπάρχουν τρία μεγάλα ρέματα, ο Κότσαλος, ο Εύηνος και το Τυρνόρεμα. Έτσι οι άνθρωποι για να τα διασχίσουν έφτιαξαν τον 18ο και τον 19ο αιώνα πολλά πέτρινα γεφύρια, από τα οποία κάποια διασώζονται. Όπως της Αρτοτίβας, της Κάτω Χώρας, το Κεφαλογέφυρο, της Κλεπάς, της Αμόρανης, της Παλαιοκαμάρας στον Εύηνο κ.α.. Το γεφύρι του Κάκκαβου στο ομώνυμο φαράγγι, μπορείτε να το δείτε περπατώντας από την Άνω Χώρα προς την Αμπελακιώτισσα. Θεωρείται ότι κτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Είναι μονότοξο, φτιαγμένο με τοπική πέτρα κοκκινωπού χρώματος, έχει μήκος 15 μ. και ύψος 10 μ..

Διαβάστε ακόμα:

Ορεινή Ναυπακτία: Ένας προορισμός για τους λάτρεις της οδήγησης

Περπατώντας την ορεινή Ναυπακτία -Βουνά, ποτάμια, γραφικά χωριά

Πέντε παραδοσιακά Airbnb στη μαγική Ορεινή Ναυπακτία